Search results

1

Opinie młodzieży z pogranicza czesko-polskiego o małżeństwach mieszanych narodowościowo

100%

Baselides R.

Edukacja Międzykulturowa

|

2014

|

vol. 3

215-224

EN

The young living in culturally diversified environments face various life decisions. One of them is choosing a life partner. The author makes an attempt to learn the criteria which the young follow while choosing a partner and their opinions concerning cross-national marriages. Moreover, what is discussed here are some barriers noticed by the Czech and Polish youth from Zaolzie in the Czech Republic.

PL

Młodzi ludzie żyjący w środowiskach zróżnicowanych kulturowo stają przed różnymi decyzjami. Jedną z nich jest wybór partnera życiowego. Autor podejmie próbę poznania kryteriów, jakimi kieruje się młodzież podczas dokonywania tego wyboru, oraz jej opinii na temat małżeństw mieszanych narodowościowo. Scharakteryzowane zostały bariery społeczne, kulturowe i religijne postrzegane przez młode pokolenie Czechów i Polaków z Zaolzia w Republice Czeskiej.

2

Territorial disputes between Poland and Czechoslovakia 1938–1945

94%

Błachut M.

Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje

|

2020

|

vol. 38

9-17

EN

The historical point of view is important to fully understand foreign affairs. For Polish-Czech relations the crucial period in this respect is 1918–1945. The matter of the conflict were borderlands, with the most important one – Zaolzie, that is, historical lands of the Duchy of Cieszyn beyond Olza River. Originally, the land belonged to the Crown of the Polish Kingdom, then to the Kingdom of Bohemia and Austrian Habsburg dynasty. After World War I, local communities took control of the land. Czechoslovakian military intervention and a conflict with Bolsheviks caused both parties to agree to the division of Zaolzie through arbitration of powers in 28 July 1920. Until 1938, key parts of Zaolzie belonged to Czechoslovakia. In that year, Poland decided to annex territories lost according to the arbitration. After World War II tension between Poland and Czechoslovakia heightened again. Czechoslovakia made territorial claims on parts of Silesia belonging to Germany. Poland once more tried to reclaim Zaolzie, but military invasion was stopped by Stalin. Negotiations failed, but the escalation of the conflict was stopped. Two years later the relationship between the parties was eventually normalized, the final agreement was signed in 1958 and it is still in place today.

3

Polskojęzyczne media na Zaolziu

94%

Kolberová U.

Zeszyty Prasoznawcze

|

2013

|

vol. 56

|

issue 4

509-526

EN

This article shows the history of Polish-language media in the region of Zaolzie. The first section provides a brief overview of periodicals in the discussed region since the end of World War II until 2012. The next brings the story of newspaper Głos Ludu, magazine Zwrot and magazines for children and young Jutrzenka, Ogniwo and Nasza Gazetka, brings information about Polish-language news in radio Český rozhlas Ostrava, and Polish language news in programmes of regional TVs and Czech Television 1.

4

Szkolnictwo z polskim językiem nauczania w Republice Czeskiej: dotychczasowe doświadczenia, problemy, perspektywy

94%

Grabowska B., Ogrodzka-Mazur E.

Przegląd Historyczno-Oświatowy

|

2023

|

vol. LXVI

|

issue 1-2

80-93

EN

Aim: This ethnographic study is aimed at outlining the functioning of education with the Polish language as the language of instruction in the Czech Republic. Methods: The research for the text was conducted in the post-positivist paradigm, with the application of the strategy of ethnographic studies. In this regard, the method of searching secondary sources as well as observation and interviews were used. Results: As a result of the conducted analyses, a review of education with the Polish language as the language of instruction was created, pertaining to two counties of the Czech-Polish borderland – Karviná and Frýdek-Místek. Conclusions: Despite an increase in the number of students attending schools with the Polish language as the language of instruction in 2010–2022, simultaneously with the not increasing number of educational institutions (kindergartens and schools), the reasons for the decrease in their total number in previous decades should be sought in: the structural transformations in the Czechoslovak school system, as a result of which lower-organized schools were closed; the liquidation of Polish settlements as a result of mining damages; the lack of vocational schools with the Polish language as the language of instruction; the decreasing social usefulness of the Polish language in the environment; and the increasing number of mixed marriages. On the other hand, the Polish national minority in the Czech Republic has a well-developed organizational background and numerous organizations, social and cultural institutions operate there. Their activities not only serve the minority, but above all support education with the Polish language as the language of instruction.

