Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 20

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  administration of justice
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Wymiar sprawiedliwości w świetle Konstytucji kwietniowej w okresie II wojny światowej

100%
Banaszak B., Kulka G.
Przegląd Sejmowy
|
2015
|
issue 2(127)
64-84
EN
In the period of the Second World War, the operation of the April Constitution was limited in several respects. This concerns its territorial extent, but also the organization and functioning of the supreme organs of state. The authors discuss the issues of administration of justice in the context of the application of the Basic Law of 1935 during the years of the war. Due to the multi-aspect nature of the problems dealt with, the approach is reduced to include only three actors responsible for justice in Poland in the wartime period, namely the President of the Republic of Poland, the Ministry of Justice, and the judiciary. In discussing each of them, the author examines the key elements shaping the functionality of the administration of justice. The article is of historical and legal in nature.
2
Content available remote

W sprawie dopuszczalności odwołania poparcia dla sędziego kandydata do Krajowej Rady Sądownictwa

88%
Karczmarek A.
Przegląd Sejmowy
|
2018
|
issue 2(145)
140–145
EN
The Act on the National Council of the Judiciary establishes two collective subjects entitled to submit a candidature for its member, i.e. a group of at least (a) 2,000 Polish citizens, (b) 25 active judges. Those two subjects are equal. An effective withdrawal of support by a judge would result in equally treating the citizens’ support, which would cause considerable implementation diffi culties. Admissibility of support withdrawal is inconsistent with the principle of fi nality of citizens’ support, dominating in the Polish legal system; moreover, it lacks substantive justifi cation — the supported candidate could not have changed radically in the period of a few days. The finality of support emphasizes the signifi cance of responsible decision-making in this scope, which ensures no interruption in the further stages of proceedings. Hence, it shall be concluded that the act on the National Council of the Judiciary contains a legal loophole — it may be filled by applying the systemic interpretation, which leads to the opinion on the finality of submitting the candidature of a judge for a member of the National Council of the Judiciary.
3
Content available remote

W sprawie dopuszczalności ewentualnie braku dopuszczalności wycofania poparcia dla sędziego — kandydata zgłoszonego do Krajowej Rady Sadownictwa przez grupę co najmniej 25 sędziów albo grupę co najmniej 2000 obywateli (art. 11 a ust. 2 ustawy o KRS)

88%
Dobrowolski M.
Przegląd Sejmowy
|
2018
|
issue 2(145)
136–139
EN
The Act on the National Council of the Judiciary establishes two collective subjects entitled to submit a candidature for its member, i.e. a group of at least (a) 2,000 Polish citizens, (b) 25 active judges. Those two subjects are equal. An effective withdrawal of support by a judge would result in equally treating the citizens’ support, which would cause considerable implementation difficulties. Admissibility of support withdrawal is inconsistent with the principle of fi nality of citizens’ support, dominating in the Polish legal system; moreover, it lacks substantive justifi cation — the supported candidate could not have changed radically in the period of a few days. The finality of support emphasizes the signifi cance of responsible decision-making in this scope, which ensures no interruption in the further stages of proceedings. Hence, it shall be concluded that the act on the National Council of the Judiciary contains a legal loophole — it may be filled by applying the systemic interpretation, which leads to the opinion on the finality of submitting the candidature of a judge for a member of the National Council of the Judiciary
4
Publication available in full text mode
Content available

Polityka karna w Anglii i Walii (1970–2005)

76%
Adamski A.
Archiwum Kryminologii
|
2008
|
issue XXIX-XXX
447-458
5
Content available remote

Stagnacja czy zmiana? Wymiar sprawiedliwości przy Okrągłym Stole

75%
Trembicka K.
Przegląd Sejmowy
|
2018
|
issue 3(146)
143–158
EN
On the one hand, the Round Table is a historical event, because it took place in 1989; on the other hand, however, it may be regarded as a current one, as it was referred to by politicians in various contexts in 2017, with reference to the reform of the administration of justice in Poland. In an attempt to justify the changes postulated by the political group of the United Right, Deputies spoke of the need to overcome the provisions of the Round Table regarded as the source of pathology and inability to create a well-functioning system of the administration of justice. It is interesting to note that some of the politicians, scholars and journalists taking part in the debate on the judicial reform in Poland played an important role at the Round Table, as participants of law and court reform workgroup. The purpose of the article is to answer the title question: Stagnation or change?, taking into account such key issues as the importance and manner of creating the law, understanding the rule of law, institutional guarantees of the rule of law.
6
Publication available in full text mode
Content available

