Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  aglomeracja
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W artykule zaprezentowano doświadczenia Poznańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej w zakresie wykorzystania środków z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego w perspektywie 2007-2013 do rozwoju turystyki na obszarze aglomeracji poznańskiej. Omawiany projekt pt. „Wszystko gra – rozwój i promocja produktów turystycznych aglomeracji poznańskiej” należy do mniejszych przedsięwzięć tego typu w regionie. Jego wartość całkowita to 501 tys. zł, przy dofinansowaniu zbliżającym się do poziomu 85%. Warto podkreślić, że dotyczył on obszaru całej aglomeracji poznańskiej (zdefiniowanej przez granice funkcjonowania stowarzyszenia Metropolia Poznań). Na projekt składały się następujące zadania, zrealizowane w latach 2010-2013: kreacja gier miejskich, organizacja festiwalu gier miejskich, stworzenie portalu turystycznego, opracowanie wydawnictw turystycznych, promocja projektu, zatrudnienie pracownika projektu. W artykule omówiono problemy związane z wykorzystaniem środków unijnych, wynikające z przepisów krajowego prawa w zakresie zamówień publicznych oraz innych uwarunkowań wpływających na stosunkowo niewielkie organizacje.
PL
Aglomeracja opolska powstała w 2012 r. i tworzą ją 4 powiaty, 21 gmin oraz 8 miast. Uczestnictwo w aglomeracji opolskiej jest dobrowolne, a współpraca samorządów ma charakter wszechstronny, związany z poprawą jakości życia jej mieszkańców. Potencjał społeczno-demograficzny miast spełnia kryteria aglomeracyjne, choć zauważalny jest stagnacyjny typ demograficzny. Natomiast potencjał gospodarczy charakteryzuje się przewagą małych i średnich jednostek gospodarczych najczęściej sektora prywatnego, funkcjonujących w sferze szeroko rozumianych usług. Sytuacja taka występuje nie tylko w badanych miastach, ale w całej aglomeracji opolskiej oraz w województwie. Jest to tendencja dominująca.
EN
Agglomeration Province was established in 2012 and make it four districts, 21 municipalities and 8 cities. Participation in Opole agglomeration is voluntary, and the cooperation of local governments is a versatile of improving the quality of life of its inhabitants. The potential socio-demographic cities met the criteria but noticeable agglomeration is the type of demographic stagnation. However, the economic potential is characterized by a predominance of small and medium-sized business most of the private sector operating in the broadly defined services. This occurs not only in the surveyed cities but in the whole agglomeration of Opole and in the region. This is the dominant trend.
PL
Artykuł przedstawia koncepcję gospodarki aglomeracji w kontekście procesów urbanizacji. Scharakteryzowane zostały korzyści i koszty wynikające ze skupiania się wielu różnorodnych podmiotów na obszarach miejskich. Na podstawie prezentowanych w literaturze badań gospodarki aglomeracji wskazano znaczenie wybranych efektów aglomeracji dla funkcjonowania miast. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy powyższe czynniki leżące u podstaw tworzenia i wzrostu miast mogą okazać się także barierą ich rozwoju.
EN
The paper presents the concept of agglomeration economies in the context of urbanization. The benefits and costs resulting from the aggregation of many diverse subjects in urban areas were characterized. Based on the research on agglomeration economies presented in the literature one indicated the role of some agglomeration effects in the light of cities functioning. This article attempts to answer the question whether these factors underlying the creation and growth of cities can also be a barrier to their development.
EN
The political, social and economic changes initiated in Poland in 1989 provided a basis for a dynamie development of services. The 1990s were characterised by rapidly growing service employment; over the years 1990-2006 its proportion rosę from 37% to 54%. There was also an inerease in the contribution of the service sector to gross value added. In 2006 the service sector generated 65% of national income, as against 54% in 1990. The development of the service sector in Poland varied regionally, high dynamics being displayed by voivodeships with big urban agglomerations: Mazovia, Wielkopolska and Małopolska. The aim of the article is to characterise changes in the service sector  o f the Poznań agglomeration over the years 1996-2007. First, the structure of the service sector in the Poznań agglomeration (as divided into a core and a peripheral zone) is presented. Next, an attempt is made to identify differences in the transformation of services in terms of the Poznań - periphery division and by communes making up the peripheral zonę of the agglomeration.