5

„Głos Ludu” — gazeta mniejszości polskiej na Zaolziu

94%

Kolberová U.

Rocznik Historii Prasy Polskiej

|

2015

|

vol. 18

|

issue 2(38)

29050

PL

Artykuł przybliża historię „Głosu Ludu” zawartą w latach 1945–2012 z wyszczególnieniem okresów w dziejach pisma, jak: pierwsze lata gazety (1945–1955), okres pierwszych liberalizacji (1956–1969), lata „normalizacji” społecznej (1969–1989) i „Głos Ludu” jako periodyk niepartyjny (1990–2012), artykuł przybliża charakter gazety i najważniejsze zmiany, jakie zaszły w piśmie na przestrzeni lat.

EN

This is an account of the history of Głos Ludu[People’s Voice] in 1945–2012. It is dividedinto four sections which deal in turn with thefi rst ten years of the paper (1945–1955), thephase of halfhearted post-Stalinist liberalization(1956–1969), the period of ‘normalization’ inthe aftermath of the Prague Spring (1969–1989),and its reinvention as a paper with no partyaffi liation. The article sketches the profi le of GłosLudu and chronicles the major changes that it hasgone through since 1945

6

Śląsk Cieszyński w refleksjach humanistów – poszukiwanie klucza do zrozumienia narracji o przygranicznym mikroświecie

94%

Bortliczek M.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza

|

2019

|

vol. 26

|

issue 2

41-60

EN

Searching for metaphors that allow us to understand the linguistic picture of Cieszyn Silesia and their residents, I refer to the anthology of conversations experienced by people with authority. The conversations influence the change and development of Cieszyn’s microcommunity and borderland (microworld). I analyse the language (common words, terms, names, and especially metaphors). The work includes three parts: the picture of space in metaphors, man in the space of Cieszyn Silesia (truths and myths) and names and brand names in the local microworld. I reach the conclusion that the metaphors describing the local community, one the one hand, grow it on tradition, culture and history and, on the other hand, express the current observations, for example about Cieszyn Silesia and its esotericism. The phenomenon of esotericism serves people’s judgment (as it is stated by some interlocutors) and sustains the opposition: autochthons are from here while strangers are not. The architectural icons of Cieszyn Silesia (for example Rotunda, Piast’s Tower) coexist with, e.g. the local taste (for example, Cieszyn cookies). Out of concern for Cieszyn Silesia identity, the knowledge about the borderland microworld should consciously be passed on from generation to generation.

7

"Naród z zapiecka" – Melchior Wańkowicz o aneksji Zaolzia

94%

Glensk U.

Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne

|

2016

|

issue 5 "Reportaż literacki. Pogranicza"

59-66

EN

The article discusses a reportage Melchior Wańkowicz to enter the Polish army in Zaolzie in 1938. The writer was pleased by this political decision and gave expression to his feelings in his reportage.

8

Działalność edukacyjna Kościoła ewangelickiego na Zaolziu

84%

Różańska A.

Roczniki Pedagogiczne

|

2014

|

vol. 6(42)

|

issue 1

115-135

PL

Praca jest próbą spojrzenia na edukacyjną i społeczno-opiekuńczą działalność Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania na Zaolziu w Republice Czeskiej - zarówno z perspektywy specyficznych uwarunkowań społeczno-środowiskowych jej podstawowych celów i zadań, jak też uwzględniając potrzeby współczesnej młodzieży i wychodzenie im naprzeciw. Przedstawione zostały wybrane zagadnienia tematyki, zwłaszcza działania, które noszą znamiona specyficznych uwarunkowań wielokulturowego i wielowyznaniowego środowiska, jak również - między innymi w konsekwencji tych uwarunkowań - są próbami twórczego odkrywania jedności w różnorodności, czyli współdziałania ekumenicznego różnych Kościołów.

