Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  alternatywne metody rozwiązywania sporów
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
This article shows mediation as a basic method of alternative dispute resolution (ADR) to resolve conflicts in various spheres of social life. The author analyses Polish legal regulations with regard to mediation in administrative, court-administrative and civil cases. The considerations apply to two issues of general nature. Firstly, the subject/object scope of mediation in the above mentioned cases is compared. Secondly, basic principles of ADR, such as the principle of voluntariness, the principle of the mediator’s objectivity, the principle of non-disclosure and the principle of confidentiality are discussed. In the conclusions, special attention is drawn to similarities and differences in the above mentioned issues to be found in particular cases.
PL
W artykule przedstawiono mediację jako podstawową metodę alternatywnego rozwiązywania sporów prawnych (ADR), służącą rozwiązywaniu konfliktów w różnych sferach życia społecznego. Dokonano analizy polskich uregulowań prawnych dotyczących mediacji w sprawach administracyjnych, sądowoadministracyjnych oraz cywilnych. Rozważania dotyczą dwóch zagadnień natury ogólnej. Po pierwsze, porównano zakres przedmiotowo-podmiotowy zastosowania mediacji w ww. sprawach. Po drugie, omówiono podstawowe zasady dotyczące przedmiotowej metody ADR uregulowane normatywnie, tj. zasadę dobrowolności, zasadę bezstronności mediatora, zasadę braku jawności oraz zasadę poufności. W podsumowaniu zwrócono uwagę na podobieństwa i różnice występujące w ww. kwestiach w poszczególnych rodzajach spraw.
PL
Przedmiotowe opracowanie stanowi próbę odniesienia się do zjawiska polubownego rozwiązywania sporów w świetle konstytucyjnej zasady prawa do sądu oraz konstytucyjnego ujmowania pojęcia „wymiaru sprawiedliwości”. W pracy autor przedstawia aspekty definicyjne oraz ujęcia doktrynalne w toczącej się w literaturze polskiej debacie nad umocowaniem form polubownego rozwiązywania sporów w Konstytucji RP z 1997 r. De lege ferenda autor uznaje za praktyczne i społecznie zasadną zmianę Konstytucji RP precyzującą wprost miejsce polubownego rozwiązywania sporów w systematyce ustawy zasadniczej jako urzeczywistnienie szeroko rozumianej zasady prawa do sądu - tj. jako prawa do efektywnego środka zakończenia sporu jak również określającą w tym względzie relacje z zakresem pojęciowym „wymiaru sprawiedliwości”.
EN
The study discusses amicable dispute resolution in the light of the constitutional principle of the right to a trial and the constitutional concept of the “administration of justice”. In the paper, the author outlines the definitions and doctrinal approaches present in the ongoing debate in the Polish literature on the status of forms of amicable dispute resolution in the Constitution of the Republic of Poland of 1997. De lege ferenda, the author considers it practical and socially justified to amend the Constitution of the Republic of Poland by explicitly specifying the place of arbitration dispute resolution in the hierarchical system of the Basic Law, hence, as the principle of the right to a trial in its broad meaning, i.e., as the right to an effective means of dispute resolution, as well as by defining relevant relations with the conceptual scope of the “administration of justice”.
EN
Mediation is an instrument of conciliatory dispute resolution, which works well in civil, criminal and administrative disputes. However, the Polish legislator didn’t provide mediation for tax procedure, although cases in the field of this procedure may be subject of mediation at the stage of proceedings before the administrative court. The possibility of using mediation in criminal-tax cases has also been excluded, although some cases related to the heaviest crimes concerning taxes may be mediated on the basis of regulations of criminal procedure. Selectively enabling the conduct of mediation in tax cases makes mediation an unused and inefficacious institution, although it has great potential to resolving tax disputes.