PL
Zmiany polityczne, społeczne i gospodarcze zapoczątkowane w Polsce w 1989 r. stworzyły podstawy do dynamicznego rozwoju sektora działalności usługowej. Lata 90. XX w. charakteryzowały się szybkim wzrostem zatrudnienia w usługach. W latach 1990-2006 udział pracujących w tym sektorze zwiększył się z 37% do 54%. Wzrastał także udział sektora usług w wytwarzaniu wartości dodanej brutto. W 2006 r. sektor usług generował 65% dochodu narodowego (dla porównania w 1990 r. - 54%). Rozwój sektora usług w Polsce był zróżnicowany regionalnie - wysoką dynamiką cechowały się województwa z dużymi aglomeracjami miejskimi: mazowieckie, wielkopolskie i małopolskie. W procesie rozwoju społeczno-gospodarczego główną przyczyną rozwoju usług był wzrost popytu na usługi produkcyjne i konsumpcyjne. W przedsiębiorstwach przemysłowych nastąpił wzrost zapotrzebowania na usługi wyspecjalizowane i nowoczesne stosujące zaawansowane technologie, zarówno powstające w ramach przedsiębiorstwa, jak i nabywane. Rozwinęły się usługi tworzące tzw. otoczenie biznesu, głównie branży informatycznej i finansowej. Rosnący poziom życia ludności spowodował większe zapotrzebowanie na usługi konsumenckie: handlowe, medyczne, edukacyjne i turystyczne. Rozwojowi usług, jaki następuje w Polsce od początku lat 90., towarzyszą przemiany w strukturze sektora usług i w organizacji działalności usługowej. Zmiany w strukturze sektora usług polegają na zmianach udziału poszczególnych branż usługowych w usługach ogółem. Coraz większego znaczenia w sektorze usług nabierają usługi wyspecjalizowane, zatrudniające pracowników o wysokich kwalifikacjach zawodowych, wśród nich usługi o wysokim nasyceniu wiedzą oraz usługi dla producentów i dla biznesu. Do sekcji usługowych wyróżniających się wysoką dynamiką rozwoju, obok usług handlowych, zalicza się pośrednictwo finansowe (124%) i obsługę nieruchomości i firm (140%). Rozwój tych usług w Polsce nastąpił stosunkowo niedawno, stąd są one często określane jako usługi nowe. Wzrost tych usług nabiera istotnego znaczenia w kontekście gospodarki opartej na wiedzy. Celem artykułu jest charakterystyka przemian w sektorze usług w aglomeracji poznańskiej w latach 1996- 2007, ze szczególnym uwzględnieniem zależności pomiędzy rangą miasta i charakterem zmian w strukturze usług.
PL
W drugiej dekadzie XX wieku wystąpiły intensywne zmiany w funkcjonowaniu miasta, które stanowią najbardziej rozwiniętą formę urbanizacji. Największym determinantem tego procesu jest zjawisko formowania metropolii, które stają się globalnym miastem, mocno oddziałując na funkcjonowanie gospodarki w wielu przekrojach. Nową koncepcją jest miasto postindustrialne, w którym klasa kreatywna odgrywa najważniejszą rolę. Kolejną istotną kwestią jest koncept definiowany jako miasto postmodernistyczne, który dotyczy całości zmian występujących na ekonomicznym, społecznym politycznym i przestrzennym poziomie.
EN
The paper aims to characterize the development processes of small towns in the urban agglomeration of Berlin in 1990–2015, i.e. in the period of transformation changes in East Germany. The research has encompassed the urban municipalities with the population below 20 thousands in 1990. The analysis concerned the determinants and courses of development processes of particular towns in view of demographic and spatial aspects.
