Search results

1

Acedia a lype w pismach Ewagriusza z Pontu. Teo-antropologia ontologiczna

100%

Macheta L.

Analecta Cracoviensia

|

2017

|

vol. 49

EN

The article examines the problem of the relationship between the two phenomena of the Evagrian theo-anthropology: acedia (listlessness) and lype (sadness). The problem is considered from the perspective of ontological anthropology (a human being is being studied from the side of possibilities and obligations of being oneself). The purpose of the analysis is to demonstrate and explain the differences between acedia and lype in terms of their anthropological justification. This goal is attained through the concepts of existential axiology. The article seeks to demonstrate that acedia and lype point in the human being to two different dimensions: acedia distorts in the existence the sphere of the attitude towards basic values; lype distorts in the existence the sphere of attitudes towards positive values, the realization of which signifies a fulfillment of existence.

PL

W artykule bada się problem relacji dwóch zjawisk Ewagriańskiej teo-antropologii: acedii (zniechęcenie) i lype (smutek). Problem jest rozpatrywany z perspektywy antropologii ontologicznej (bada człowieka od strony możliwości i powinności bycia sobą). Celem analiz jest wykazanie i wyjaśnienie różnic dzielących acedię i lype poprzez ich uzasadnienie antropologiczne. Cel jest osiągany przy pomocy pojęć aksjologii egzystencjalnej. W artykule zmierza się do pokazania, że acedia i lype wskazują w człowieku na różne wymiary: acedia wypacza w egzystencji sferę nastawienia na wartości podstawowe; lype wypacza w egzystencji obszar nastawienia na wartości pozytywne, których urzeczywistnienie oznacza jej spełnienie.

2

Lenistwo i pracoholizm w perspektywie duchowego zagubienia współczesnego człowieka

99%

Jucewicz A.

Forum Teologiczne

|

2013

|

vol. 14

21-34

EN

The subjects of this article are two polar extremes: laziness and workaholism, examined in the context of man’s lost spirituality. Contemporary forms of laziness stem from the ideological crisis and existential emptiness. These forms mutate into apathy, depression and acedia – a spiritual torpor. And what underlies all of these is atheism. Losing sight of the supernatural horizon of man’s existence inevitably leads to the impairment of his own self-understanding, including such vital aspects of his life like work, striving for self-perfection, or service and dedication to his fellow human beings. Whenever God disappears from man’s horizon, his points of reference and reasons for creativity also disappear. Seen from this perspective, workaholism appears to be a form of escape from the integrity of man’s life. It is also the result of intemperance, flowing from the materialistic anthropology which places man’s fulfillment in a purely horizontal perspective. Man – as seen in a theological perspective – is not a slave to the world. Neither has he been made for passivity and laziness. Man is invited to master the world and to transform it rationally in accordance with God’s will. Both laziness, i.e. avoiding work, and redefinition of its importance, contradict God’s plan towards man. Work and rest and feasting find their most satisfactory justification and perspective in the light of God’s Revelation.

3

Skrajny indywidualizm jako źródło dysfunkcji wspólnotowych w nauczaniu papieża Franciszka

85%

Szulist J.

Studia Theologica Varsaviensia

|

2022

|

vol. 60

|

issue 2

PL

Papież Franciszek odnosi się w swoim nauczaniu do sytuacji współczesnego człowieka, który jest przedmiotem oddziaływania przeróżnych trendów kulturowych, ekonomicznych czy spo-łecznych. Sytuacja jednostki jest współcześnie determinowana przez skrajny indywidualizm, będący przedmiotem analiz niniejszego artykułu. Koncentrowanie się tylko i wyłącznie na so-bie podważa istnienie więzi wspólnotowej, sprzyja również narzędziowemu interpretowaniu sytuacji drugiego człowieka. Skrajny indywidualizm stwarza także korzystne uwarunkowania dla utopii odrealniających rzeczywistość. Skutkami ulegania skrajnemu indywidualizmowi są acedia i pesymizm w działalności duszpasterskiej Kościoła oraz konsumpcjonizm w aspekcie stosunków społecznych. Skrajny indywidualizm skłania do materializmu, a także przyczynia się do pogarszania kwestii ekologicznej. Bazę źródłową tekstu stanowi nauczanie papieża Fran-ciszka. W artykule wykorzystano metodę analityczno-syntetyczną.