PL
Mediacja stanowi narzędzie polubownego rozwiązywania sporów, które sprawdza się w sporach cywilnych, karnych i administracyjnych. Polski ustawodawca nie przewidział jednak mediacji w postępowaniu podatkowym, choć sprawy objęte tym postępowaniem mogą być poddane mediacji na etapie postępowania przed sądem administracyjnym. Wyłączono również możliwość korzystania z mediacji w sprawach karnych skarbowych, mimo że niektóre sprawy dotyczące najcięższych przestępstw związanych z podatkami mogą być mediowane na gruncie przepisów o postępowaniu karnym. Wybiórcze umożliwianie mediowania w sprawach podatkowych czyni z mediacji instytucję nieużywaną i nieskuteczną, mimo że ma ona duży potencjał, jeśli chodzi o rozwiązywanie sporów podatkowych.
EN
The article is a second part of a review of the ADR-accredited entities in Poland (and procedures they offer), listed with accordance with Art 20 (2) of the Directive 2013/11/ EU of the European Parliament and of the Council of 21 May 2013 on alternative dispute resolution for consumer disputes, by the competent authority, The President of the Office of Competition and Consumer Protection (UOKiK). There are currently nine ADR entities in the register maintained by President of the UOKiK, six public and three private ones. The public entities with sectoral competence are: President of the Office of Electronic Communications, Financial Ombudsman, Rail Passenger Ombudsman under the President of the Office of Rail Transport, Arbitration Court at the Polish Financial Supervision Authority, Negotiations Coordinator with the President of the Energy Regulatory Office. Trade Inspection, a public entity with horizontal dimension, covers disputes for which a relevant sectoral ADR has not been established. The private entities, as at 1 March 2018, are: Polish Bank Association – Banking Ombudsman Scheme, Chamber of Digital Economy and “Friendly Flying” Air Passenger Watchdog.
PL
Artykuł stanowi drugą część opracowania przedstawiającego przegląd podmiotów uprawnionych do pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich – wraz z opisem prowadzonych przez nie postępowań – wpisanych do rejestru podmiotów uprawnionych prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), przekazywanego Komisji Europejskiej zgodnie z art. 20 ust. 2 zd. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich. Obecnie (stan na 1 marca 2018 r.) do rejestru zostało wpisanych dziewięć podmiotów. Sześć podmiotów publicznych – tj. podmioty o charakterze sektorowym: Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Rzecznik Finansowy, Rzecznik Praw Pasażera Kolei przy Prezesie Urzędu Transportu Kolejowego, Sąd Polubowny przy Komisji Nadzoru Finansowego, Koordynator do spraw negocjacji przy Prezesie Urzędu Regulacji Energetyki oraz podmiot o charakterze horyzontalnym (Inspekcja Handlowa), którego zakres działania obejmuje spory, dla których nie został utworzony właściwy sektorowy podmiot ADR – i trzy podmioty niepubliczne: Bankowy Arbitraż Konsumencki przy Związku Banków Polskich i Izba Gospodarki Elektronicznej (będące organizacją przedsiębiorców) oraz Stowarzyszenie Praw Pasażerów „Przyjazne Latanie” (będące organizacją konsumentów).
EN
The article is a third part of a review of the ADR-accredited entities in Poland (and procedures they offer), listed with accordance with Art 20 (2) of the Directive 2013/11/ EU of the European Parliament and of the Council of 21 May 2013 on alternative dispute resolution for consumer disputes, by the competent authority, The President of the Office of Competition and Consumer Protection (UOKiK). There are currently nine ADR entities in the register maintained by President of the UOKiK, six public and three private ones. The public entities with sectoral competence are: President of the Office of Electronic Communications, Financial Ombudsman, Rail Passenger Ombudsman under the President of the Offi ce of Rail Transport, Arbitration Court at the Polish Financial Supervision Authority, Negotiations Coordinator with the President of the Energy Regulatory Office. Trade Inspection, a public entity with horizontal dimension, covers disputes for which a relevant sectoral ADR has not been established. The private entities, as at 1 March 2018, are: Polish Bank Association – Banking Ombudsman Scheme, Chamber of Digital Economy and “Friendly Flying” Air Passenger Watchdog.
