Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Września
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Kościół pw. Wniebowzięcia NMP i św. Stanisława BM we Wrześni jest jedną z największych świątyń gotyckich w Wielkopolsce. Niewiele ustępuje skalą bazylikom poznańskim (katedrze, kościołowi Bożego Ciała) i kolegiacie szamotulskiej, natomiast dorównuje wielkością pozostałym kościołom największych miast regionu (Kalisz,  Pyzdry). Września była miastem znacznie mniejszym niż wymienione, o stosunkowo niewielkim znaczeniu, stąd też jej wielka, „przerośnięta” fara stanowi monumentalny wyraz aspiracji jej patronów. Ostatnie badania nad architekturą obiektu (prowadzone przez Jacka Kowalskiego), będące dotychczas jego najbardziej precyzyjnym studium, stanowią zaledwie zarys wiedzy na temat kształtu kościoła i jego chronologii powstawania. Jak dotąd  nie udzielono precyzyjnych i wyczerpujących odpowiedzi na pytania o wygląd gotyckiej świątyni, a także o pochodzenie jej formy i datację. Niniejszy artykuł uzupełnia te niedostatki wiedzy, a tym samym poszerza ogólną wiedzę na temat rozwoju architektury gotyckiej w Wielkopolsce. Przeprowadzone przeze mnie badania architektoniczne umożliwiły przedstawienie pełnej rekonstrukcji fary wrzesińskiej w fazach gotyckich, z uwzględnieniem elementów pominiętych przez wcześniejszych badaczy (m.in. dwie fazy korpusu, empora przy prezbiterium), uściślenie jej datacji dzięki odkryciu nieznanych dotąd pozostałości pierwotnej fasady (płyciny z ramiakami krzyżowymi), oraz osadzenie jej w kontekście gotyckiej architektury wielkopolskiej i polskiej. Proponuję także osobne spojrzenie na problem inspiracji architektonicznych świątyni (regionalnych - m.in. kościół farny w Łeknie, fara w Słupcy, hale Kaliskie oraz ponadregionalnych - szczyty kościołów śląskich, wieża kolegiaty św. Krzyża we Wrocławiu). 
PL
The article studies name derivatives referring to rural population recorded in the eigh­teenth-century baptismal books of Września. The core of the study are 164 surnames formed by the addition of the suffixes -ski, -ewicz, -owicz as well as the basic -k-. The studies completed demonstrate that in the process of creation of names, over the entire 18th century, the most dominating were the word formation models with suffixes including the basic -k-. Within this category the suffix -ak was the most active element. Of marginal importance (only in the creation of formal derivatives) was the suffix -ski and the derived suffixes. Only 20 formations were created with their use during the whole century. On the basis of the analysis of the documents, it can be assumed that in the rural area near Września there were no word-formative models with the formatives -ewicz and -owicz. The attested surnames (7), recorded between 1753 and 1760, must have been brought from other areas.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.