PL
Celem artykułu jest charakterystyka procesów rozwoju małych miast w aglomeracji Berlina w latach 1990–2015, tj. w okresie ćwierćwiecza przeobrażeń trans­formacyjnych w Niemczech Wschodnich. Badaniom poddano gminy miejskie, które u progu przemian w 1990 roku liczyły mniej niż 20 tys. mieszkańców. Przeprowadzone analizy objęły swym zakresem uwarunkowania i kierunki rozwoju poszczególnych miast ze szczególnym uwzględnieniem aspektów rozwoju ludnościowego i przestrzennego.
PL
Realizując cel artykułu – rozpoznanie trwałości współpracy samorządów w aglomeracjach na przykładzie Czech i Polski – starano się ustalić: jaka jest przyszłość kooperacji aglomeracyjnej? Czy partnerstwa Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych spełniają rolę kreowania kultury współpracy? Jakiego rodzaju bariery muszą przełamać samorządy w związku z działaniami integracyjnymi w aglomeracjach? W artykule wykorzystano metody: porównawczą i sondażu diagnostycznego (techniki ankiety online w Czechach i ankiety pocztowej w Polsce). Badania empiryczne przeprowadzono wśród członków struktur Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Stwierdzono, że problemy integracji w aglomeracjach to: trudności finansowe mniejszych gmin, dominująca pozycja głównego miasta/miast, styl przywództwa, zaufanie, obawy przedstawicieli władz o ograniczenie samodzielności, wpływ poglądów politycznych na relacje.
EN
When pursuing the aim of the paper – to determine the sustainability of cooperation between local governments in agglomerations – an attempt was made to establish: What is the future of cooperation between agglomerations in the Czech Republic and Poland? Do partnerships under Integrated Territorial Investments foster a culture of cooperation? What kind of barriers must be overcome by local governments in connection with integration activities in agglomerations? The paper uses the comparative and diagnostic survey methods (an online survey in the Czech Republic and a postal survey in Poland). The empirical research was conducted among the members of the structures of Integrated Territorial Investments. It was found that integration problems in agglomerations include: financial difficulties of smaller municipalities, dominant position of the main city/cities, leadership style, trust, authorities’ fears about limiting their independence in the field of cooperation, influence of political views on relationships.
PL
Artykuł podejmuje zagadnienie suburbanizacji, czyli procesu, który stanowi jedną z głównych faz w rozwoju miast. Proces ten charakteryzuje się rozbudową strefy podmiejskiej przy jednoczesnym opuszczaniu centrum jako miejsca zamieszkania. Opisane zostały przypadki dwóch małych miast - Działdowa oraz Pruszcza Gdańskiego. Ośrodki te różnią się od siebie pod kątem uwarunkowań takich jak: położenie w relacji z dużymi aglomeracjami miejskimi, odległość od nich, znaczenie aglomeracji jako ośrodka ponadlokalnego czy też liczba ludności samej miejscowości. Działdowo jest ośrodkiem w większym stopniu oddalonym od miasta wojewódzkiego, Pruszcz Gdański położony jest natomiast w bezpośrednim jego sąsiedztwie. Różnice wynikają nie tylko z odległości od tych ośrodków, ale też od ich stopnia rozwoju i występujących trendów. Głównym celem niniejszego artykułu jest analiza stanu istniejącego i zdefiniowanie czynników mających wpływ na rozwój przedmieść w miejscowościach położonych w zasięgu oddziaływania ośrodków o randze wojewódzkiej w zależności od relacji i powiązań występujących pomiędzy nimi. Metodą badań jest między innymi analiza elementów tkanki urbanistycznej, takich jak: rozmieszczenie zabudowy mieszkaniowej oraz ukształtowanie sieci komunikacyjnej. Przeanalizowane zostały także uwarunkowania społeczno-ekonomiczne miast, które mają bardzo duży wpływ na proces suburbanizacji. Przedstawione zostały również metody wykonania niniejszych badań oraz ogólne wnioski, które zostały zsyntezowane na ich podstawie. Głównym źródłem wiedzy były własne obserwacje na temat działania określonych w temacie artykułu ośrodków, jak i literatura pomocnicza, odnosząca się do ogółu zagadnień, dotyczących suburbanizacji i relacji występujących pomiędzy ośrodkami miejskim.