PL
Artykuł stanowi III część opracowania przedstawiającego przegląd podmiotów uprawnionych do pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich – wraz z opisem prowadzonych przez nie postępowań – wpisanych do rejestru podmiotów uprawnionych prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), przekazywanego Komisji Europejskiej, zgodnie z art. 20 ust. 2 zd. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich. Obecnie (stan na 1 marca 2018 r.) do rejestru zostało wpisanych dziewięć podmiotów, w tym sześć podmiotów publicznych – tj. podmioty o charakterze sektorowym: Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Rzecznik Finansowy, Rzecznik Praw Pasażera Kolei przy Prezesie Urzędu Transportu Kolejowego, Sąd Polubowny przy Komisji Nadzoru Finansowego, Koordynator ds. negocjacji przy Prezesie Urzędu Regulacji Energetyki oraz podmiot o charakterze horyzontalnym – Inspekcja Handlowa, której zakres działania obejmuje spory, dla których nie został utworzony właściwy sektorowy podmiot ADR, oraz trzy podmioty niepubliczne: Bankowy Arbitraż Konsumencki przy Związku Banków Polskich, Izba Gospodarki Elektronicznej (oba będące organizacją przedsiębiorców) oraz Stowarzyszenie Praw Pasażerów „Przyjazne Latanie” (będące organizacją konsumentów).
EN
The article presents a review of the ADR-accredited entities in Poland (and procedures they offer), listed with accordance with Art 20 (2) of the Directive 2013/11/EU of the European Parliament and of the Council of 21 May 2013 on alternative dispute resolution for consumer disputes, by the competent authority, The President of the Office of Competition and Consumer Protection (UOKiK). There are currently nine ADR entities in the register maintained by President of the UOKiK, six public and three private ones. The public entities with sectoral competence are: President of the Office of Electronic Communications, Financial Ombudsman, Rail Passenger Ombudsman under the President of the Office of Rail Transport, Arbitration Court at the Polish Financial Supervision Authority, Negotiations Coordinator with the President of the Energy Regulatory Office. Trade Inspection, a public entity with horizontal dimension, covers disputes for which a relevant sectoral ADR has not been established. The private Scheme, Chamber of Digital Economy and “Friendly Flying” Air Passenger Watchdog. The article is divided into two parts, listing accredited entities according to the chronological order of their registration.
PL
W artykule przedstawiono przegląd podmiotów uprawnionych do pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich – wraz z opisem prowadzonych przez nie postępowań – wpisanych do rejestru podmiotów uprawnionych prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), przekazywanego Komisji Europejskiej, zgodnie z art. 20 ust. 2 zd. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich. Obecnie (stan na 1 marca 2018 r.) do rejestru zostało wpisanych dziewięć podmiotów, w tym sześć podmiotów publicznych – tj. podmioty o charakterze sektorowym: Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Rzecznik Finansowy, Rzecznik Praw Pasażera Kolei przy Prezesie Urzędu Transportu Kolejowego, Sąd Polubowny przy Komisji Nadzoru Finansowego, Koordynator do spraw negocjacji przy Prezesie Urzędu Regulacji Energetyki oraz podmiot o charakterze horyzontalnym – Inspekcja Handlowa, którego zakres działania obejmuje spory, dla których nie został utworzony właściwy sektorowy podmiot ADR, i trzy podmioty niepubliczne: Bankowy Arbitraż Konsumencki przy Związku Banków Polskich i Izba Gospodarki Elektronicznej (będące organizacją przedsiębiorców) oraz Stowarzyszenie Praw Pasażerów „Przyjazne Latanie” (będące organizacją konsumentów). Opracowanie zostało podzielone na dwie części, a podmioty uprawnione uszeregowane wedle kolejności wpisu.
