Search results

1

Wysiedlenie widziane oczami dziecka z Zamojszczyzny

100%

Stelingowska B.

Narracje o Zagładzie

|

2020

|

issue 6

426-440

EN

The article undertakes the topic of forced population displacement seen through the eyes of a child from Zamojszczyzna along with war-time fates of Polish families deported duringthe Second World War. The history of Zamojszczyzna lands is composed of tragic experiences of people forced out of their family households, imprisoned in the transit camps, deported to be involuntary labourers in the Third Reich, or murdered in concentration camps KL Auschwitz and KL Lublin (Majdanek). The survivors had to carry on throughout their lives with an indelible mark left by war-time childhood reflected by the name “a Child of Zamojszczyna” (the said status was granted to persons who were prisoners of the transit camps in Zamość and Zwierzyniec [solely children until the age of fourteen] and those imprisoned in concentration camps [for at least one day]).

2

Local Identification of Residents of Zamojszczyzna Region

54%

Lecka E.

Konteksty Społeczne

|

2013

|

vol. 1

|

issue 2

EN

The purpose of the study was the diagnosis of social memory of the residents of the Zamojszczyzna region. The issue how respondents declare their ties to the sub region, which is manifested in a sense of identification with Zamojszczyzna region as a cultural area and human community, was also taken into account. The research release presents partial results of the survey, that fits thematically in the scope of research of identification with own living space.

PL

Celem badan była diagnoza pamięci społecznej mieszkańców Zamojszczyzny. Podjęto również kwestie deklarowanej przez respondentów więzi z subregionem, przejawiającej się w poczuciu identyfikacji z Zamojszczyzna jako obszarem kulturowym i zbiorowością ludzka. W komunikacie badawczym została zaprezentowana część wyników, która tematycznie wpisuje się w nurt badan nad identyfikacją ze swoja przestrzenią życiową.

3

Lubycza Królewska. Zagłada i próba upamiętnienia społeczności żydowskiej dawnego miasteczka

51%

Koper M.

Studia Żydowskie. Almanach

|

2012

|

vol. 2

|

issue 2

209-224

EN

This paper presents the tragic fate of the Jewish community of Lubycza Królewska during World War II. It also discusses issues relating to memorialization of those representatives of the Jewish community who lost their lives in the Nazi concentration camp in Bełżec. Efforts to memorialize the Lubycza’s Jews met with considera-ble opposition of some representatives of the local authorities and other members of the commune. They successfully blocked the project to erect a memorial monument for the Jewish victims of the camp. In this way, the idea of ecumenism and multiculturalism (between the Poles, Ukrainians and Jews) was strongly undermined. The celebrations that were planned for 4 October 2012 to commemorate the 70. anniversary of the pacification of the towns of Lubycza Królewska and Kniazie have been cancelled.

PL

W artykule przedstawiono tragiczne losy społeczności żydowskiej Lubyczy Królewskiej w czasie II wojny światowej. Omówiono także kwestie związane z upamiętnieniem tych przedstawicieli społeczności żydowskiej, którzy stracili życie w hitlerowskim obozie koncentracyjnym w Bełżcu. Starania o upamiętnienie lubyczańskich Żydów spotkały się ze zdecydowanym sprzeciwem niektórych przedstawicieli lokalnych władz i innych członków gminy. Skutecznie zablokowali oni projekt budowy pomnika upamiętniającego żydowskie ofiary obozu. W ten sposób idea ekumenizmu i wielokulturowości (między Polakami, Ukraińcami i Żydami) została mocno podważona. Zaplanowane na 4 października 2012 r. uroczystości upamiętniające 70. rocznicę pacyfikacji Lubyczy Królewskiej i Kniazia zostały odwołane.

4

Kustosz niełatwej pamięci. Na marginesie publikacji zapisków Zygmunta Klukowskiego

45%

Wierzbicki M.

Kwartalnik Historyczny

|

2019

|

vol. 126

|

issue 3

PL

Artykuł jest poświęcony analizie treści i formy kolejnego wydania dzienników i pamiętników Zygmunta Klukowskiego. Zaprezentowano w nim zarówno sylwetkę ich Autora, jak i uwagi na temat wiarygodności informacji zamieszczonych w zapiskach Klukowskiego, w kwestii np. osiągnięć i porażek II Rzeczypospolitej, stosunków polsko-żydowskich w czasie II wojny światowej, Holokaustu oraz bandytyzmu w szeregach polskiego podziemia niepodległościowego po zakończeniu wojny.

EN

The article is an analysis of the content and form of the edition of Zygmunt Klukowski’s diaries and memoirs. It presents both their author’s personage and comments on the credibility of the information contained in his notes, regarding, for example, the achievements and failures of the Second Polish Republic, Polish-Jewish relations during the Second World War, the Holocaust and banditry within the Polish independence underground after the war.

5

Rotunda – pierwsze upamiętnione miejsce martyrologii na Zamojszczyźnie

45%

Koper E., Bonusiak W., Chrobaczyński J.