EN
The main subject of this article are issues of suburbanization - a process which is one of the main phases in urban development. This process is characterized by leaving center areas of the cities in favour of moving to the suburban area. There has been described the case of two small towns which are Działdowo and Pruszcz Gdański. These cities differ from each other in many conditions such as: location in relation to large urban agglomerations, distance between them, the importance of the agglomeration as a supra-local center or the population of the town itself. Działdowo is a town located in a longer distance from a big city , while Pruszcz Gdański is located in its immediate vicinity. The differences result not only from the distance from centers, but also from their level of development and existing trends in several cities. The aim of the article is to thoroughly analyze the existing conditions of mentioned towns and to illustrate how the factor of location can affect the quaity of the buildings of these cities, and how relations between the centers can affect the formation and development of the dependent towns. The research methods used during the analysis are the analysis of elements of the urban fabric, such as the zoning of housing areas and formation of the communication network. Socio-economic conditions of cities that have a very large impact on the suburbanization process have also been analyzed. Also methods of completing research are shown and their results as general conclusions. The main source of knowledge were observations of towns which were specified in the subject of the article, as well as auxiliary literature, referring to all issues related to suburbanization and relations between urban centers.
EN
In many respects, the motivation of municipal integration activities does not change. In the context of the challenges posed by the agglomeration of Poznań and neighboring municipalities, a group of residents’ common interests can be identified which call for a new, integration-related form of management to be implemented on account of functional connections. Misunderstanding of competition may lead to individual municipalities being excluded and marginalized in the region and the state. Consequently, the current benefits of cooperation will lose importance, which may translate into the fragmentation of the policy of the Poznań agglomeration. The metropolitan project for Poznań identifies the needs of the agglomeration, indicates the direction of activities in the field of public transportation, spatial management, security and sectoral cooperation. This project does not assume that different municipalities will be administratively merged, however, but is based on the principles of metropolitan governance. It refers to and implements a model of integration founded on common strategic goals that are feasible within the framework provided by national legislation and European models of the cooperation of local governments. Thanks to the new distribution mechanism of EU resources within regional policy, Integrated Territorial Investment (ITI), Poznań and the county of Poznań are encouraged to tighten cooperation. This integration spill-over may result in the emergence of a new model of metropolitan governance. A new kind of agglomeration-related cooperation executed above the level of municipalities calls for political action, frequently – for unanimity, establishing coalitions to promote certain solutions, or developing decision packages only partially satisfactory for their respective authors.
PL
Motywy działań integracyjnych gmin na wielu płaszczyznach nie ulegają zmianie. W kontekście aglomeracyjnych wyzwań miasta Poznania i ościennych gmin, wskazać można zbiór wspólnych interesów mieszkańców, który ze względu na występujące powiązania funkcjonalne powinien być objęty nową, integracyjną formą zarządzania i koordynacji. Źle rozumiana konkurencja może wykluczać poszczególne gminy i marginalizować ich znaczenie w skali regionu i kraju. W jej efekcie dotychczasowe korzyści płynące ze współpracy stracą na swym znaczeniu, co może przełożyć się na fragmentację polityki aglomeracji poznańskiej. Projekt metropolitalny Poznania diagnozuje potrzeby aglomeracji poznańskiej, wskazuje na kierunki działań na płaszczyźnie zbiorowego transportu publicznego, gospodarki przestrzennej, bezpieczeństwa i współpracy sektorowej. Nie zakłada jednak łączenia administracyjnego gmin, lecz opiera się na założeniach metroplitan governance. Wskazuje i wykorzystuje model integracji na gruncie wspólnoty celów strategicznych możliwych do realizacji w ramach określonych przez ustawodawstwo krajowe i europejskie modeli współpracy samorządów. Dzięki nowym mechanizmom dystrybucji środków unijnych w ramach polityki regionalnej – Zintegrowanym Inwestycjom Terytorialnym – Poznań i powiat poznański zyskują argument na rzecz zacieśnienia współpracy. Efektem integracyjnego spill over może być nowy model metropolitalnego zarządzania. Nowy rodzaj ponadgminnej, aglomeracyjnej współpracy wymaga działań politycznych, często jednomyślności, zawiązywania koalicji wokół określonych rozwiązań, lub też budowania pakietów decyzyjnych tylko w części satysfakcjonujących każdego z ich autorów.