PL
Artykuł jest wynikiem jakościowego badania empirycznego mającego na celu analizę, czy prawnicy zajmujący się sporami związanymi ze szkodą na osobie w stanie Michigan wdrażają praktyki poradnictwa prawnego opartego na współczuciu. Opracowanie stanowi wkład w dobrze ugruntowane badania dotyczące rozwoju umiejętności miękkich w praktyce prawniczej, a jednocześnie jest próbą rozpowszechnienia i podkreślenia korzyści płynących z pozasądowych metod rozwiązywania sporów. Celem było zbadanie charakteru tzw. współczujących praktyk i ich wpływu na ugody zawierane w drodze mediacji. W związku z tym przeanalizowano, w jaki sposób prawnicy oceniają niematerialne i niepieniężne interesy klientów oraz czy odgrywają one rolę na kontinuum rozwiązywania sporów. Ponadto omówiono zalety i wady praktyki prawniczej związanej z oceną niematerialnych interesów klientów. W badaniu założono, że prawnicy zwracający uwagę na niematerialne interesy klientów stosują formę współczującej praktyki. Dlatego opracowanie zawiera zarówno teoretyczne, jak i praktyczne implikacje dla prawników i mediatorów. Wreszcie wyniki badania sugerują, że alternatywne mechanizmy rozwiązywania sporów, takie jak mediacja, przyczyniają się do szybszego rozwiązywania sporów dotyczących szkód na osobie.
EN
The article is a result of a qualitative empirical study designed to reveal whether personal injury lawyers in the State of Michigan implement compassionate counseling practices. The study contributes to a well-established body of research pertinent to the development of soft skills in legal practice, whilst also attempting to proliferate and highlight the benefits of out-of-court settlements. The research was designed to study the nature of compassionate counseling practices and its effect on mediated settlements. Consequently, the research analyzed how lawyers evaluate intangible and non-monetary interests of clients and whether those play a role on the dispute resolution continuum. The paper also elaborates on what lawyers do and do not do well in assessing intangible interests of clients. The study posits that if lawyers attend to those intangible interests, it is a form of compassionate practice. Therefore, the study has both theoretical and practical implications for lawyers and mediators. Last, the study suggests that alternative dispute resolution mechanisms, such as mediation, attribute to a speedier resolution of personal injury disputes.
EN
“Even a poor settlement is better than the best court judgment” (Morek, 2011, p. 186) such a thesis seems to be the most justified, taking into account, in particular, economic aspects such as the speed of the procedure or its costs, but also psychological aspects. It is assumed that a concerted agreement of the parties is characterized by greater motivation to fulfil their obligations than those imposed on them by the court. In the face of long court proceedings and the associated high costs, it is necessary to imply alternative dispute resolution methods in civil procedure. Despite the increasing emphasis on reforms that will persuade applicants to resolve disputes by mediation or settlement before the court, the norms concerning amicable settlement by out-of-court settlement when the dispute is already pending before the court, in particular in the Act of 28 July 2005 on court costs in civil cases (Act, 2005), also need to be amended. It should be emphasized that striving for an amicable settlement of civil cases is one of the basic functions of a court.
PL
„Nawet kiepska ugoda jest lepsza od najlepszego wyroku sądowego” (Morek, 2011, s. 86) – niniejsza teza wydaje się jak najbardziej uzasadniona, mając na uwadze nie tylko aspekty ekonomiczne, takie jak szybkość postępowania czy też jego koszty, ale także aspekty psychologiczne. Przyjmuje się bowiem, że zgodne porozumienie stron cechuje się większą motywacją do wykonania zobowiązań przez nich sformułowanych, niż te, które narzuca na nie sąd. W wypadku ugody powinny być realizowane interesy każdej ze stron (chociażby w części), dlatego mogą się one czuć zwycięzcami. W obliczu długich postępowań sądowych oraz wiążących się z nimi wysokimi kosztami niezbędne jest implikowanie do procedury cywilnej alternatywnych metod rozstrzygania sporów. Pomimo wzrastającego nacisku na przeprowadzenie reform, które nakłonią petentów do rozwiązywania sporów w drodze mediacji czy też ugody przed sądem, nowelizacji wymagają także unormowania dotyczące polubownego załatwienia sprawy na mocy ugody pozasądowej, kiedy spór już zawisł przed sądem, w szczególności w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Ustawa, 2005). Podkreślenia wymaga, że dążenie do ugodowego załatwienia spraw cywilnych jest jedną z podstawowych funkcji sądu.