Prezydenci i radcy Sądu Obwodowego w Rzeszowie (1855–1891)

75%
Kotliński T. J., Hoff J., Kamińska-Kwak J.
Prace Historyczno-Archiwalne
|
2022
|
vol. Tom XXXIV
35-48
EN
The following study is dedicated to individuals, who held the positions of presidents and ruling legal counsels of the District Court for Rzeszów at the time period of 1855–1891. At the beginning, to provide a better understanding of the topic, a general overview of the judiciary system of Galicia introduced in 1855 was presented,with expanded structure of positions and ranks of court officials. The study focuses only on the judges – legal counsels who were professionally bound with Rzeszów. Based on the available information, the study not only introduces the professional career paths of the sequentially presented judges, but also their engagement in local communities’ matters considering autonomous institutions, social organizations, charities and political parties.
PL
Opracowanie poświęcone jest osobom, które w zakreślonej cezurze lat 1855– 1891 pełniły urząd prezydentów oraz radców orzekających w Sądzie Obwodowym w Rzeszowie. Na wstępie, dla lepszego zrozumienia tematu, przedstawiono w zarysie organizację sądownictwa w Galicji, jaka wprowadzona została w 1855 r. oraz rozbudowaną strukturę stanowisk i rang urzędników sędziowskich. Praca obejmuje jedynie tych sędziów – radców, którzy zawodowo związani byli z Rzeszowem. Na podstawie dostępnych informacji przedstawiona została nie tylko ścieżka kariery zawodowej omawianych kolejno sędziów, ale również ich zaangażowanie w sprawy lokalnych społeczności na gruncie instytucji autonomicznych, organizacji społecznych, charytatywnych i stronnictw politycznych.
7
Publication available in full text mode
Content available

Subjective and objective limits of tapping in criminal proceedings

71%
Kluza J.
|
2019
|
vol. 13
|
issue 1
45-64
EN
The article presents the latest extraordinary appeal measure against the final judicial decisions that was provided for in the Supreme Court Act. The analysis of the grounds for this extraordinary appeal and of the procedure before the Supreme Court proves that this solution is of a cosmetic nature and will not bring about the desired changes in the system of justice.
8
Publication available in full text mode
Content available

The Constitutional Status of the Amicable Judiciary (Arbitration) and the Right to a Trial in the Context of the Concept of “Administration of Justice” in the Constitution of the Republic of Poland of 1997. Selected Aspects of the Definition and Doctrine

63%
Mroczyński-Szmaj Ł.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2021
|
issue 6 (64)
63-77
PL
Przedmiotowe opracowanie stanowi próbę odniesienia się do zjawiska polubownego rozwiązywania sporów w świetle konstytucyjnej zasady prawa do sądu oraz konstytucyjnego ujmowania pojęcia „wymiaru sprawiedliwości”. W pracy autor przedstawia aspekty definicyjne oraz ujęcia doktrynalne w toczącej się w literaturze polskiej debacie nad umocowaniem form polubownego rozwiązywania sporów w Konstytucji RP z 1997 r. De lege ferenda autor uznaje za praktyczne i społecznie zasadną zmianę Konstytucji RP precyzującą wprost miejsce polubownego rozwiązywania sporów w systematyce ustawy zasadniczej jako urzeczywistnienie szeroko rozumianej zasady prawa do sądu - tj. jako prawa do efektywnego środka zakończenia sporu jak również określającą w tym względzie relacje z zakresem pojęciowym „wymiaru sprawiedliwości”.
EN
The study discusses amicable dispute resolution in the light of the constitutional principle of the right to a trial and the constitutional concept of the “administration of justice”. In the paper, the author outlines the definitions and doctrinal approaches present in the ongoing debate in the Polish literature on the status of forms of amicable dispute resolution in the Constitution of the Republic of Poland of 1997. De lege ferenda, the author considers it practical and socially justified to amend the Constitution of the Republic of Poland by explicitly specifying the place of arbitration dispute resolution in the hierarchical system of the Basic Law, hence, as the principle of the right to a trial in its broad meaning, i.e., as the right to an effective means of dispute resolution, as well as by defining relevant relations with the conceptual scope of the “administration of justice”.
9
Publication available in full text mode
Content available

Judicial Review of Security Council Decisions – A Modern Vision of the Administration of Justice?