XX

This study is an attempt to look at educational and social activities of the Silesian Evangelical Church of Augsburg Confession in Zaolzie in the Czech Republic. It analyses both specific socio-cultural conditions, their tasks and aims and takes into account the needs of nowadays youth and the ways of satisfying them. In this study a few problems and topics have been chosen for analysis, especially the activities which bear traits of specific conditions of multicultural and multi-faith environment of the church that are also attempts of creative discovery of unity in diversity or in other words the ecumenical cooperation between various churches.

9

Wkład Kościoła ewangelickiego w kształtowanie otwartej tożsamości religijnej młodzieży zaolziańskiej

84%

Różańska A.

Edukacja Międzykulturowa

|

2015

|

vol. 4

55-70

EN

This study is an attempt to view educational activities of the Silesian Evangelical Church of Augsburg Confession in Zaolzie in the Czech Republic – in the context of its tasks related to enhancing religious identity forming of youth from Zaolzie, as well as the tasks which fulfill the needs of contemporary youth. The aim of the study is to present the Silesian Evangelical Church of Augsburg Confession as an important institution which creates open religious identity of the youth attending Polish schools in Zaolzie. What is also presented here are some selected educational activities of the Evangelical Church, especially the activities which aim at creative ecumenical cooperation between various churches.

PL

Praca jest próbą spojrzenia na edukacyjną działalność Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania na Zaolziu w Republice Czeskiej – w kontekście jej zadań, odnoszących się do wspomagania kształtowania tożsamości religijnej młodzieży zaolziańskiej oraz będących odpowiedzią na potrzeby współczesnej młodzieży i wychodzeniem im naprzeciw. Celem artykułu jest pokazanie Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania jako instytucji znaczącej w kształtowaniu otwartej tożsamości religijnej młodzieży uczącej się w polskich szkołach na Zaolziu. Przedstawione zostały wybrane działania edukacyjne Kościoła, zwłaszcza te będące próbami twórczego współdziałania ekumenicznego z innymi Kościołami.

10

Światło zza rzeki – kwestia tożsamości we współczesnej poezji Zaolzia

84%

Różańska M.

Edukacja Międzykulturowa

|

2014

|

vol. 3

239-264

EN

The work explores the issue of national identity based on selected texts of contemporary poetry from Zaolzie – the region on the Polish-Czech borderland. The question of nationality, a difficult subject for the inhabitants of this politically-divided land, is examined at spatial and cultural levels. The central topoi – the border, city, house, language, religion and history – are associated with the problems of national identity of the Zaolzian poets; they are intrinsically present in selected works written in Polish language and its Cieszyn dialect. Yet in the latest Zaolzian poetry language ceases to be a determinant of national identity of these authors and therefore artificial division between Polish and Czech cultural heritages disappear in the name of multilingualism and multiculturalism. This study shows a picture of culturally diverse borderland, which nowadays has departed from the traditional view of borders differentiation; the borderland poets abandon the stereotypical divisions in the name of “dialogue of cultures” and identity based on Zaolzian genius loci.

PL

Praca bada kwestię tożsamości narodowej na wybranych przykładach współczesnej poezji Zaolzia, regionu leżącego na polsko-czeskim pograniczu. Przynależność narodowa, będąca trudnym tematem dla mieszkańców ziemi podzielonej politycznie, rozpatrywana jest na płaszczyźnie przestrzennej oraz kulturowej. Głównymi toposami związanymi z problemem identyfikacji narodowej zaolziańskich poetów, wokół których umieszczane są wybrane utwory pisane po polsku oraz w gwarze cieszyńskiej, są granica, miasto, dom oraz język, religia i historia. W najnowszej poezji Zaolzia język przestaje być wyznacznikiem tożsamości narodowej autora. Zanika sztuczny podział na polskie i czeskie dziedzictwo kulturowe w imię wielojęzyczności i wielokulturowości. Niniejsza praca nakreśla obraz zróżnicowanego kulturowo pogranicza, które współcześnie odchodzi od wytyczania definitywnych granic w imię „dialogu kultur” i tożsamości bazującej na zaolziańskim genius loci.

11

Józef Mazurek (1891-1968), polski lekarz na Zaolziu

84%

Słowik J., Hławiczka T., Santarius K.

