Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 1

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Wołodar Rościsławic
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Zniszczenie Wiślicy w 1135 roku w świetle przekazów źródłowych i literatury historycznej (część I: źródła)

100%
Benyskiewicz K.
In Gremium. Studia nad Historią, Kulturą i Polityką
|
2020
|
vol. 14
39-67
PL
Artykuł pt. Zniszczenie Wiślicy w 1135 roku w świetle przekazów źródłowych i literatury historycznej (cz. I. Źródła) stanowi pierwszą część dwuetapowego cyklu poświęconego prezentacji przekazów źródłowych i badań historycznych związanych najazdem na miasto w 1135 roku. Autor poddaje analizie wiadomości z kronik i roczników oraz rejestruje wyniki poszukiwań archeologicznych prowadzonych na obszarze Wiślicy na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Jeśli chodzi o źródła narracyjne, oryginalne opowiadanie o katastrofie grodu zawiera tylko Kronika polska Wincentego Kadłubka. Pozostałe kroniki (Dzierzwy, wielkopolska, Długosza) prezentują skrócone lub rozbudowane wersje pierwowzoru. Nie mają zatem walorów niezależnych przekazów. Podobnie prezentuje się sytuacja polskich annałów. Wartościowe treści, z historycznego punktu widzenia, zawierają tylko najstarsze roczniki, wywodzące się z tzw. Annales regni Polonorum deperditi – Rocznik kapituły krakowskiej i Rocznik krótki. Późne XIV-XV-wieczne roczniki dostarczają informacji będących tylko efektem domysłów autorów. Najprawdopodobniej zaginiony rocznik dawny był także podstawą opowiadania Wincentego Kadłubka. Kronikarz, znany z retorycznych popisów, rozbudował jednozdaniową wiadomość rocznika w obszerną (3 rozdziały trzeciej księgi kroniki) narrację o zniszczeniu Wiślicy przez ruskiego księcia Wołodarowica. Zdaniem autora artykułu, barwna opowieść o zemście, zdradzie, krwawej rzezi i karze za wiarołomstwo jest wytworem wyobraźni kronikarza. Fabularną kanwę relacji tworzyły motywy zaczerpnięte przede wszystkim z biografii Piotra Włostowica. W tej sytuacji relacja Kadłubka nie może być fundamentem do rekonstrukcji wydarzeń w Wiślicy w 1135 roku. Podstawą wiedzy o losach miasta pozostaną wzmianki najstarszych roczników, uzupełnione rezultatami eksploracji archeologicznych. Dotychczasowe wyniki poszukiwań, obfitujące w interesujące znaleziska, wymagają jednak gruntownego opracowania. Przekaz roczników znajdzie istotne wsparcie po uzgodnieniu m.in. chronologii reliktów odkrytych obiektów i artefaktów.
EN
The article entitled ‘Destruction of Wiślica in 1135 in light of source records and historical literature (part 1. Sources)’ is the first part of a two-part cycle dedicated to the presentation of source records and historical research related to the invasion of the city in 1135. The author analyses messages from medieval chronicles and annals, and records the results of archaeological research conducted in the area of Wiślica over several decades. When it comes to narrative sources, the original story about the disaster is contained only in the Polish Chronicle by Wincenty Kadłubek. Other chronicles (Dzierzwa’s, Greater Poland’s, Długosz’s) present shortened or extended versions of the original. Therefore, they do not have the value of independent records. The situation of Polish annals looks similar. Content valuable from a historical point of view is contained only in the oldest annals, derived from the so-called Annales regni Polonorum deperditi – Annals of the Krakow Chapter – and the Short Annals. The late fourteenth-to-fifteenth-century annals provide information based on the authors’ conjectures. Most probably, the lost old annals were also the basis of the story by Wincenty Kadłubek. The chronicler, known for showing off rhetorically, extended the one-page message from the annals into an extensive (3 chapters of the third book of the chronicles) narrative about the destruction of Wiślica by the son of the Russian prince Volodar. According to the author of the article, the colourful tale of revenge, betrayal, bloody slaughter and punishment for infidelity is the product of the chronicler’s imagination. The plot of the account was based on themes drawn, above all, from the biography of Piotr Włostowic. In this situation, Kadłubek’s account cannot be the foundation for the reconstruction of events in Wiślica in 1135. The oldest annals, supplemented by the results of archaeological explorations, will remain the basis of our knowledge about the city’s fate. The results of the search so far, although abounding in interesting finds, require thorough study. A modest message from the annals can be significantly supported by a reconciliation with, among others, the chronology of relics of buildings and artefacts discovered in Wiślica and surrounding areas.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.