63%
Richter D.
Polish Yearbook of International Law
|
2012
|
vol. 32
271-297
EN
The Security Council’s new activism, particularly in the field of “individualized sanctions”, gives impetus to the debate on whether, and to what extent, the most powerful organ of the UN should be subject to judicial review. This article analyses and categorizes the various strategies already employed in international courts, such as, e.g., “denial of justice”, incidental control, full review of implementing acts, the “as-long-as” rule, and various instruments of judicial self-restraint. The author suggests that “jurisdiction”, understood as encompassing the procedural aspects of the problem, should be regarded as a “door-opener” to judicial review. As regards its substantive dimension, the existence of primary responsibilities on both sides (the Security Council and the judiciary) should be taken into consideration. The author demonstrates that the principle of loyalty and cooperation means, on the one hand, respect by the Security Council for judicial review from inside of the UN system, and on the other hand, respect for Security Council prerogatives from external courts. Taking into account the evolution of a duty of loyal cooperation between different systems within the global legal order, and in expectation that the ICJ will defend the international rule of law, we may speak of a “modern vision of the administration of justice.”
10
Publication available in full text mode
Content available

Sądownictwo górnicze w Galicji

63%
Kotliński T. J., Kotliński J.
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
|
2020
|
vol. 3
|
issue 1(5)
186-196
PL
W artykule omówiono organizację sądów górniczych w Galicji od pierwszego rozbioru Polski do reform sądownictwa przeprowadzonych w Austrii pod koniec XIX w. Przedstawiona została właściwość miejscowa oraz rzeczowa sądów w sprawach górniczych i procedura postępowania przed tymi sądami.
EN
The article presents the organization of mining judiciary of Galicia, dating from the first Partition of Poland to the reforms of judiciary system conducted in Austria at the end of 19th century. The subject matter and territorial jurisdiction of courts regarding mining cases and the protocol of proceedings are described.
11
Publication available in full text mode
Content available

Pojęcie legitymizacji na przykładzie statusu sędziego w polskim prawie konstytucyjnym

63%
Nowotko P.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2023
|
issue 3(73)
25-36
EN
The subject of the analysis is the definition of legitimacy of the systemic status of a judge. The author has previously reconstructed two lexical understandings of the term “legitimacy”, which he defined as “state” and “process,” respectively. The thesis, that the way of defining the term “legitimacy” as “process” is adequate for analyzing the legitimacy of a judge’s constitutional position is the apex for further research. The author has formulated his own definition of legitimacy, referring to the judge’s systemic status. This is a particularly momentous task given the complexity of the construct of legitimacy, as well as the prevailing terminological confusion in the doctrine. The problem of legitimacy with regard to judges is crucial not only in terms of the legitimacy of their constitutional position, but also in terms of a possible finding of lack of legitimacy, given the consequences of this.
PL
Przedmiotem analizy jest definicja legitymizacji statusu ustrojowego sędziego. Autor dokonał wcześniej rekonstrukcji dwóch leksykalnych rozumień terminu „legitymizacja”, które określił odpowiednio jako „stan” i „proces”. Teza, że sposób definiowania terminu „legitymizacja” jako „procesu” jest adekwatny do analizy legitymizacji pozycji ustrojowej sędziego, stanowi asumpt do prowadzenia dalszych badań. Autor sformułował własną definicję legitymizacji, odnosząca się do statusu ustrojowego sędziego. Jest to szczególnie doniosłe zadanie z uwagi na złożoność konstruktu legitymizacji, a także panujący w doktrynie chaos terminologiczny. Problem legitymizacji w odniesieniu do sędziów jest kluczowy nie tylko pod względem uprawomocnienia ich pozycji ustrojowej, ale również pod względem ewentualnego stwierdzenia braku legitymizacji, z uwagi na konsekwencje takiego stanu rzeczy.
12
Publication available in full text mode
Content available

Separate and Dissenting Judicial Opinions and Their Significance for a Democratic Society. Reflections Against the Background of Polish Law