Acta Medicorum Polonorum

|

2012

|

vol. 2

15-18

PL

Artykuł przedstawia Józefa Mazurka (1891-1968), absolwenta studiów lekarskich w Wiedniu, który całe życie pracował na Zaolziu, czyli pograniczu Polski i Czechosłowacji. Podczas pierwszej wojny światowej był jeńcem wojennym w obozie w Semipałatyńsku na Syberii. W okresie międzywojennym pracował jako lekarz w Karwinie, Karlowych Warach i Bystrzycy. Po drugiej wojnie światowej pozostał w czeskiej Bystrzycy, wykonując zawód lekarza i dokumentując martyrologię Polaków.

EN

This article presents Józef Mazurek (1891-1968), who graduated from the Faculty of Medicine of the University in Vienna and worked in the borderland of Poland and Czechoslovakia, so called Zaolzie. During the Great War he was a prisoner-of-war in Semipalatynsk in Siberia. In the interwar period he worked as a doctor in the town of Karwin, Karlove Vary, and Bystrzyca. After the Second World War he stayed in Bystrzyca, practicing medicine and gathering records of Polish martyrdom.

12

Mowa potoczna Zaolzian

84%

Bogocz I., Bortliczek M.

Język Polski

|

2015

|

vol. 95

|

issue 3

250-259

PL

Artykuł został przygotowany na podstawie badań terenowych przeprowadzonych w czerwcu 2013 roku. Badaniami objęto dzieci i młodzieży polskich szkół mniejszościowych w czeskiej części ląska Cieszyńskiego. Celem badań było zweryfikowanie niektórych rozpowszechnionych zdań (mitów) na temat tutejszej sytuacji językowej. Na podstawie analizy autentycznych tekstów autorki doszły do następujących wniosków: 1) miejscowa potoczność nie jest identyczna z tradycyjną gwarą cieszyńską; 2) różni się ona wyranie od potoczności (potocznej mowy polskiej) po polskiej stronie granicy. Do artykułu zostały dołączone cztery transkrypcje fonetyczne tekstów nagranych w trakcie badań.

EN

The paper was prepared on the basis of field research performed in July 2013. The study included children and young people from Polish minority schools in the Czech part of Cieszyn Silesia. The aim of the research was to verify some of the widespread statements (myths) on the current linguistic situation in this region. Following the analysis of the authentic texts, the authors came to the following conclusions: 1) local colloquial speech is not exactly the same as the traditional Silesian dialect; 2) it differs clearly from informality (Polish colloquial speech) used in the Polish part of Cieszyn Silesia. The paper includes four phonetic transcriptions of texts recorded during the research.

13

Sakralna architektura drewniana na terenach przygranicznych Zaolzia

84%

Cader S.

Polonia Journal

|

2018

|

issue 7

11-29

PL

Zaolzie to specyficzny teren zamieszkiwany przez mniejszość polską. Polacy znaleźli się na obszarze Republiki Czeskiej nie w wyniku migracji, ale z powodu administracyjnego przesunięcia granic. Poddawani przez lata bohemizacji, teraz cieszą się swobodą w posługiwaniu się językiem polskim, kultywowaniem tradycji oraz pielęgnowaniem swojej tożsamości religijnej. Świadectwem przywiązania do polskości oraz katolicyzmu są kościoły, zwłaszcza te z XVIII i XIX wieku, o które Polacy dbają ze szczególną troską.

EN

Zaolzie is a specific area inhabited by the Polish minority. The Poles found themselves in the territory of the Czech Republic, not as a result of migration, but because of the administrative shift of borders. Subjected to years of bohemization, they now enjoy the ease of using Polish language, cultivating tradition and nurturing their religious identity. Testimony of attachment to Polishness and Catholicism are churches, especially those from the eighteenth and nineteenth centuries, for which Poles care with special care.

14

O historykach i folklorystach z drugiej strony Olzy

84%

Morys-Twarowski M.

Wieki Stare i Nowe

|

2020

|

vol. 15

|

issue 20

178-181

EN

The reviewed book details the fifty-year-long activity of the Folkloristic Section (Sekcja Folklorystyczna) (later transformed into the Ethnological Section [Sekcja Etnograficzna]) and the Regional History Section of the Polish Cultural-Educational Union (Polski Związek Kulturalno-Oświatowy). It is aimed mainly at persons interested in the region of Zaolzie, yet some of the texts may also be referred to as a supplementary material by researchers undertaking broader subjects, such as the operation of national minorities’ associations in communist states, or “from below” visions of regional history.