EN
The judicial system was the starting point for the evolution of justice systems. The differentiation of social systems has led to a radical reconstruction of the conflicts as well as the methods, forms and techniques for resolving them. The result of this process was the deepening marginalization of the state in the process of administering justice and the growing importance of alternative dispute resolution methods. Negotiations, mediation and arbitration were in the mainstream settlement of social disputes. The judicial system itself began to be perceived by state organs as an ineffective instrument for resolving disputes, deprived of the function of deliberately shaping them and isolated from society. A new chapter in the shaping of justice systems began with the fourth industrial revolution. Its characteristic feature was the enrichment of the justice process with a component of artificial intelligence systems. The aim of this paper is to try to answer the question whether the direction of development of justice systems is to construct new systems based on partially or completely independent decisionmaking technologies?
PL
Punktem wyjścia ewolucji systemów wymiaru sprawiedliwości był system sądowy. Dyferencjacja systemów społecznych doprowadziła do radykalnej przebudowy samych konfliktów, jak i metod, form i technik ich rozstrzygania. Efektem tego procesu stała się pogłębiająca marginalizacja państwa w procesie sprawowania wymiaru sprawiedliwości i wzrost znaczenia alternatywnych metod rozwiązywania sporów. W głównym nurcie rozstrzygania sporów społecznych znalazły się negocjacje, mediacje i arbitraż. Sam zaś system sądowy zaczął być postrzegany przez organy państwa jako nieefektywny instrument rozwiązywania sporów, pozbawiony funkcji ich celowego kształtowania i wyizolowany od społeczeństwa. Nowy rozdział kształtowania się systemów wymiaru sprawiedliwości rozpoczęła czwarta rewolucja przemysłowa. Jej cechą charakterystyczną stało się wzbogacenie procesu sprawowania sprawiedliwości o komponent systemów sztucznej inteligencji. Celem niniejszego referatu jest próba odpowiedzi na pytanie czy kierunkiem rozwoju systemów wymiaru sprawiedliwości jest konstruowanie nowych systemów opartych o częściowo lub całkowicie niezależne technologie decyzyjne?
EN
Seeking redress by the patient due to damage sustained by him in the course of treatment encounters numerous difficulties. They range from those related with proving prerequisites of civil liability to costs and duration of the process. As a consequence, many legal systems around the world have attempted to design out-of-court compensation systems based on the first-party insurance of the patient or on a fund whose purpose is to compensate the damage suffered by the patient during treatment. The aim of this article is to compare the longest functioning no-fault system, which in New Zealand in its present form provides redress to patients from 1 January 2002, and the Polish system that has been operating since 1 January  2012. The analysis focuses on three aspects, i.e., the need to demonstrate a violation of the principles of medical knowledge as a premise of liability, the scope of the definition of a medical event and treatment injury, and to establish the group of people authorized in both analyzed systems to claim compensation. Against this background, detailed de lege ferenda postulates have been formulated regarding the amendment of the provisions of the Act on Patient Rights and the Patient’s Rights Ombudsman regarding, in particular, the departure from the need to demonstrate an objective violation of the principles of medical knowledge as a premise for liability, departing from the differentiation of damages incurred in hospitals and outside them, as well as extending the scope of the definition of a medical event to include damages caused in connection with the violation of patient’s rights and broadly understood preventive treatment. The article also proposes resignation from establishing the group of entities indirectly injured through the prism of having the status of heirs in favor of the known from the provisions of art. 446 § 3 and 4 of the Civil Code based on linking the right to claim compensation in the event of the patient’s death with the actual emotional bond between the deceased and the applicant.
