Search results

1

Samuel Rutherford – monarchia prawa czy monarchia świętych?

100%

Tulejski T.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2020

|

vol. 91

67-81

EN

Samuel Rutherford – Scottish Presbyterian priest and political thinker who lived in the times of English civil war – is commonly considered as one of the theorists of the monarchy of law concept, the mixed constitution and the right of revolution. All these ideas are fundamental for modern English constitutionalism which is in opposition to the idea of monarchical absolutism which is based on the concept of the social contract. For this reason, he was among the authorities quoted by the Founding Fathers during their opposition against the arbitrary powers of the Metropole. Meanwhile, the global analysis of his achievements put in doubts many circulating opinions regarding the author of Lex, Rex. In this article, an author proves that the hermeneutic analysis of Rutherford’s political theology suggests that Rutherford was not the theorist of the monarchy of law in its common meaning, but rather theonomic vision of the state.

PL

Samuel Rutherford – szkocki prezbiteriański pastor i myśliciel polityczny okresu angielskiej wojny domowej – uważany jest powszechnie za jednego z teoretyków koncepcji monarchii prawa, ustroju mieszanego oraz prawa oporu. Wszystkie te idee, konstytuujące nowożytny angielski konstytucjonalizm w opozycji do monarszego absolutyzmu, wywodzi z koncepcji umowy społecznej, co czyni zeń autora, do którego odwoływali się dla przykładu Ojcowie Założyciele w swym sprzeciwie wobec arbitralnej władzy metropolii. Tymczasem analiza całości jego dorobku każe poddać w wątpliwość wiele obiegowych opinii na temat autora Lex, Rex. W niniejszym artykule autor dowodzi, że hermeneutyczna analiza teologii politycznej Rutherforda skłania do wniosku, że nie był on teoretykiem monarchii prawa w jej powszechnym znaczeniu, lecz w istocie teonomicznej wizji państwa.

2

Johna Miltona droga ku rewolucyjnej dyktaturze. Część 2

71%

Tulejski T.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2017

|

vol. 104

159-180

XX

John Milton’s Road to the Revolutionary Dictatorship. Part 2

3

Johna Miltona droga ku rewolucyjnej dyktaturze. Część 1

71%

Tulejski T.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2017

|

vol. 103

113-132

PL

John Milton, angielski poeta, znany przede wszystkim ze swego epickiego poematu Raj utracony był również wielkim politycznym polemistą w czasach religijnych napięć i politycznych wstrząsów. Użył swego pióra dla obrony republikańskich zasad reprezentowanych przez Republikę Angielską. Milton bronił prawa ludu do rozliczania swych władców i w ten sposób pośrednio usankcjonował królobójstwo. Zgodnie z opinią Skinnera, Milton prezentuje czysto neoromański pogląd na wolność jednostki i wolność państw. Dowodził, że jeśli ludzie nie są w stanie sobą rządzić, żyć będą jak niewolnicy podporządkowani woli innych. Monarchia, zatem, była dla Miltona ustrojem zniewolenia. W artykule niniejszym autor argumentuje, że Milton nie był zwolennikiem ustroju mieszanego, tak jak inni republikanie, tacy jak Harrington, Sidney czy Nedham, lecz cenił i akceptował rewolucyjną wojskową dyktaturę dla obrony rewolucji.

EN

John Milton, an English poet best known for his epic poem Paradise Lost, was also a great political polemist of the times of religious flux and political upheaval. He used his pen in defense of the republican principles represented by the Commonwealth of England. Milton advocated the right of the people to hold their rulers to account, and thus implicitly sanctioned the regicide. According to Skinner Milton offers a purely neo-Roman view of freedom and free states. He argues that, unless the people are able to govern themselves, they will live as slaves, under the will of someone else. So, for Milton monarchy is an enslaving form of government. In this Article the Author argues, that Milton was not a partisan of mixed government as other republicans such as Harrington, Sidney and Nedham, but he prised and accepted revolutionary military dictatorship for the defense of revolution.