PL

Recenzowana książka dotyczy 50 -letniej działalności Sekcji Folklorystycznej (później przekształconej w Sekcję Ludoznawczą) i Sekcji Historii Regionu Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Pozycja jest skierowana głównie do osób zainteresowanych Zaolziem, ale niektóre teksty mogą zostać wykorzystane jako materiał uzupełniający przez badaczy podejmujących szersze zagadnienia, jak np. funkcjonowanie stowarzyszeń mniejszości narodowych w krajach komunistycznych czy „oddolne” wizje historii regionalnej.

15

Military aspects in Polish-Czechoslovak confederation plans during World War II

84%

Zuziak J.

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2020

|

vol. 52

|

issue 4(198)

918-930

PL

Klęska Polski we wrześniu 1939 roku skłoniła gen. Władysława Sikorskiego, powołanego na stanowisko Naczelnego Wodza i premiera RP, do podjęcia kroków zmierzających do urzeczywistnienia jego wcześniejszej koncepcji ścisłego związku Polski i Czechosłowacji. Celem podjętego w rozmowach Sikorskiego z Edwardem Benešem projektu było utworzenie silnego podmiotu, zdolnego w przyszłości do przeciwstawienia się zagrożeniu niemieckiemu i radzieckiemu. Realizacja tak pomyślanego planu, zakładającego w przyszłości poszerzenie związku o kolejne państwa regionu, dawałaby realną możliwość zmiany ówczesnego układu geopolitycznego w Europie Środkowej i Wschodniej. Rozmowy Sikorski-Beneš toczyły się od jesieni 1939 roku do wiosny 1943 roku, kiedy to strona czechosłowacka przyjęła w swej polityce opcję proradziecką i w praktyce wycofała się ze wspólnych prac przygotowawczych do powołania Związku Konfederacyjnego. Jednym z głównych obszarów podejmowanych w trakcie rozmów polsko-czechosłowackich była problematyka wspólnej polityki obronnej. Najszerzej przedstawiona została w dwóch dokumentach: w opracowanym przez stronę polską Zasadach Aktu konstytucyjnego Związku Polski i Czechosłowacji oraz w czechosłowackich Podstawowych zasadach konfederacyjnego związku Czechosłowacji i Polski.

EN

The defeat of Poland in September 1939 prompted General Władysław Sikorski, appointed Commander-in-Chief and Prime Minister of the Republic of Poland, to take steps to implement his earlier concept of a close relationship between Poland and Czechoslovakia. The aim of the project undertaken in Sikorski’s talks with Edward Beneš was to create a strong entity capable of countering the German and Soviet threats in the future. The implementation of such a plan, assuming the future expansion of the union to include other countries in the region, would provide a real opportunity to change the then geopolitical system in Central and Eastern Europe. The Sikorski-Beneš talks took place from the autumn of 1939 to the spring of 1943, when the Czechoslovak side adopted the pro-Soviet option in its policy and, in practice, with drew from joint preparatory work to establish the Confederation Union. One of the main areas taken up during the Polish-Czechoslovak talks was the issue of shared defense policy. It is most broadly presented in two documents: in the Principles of the Constitutional Act of the Polish-Czechoslovak Confederation prepared by the Polish side and in the Czechoslovak Basic Principles of the Czechoslovak-Polish Confederation.

16

Sporny charakter Zaolzia w świetle Dziennika Józefa Pilcha oraz innych wybranych narracji autobiograficznych

83%

Szkaradnik K.

Studia Etnologiczne i Antropologiczne

|

2016

|

vol. 16

55-69

EN

The situation of Zaolzie, a historical and geographical part of Cieszyn Silesia, is complicated. Despite the years of appurtenance to Czechia and Chechoslovakia there is still active Polish residence and both nations continue to share their history. In this article I intend to show the tense Polish-Czech relationship in Zaolzie presented in Dziennik. Zapiski bibliofila i dziejopisa 1963–1995 by Jerzy Pilch, a writer and essayist from Ustroń. This will be shown in the context of local memory and activist memory stressing the Polishness of the region. It will be possible to analyze how the ideological dimension of the identity is interwoven with an effort to bring about a narrative restoration of Zaolzie, divided by an arbitrary border.