63%
Misztal-Konecka J.
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
|
2023
|
vol. 35
|
issue 2
43-52
PL
Wymierzanie sprawiedliwości w poważniejszych i trudniejszych sprawach powierzane bywa w większości systemów prawnych kompletom sędziowskim złożonym z kilku, kilkunastu, a czasem nawet kilkudziesięciu osób. W praktyce przy tym nie zdarza się, by wymagano od wskazanej grupy sędziów jednomyślności przy wydawaniu rozstrzygnięcia. Przedmiotem rozważań podjętych w artykule jest zagadnienie możliwości i znaczenia ujawnienia faktu, że orzeczenie zapadło niejednomyślnie, a także tego, jakimi racjami kierował się sędzia lub sędziowie sprzeciwiający się zdaniu większości. Analiza tego zagadnienia wymaga sięgnięcia nie tylko do metody dogmatycznoprawnej, ale także prawnoporównawczej i aksjologicznej. Przeprowadzone badania prowadzą do wniosku, że prawodawcy (choć nie we wszystkich państwach i nie we wszystkich organizacjach międzynarodowych) w coraz szerszym zakresie dopuszczają podanie do wiadomości stron i publiczności tego, że nie wszyscy sędziowie głosowali za określonym rozstrzygnięciem oraz powodów zajętego przez nich stanowiska. Mimo podnoszenia szeregu zastrzeżeń wobec instytucji zdania odrębnego (votum separatum) związanych z podważeniem autorytetu sądu i wydanego orzeczenia, okazuje się, że społeczeństwo demokratyczne, ceniące transparentność oraz wagę argumentów merytorycznych, z aprobatą podchodzi do tej instytucji. Zabezpiecza ona bowiem prawo sędziego do wyrażenia własnego stanowiska, jak też prawo stron i społeczeństwa do poznania racji przemawiających za odmiennym rozstrzygnięciem, w tym do ich twórczego spożytkowania dla dobra sądownictwa i nauki prawa. Oznacza to, że zdania odrębne i ich uzasadnienia stają się istotnym czynnikiem kształtowania postrzegania wymiaru sprawiedliwości.
EN
In most legal systems, the administration of justice in complex and difficult cases is, entrusted to panels composed of multiple judges. In practice, rarely does it happen that this designated group of judges is required to reach a unanimous decision. The subject under scrutiny in the article is the issue of the possibility and significance of disclosing the fact that the judgment was not reached unanimously, along with the rationale that the judge(s) pursued in opposing the majority position. The analysis of this issue requires reaching not only for the legal dogmatic method, but also the legal comparative and axiological methods. The presented research leads to the conclusion that legislators (although not in all countries and not in all international organizations) are increasingly open to allow for the disclosure to the parties and the public of the fact that not all judges voted for a particular decision, along with the reasons for the dissenting position. Despite several objections to the institution of dissenting opinion (votum separatum) connected with undermining the authority of the court and the judgment issued, it turns out that democratic society, which values transparency and the power of substantive arguments, approves of this institution. Dissenting opinion safeguards the judge’s right to express their view, as well as the right of the parties and the public to know the reasons for an alternative solution, including their creative use for the benefit of the judiciary and legal science. Consequently, one can claim that dissenting opinions and the reasons for them constitute a crucial factor in shaping the perceptions of justice.
13
Publication available in full text mode
Content available

