Search results

1

Rola tekstów o charakterze religijnym XVIII wieku w poznaniu żywego języka ruskojęzycznej ludności dawnej Rzeczypospolitej (na materiale tekstu Bohosłowija nrawouczytelnaja, Poczajów 1751)

100%

Getka J.

Acta Polono-Ruthenica

|

2019

|

vol. Tom 2 Nr XXIV

69-86

EN

The purpose of this article is to present the role of religious texts in the analysis of common language of the people of the former Commonwealth of the Two Nations. The subject of the analysis is the text Bohoslowija nrawouczytelnaja... published in the basilian’s printing house in Pochayev in 1751. Textual features of living Ukrainian language (approximation of articulation [i] and [y], hardness [t] and [d], morphological features) are common tendencies, and can be a testimony of the state of the Ukrainian language of the eighteenth century. The analysis supports the thesis of evolutionary development of Ukrainian written language.

2

Rola Oświecenia chrześcijańskiego w kulturze wieku XVIII

72%

Janeczek S.

Kultura i Wartości

|

2015

|

issue 15

DE

Der Artikel bespricht im Geiste der Geschichte der intellektuellen Kultur die Problematik der ideellen Eigenart der Kultur des 18. Jahrhunderts. Entgegen einflussreichen Überzeugungen vieler Historiker, die den dominierenden Charakter der Säkularisierungsprozesse der Kultur der Aufklärung unterstreichen, weist der Artikel darauf hin, dass das Christentum trotz unzweifelhafter Anwesenheit von rationalistischen Motiven ein integraler Bestandteil der Kultur dieser Epoche geblieben sei. Die Untersuchungen, die auf dem Boden der Wissenschaftskultur und des Bildungswesens, also den fundamentalsten Werkzeugen der Verbreitung der zeitgenössischen Kultur, durchgeführt wurden, lassen sogar die Feststellung zu, dass die christliche Inspiration nicht nur ein wesentlicher, sondern sogar ein elementarer Bezugspunkt der Kultur des 18. Jahrhunderts geblieben sei. Daher bildet die sog. religiöse Aufklärung, allen voran die christliche Aufklärung im Sinne der durch die gegenwärtige Historiographie betonten langen Dauer (longue durée) nicht nur eine kulturelle Tatsache, sondern sie konstituiert eine dominierende Strömung (mainstream Enlightenment). Ins Deutsche übersetzt von Anna Pastuszka

EN

This paper has been written in the spirit of the history of intellectual culture, and it discusses the problems of the specific ideological culture of the eighteenth century. Contrary to the influential views held by many historians who stress the dominant process of secularization in the culture of the Enlightenment, the paper indicates that despite rationalist elements Christianity remained an integral element of the culture of this epoch. By virtue of analyses conducted on the grounds of scientific culture and education, therefore the most fundamental tools of popularization of the then culture, we are entitled even to state that Christians inspiration was not only an essential, but actually basic point of reference for eighteenth-century culture. Thus in the spirit of the so-called long duration (longue durée), underlined by contemporary historiography, the so-called religious enlightenment, above all Christian Enlightenment is not only a cultural fact, but it does make up the mainstream Enlightenment. Summarised by Stanisław Janeczek

PL

Artykuł w duchu historii kultury intelektualnej omawia problematykę specyfiki ideowej kultury wieku XVIII. Wbrew wpływowym przekonaniom wielu historyków, podkreślających dominujący charakter proces sekularyzacji kultury Oświecenia, wskazuje, że mimo niewątpliwej obecności wątków racjonalistycznych chrześcijaństwo pozostało integralnych elementem kultury tej epoki. Analizy na gruncie kultury naukowej i szkolnictwa, a więc najbardziej fundamentalnych narzędzi upowszechniania ówczesnej kultury upoważniają nawet do stwierdzenia, że chrześcijańska inspiracja pozostała nie tylko istotnym, ale wręcz podstawowym punktem odniesienia kultury wieku XVIII. Stąd, w duchu tzw. długiego trwania (longue durée), podkreślanego przez współczesną historiografię, Oświecenie religijne, nade wszystko Oświecenie chrześcijańskie jest nie tylko faktem kulturowym, ale nawet stanowi nurt dominujący (mainstream Enlightenment).

