Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Wieluń
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Działalność Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny w Wieluniu

100%
Widera M.
Poznańskie Studia Teologiczne
|
2021
|
issue 39
99-126
EN
In the new reality, after Poland regained its independence, the authorities of the Congregation of the Missionaries of the Holy Family under took some steps in order to establish a monastery in Wieluń. It happener after the approval expressed by bishop Stanisław Zdzitowiecki in 1920. In the following year, the monastery of the former Post-Augustinian Conventin Wieluń was taken over by the above-mentioned Congregation. Soon, the pastoral work developed and the rep air work of the mediewal convent started. Missionaries placed particular emphasis on Catechesis, preaching missions and services. A novitiate was established simultaneously to a missionary school – an eight-year secondary school for men, which was attended by students from the en tire territoryof the district of Wieluń. However, the outbreak of the Second World War disrupted an intensive development of the activity of the Congregation of the Missionaries of the Holy Family and the convent suffered material damage then. In 1946, the convent was handel over to the Diocese of Częstochowa.
PL
W nowej rzeczywistości po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zostały podjęte przez władze Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny działania mające na celu utworzenie domu zakonnego w Wieluniu. Nastąpiło to po aprobacie bpa Stanisława Zdzitowieckiego w 1920 r. W kolejnym roku doszło do przejęcia przez zakon dawnego klasztoru poaugustiańskiego w Wieluniu. Wkrótce nastąpił rozwój duszpasterstwa i rozpoczęły się prace remontowe średniowiecznego klasztoru. Szczególny nacisk misjonarze położyli na katechizację, głoszenie misji i odprawianie nabożeństw. Równolegle doszło do powołania nowicjatu zakonnego i szkoły misyjnej – ośmioletniego gimnazjum męskiego, do którego uczęszczali uczniowie pochodzący z całego powiatu wieluńskiego. Intensywny rozwój działalności został zahamowany przez wybuch II wojny światowej, w czasie której klasztor doznał ogromnych strat materialnych. W 1946 r. doszło do jego przekazania na rzecz diecezji częstochowskiej.
2
Publication available in full text mode
Content available

Ks. prałat dr Walenty Patykiewicz (1903-1980)

100%
Związek J.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
1981
|
vol. 43
260-267
EN
-
3
Publication available in full text mode
Content available

Gmina wyznaniowa żydowska w Wieluniu w II Rzeczypospolitej w dokumentacji Archiwum Państwowego w Łodzi

100%
Widera M. A.
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
|
2019
|
vol. 39
|
issue 2
211-230
EN
The largest Jewish religious commune in the district of Wieluń during the Second Polish Republic was located in the town of Wieluń. It gathered about 5,000 followers of Judaism. The work of Kehilla was managed by the Board and the Council with the help of many employees who got involved, among other things, in the maintenance of a synagogue, a commune building, a ritual bathhouse, a ritual slaughterhouse and religious schools. The rabbi and the assistant rabbi enjoyed the great recognition of the inhabitants of Wieluń. Despite the then prevailing financial crisis, the Jewish commune in Wieluń undertook social and charitable activities on a large scale through the maintenance and financing of numerous institutions, including Jewish schools.
PL
Największa gmina wyznaniowa żydowska w powiecie wieluńskim w okresie II Rzeczypospolitej znajdowała się w Wieluniu. Skupiała ona około 5 tys. wyznawców judaizmu. Pracami kahału kierował zarząd gminy i rada gminy przy pomocy wielu pracowników, zajmujących się utrzymaniem m.in. synagogi, budynku gminy, łaźni i rzeźni rytualnej i szkół wyznaniowych. Wielkim autorytetem mieszkańców Wielunia cieszył się rabin, troszczący się o religijny rozwój społeczności żydowskiej i pomagający mu podrabin. Mimo ówczesnego kryzysu finansowego, gmina żydowska w Wieluniu prowadziła na dużą skalę działalność dobroczynną i społeczną, poprzez utrzymywanie i finansowanie licznych instytucji, w tym szkół wyznaniowych.
4
Publication available in full text mode
Content available