Prace Historyczno-Archiwalne

|

2021

|

issue Tom XXX

271-298

EN

The Rotunda was a military object in the defense system of Zamosc Fortressin the 19th century. During World War II, it served as a prisoner of war transit camp for the German Security Police. Between 1940 and 1944 many representatives of the local elites as well as underground members died there. The estimated number of victims is around 8 000. The total number of prisoners that were moved through the transit camp is estimated to be around 50 000. Rotunda was the first site in the region to be commemorated after the war. The initiative to commemorate the place was a result of social activity. Despite many difficulties, the Rotunda and the adjacent land were secured. In the 1950s, a lot of bodies of the World War II victims were exhumed into the Rotunda. Currently, it is a very important symbol of martyrdom in the Zamojszczyzna region. Among the buried are: Polish soldiers who died in September 1939, partisans, Jewish and Romani populace, as well as Soviet soldiers.

PL

Rotunda była obiektem o charakterze militarnym w systemie obronnym Twierdzy Zamość w XIX wieku. Podczas II wojny światowej pełniła rolę jenieckiego obozu przejściowego niemieckiej Policji Bezpieczeństwa. W latach 1940–1944 zginęło tam wielu przedstawicieli lokalnych elit i członków konspiracji. Liczba szacunkowa ofiar wynosi około ośmiu tysięcy. Najprawdopodobniej przez obóz przeszło 50 tys. więźniów. Po wojnie było to pierwsze miejsce upamiętnione w regionie. Inicjatywa upamiętnienia była rezultatem działań społecznych. Pomimo różnych problemów, udało się zabezpieczyć obiekt wraz z przyległym terenem. W latach 50. XX w. ekshumowano na Rotundę wiele ciał ofiar II wojny światowej. Obecnie stanowi ona bardzo ważny symbol martyrologii na Zamojszczyźnie. Pochowano tam m.in. żołnierzy polskich, którzy polegli we wrześniu 1939 roku, partyzantów, ludność żydowską i romską oraz żołnierzy sowieckich.

6

Structure and Activity of the German Deportation Apparatus in the Zamość Region

45%

Ługowski B.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2017

|

vol. 26

|

issue 3

EN

In October 1939, the Zamość Region became a German-occupied territory. First displacement of the population from this area was initiated by the Germans in November 1941. But the organized action began a year later. Then the Germans marked the Zamość Region as “the first settlement area in the Generalgouvernement”. Apart from the Poles, the Ukrainian population was also displaced. The Germans ended the resettlement of the Zamość Region in the summer of 1943. This article describes the structure and activities of the German resettlement system. First, this system was created in the Reichsgau Wartheland. Then the activity of this system was extended to the area of the Zamość Region. Also the German settlement in the Zamość Region was presented. Particular emphasis was put on the German administration of settled villages.

PL

Od października 1939 r. Zamojszczyzna znajdowała się pod okupacją niemiecką. Pierwsze wysiedlenia ludności z tego terenu Niemcy rozpoczęli w listopadzie 1941 r., natomiast zorganizowana akcja rozpoczęła się rok później. Wówczas Niemcy określili Zamojszczyznę jako „pierwszy obszar osiedleńczy w Generalnym Gubernatorstwie”. Oprócz Polaków wysiedleniami została objęta ludność ukraińska. Niemcy zakończyli akcję wysiedleńczą na Zamojszczyźnie latem 1943 r. W artykule została opisana struktura i działalność niemieckiego aparatu wysiedleńczego na Zamojszczyźnie. Początkowo został on utworzony w Kraju Warty. Później jego działalność rozciągnięto również na obszar Zamojszczyzny. Ponadto zaprezentowano niemieckie osadnictwo na Zamojszczyźnie. Szczególny nacisk położono na niemiecką administrację zasiedlanych wsi.

7

Przypadek Zygmunta Sztuki vel Jerzego Balickiego „Wismana”, „Rusta” i jego sprawa karna przed Wojskowym Sądem Specjalnym Armii Krajowej

32%

Szyprowski B.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2018

|

vol. XIX (LXX)

|

issue 3-4 (265-266)

192-223

EN

The article presents the criminal case conducted by the Military Special Court at the Main Headquarters of the Home Army against Jerzy Balicki „Rust”, „Wisman” – a member of the Union of Armed Struggle, the Zamość District Inspectorate of HA. The paper discusses the portrait and activity of Jerzy Balicki „Rust” – commander of assault units of the UAS of Zamość. Moreover, the author pointed out the circumstances that led to his arrest, and the fates of the people that were affected by Balicki’s treason. The article also presents and discusses the body of evidence gathered in the case before the MSC, which constituted the basis for conducting the criminal proceedings and later passing the sentence, as well as shows the circumstances of the hearing before the court and of „Wisman’s” execution.