Military Courts as Bodies of Administration of Justice

63%
Dunaj K.
Studia Iuridica Lublinensia
|
2015
|
vol. 24
|
issue 4
EN
The article is devoted to position of military courts in Poland – in the light of Constitution of 1997 – as bodies of administration of justice. The author has identified the place of military courts in the system of judicial power. She has indicated they exercise justice in a similar way as the ordinary courts and administrative courts. Constitutional conditions governing the position of other courts also refer to military courts. It is guaranteed in particular the principle of independence of military courts and judges adjudicating in them. Hereafter the author explained the essence of the concept of administration of justice. Referring to the discussion on this topic the author recognized the objective and subjective aspect of administrative of justice may be found in the light of the Constitution of Republic of Poland. The author discussed the specifics of the administration of justice by military courts against this background.
PL
Artykuł poświęcony jest pozycji ustrojowej sądów wojskowych w Polsce – na tle Konstytucji z 1997 roku – jako organów sprawujących wymiar sprawiedliwości. Autorka określiła miejsce sądów wojskowych w systemie władzy sądowniczej. Wskazała, że sprawują one wymiar sprawiedliwości na podobnej zasadzie jak sądy powszechne i sądy administracyjne. Odnoszą się do nich konstytucyjne uwarunkowania regulujące pozycję innych sądów. Zapewniona jest zwłaszcza zasada niezależności sądów wojskowych i niezawisłości orzekających w nich sędziów. W dalszej części opracowania została przybliżona istota pojęcia „wymiar sprawiedliwości”. Odnosząc się do dyskusji na ten temat, autorka uznała, że na tle Konstytucji RP można mówić o przedmiotowym i podmiotowym aspekcie wymiaru sprawiedliwości. Na tym tle omówiła też specyfikę sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sądy wojskowe.  
14
Publication available in full text mode
Content available

Sądy i sędziowie w nauczaniu papieża Franciszka

63%
Maroń G.
Studia Prawnicze KUL
|
2021
|
issue 2
133-152
PL
W artykule przybliżono i poddano analizie poglądy papieża Franciszka na temat świeckiego wymiaru sprawiedliwości. Przedstawiono wskazania, postulaty czy oczekiwania papieża odnośnie do sędziów i procesu orzeczniczego. Wskazano również te zjawiska i praktyki, które w nauczaniu papieskim zostały uznane za sprzeniewierzające się etosowi sędziego i roli judykatywy. Omówiono podnoszone przez Franciszka wyzwania, przed jakimi stoją współcześnie sądy, w szczególności problem aktywizmu sędziowskiego oraz zagrożeń dla niezależności trzeciej władzy i jej reprezentantów. Ponadto porównawczo nawiązano do zapatrywań poprzedników Franciszka na kwestię sądownictwa. W ocenie autora papieskie nauczanie stanowi źródło wartościowych uwag w przedmiocie sądów i sędziów, zasługując na szerszy rezonans w środowisku prawniczym w ramach tzw. zewnętrznej integracji prawoznawstwa.  
15
Content available remote

"Bestie lidská se napájela nejsladší rozkoší…": Román Jaroslava Marii Váhy a meč jako mikrohistorický případ

63%
Holeček L.
Česká literatura (Czech Literature)
|
2024
|
vol. 72
|
issue 2
133-159
EN
This study focuses on Jaroslav Maria’s novel Váhy a meč (Sword and Scales, 1928), which it analyses as a microhistorical case, viewing this work/text as an indicator of, and factor in, social events within a specific historical constellation (i.e. the period around 1928). Jaroslav Maria’s novels were very popular in the interwar period, even though they were negatively viewed from the aesthetic standpoint; their subject matter was the life of the various social classes, morality, justice and the judiciary. The novel Sword and Scales refers to actual court cases that were tried in Czechoslovakia, subversively presents and distorts some of the stereotypes of the era with its imagery (femininity, racial and social otherness — the topic of the Roma minority) and gets involved in political issues. This study examines the historical context and the contemporary reception of the novel and on this basis analyses the way in which the literary work has been socially utilized.
16
Publication available in full text mode
Content available

Polski wymiar sprawiedliwości z punktu widzenia ekonomii instytucjonalnej

54%
Balcerowicz L.
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
|
2014
|
vol. 76
|
issue 2
175-190
EN
This paper contains general characteristics of a regime (being an institutional system) and a discussion on the specificity of socialism as a type of regime and its repressiveness. It also presents the type of institutional changes implemented after socialism and, in particular, in the wording of the laws and the system of types of organisation. Against this background, institutional factors fundamental for economy are analysed, and two main aspects of law enforcement and administration of justice: the (in)effectiveness and (in)justice are discussed with a special focus on Poland’s reality.
PL
Artykuł zawiera ogólną charakterystykę ustroju (systemu instytucjonalnego), a następnie omawia specyfikę socjalizmu jako ustroju, podkreślając jego represyjność. Kolejnym tematem są typy zmian instytucjonalnych po socjalizmie, zwłaszcza w treści praw oraz w systemie typów organizacji. Na tym tle analizowane są te czynniki instytucjonalne, które mają szczególne znaczenie dla gospodarki. Omawiane są dwa fundamentalne aspekty aparatu ścigania i wymiaru sprawiedliwości – generalnie i ze szczególnym uwzględnieniem Polski: (nie)efektywność i (nie)sprawiedliwość.
17
Publication available in full text mode
Content available

ISTOTA I FUNDAMENT WŁADZY SĄDOWNICZEJ. MĄDROŚĆ POKOLEŃ CZY POTRZEBA CHWILI?