Prace konserwatorskie - województwo łódzkie 1955-1965

85%
Ciekliński Z.
Ochrona Zabytków
|
1966
|
issue 4
58-71
5
Publication available in full text mode
Content available

Relacje polsko-żydowskie w powiecie wieluńskim w II Rzeczypospolitej

80%
Widera M.
Studia Żydowskie. Almanach
|
2022
|
vol. 12
53-76
EN
The issue of Polish-Jewish relations in the Wieluń district in the Second Polish Republic has not been explored by many researchers. Due to the complexity of the problem, it is difficult to define these relations unequivocally. They were shaped by the socio-economic situation of the day, and were related to trade, social and religious events, and politics. Regardless of the examples of both friendly coexistence and incidental criminal events, in the discussed period, the interwined history of the Polish and Jewish populations influenced the dynamic social development of these territories in the Polish independent state. The Jews, who were organized into seven religious communities, disappeared from the region as a result of the Second World War.
PL
Zagadnienie relacji polsko-żydowskich w powiecie wieluńskim w II Rzeczypospolitej nie było podejmowane przez wielu badaczy. Trudno jest dokonać ich jednoznacznej oceny ze względu na złożoność problemu. Były one kształtowane przez ówczesną sytuację społeczno-ekonomiczną. Sprowadzały się one do: handlu, wydarzeń społecznych i religijnych oraz polityki. Niezależnie od przykładów zarówno przyjaznego współistnienia, jak i incydentalnych zdarzeń o charakterze przestępczym, w omawianym okresie splecione dzieje ludności polskiej i żydowskiej wpłynęły na dynamiczny rozwój społeczny tych terenów w warunkach niepodległego kraju. Obecność Żydów na tych terenach, którzy byli skupieni w siedmiu gminach wyznaniowych, została zakończona w wyniku skutków II wojny światowej.
6
Publication available in full text mode
Content available

Bombardowania powietrzne w okresie II wojny światowej w świetle prawa międzynarodowego: problem ataku na Wieluń 1 września 1939 roku