4

Acedia i sposoby jej zwalczania w ujęciu Jana Klimaka

80%

Cyrek O.

Studia Paradyskie

|

2013

|

issue 23

21-41

XX

Artykuł opisuje na podstawie dzieła Jana Klimaka "Drabina do raju", czym jest stan acedii i jakie są metody jego zwalczania oraz sposoby oddalania od siebie namiętności. Acedia już od starożytności utożsamiana była z apatią i ogólnym zniechęceniem do życia. Mnisi, którzy odczuwali taki marazm tracili również wszelką nadzieję na zbawienie i nie kontynuowali wysiłków ascetycznych, lecz próżnie trwonili czas oddając się rozmowom z różnymi ludźmi. Tacy asceci stawali się bardzo pobudzeni i gadatliwi oraz nienaturalnie poszukiwali sobie towarzystwa. Zniechęceni pustelnicy nie skupiali się na modlitwie, a nawet odczuwali wewnętrznie gniew, obwiniając innych oraz Boga za stan, w którym się znaleźli. Tracili oni pierwotną gorliwość i stawali się niedbali w swojej praktyce ascetycznej. największe osłabienie w ciągu dnia atakowało ich około szóstej godziny dnia, a wówczas ogarniał ich tzw. demon południa, który pobudzał ich do ucieczki z własnej celi i zmiany miejsca zamieszkania oraz doprowadzał do ulegania innym namiętnościom. Jan Klimak podaje różne metody walki z acedią. Do nich zalicza praktykę milczenia, unikanie częstego towarzystwa gości, czuwanie oraz ciągłą aktywność umysłową i duchową, naprzemienne wykonywanie pracy ręcznej i modlitwy, trwałość w jednym miejscu, a także rozważanie śmierci i żal za grzechy.

EN

This paper describes the basis of the work of John Climacus' "Ladder of Paradise". what is the state of acedia and what are the methods to combat it and how to move away from each other passions. Acedia has since ancient times been equated with apathy and general apathy towards life. The monks, who felt such apathy also lost all hope of salvation and ascetic efforts contunued but vain squandered time indulging in conversations with different people. These ascetics became very excited and talkative and unnatural looking for the company. Discouraged hermits not focused on prayer, and even feel anger internally blaming others and God for the state in wich they find themselves. They lost the impetus and become lax in their practice ascetic.The biggest weakness in the day attacked them about the sixth hour of the day, and then seized them so, demon of the south, which spurred them to escape from his cell and change of residence and drove to yield to other passions. John Climacus provides various methods to combat acedia. These include above all the practice of silence, avoiding the frequent association guests, ensuring a continuous activity and mental and spiritual, stagger the manual labor and prayer, persistence in one place as well as the consideration of death and sorrow for sin.

5

Spleen, nuda, melancholia. Czytając Eugeniusza Oniegina

80%

Wroniszewski M.

Prace Literaturoznawcze

|

2015

|

issue 3

31-43

EN

The aim of this paper is to analyze the emerging theme of melancholy in Eugene Onegin. The variety of personalities of the main characters of the poem – Onegin, Lensky and Tatiana and the transition in lifestyle of the former do not allow to disambiguate their experience of melancholy. This gives impulse to consider the way of life of the main character as fluctuating, consecutive, constituting this experience dominants: nineteenth-century fashion for spleen, boredom and nostalgia. In the context of Onegin the issues of his affinity with the figure of a dandy and a Byronic hero are raised as well. The philosophical inclinations of the boredom troubling him (Pascal, La Rochefoucauld) and acedia (Bieńczyk, Evagrius Ponticus) are also investigated. Lensky’s melancholy is presented by described by Marek Bieńczyk’s model of a nineteenth-century attitude of weak entity waiting for metamorphosis. Lensky’s tomb is shown as one of the most important figures of melancholic oblivion (Starobinski), from Tatiana’s experience the elements connecting them with sentimental melancholy are extracted.