PL
Dochodzenie przez pacjenta roszczeń związanych ze szkodą doznaną przez niego w toku leczenia napotyka w praktyce liczne trudności, począwszy od tych związanych z udowodnieniem przesłanek odpowiedzialności, na kosztach i długotrwałości procesu skończywszy. W konsekwencji w wielu systemach prawnych na świecie podjęto próby projektowania pozasądowych systemów kompensacyjnych opartych na ubezpieczeniu na rzecz pacjenta albo na funduszu gwarancyjnym mającym zrekompensować doznany przez pacjenta uszczerbek. Celem artykułu jest porównanie najdłużej funkcjonującego systemu typu no-fault, który w Nowej Zelandii w obecnej formie zapewnia naprawienie szkody pacjentom od 1 stycznia 2002 r., oraz działającego od 1 stycznia 2012 r. systemu polskiego. Analiza skupia się na trzech płaszczyznach, tj. konieczności wykazania naruszenia zasad wiedzy medycznej jako przesłanki odpowiedzialności, zakresu definicji zdarzenia medycznego i treatment injury oraz ustalenia kręgu osób posiadających uprawnienie w obu analizowanych systemach do dochodzenia świadczenia odszkodowawczego. Na tym tle sformułowane zostały szczegółowe postulaty de lege ferenda, co do zmiany przepisów ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta dotyczące w szczególności odejścia od konieczności wykazania obiektywnego naruszenia zasad wiedzy medycznej jako przesłanki odpowiedzialności, odejścia od różnicowania szkód powstałych w szpitalach oraz poza nimi, jak i rozszerzenia zakresu definicji zdarzenia medycznego o szkody powstałe w związku z naruszeniem praw pacjenta i szeroko rozumianą profilaktyką leczenia. W artykule proponuje się również rezygnację z ustalenia kręgu podmiotów pośrednio poszkodowanych przez pryzmat posiadania formalnego statusu spadkobiercy na rzecz znanego z przepisów art. 446 § 3 i 4 Kodeksu cywilnego zabiegu polegającego na powiązaniu uprawnienia do dochodzenia świadczenia odszkodowawczego w przypadku śmierci pacjenta z rzeczywistą więzią emocjonalną łączącą zmarłego z wnioskodawcą.
PL
Ukraina ma obecnie status państwa kandydującego do uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej, co niesie za sobą wyzwania, w tym natury prawnej. Jednym z takich wyzwań jest uregulowanie instytucji mediacji, będącej przedmiotem zainteresowania instytucji europejskich (zarówno w ramach Rady Europy, jak i Unii Europejskiej) aktywnie promujących alternatywne metody rozwiązywania sporów (ADR). Celem artykułu jest porównanie obecnego rozwoju mediacji w Polsce i Ukrainie, a także określenie skali podobieństw w zakresie sukcesów i wyzwań oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, na ile doświadczenia polskie mogą być pomocne dla rozwoju mediacji w Ukrainie. Istotą problemu jest to, czy Ukraina będzie podążać za polskimi rozwiązaniami w tym zakresie.
EN
Ukraine has become a candidate country for the European Union membership, which brings challenges, including those of a legal nature. One of such challenges is the regulation of the institution of mediation, which is a subject of interest to European institutions (both within the Council of Europe and the European Union) that actively promote methods of alternative dispute resolution (ADR methods). The aim of the article is to compare the current development of mediation in Poland and Ukraine, as well as to determine to what extent there are similarities in successes and challenges and to what extent the Polish experience could be helpful for the development of mediation in Ukraine. The essence of the problem is whether Ukraine shall follow Polish solutions in this area.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.