80%
Piątkowski M.
Przegląd Historyczno-Wojskowy
|
2021
|
vol. XXII (LXXIII)
|
issue 3 (277)
132-166
EN
The use of military aviation during the Great War alerted both political and military circles to the great importance that air power would have in future armed conflicts. It emphasized that aircraft were capable of carrying explosives and could strike targets several hundred kilometers away from the front, which afforded the opportunity to attack the enemy in its distant hinterland on a scale that was hitherto unknown in the history of military conflict. At the same time, the development of military aviation raised concerns about the limits of acceptable destruction and the effective protection of civilians from air bombardments. Creating limitations concerning the methods and means of combat was the main mission of international humanitarian law (until 1949 more often called the law of war – ius in bello). The aim of this article is to present the development of legal structures relating to the phenomenon of air bombing, starting with the regulations adopted during the Peace Conferences in The Hague in 1899 and 1907 and the attempts to comprehensively regulate air war in the interwar period. The article also assesses the adequacy of the existing normative network in relation to battlefield reality and the dramatic images of air bombings during World War II, with particular emphasis being placed on the bombing of Wieluń on 1 September 1939.
RU
Военная авиация во время Великой войны заставила политические и военные круги осознать огромное значение военно-воздушных сил в будущих вооруженных конфликтах. В тот период подчеркивалось, что самолеты способны перевозить взрывчатку и могут поражать цели в нескольких сотнях километров от фронта, что дает возможность атаковать противника в его самых отдален ных внутренних районах в масштабах, неизвестных доселе в истории войн. В то же время развитие военной авиации вызвало опасения по поводу пределов допустимого разрушения и эффективной защиты гражданского населения от воздушных бомбардировок. Создание ограничений в выборе методов и средств ведения боя – это задача международного гуманитарного права (до 1949 г. чаще называлось правом войны – ius in bello). Цель данной статьи – представить развитие законодательной базы, относящейся к феномену воздушных бомбардировок (начиная с законов, принятых во время мирных конференций в Гааге в 1899 и 1907 г.) и попыток всестороннего регулирования воздушной войны в межвоенный период. Кроме того, в статье оценивается соответствие существующей нормативной сети с точки зрения действительности поля боя и драматической картины воздушных бомбардировок во время Второй мировой войны, с особым акцентом на бомбардировку Велюня 1 сентября 1939 г.
PL
Lotnictwo wojskowe w okresie Wielkiej Wojny unaoczniło kręgom polityczno-wojskowym wielkie znaczenie sił powietrznych w przyszłych konfliktach zbrojnych. Podkreślano, że statki powietrzne są zdolne do przenoszenia ładunków wybuchowych i mogą razić cele odległe o kilkaset kilometrów od frontu, wprowadzając możliwość atakowania przeciwnika na jego dalekim zapleczu w skali nieznanej w historii wojen. Jednocześnie rozwój lotnictwa wojskowego wywoływał obawy o granice dopuszczalnego zniszczenia i skutecznej ochrony ludności cywilnej przed bombardowaniami powietrznymi. Tworzenie ograniczeń w doborze metod i środków walki jest misją międzynarodowego prawa humanitarnego (do 1949 r. nazywanego częściej prawem wojny – ius in bello). Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie rozwoju reżimu prawnego odnoszącego się do zjawiska bombardowań powietrznych, począwszy od przepisów uchwalonych podczas konferencji pokojowych w Hadze w 1899 i 1907 r. oraz próby kompleksowego unormowania wojny powietrznej w okresie międzywojennym. Następnie artykuł ocenia adekwatność istniejącej siatki normatywnej względem rzeczywistości pola walki i dramatycznego obrazu bombardowań powietrznych w okresie II wojny światowej, ze szczególnym uwzględnieniem sprawy bombardowania Wielunia 1 września 1939 r.
7
Publication available in full text mode
Content available

Szkoła elementarna w Załęczu Wielkim (pow. wieluński) 1804–1859

71%
Włodarczyk Z.
Zeszyty Wiejskie
|
2019
|
vol. 25
27-38
EN
The village of Załęcze Wielkie, located in the south-eastern part of the Wieluń district, was one of the villages of Kamionkowo dominium, which belonged to the chapter of the Gniezno archbishopric. As a result of the Second Partition of Poland, these areas came under the rule of the Hohenzollerns (1793), in the so-called South Prussia (Südpreussen). After the Kościuszko Uprising (1794), it was decided to confiscate them and create domains. The beginnings of elementary school in Załęcze Wielkie should be linked with the activities of the Prussian administration aimed at creating a network of schools in newly gained areas. The school probably started its activity in 1804 – when the school building was put into use. Throughout its existence, the facility struggled with material difficulties. The contribution of the village inhabitants was barely enough for the teacher’s salary. There was a lack of funds for proper maintenance of the school building. Hence the staffing trouble: teachers, especially in the last period of the school’s existence, changed very often. The facility existed until 1859, when it was closed by the decision of the educational authorities of the Kingdom of Poland.
8
Publication available in full text mode
Content available

Nieznany list arcybiskupa gnieźnieńskiego Bodzanty z Kosowic herbu Szeliga z 24 września 1387 roku