17

Polacy na Zaolziu

71%

Krutak M.

Przegląd Zachodni

|

2013

|

issue 3(348)

272-289

EN

Poles have lived in Zaolzie for centuries but since 1921 they have been a minority in this region. From then onwards they have taken measures to maintain their traditional national heritage. Even though during the communist period the Communist Party discredited their development they still managed to maintain their national identity. In 1989, they seized the opportunity to rebuild their social foundations. The Polish Congress coordinated the grounding of numerous social organizations, which were prohibited during communism. The Polish educational system underwent positive changes since new organizations were actively supporting Polish educational institutions. Improved contacts with Poland positively influenced the functions of the local Polish minority. The most crucial problem of Poles in Zaolzie is population loss. That trend has become evident since the inter-war period when Polish people had become a minority. The decreasing number of the Polish minority is noticeable above all in schools, leading to a decreasing number of students and schools with Polish language education.

18

The Polish-Czechoslovakian Conflict over Cieszyn Silesia, Spiš and Orava in the years 1938-1939 as Reported by the Polish Provincial Press published in Siedlce

71%

CABAJ J.

Historia i Świat

|

2020

|

issue 9

127-145

EN

a few months in 1938 and 1939 - from the time Hitler made his claims towards Czechoslovakia until the moment the state was dismantled. The author has focused on presenting the Polish-Czechoslovakian relations as reported by the press published in Siedlce, a district town located in the centre of pre-war Poland. At that time four periodicals were published there. The analysis of these publications has allowed the author to determine that the editors informed their readers about the situation of the disputed territories on a regular basis. The editors tried to make their message more attractive by posting photos or accounts by special correspondents. They built among its readers a negative image of the Czechoslovakian state, which was presented as an artificial creation where the rights of national minorities were not respected. The incorporation of these lands into Poland was presented as a symbol of historical justice. The press also played an important part in mobilising the local community to act for fellow countrymen from the lands being the object of the Polish-Czechoslovakian dispute. However, it did not recognise the growth of Slovakian independence activities, which were important for the internal affairs of Poland’s southern neighbour.

19

Klerycy z Administratury Apostolskiej w Czeskim Cieszynie studiujący na Wydziale Teologicznym Cyryla i Metodego w Pradze

67%

Tokarz S.

Folia Historica Cracoviensia

|

2014

|

vol. 20

309-317

PL

Administratura Apostolska w Czeskim Cieszynie nierozerwalnie łączy się z historią Śląska Cieszyńskiego oraz Polaków, którzy jako mniejszość narodowa znaleźli się poza granicami własnej ojczyzny. Dzieje tej struktury administracyjnej obrazują także skomplikowane losy Kościoła katolickiego w Czechosłowacji pod wpływami rządów komunistycznych w trudnym dla niego okresie po II wojnie światowej. Śląsk Cieszyński jest to region na granicy polsko-czeskiej, podzielony obecnie wzdłuż rzeki Olzy. Początkowo należał do Polski, następnie do Królestwa Czech, a po I wojnie światowej stał się obiektem sporu między nowo powstałymi państwami: Polską i Czechosłowacją. Rejon ten zamieszkiwali w większości Polacy, a po podziale w 1920 roku duża ich część znalazła się po zachodniej stronie rzeki Olzy. Obszar ten z czasem zaczęto nazywać Zaolziem. Kościół katolicki na tym terenie należał do diecezji wrocławskiej. Po II wojnie światowej w 1947 roku powstała Administratura Apostolska w Czeskim Cieszynie, która istniała do roku 1978, aż została oficjalnie włączona do archidiecezji ołomunieckiej. Większą część obszaru tej struktury zajmowało Zaolzie zamieszkałe początkowo w większości przez Polaków. Od roku 1953 do 1990 wszyscy klerycy z tej części Czechosłowacji kształcili się oficjalnie w Wyższym Seminarium Duchownym w Litomierzycach. Przyjeżdżali tam również klerycy z tzw. Administratury Apostolskiej w Czeskim Cieszynie. Wielu z nich wywodziło się z polskiej mniejszości Zaolzia. Część deklarowała się jako Czesi, część jako Polacy. W dokumentach litomierzyckiej uczelni możemy odnaleźć alumnów z nazwiskami polsko brzmiącymi lub po prostu czeskimi. Większość z nich urodziła się jednak na terenie Zaolzia.