51%
Szofet S. A.
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
|
2020
|
vol. 3
|
issue 2(6)
443-454
EN
Already in the first issue of „The Voice of Law” we announced a series of columns entitled „Votum Separatum”. We are only starting to publish them now. We were assured by the author that the columns/essays will concern the broadly understood administration of justice, including the judiciary. What they will have in common is that they will be referring to historical and comparative sources. They will also take a critical look of the present. The first column features the relationship between the appointment of the judges and their impartiality. It seems that the essay provokes further reflections and opens the field to a discussion, to which we invite all readers, given that the discussed subject is very topical not only in Poland and Europe, but also globally.
PL
Już w pierwszym zeszycie „Głosu Prawa” zapowiedzieliśmy cykl felietonów pod tytułem „Votum Separatum”. Zaczynamy je publikować dopiero teraz. Autor zapewnił nas, że felietony/eseje będą dotyczyły szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości, w tym sądownictwa, a wspólną ich cechą będzie też sięganie do źródeł historycznych i porównawczych oraz krytyczne spojrzenie na współczesność. Na początek temat relacji powoływania sędziów do niezawisłości sędziowskiej. Jak się wydaje, esej prowokuje do refleksji i otwiera pole do merytorycznej dyskusji, do której zapraszamy, tym bardziej, że poruszona tematyka jest bardzo aktualna nie tylko w Polsce i w Europie, ale też globalnie.
18
Publication available in full text mode
Content available

The First Amendment to the President’s Ordinance of 6 Feb. 1928. The Statute on the Structure of Common Courts of Law as a Subject of the Sejm Debate in 1928. Selected Problems