61%
Hankus M.
Średniowiecze Polskie i Powszechne
|
2023
|
vol. 15
99-109
EN
The Archbishop of Gniezno, Bodzanta of Kosowice, of the Szeliga coat of arms, is one of the most controversial figures of late fourteenth-century Poland. He began his career as the governor of Kraków-Sandomierz during the reign of Casimir the Great. He held this office for over 20 years, while also developing his career as a clergyman. His service as a canon in Kraków, a scholastic in Wiślica and finally as provost of the collegiate church of St. Florian in Kleparz were successful. In 1382, by the appointment of king Louis of Hungary, he became the archbishopric of Gniezno, where he remained until his death in 1388. The controversy surrounding Bodzanta stems from his unstable policy during the interregnum following the death of Louis of Hungary. In addition, Jan of Czarnków left in his chronicle an unfavourable opinion about the archbishop, representing him as incompetent and his actions as destructive for the Polish Church.The aim of this article is to highlight the conflict between Bodzanta of Kosowice and prince Władysław Opolczyk, which took place in 1387. The analysis is based on a newly discovered letter of the archbishop to parish priests in the Wieluń region, found in the collections of the Jagiellonian Library. The conflict was caused by the receipt by the prince’s officials of questionable benefits from villages belonging to the clergy of that region. The archbishop defended the local clergy, imposing an interdict on Wieluń and threatening the ruler with excommunication.This study fills a gap related to relations between the most important personages in the Kingdom of Poland at the end of the fourteenth century. In addition, it verifies the state of research on the history of such towns as Krzywarzeka. The attitude and determination of the archbishop in curbing the prince’s decisions and actions contradicts the opinion about Bodzanta’s weakness throughout his pontificate.
DE
Der Gnesener Erzbischof Bodzanta von Kosowice mit dem Wappen von Szeliga ist eine der umstrittensten Persönlichkeiten des späten 14. Jahrhunderts in Polen. Er begann seine Karriere als Magnus procurator des Distrikts Krakau-Sandomir während der Herrschaft von Kasimir dem Großen. Dieses Amt hatte er über 20 Jahre lang inne, schlug aber gleichzeitig eine kirchliche Laufbahn ein – er war ein erfolgreicher Kanoniker von Krakau, Scholastiker von Wiślica und schließlich Propst der Stiftskirche St. Florian in Kleparz. 1382 wurde er von König Ludwig dem Großen von Ungarn zum Erzbischof von Gnesen ernannt, wo er bis zu seinem Tod im Jahre 1388 residierte. Die Kontroverse um Bodzanta ist auf seine labile Politik während des Interregnums nach dem Tod Ludwigs des Großen zurückzuführen. Außerdem erließ Jan von Czarnków in seiner Chronik ein tadelndes Urteil über den Erzbischof, das ihn als Versager und Zerstörer der polnischen Kirche darstellte.Ziel des vorliegenden Artikels ist es, den Konflikt zwischen Bodzanta von Kosowice und dem Herzog Wladislaus II. von Oppeln, der im Jahr 1387 stattfand, in den Mittelpunkt der Betrachtungen zu stellen. Die Analyse stützt sich auf einen bisher unbekannten Brief des Erzbischofs an die Geistlichen in den Pfarreien im Weluner Land, der in den Sammlungen der Jagiellonen-Bibliothek gefunden wurde. Der Streit entzündete sich an der Einhebung strittiger Abgaben durch die herzoglichen Beamten aus den Dörfern, die dem Klerus im Weluner Land gehörten. Der Erzbischof verteidigte den örtlichen Klerus, verhängte ein Interdikt über Welun und drohte dem Herrscher mit der Exkommunikation.Die Arbeit füllt die bisher bestehenden Wissenslücken in Bezug auf die Verhältnisse zwischen den wichtigsten Persönlichkeiten im Königreich Polen am Ausgang des 14. Jahrhunderts. Darüber hinaus verifiziert sie den Stand der Forschung zur Geschichte von Orten wie Krzyworzeka. Sie zeigt auch die Haltung und Entschlossenheit des Erzbischofs, dem Treiben des Herzogs ein Ende zu setzen, was der Meinung widerspricht, Bodzanta sei während seines gesamten Pontifikats schwach gewesen.
PL
Arcybiskup gnieźnieński Bodzanta z Kosowic herbu Szeliga to jedna z najbardziej kontrowersyjnych postaci końca XIV wieku w Polsce. Karierę rozpoczął na stanowisku wielkorządcy krakowsko-sandomierskiego za czasów Kazimierza Wielkiego. Piastował ten urząd przeszło 20 lat, równocześnie rozwijając karierę duchowną – z powodzeniem pełnił funkcję kanonika krakowskiego, scholastyka wiślickiego czy w końcu prepozyta kolegiaty św. Floriana na Kleparzu. W 1382 roku z woli króla Ludwika Węgierskiego został mianowany na arcybiskupstwo gnieźnieńskie, gdzie pozostał aż do śmierci w 1388 roku. Kontrowersje związane z Bodzantą wynikają z faktu jego labilnej polityki w okresie bezkrólewia po śmierci Ludwika Węgierskiego. Dodatkowo Jan z Czarnkowa w swojej kronice pozostawił niechlubną opinię na temat arcybiskupa, przedstawiając go jako nieudacznika i niszczyciela polskiego Kościoła.Celem artykułu jest naświetlenie konfliktu między Bodzantą z Kosowic a księciem Władysławem Opolczykiem, rozgrywającego się w 1387 roku. Analiza opiera się na nieznanym dotąd liście arcybiskupa do duchownych w parafiach w ziemi wieluńskiej, odnalezionym w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Spór wynikał z pobierania przez urzędników księcia spornych świadczeń ze wsi należących do duchownych w ziemi wieluńskiej. Arcybiskup stanął w obronie tamtejszego kleru, obkładając Wieluń interdyktem, a władcy grożąc ekskomuniką.Praca uzupełnia dotychczasowe luki w relacjach między najważniejszymi osobami w Królestwie Polskim końca XIV wieku. Poza tym weryfikuje stan badań na temat historii takich miejscowości, jak Krzywarzeka. Ukazuje również postawę i determinację arcybiskupa w ukróceniu procederu księcia, co staje w sprzeczności z opinią o słabości Bodzanty przez cały okres pontyfikatu.
9
Publication available in full text mode
Content available