EN
Several theories of regional development (e.g. new economic geography) claim positive relationship between administrative status of capital cities and their economic and population growth. Availability of capital goods as well as direct and indirect demand generated by administrative institutions are among factors which accelerate development. However, most of empirical studies so far have concentrated either on national capitals or on federal states. In our article we conduct empirical tests comparing the impact of reforms implemented in 1975 and 1999 in Poland on the development of cities gaining or losing their regional capital functions. On the basis of those results the article indicates differences in impacts of both reforms and attempts to explain those differences.
PL
Niektóre teorie rozwoju regionalnego (np. nowa geografia ekonomiczna) sugerują istnienie pozytywnego związku między statusem stołecznym miasta a dynamiką jego rozwoju gospodarczego i ludnościowego. Wśród czynników wyjaśniających tę relację wymienia się dostępność dóbr stołecznych, a także popyt generowany przez instytucje publiczne. Większość studiów empirycznych w literaturze międzynarodowej koncentruje się jednak na stolicach państw oraz podmiotów federacji. Na podstawie danych empirycznych i analizy dotychczasowej literatury artykuł porównuje wpływ reform przeprowadzonych w 1975 i 1999 r. na rozwój miast zyskujących lub tracących funkcję stolicy województwa w Polsce. Wskazuje na różnice we wpływie wywołanym przez obie reformy i stara się wyjaśnić czynniki decydujące o tych różnicach.
|
2022
|
vol. 67
|
issue 4 (405)
67-75
EN
The regulations of the European Union impose concrete responsibilities on the Member States related to treatment of urban waste. Poland has not been meeting them, that is why in February 2022 the European Commission started proceedings that – according to the estimate of the Ministry of Marine Economy and Inland Navigation (now the Ministry of Infrastructure) – may result in fines up to almost six billion EUR. NIK signalled this threat already in 2012. Still, the latest audit indicates that, although more than a decade has passed since then, municipalities usually do not have data on the number of inhabitants using their sewage systems, nor on those using onsite treatment systems, or drainless reservoirs. Also, municipalities do not measure the waste water produced in their area. In this situation, it is difficult to plan investments properly. This is one of several irregularities that have led to this strict stance of the European Commission. The article presents the findings of the NIK audit in detail. It comprised the following entities: the Ministry of Infrastructure, the National Board for Water Management of the State Water Management Entity “Polish Waters” (PGW WP; Wody Polskie), the National Fund for Environmental Protection and Water Management (NFOŚiGW), 16 regional funds for environmental protection and water management (wfośgw), as well as 44 municipalities and 44 waterworks and sewage system companies. NIK audited the measures taken by public administration bodies and their subordinate entities as for ensuring a comprehensive collection of urban waste and its proper treatment. The audit comprised, among other, planning, implementation, monitoring, coordination and supervision of activities related to waste water management.
PL
Przepisy Unii Europejskiej nakładają na państwa członkowskie konkretne obowiązki związane z oczyszczaniem ścieków. Polska się z nich nie wywiązuje, dlatego w lutym 2022 r. Komisja Europejska (dalej także KE, Komisja) podjęła decyzję o wniesieniu do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej także TSUE) sprawy przeciwko naszemu krajowi w związku z nieprzestrzeganiem dyrektywy dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych. Może to spowodować nałożenie kar finansowych sięgających niemal 6 mld euro. O związanym z tym zagrożeniu Izba alarmowała już w 2010 roku. Najnowsza kontrola wykazała, że mimo upływu ponad dekady, gminy najczęściej nie posiadają danych o liczbie mieszkańców korzystających z sieci kanalizacyjnej, przydomowych oczyszczalni oraz ze zbiorników bezodpływowych. Nie szacują też ilości ścieków powstających na ich terenie. Trudno w tej sytuacji planować właściwe inwestycje. Te i wiele innych nieprawidłowości stało się powodem stanowczej reakcji KE.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.