51%
Malec D.
Studia Iuridica Lublinensia
|
2016
|
vol. 25
|
issue 3
EN
The first all-Poland Statute on the Structure of the Common Courts of Law was initially being elaborated in the Second Republic’s Codification Commission but eventually it assumed a final form of Ordinance issued by the Republic’s President on 6 Feb. 1928. The Ordinance was equipped with the force of law. When compared with the provisions of the March Constitution of 1921, the regulations of the Ordinance diminished in particular the scope of the principle of irremovability of judges from their office. This gave rise to the dissatisfaction of the milieu of lawyers, and particularly the judges. The works on the amendment to the Ordinance were started prior to the Ordinance coming into force, and namely they started when there were filed with the Sejm the amendment projects drafted by the clubs of deputes, and specifically inter alia by the Parliamentary Association of Polish Socialists, by the National Club, by the Polish Peasant Party “Liberation” and the Party of Peasants. Also the Ministry of Justice emphasized the need for amending the Ordinance. In view of the fact that the calendar of Sejm debates did not foster the work of the Juristical Commission (the Sejm session being adjourned in June 1928), the National Club decided, in November 1928, to file the Bill on the postponing (by one year) the coming into force of the enactment of common courts of law structure. In the Sejm, the Bill was subjected to the debate during three sessions and eventually the lower house passed the law on the postponing (until 30 January 1930) the coming into force of the new provisions. However, this enactment failed to come under consideration of the Republic’s Senate. As a result, despite the alleged victory of the Sejm in its struggle with the executive power, the Ministry of Justice implemented its own image of the new organization of the administration of justice and, while exploiting the temporary suspension of the principle of irremovability of judges, got rid of those of them whose views did not comply with the political line promoted by the Sanation (Sanacja)  Camp. Among those who were dismissed there was the First President of the Supreme Court W. Seyda and other Supreme Court judge A. Mogilnicki, known for his critical attitude toward the new provisions. The dismissal of W. Seyda caused a considerable critical reaction of the public and even induced the National Democratic Party members to try to pass the vote-of no confidence vis-à-vis Minister of Justice S. Car who was responsible for the introduction of the 6 Feb. 1928 Ordinance and for making staff changes in the judicature. In February 1929, the question of amendment was again subjected to the debate of the parliament which finally adopted, on 4 March 1929, the Statute that liberalized a series of contested principles. Yet despite this, the hopes for further changes in the system of administration of justice were shattered by next alterations that were introduced, and particularly those of August 1932, which laid out the tendency to further interfering by the Ministry with the independence of judiciary. It was, inter alia, W. Makowski who, during the December debate on the administration of justice, expressed his criticism to the principle of the separation of powers and the concept of preserving balance between them. These last ideas were reflected in the ever more energetic works that tended toward the drafting of a new Constitution. When the latter was in fact adopted, it rejected the principle of separation and the balancing of powers.
PL
Pierwsze w II Rzeczypospolitej ogólnopolskie prawo o ustroju sądów powszechnych, choć było przedmiotem prac prowadzonych w Komisji Kodyfikacyjnej II Rzeczypospolitej, to przybrało ostateczną postać rozporządzenia Prezydenta RP z mocą ustawy z dnia 6 lutego 1928 r. Jego treść, a w szczególności zmniejszenie w porównaniu z Konstytucją marcową z 1921 r. zakresu nieusuwalności sędziowskiej, od razu wzbudziła niezadowolenie środowiska prawników, w tym zwłaszcza sędziów. Prace nad nowelizacją rozporządzenia rozpoczęły się jeszcze przed jego wejściem w życie, gdy do Sejmu II kadencji trafiły projekty klubów poselskich, miedzy innymi Związku Parlamentarnego Polskich Socjalistów, Klubu Narodowego, PSL „Wyzwolenie” i Stronnictwa Chłopskiego. Na potrzebę korekty przepisów zwracało uwagę także Ministerstwo Sprawiedliwości. Wobec niesprzyjającego dla sejmowej Komisji Prawniczej kalendarza obrad (przerwanie sesji sejmowej w czerwcu 1928 r.) w listopadzie 1928 r. zdecydowano o zgłoszeniu (Klub Narodowy) projektu ustawy o odroczeniu o jeden rok wejścia w życie prawa o ustroju sądów powszechnych. Debacie nad tym projektem Sejm poświęcił trzy posiedzenia, by ostatecznie 18 grudnia 1928 r. uchwalić ustawę odraczającą wejście w życie nowych przepisów do 1 stycznia 1930 r. Ustawą nie zdążył jednak zająć się Senat RP. W rezultacie, mimo pozornego zwycięstwa Sejmu w toczonej w parlamencie II kadencji walki z władzą wykonawczą, Ministerstwo Sprawiedliwości zrealizowało swoją wizję nowej organizacji wymiaru sprawiedliwości i pozbyło się, korzystając z czasowego zawieszenia zasady nieusuwalności sędziów, osób nieodpowiadających linii politycznej obozu sanacyjnego, w tym między innymi sędziów Sądu Najwyższego (wśród nich I Prezesa SN W. Seydy i krytyka nowych przepisów A. Mogilnickiego). Dymisja W. Seydy wywołała duży rezonas, a nawet skłoniła ugrupowania endeckie do podjęcia próby przeforsowania votum nieufności dla odpowiedzialnego za wprowadzenie rozporządzenia z dnia 6 lutego 1928 r. i zmiany kadrowe w sądownictwie, dotyczące zwłaszcza zwolenników endecji, ministra sprawiedliwości S. Cara. Choć w lutym 1929 r. sprawa nowelizacji wróciła pod obrady parlamentu, który ostatecznie uchwalił 4 marca 1929 r. ustawę liberalizującą wiele zasad, to nadzieje na dalszą zmianę systemu wymiaru sprawiedliwości przekreśliły kolejne zmiany, w tym zwłaszcza przeprowadzona w sierpniu 1932 r., wytyczająca między innymi kierunek dalszego ingerowania w zasadę niezawisłości sędziowskiej. Krytyka podziału i równowagi władz, wyrażona podczas grudniowej debaty nad systemem wymiaru sprawiedliwości między innymi przez W. Makowskiego, znajdowała swoje odzwierciedlenie w coraz bardziej aktywnych pracach nad nową konstytucją, ostatecznie zasadę tę odrzucającą.
19
Publication available in full text mode
Content available