RU

В данной статье рассматривается уголовное дело Военного специального суда при Главном командовании Армии Крайовой, возбужденном против Ежи Балицкого – „Руста”, „Висмара”, – члена „Союза вооруженной борьбы” районной инспекции Армии Крайовой в Замостье. В статье представлена фигура Ежи Балицкого, „Руста”, – командира штурмовых отрядов замостского „Союза вооруженной борьбы”. Кроме того, автор указывает на обстоятельства, которые привели к аресту Балицкого, а также рассказывает о чужих арестах и жизненных событиях, ставших результатом его действий. В статье рассматривается также доказательный материал, собранный по текущему делу, являющийся основой для проведения расследования по уголовному делу и последующего вынесения приговора, а также указывающий на обстоятельства выяснения дела в суде и ликвидацию „Висмана”.

PL

Prezentowany artykuł przedstawia sprawę karną, prowadzoną przed Wojskowym Sądem Specjalnym przy Komendzie Głównej AK, przeciwko Jerzemu Balickiemu „Rustowi”/„Wismanowi” – członkowi ZWZ Inspektoratu Rejonowego Zamość AK. Omówiono w nim sylwetkę i działalność Jerzego Balickiego „Rusta” – dowódcy oddziałów szturmowych zamojskiego ZWZ. Nadto autor wskazał okoliczności, które doprowadziły do jego aresztowania, aresztowania i losy osób, będące wynikiem jego zdrady. Artykuł prezentuje i omawia również materiał dowodowy zebrany w sprawie przed WSS, stanowiący podstawę przeprowadzenia postępowania karnego oraz późniejszego wydania wyroku oraz wskazuje okoliczności rozpoznania sprawy przed sądem i likwidacji „Wismana”.

8

The value of bread in the German transit camps in Zamość in the light of memories, testimonies and accounts of oral histories of the former prisoners – Polish people displaced from Zamość region (1942-1943)

23%

Kozaczyńska B.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2019

|

vol. XVI (2019)

|

issue 4: Kampania i wybory do parlamentu europejskiego w kontekście problemów historii najnowszej

203-214

EN

This article outlines the value and significance of bread for the civilian agricultural population expelled from the Zamość Region by the Germans during the Second World War and then placed in a temporary camp in Zamość (UWZ-Lager Zamość). The feeling of hunger behind the barbed wire of the camps prevailed, often even over the fear. The food rations were considerably limited and insufficient. Pieces of brown bread, made with the worst quality flour, sometimes with the addition of sawdust (the so-called ‘trociniak’), were given to prisoners every day for breakfast (with black coffee) as well as for dinner. During the expulsion, some people managed to grab bread or rusks, having prepared them previously before the expulsions, despite the overall ambush and the fast pace of the action. The only thing with higher value than bread in the camp was a person’s life.

PL

W artykule ukazano wartość i znaczenie chleba dla cywilnej ludności rolniczej wysiedlonej z Zamojszczyzny przez Niemców w latach 1942-1943 i osadzonej w obozie przejściowym w Zamościu (UWZ-Lager Zamość). Za drutami tego obozu panował głód, często silniejszy od strachu. Racje żywnościowe w obozie były znacznie ograniczone i niewystarczające. Porcje chleba, czarnego, wypiekanego z najgorszego gatunku mąki, czasem z domieszką trocin (tzw. trociniak), otrzymywali więźniowie codziennie na śniadanie (i czarną kawę) oraz na kolację. Niektórzy podczas wysiedlenia, mimo zaskoczenia i szybkiego tempa akcji, zdołali jednak zabrać ze sobą chleb lub suchary, przygotowywane w wielu domach jeszcze przed wysiedleniem. Chleb w obozie, obok życia, miał najwyższą wartość.

RU

В статье показано значение хлеба для гражданского населения, выселенного из замостского края немцами в 1942–1943 годах и заключенного в транзитный лагере в Замосте (UWZ-Lager Zamość). Голод был за проводами этого лагеря, часто сильнее, чем страх. Пища в лагере была значительно ограничена и недостаточна. Порции черного хлеба, испеченные из наихудшего вида муки, иногда смешанные с опилками (так называемыми опилками), ежедневно получали заключенных на завтрак (и черный кофе) и на ужин. Некоторым во время выселения, несмотря на удивление и быстрый темп действия, удалось взять хлеб или печенье, приготовленное во многих домах до выселения. Хлеб в лагере, рядом с жизнью, имел наибольшую ценность.

Refine search results

1 Konteksty Społeczne

1 Kwartalnik Historyczny

1 Narracje o Zagładzie

1 Prace Historyczno-Archiwalne

1 Przegląd Historyczno-Wojskowy

1 Studia Iuridica Lublinensia

1 Studia Żydowskie. Almanach

1 Wschodni Rocznik Humanistyczny

1 Bonusiak W.

1 Chrobaczyński J.

1 Koper E.

1 Koper M.

1 Kozaczyńska B.

1 Lecka E.

1 Stelingowska B.

1 Szyprowski B.

1 Wierzbicki M.

1 Ługowski B.

1 2021

1 2020

2 2019

1 2018

1 2017

1 2013

1 2012