Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Wikingerzeit

Sort By:

Limit search:

Pommern und das Ende der wikingerzeit. Bruch oder kontinuität?

100%

Adamczyk D.

Studia Maritima

2019

vol. 32

13-27

Im Mittelpunkt des Beitrags steht die Frage, inwieweit das Ende der als Wikingerzeit bekannten Epoche in der zweiten Hälfte des 11. Jahrhunderts auf Pommern eingewirkt hat. Anhand archäologischer und numismatischer Befunde sowie schriftlicher Quellen werden die Entwicklungslinien der drei wichtigsten Siedlungskomplexe Wollin, Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo skizziert. Dabei suggeriert die Anzahl der Schatzfunde, dass die Bedeutung Wollins bereits an der Wende vom 10. zum 11. Jahrhundert zurückging – also noch vor dem Raubzug des Dänenkönigs Magnus im Jahr 1043 und der geltenden Datierung der von Archäologen freigelegten Brandschichten innerhalb der Siedlung. Die Einzelfunde von Münzen deuten jedoch auf eine gewisse (freilich deutlich schwächere) Münzzirkulation bis zum Ende des 11. Jahrhunderts hin. Die Befunde aus Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo weisen ebenfalls einen ambivalenten Charakter auf. Einerseits fällt die Zahl der Schatz- und Streufunde relativ gering aus. Andererseits legen die Grabungen einen Ausbau des jeweiligen Siedlungskomplexes in der zweiten Hälfte des 11. Jahrhunderts nahe. Folglich ist festzuhalten, dass politische Turbulenzen im westlichen Küstenbereich der Ostsee um 1050 keineswegs den Zusammenbruch ökonomischer und gesellschaftlicher Strukturen in Pommern verursacht haben.

The article focuses on the question, to what extent the end of the Viking age in the second half of the eleventh century influenced western Pomerania. Based on archaeological and numismatic evidence as well as on written sources the development of the most significant settlements, Wollin, Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo, is sketched. Thus, the number of hoards from Wollin suggests that the importance of the settlement complex decreased already at the turn of the tenth and eleventh century – before the Danish attack in 1043 and perhaps before the dating of burned layers inside the settlement complex. Stray finds of coins, in contrast, indicate some circulation until the end of the eleventh century – however, the influx of silver after c. 1050 seems weaker than during the tenth century. The archaeological and numismatic evidence from Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo allows two conclusions: on one hand the number of hoard and stray finds is low. On the other hand, excavations illustrate an enlargement of these settlements in the second half of the eleventh century. Logically, the political turmoil taking place in the western part of the Baltic Sea around 1050 did not cause a collapse of economic and social structures in Pomerania.

Punktem wyjścia tekstu jest pytanie, na ile zmierzch epoki wikingów w drugiej połowie XI w. wpłynął na Pomorze. Na podstawie archeologicznych i numizmatycznych odkryć oraz źródeł pisanych zostają nakreślone główne linie rozwojowe Wolina, Szczecina i Kołobrzegu-Budzistowa. Sądząc na podstawie liczby skarbów należy stwierdzić, że znaczenia Wolina zmniejszyło się już na przełomie X i XI w. – czyli przed wyprawą rabunkową króla duńskiego Magnusa w 1043 r. i przed obowiązującą w archeologii chronologią warstw spalenizny wewnątrz kompleksu osadniczego. Znaleziska pojedyncze monet z kolei wskazują na jej obieg (aczkolwiek nieco słabszy) do końca XI w. Wyniki badań z Kołobrzegu-Budzistowa i Szczecina mają również ambiwalentny charakter. Z jednej strony liczba skarbów oraz pojedynczych monet jest niska, z drugiej strony pokazują wykopaliska, że osady te rozbudowano po 1050 r. Podsumowując, stwierdzamy brak załamania ekonomicznych i społecznych struktur na Pomorzu na wskutek politycznych zawirowań połowy XI stulecia.

“[Ne] com Unlaf mid scipum”. A Summary of the Current State of Research with Regard to Olaf Tryggvason’s Assumed Presence at the Battle of Maldon

100%

Neubauer Ł.

Średniowiecze Polskie i Powszechne

2019

vol. 11

11-24

In den letzten Jahrzehnten wurde die Frage der eventuellen Teilnahme von Olaf Tryggvason an der Schlacht von Maldon mehrfach, vor allem von den britischen und skandinavischen Forschern, aufgegriffen. Anzumerken ist hier jedoch, dass diese Analysen in der Regel recht oberflächlich oder sogar marginal waren und nur als eine mehr oder weniger wichtige Ergänzung zur in einer Publikation behandelten Thematik galten. Unter den möglichen Teilnehmern an den Ereignissen vom August 991 werden neben dem künftigen Herrscher von Norwegen noch der König von Dänemark Sven Gabelbart und die sonst unbekannten Personen wie Jóstein und Guðmund genannt. Da die Anwesenheit von Sven bei Maldon von den meisten Historikern zu Recht in Frage gestellt wird, bleibt Olaf die einzige historische Figur unter den potenziellen Führern der skandinavischen Angreifer, was leider zur Folge hat, dass einige Historiker - und ihnen folgend auch die über das Mittelalter schreibenden strikt literarischen Künstler - gerade in ihm ziemlich voreilig den Oberbefehlshaber der Wikinger sehen. Der vorliegende Beitrag setzt sich deshalb zum Ziel, die verfügbaren Quellentexte (neben dem altenglischen alliterativen Gedicht, das als Schlacht von Maldon bekannt ist, gehören dazu in erster Linie verschiedene Versionen der Angelsächsischen Chronik sowie unterschiedliche historische oder sogar hagiographische Werke) zusammenzustellen und sie mit der obigen Meinung kritisch zu konfrontieren.

Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat kwestia ewentualnej obecności Olafa Tryggvasona w bitwie pod Maldon poruszana była niejednokrotnie, przede wszystkim przez badaczy brytyjskich oraz skandynawskich. Należy tu jednak zauważyć, iż zazwyczaj były to analizy dość powierzchowne, czy wręcz marginalne, będące jedynie mniej lub bardziej istotnym uzupełnieniem tematyki omawianej w danej publikacji. Wśród potencjalnych uczestników wydarzeń z sierpnia 991 roku, oprócz przyszłego władcy Norwegii, wymienia się jeszcze króla Danii Swena Widłobrodego oraz nieznanych skądinąd Jósteina i Guðmunda. Ponieważ obecność Swena pod Maldon jest przez zdecydowaną większość historyków słusznie kwestionowana, jedyną tak naprawdę historyczną postacią wśród potencjalnych przywódców skandynawskich najeźdźców pozostaje Olaf, co niestety powoduje, iż część historyków - a w ślad za nimi także piszących na temat średniowiecza twórców stricte literackich - właśnie w nim dość pochopnie upatruje głównodowodzącego wikingów. Niniejsza praca ma zatem na celu zestawienie dostępnych tekstów źródłowych (oprócz staroangielskiego poematu aliteracyjnego znanego jako Bitwa pod Maldon, są to przede wszystkim różne wersje Kroniki anglosaskiej, a także różnej maści utwory o charakterze historycznym czy nawet hagiograficznym) oraz ich krytyczną konfrontację z powyższą opinią.

Refine search results

1 Studia Maritima

1 Średniowiecze Polskie i Powszechne

1 Adamczyk D.

1 Neubauer Ł.

2 2019

Search results

Pommern und das Ende der wikingerzeit. Bruch oder kontinuität?

“[Ne] com Unlaf mid scipum”. A Summary of the Current State of Research with Regard to Olaf Tryggvason’s Assumed Presence at the Battle of Maldon