Quality of public space of town centre – testing the new method of assessment on the group of medium-sized towns of the Łódź region

50%
Wojnarowska A.
Space – Society – Economy
|
2017
|
issue 19
43-63
PL
Artykuł prezentuje wyniki badań jakości przestrzeni publicznej cen­trum miasta przeprowadzonych w wybranych miastach średnich regionu łódzkiego, przy zastosowaniu autorskiej metody oceny. Metoda ta składa się z trzech elementów: waloryzacji graficznej, waloryzacji tabelarycznej i badań sondażowych, w wyniku których otrzymywane są rezultaty liczbowe, umożliwiające dokonywanie analiz porównawczych przestrzeni publicznej miast w różnych aspektach. Ostatecznym efektem metody jest ranking miast, którego wyniki można przeanalizować stosując przyjęte kryteria. Badania wykazały, że najważniejszym czynnikiem wysokiej jakości przestrzeni publicznej centrum miasta jest właściwie zaplanowany i przeprowadzony program rewitalizacji, który wywołuje pozytywne zmiany we wszystkich aspektach zidentyfikowanych jako czynniki jakości przestrzeni publicznej, w tym animację nowych aktywności.
EN
This paper presents the outcomes of research on the quality of public space of town center, led in chosen medium-sized towns of Łódź region, using the authors’ method of assessment. Method consists of three elements: graphic valorisation, checklist valorisation and surveys, each of them giving numerical results, which enables comparison of the quality of public space in different aspects. The final effect of the method is ranking of towns, which can be analysed applying adopted criteria. Research revealed that the most important criterion of the high quality of public space of town center is well planned and executed revitalisation program, which introduces positive changes in all aspects identified as factors of quality of public space, between them animation of new activities.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.