4

Czekając na generała Moncka. Źródła Burke’owskiej teorii rewolucji

57%

Tulejski T.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2017

|

vol. 105

107-124

PL

Edmund Burke, angielski mąż stanu, teoretyk polityki i filozof jest ojcem założycielem politycznego konserwatyzmu. Jego Rozważania o rewolucji we Francji – święta księga konserwatyzmu – jest jednym z najbardziej znanych intelektualnych ataków na rewolucję francuską. Jednakże pamflet ten jest również doskonałym studium samej rewolucji. W niniejszym artykule autor bada źródła Burke’owskiej teorii rewolucji i dynamiki procesu rewolucyjnego. Dowodzi, że jego myśl jest zakorzeniona w filozofii politycznej i filozofii historii Dawida Hume’a. Jest prawdopodobnie zaskoczeniem, że Burke, formułując swe polityczne zasady, bazował w dużym stopniu na pismach historycznych Hume’a – swego największego politycznego wroga. Lecz w refleksjach Hume’a dotyczących Wielkiej Rebelii możemy odnaleźć pierwszą analizę rewolucji w nowoczesnym znaczeniu jako wydarzenia społecznego, politycznego i religijnego o nadzwyczajnym charakterze. Opisując rewolucyjnych purytanów, Hume odkrył, że niekontrolowany, wytrwały i niebezpieczny duch innowacji prowadzi do destrukcji ładu społecznego. W końcu, zaczynając od przesadnego pragnienia wolności, naród popadł w najskrajniejszą niewolę. Spostrzegł również, że rewolucję wywołują siły umiarkowane, kończą zaś radykałowie. Dlatego, czytając Historię Anglii, Burke mógł w roku 1789 przewidzieć następne akty francuskiego dramatu, ponieważ zdał sobie sprawę, że francuscy rewolucjoniści byli podobni do angielskich z czasów rewolty purytańskiej. Autor zatem dowodzi, że polityczne proroctwo Burke’a byłoby niemożliwe bez obserwacji rewolucyjnej dynamiki, której dokonał Hume.

EN

Edmund Burke, an English statesman, a political theorist, and a philosopher is the founding father of political conservatism. His Reflections on the Revolution in France – the holy book of conservatism – is one of the best known intellectual attack against the French Revolution. However this pamphlet is also a perfect study of a revolution itself. In this article the Author examines the sources of Burke an theory of revolution and the dynamics of revolutionary process. He argues, that his thought is rooted in David Hume’s political philosophy and his philosophy of history. Perhaps the surprising fact is that Burke by formulating his political principles found it possible to profit to an even greater extent from the historical writings of Hume – his greater political enemy. But in Hume an reflections on the Great Rebellion we can find the first analysis of revolution as social, political and religious extraordinary event in modern sense. Describing the revolutionary Puritans Hume discovered, that uncontrolled, obstinate, and dangerous spirit of innovation inclined to destruction of social order. In the end, starting from the exaggerated pursuit of liberty, the nation fell into the most abject servitude. But he also observed that although revolution is triggered by some moderate powers, it is completed by radicals. Therefore reading his History of England in 1789 Burke could have foreseen the next acts of the French drama, because he realized, that French revolutionaries were similar to English ones during the Puritan Revolution. So the Author argues, that Burke an political prophecy would be impossible without Hume’s observations of revolutionary dynamics.

5

Lewellerzy i powszechne prawo wyborcze podczas debaty w Putney (1647 r.)

57%

Chmielewska L.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 1 (65)

125-136

PL

Artykuł ma charakter przeglądowy. Jego celem jest przybliżenie ustaleń badaczy dotyczących ruchu lewellerów w kluczowym dla nich 1647 r., czyli okresie ich największego wpływu, kiedy swoim najważniejszym postulatem uczynili powszechne prawo wyborcze dla mężczyzn, którego z powodzeniem bronili podczas jednej z debat w Putney. Wśród badaczy istnieją wątpliwości, jeśli chodzi o szczegóły tego stanowiska. Spór trwa od lat 60. XX w. Celem artykułu jest przybliżenie tej dyskusji, zwłaszcza w odniesieniu do debaty w Putney, zaprezentowanie ustaleń zawartych w najważniejszych angielskich opracowaniach dotyczących lewellerów. Artykuł odpowiada na pytanie, czy lewellerzy opowiadali się za prawem wyborczym dla wszystkich mężczyzn, czy byli zatem bezwarunkowymi demokratami, czy też dopuszczali wykluczenie sług i jałmużników oraz, dlaczego postulowana przez nich reforma prawa wyborczego nie zyskała poparcia.

EN

This is a review article. Its purpose is to present the findings of researchers on the English Levellers’ attitude to universal manhood suffrage, especially during the Putney Debates (1647). This issue is not clear and the dispute of researchers has been going on since the 1960s. The aim of the article is to present the findings on this issue contained in the important English studies on Levellers. The article presents the results of research that allows to answer the questions: whether the Levellers really supported the universal manhood suffrage, or were they therefore unconditional democrats? and why despite the success achieved during the Putney Debates the electoral reform proposed by them did not gain broad support.

Refine search results

3 Studia Prawno-Ekonomiczne

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

1 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

4 Tulejski T.

1 Chmielewska L.

1 2022

1 2020

3 2017

Samuel Rutherford – monarchia prawa czy monarchia świętych?

Johna Miltona droga ku rewolucyjnej dyktaturze. Część 2

Johna Miltona droga ku rewolucyjnej dyktaturze. Część 1

Czekając na generała Moncka. Źródła Burke’owskiej teorii rewolucji

Lewellerzy i powszechne prawo wyborcze podczas debaty w Putney (1647 r.)