Sądownictwo polubowne – nowa jakość rozstrzygania sporów

51%
Kałużny T.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2021
|
vol. specjalny I
|
issue XXI
623-638
EN
Arbitration judiciary, often referred to as arbitration, is commonly presented in the literature as one of the alternative methods of dispute resolution. The objections to the irregularities of the judicial state system and legitimate expectations in terms of reducing the time and costs of the proceedings guarantee the parties real access to court and protection of their rights by drawing up an arbitration clause. As part of the mutual relations of arbitration with respect to alternative dispute resolution methods, it should be emphasized that arbitration is a real alternative to the state justice administered by the common courts. It is also worth pointing to the possibilities and the need for disputes resolution by arbitration constituting as an important addition to the course of justice made by courts. The consistent intention to resolve the conflict reflected in the arbitration agreement and the exceptional opportunities for the parties to participate in the arbitration proceedings constitute a new content of the culture and legal awareness of citizens and the creation of modern mutual relations between the parties of broadly understood civil law relations. An arbitration clause, the implementation of arbitration proceedings and the resolution of a dispute within the framework of arbitration may and should therefore constitute a new quality in the administration of justice.
PL
Sądownictwo polubowne, często określane mianem arbitrażu, przedstawiane jest powszechnie w poglądach piśmiennictwa jako jedna z alternatywnych metod rozwiązywania sporów. Zastrzeżenia względem nieprawidłowości sądowego wymiaru sprawiedliwości oraz uzasadnione oczekiwania w zakresie redukcji czasu i kosztów postępowania gwarantują stronom realny dostęp do sądu i ochronę praw przez sporządzenie zapisu na sąd polubowny. W ramach wzajemnych relacji sądownictwa polubownego względem alternatywnych metod rozwiązywania sporów należy podkreślić, że arbitraż stanowi realną alternatywę dla wymiaru sprawiedliwości sprawowanego przez sądownictwo państwowe. Warto również wskazać na możliwości i potrzebę rozstrzygania sporów w ramach sądownictwa polubownego stanowiącego istotne uzupełnienie sądowego wymiaru sprawiedliwości. Odzwierciedlony w umowie arbitrażowej zgodny zamiar rozstrzygnięcia konfliktu oraz wyjątkowe możliwości partycypacji stron w prowadzonym postępowaniu arbitrażowym stanowią o nowej treści kultury i świadomości prawnej obywateli oraz kreowaniu nowoczesnych wzajemnych relacji stron szeroko rozumianych stosunków cywilnoprawnych. Zapis na sąd polubowny, realizacja postępowania arbitrażowego i rozstrzygnięcie sporu w ramach sądownictwa polubownego mogą i powinny stanowić nową jakość w zakresie wymierzania sprawiedliwości.
20
Publication available in full text mode
Content available

Istota i fundament władzy sądowniczej. Mądrość pokoleń czy potrzeba chwili?

51%
Szofet S. A.
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
|
2020
|
vol. 3
|
issue 2(6)
443-454
EN
Already in the first issue of „The Voice of Law” we announced a series of columns entitled „Votum Separatum”. We are only starting to publish them now. We were assured by the author that the columns/essays will concern the broadly understood administration of justice, including the judiciary. What they will have in common is that they will be referring to historical and comparative sources. They will also take a critical look of the present. The first column features the relationship between the appointment of the judges and their impartiality. It seems that the essay provokes further reflections and opens the field to a discussion, to which we invite all readers, given that the discussed subject is very topical not only in Poland and Europe, but also globally.
PL
Już w pierwszym zeszycie „Głosu Prawa” zapowiedzieliśmy cykl felietonów pod tytułem „Votum Separatum”. Zaczynamy je publikować dopiero teraz. Autor zapewnił nas, że felietony/eseje będą dotyczyły szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości, w tym sądownictwa, a wspólną ich cechą będzie też sięganie do źródeł historycznych i porównawczych oraz krytyczne spojrzenie na współczesność. Na początek temat relacji powoływania sędziów do niezawisłości sędziowskiej. Jak się wydaje, esej prowokuje do refleksji i otwiera pole do merytorycznej dyskusji, do której zapraszamy, tym bardziej, że poruszona tematyka jest bardzo aktualna nie tylko w Polsce i w Europie, ale też globalnie.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.