EN

Apostolic Administration in the Czeski Cieszyn is inextricably linked with the history of Cieszyn Silesia and the Polish community, which found themselves as a minority beyond the borders of their own country. History of this administrative structure also illustrates the complicated fate of the Catholic Church in Czechoslovakia under the influence of communist authority in the difficult period after World War II. Cieszyn Silesia is a region on the Polish-Czech border, currently divided along the river Olza. Originally belonged to the Poland, then to the Kingdom of Bohemia and after World War I became the object of a strife between the fledging states Poland and Czechoslovakia. This region was inhabited by the majority of Poles and many of them found themselves outside their homeland. Area on the west side of Olza river began to be called Zaolzie. The Catholic Church in this territory belonged to the diocese of Wroclaw. After World War II in 1947, the Apostolic Administration was established in the Czeski Cieszyn. It existed to 1978, when was officially incorporated into the Archdiocese of Olomouc. Zaolzie took the greater part of the area of this structure and was originally inhabited mostly by Poles. From 1953 to 1990, all clerics from this part of Czechoslovakia formally educated in the only official seminary in Litomierzyce. Students from Apostolic Administration in the Czech Cieszyn also came there. Many of them descended from the Polish minority in Zaolzie. Some declared as Czechs, the other as Poles. In documents of seminary in Litomierzyce we can find clerics with Polish-sounding or just Czech surnames. Most of them, however, were born in Zaolzie.

20

National minorities in the Polish-Czechoslovak relations (1948-1989)

67%

Nowak K.

Historia Slavorum Occidentis

|

2020

|

issue 4 (27)

18-37

EN

The article describes the role of the problem of national minorities (Poles in Zaolzie, Czechs mainly in Kłodzko, and Slovaks in Polish parts of Spiš and Orava) in Polish-Czechoslovakian relations during the communist era. In the light of the author’s research, the nationalist heritage of border disputes from the first half of the 20th century influenced relations between the two countries also in later years, although the minority problem in their mutual relations was marginal and officially did not exist for both sides.

Refine search results

Opinie młodzieży z pogranicza czesko-polskiego o małżeństwach mieszanych narodowościowo

Territorial disputes between Poland and Czechoslovakia 1938–1945

Polskojęzyczne media na Zaolziu

Szkolnictwo z polskim językiem nauczania w Republice Czeskiej: dotychczasowe doświadczenia, problemy, perspektywy

„Głos Ludu” — gazeta mniejszości polskiej na Zaolziu

Śląsk Cieszyński w refleksjach humanistów – poszukiwanie klucza do zrozumienia narracji o przygranicznym mikroświecie

"Naród z zapiecka" – Melchior Wańkowicz o aneksji Zaolzia

Działalność edukacyjna Kościoła ewangelickiego na Zaolziu

Wkład Kościoła ewangelickiego w kształtowanie otwartej tożsamości religijnej młodzieży zaolziańskiej

Światło zza rzeki – kwestia tożsamości we współczesnej poezji Zaolzia

Józef Mazurek (1891-1968), polski lekarz na Zaolziu

Mowa potoczna Zaolzian

Sakralna architektura drewniana na terenach przygranicznych Zaolzia

O historykach i folklorystach z drugiej strony Olzy

Military aspects in Polish-Czechoslovak confederation plans during World War II

Sporny charakter Zaolzia w świetle Dziennika Józefa Pilcha oraz innych wybranych narracji autobiograficznych

Polacy na Zaolziu

The Polish-Czechoslovakian Conflict over Cieszyn Silesia, Spiš and Orava in the years 1938-1939 as Reported by the Polish Provincial Press published in Siedlce

Klerycy z Administratury Apostolskiej w Czeskim Cieszynie studiujący na Wydziale Teologicznym Cyryla i Metodego w Pradze

National minorities in the Polish-Czechoslovak relations (1948-1989)