6

Ireneusz Iredyński and acedia

80%

Wroniszewski M., Wroniszewski M.

Ruch Literacki

|

2019

|

issue 3

7

Głupota, ignorancja i acedia a poznanie intelektualne i działanie moralne

80%

Zembrzuski M.

Rocznik Tomistyczny

|

2021

|

vol. 10

127-146

EN

The aim of the article is to answer the question how the deficiencies and indisposition of intellectual cognition can influence the moral actions of a person. Three vices have been analyzed: stupidity, ignorance and acedia. The natural desire to know (Aristotle) is expressed in the transition from potency to act; consists in a natural inclination to perfect knowledge, realizing the perfection of human nature; it is fulfilled in the happiness that comes from passing from theoretical to practical knowledge, because knowledge cannot be something vain (vanus). In this context, it is clear that acedia blocks the transition of the potential intellect to any cognitive act. Ignorance explains why man does not acquire knowledge that could be used in moral acts, and therefore he does not realize his nature because of it. Ignorance is probably the best proof of the intellectual weakness of man's nature, its peculiar imperfection (internal resistance of the intellect). As for the practical order and the fulfillment of happiness in human action, it is best seen in contrast to the wisdom of stupidity. Lack of judgment in final matters (theoretical and practical) blocks the natural human disire for happiness.

8

Samotność i doświadczenie mistyczne

71%

Bizior-Dombrowska M.

Filozofia Chrześcijańska

|

2015

|

vol. 12

75-88

PL

The article is an attempt of analysis of the category of loneliness in the mystical experience. The loneliness is a natural space of cognition and a necessary condition of the contemplation enabling the experience of God, but it is also irremovable element of all stages of the mystical experience. Three of the principle problems of this question were subjected to the analysis. Faithful loneliness constituting the essence of the concept of anachorese. From such point of view the isolation from the world (as well as the escape from the body) turns out to be a way to experience of God. Holy loneliness as a durable spiritual state connected with narrow path of the dark contemplation of St. John of the Cross (mystical loneliness in God and for God). Inner loneliness (Eckhart’s seclusion as a basis of the project of inner man).

9

Pozasakramentalna praktyka wyjawiania myśli w źródłach wczesnego monastycyzmu bizantyjskiego. Wybrane zagadnienia w ujęciu teologiczno-prawnym

50%

Bider M.

Teologiczne Studia Siedleckie

|

2021

|

issue Teologiczne Studia Siedleckie XVIII (2021) 18

201-216

PL

Artykuł zawiera analizę pozasakramentalnej praktyka wyjawiania myśli z posłuszeń-stwa mistrzowi w źródłach wczesnego monastycyzmu bizantyjskiego powstałych od świętego Bazylego Wielkiego do świętego Jana Klimaka. Artykuł ma charakter naukowy i powstał przy zastosowaniu metody teologiczno-prawnej. Przedmiotem wyjawiania myśli są namiętności sktalogowane przez Ewagriusza z Pontu. Praktyka została uregulowana w niektórych typikach monasterów bizantyjskich oraz w Regule świętego Benedykta.

EN

The article is an analysis of a non-sacramental practice of verbalizing thoughts out of obedience to a master in sources of early Byzantine monasticism from St. Basil the Great to St. John Climac. The article is of a scientific nature with the use of the theological and legal method. The passions cataloged by Evagrius of Pontus are the subject of verbalizing thoughts. This practice was regulated in some types of Byzantine monasteries and in the Rule of St. Benedict.

Refine search results

1 Analecta Cracoviensia

1 Filozofia Chrześcijańska

1 Forum Teologiczne

1 Prace Literaturoznawcze

1 Rocznik Tomistyczny

1 Ruch Literacki

1 Studia Paradyskie

1 Studia Theologica Varsaviensia

1 Teologiczne Studia Siedleckie

2 Wroniszewski M.

1 Bider M.

1 Bizior-Dombrowska M.

1 Cyrek O.

1 Jucewicz A.

1 Macheta L.

1 Szulist J.

1 Zembrzuski M.

1 2023

2 2021

1 2019

1 2017

2 2015

2 2013