3

Pintando una acción de difícil práctica: el Marqués de la Mina y táctica de la guerra anfibia

58%

Karkut M.

Roczniki Humanistyczne

|

2019

|

vol. 67

|

issue 2: Historia

111-127

ES

Don Jaime Miguel de Guzmán-Dávalos y Spínola (1690-1767) fue uno de los más prestigiosos soldados de la Ilustración. Dejó sus Máximas para la Guerra, una obra de un indudable valor que conoció la imprenta inmediatamente después de su muerte. En este artículo, parafraseando al autor en el título, nos proponemos estudiar los preceptos de este estudioso sobre la guerra anfibia, a la cual dedicó un capítulo de su obra. Pese a su indudable calidad, lejos de rozar la idolatría hagiográfica, vamos a realizar una valoración crítica. Un desembarco en fuerza es una de las operaciones militares más complejas que existen. Por ello, nuestro estudio se basa tanto en las lecciones que consideramos más válidas como en los juicios que estimamos menos provechosos. También incidimos en aquellos temas que en nuestra opinión podrían haber sido tratados y no son analizados por el autor.

EN

Jaime Miguel de Guzmán-Dávalos y Spínola (1690-1767) was one of the most prestigious soldiers of the Enlightenment. He wrote Máximas para la Guerra, a book of unquestionable value that was published upon his death. In this article, paraphrasing the words of the author mentioned in its title, we aim at studying the precepts of the renowned scientist on amphibious warfare to which he devoted a chapter of his work. Having in mind its unquestionable quality, and being far from the hagiographic idolatry, we are going to run its critical evaluation. Disembarking troops is one of the most complex military operations ever. Our study contains lessons that we consider to be most valuable as well as decisions that we view as not so beneficial. In addition to that we also tackle the aspects that in our opinion could have been presented and analysed by the author and were not included.

PL

Jaime Miguel de Guzmán-Dávalos y Spínola (1690-1767) był jednym z najważniejszych oficerów czasów Oświecenia. Pozostawił po sobie Máximas para la Guerra, bardzo cenne źródło historyczne, opublikowane po śmierci autora. W tym artykule, którego tytuł został zaczerpnięty ze słów markiza de la Miny, skupiamy się na desantach morskich, którym autor poświęcił cały rozdział swojego dzieła. Poddamy ocenie krytycznej traktat, mając na uwadze jego niekwestionowaną wartość oraz będąc daleko od idolatrii. Desant morski jest bowiem jedną z najbardziej skomplikowanych operacji wojennych. na tych, które są nieco mniej użyteczne. Poza tym wskazujemy na te elementy desantów morskich, które nie zostały przez autora omówione.W artykule nie skupiamy się tylko na lekcjach, które uznaliśmy za najbardziej wartościowe, ale także na tych, które są nieco mniej użyteczne. Poza tym wskazujemy na te elementy desantów morskich, które nie zostały przez autora omówione.

Refine search results

1 Acta Polono-Ruthenica

1 Kultura i Wartości

1 Roczniki Humanistyczne

1 Getka J.

1 Janeczek S.

1 Karkut M.

2 2019

1 2015

Rola tekstów o charakterze religijnym XVIII wieku w poznaniu żywego języka ruskojęzycznej ludności dawnej Rzeczypospolitej (na materiale tekstu Bohosłowija nrawouczytelnaja, Poczajów 1751)

Rola Oświecenia chrześcijańskiego w kulturze wieku XVIII

Pintando una acción de difícil práctica: el Marqués de la Mina y táctica de la guerra anfibia