Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  anglosemantyzm
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

„Senior” - modny anglosemantyzm współczesnej polszczyzny

100%
Piotrowicz A., Witaszek-Samborska M.
Język Polski
|
2017
|
vol. 97
|
issue 2
85-93
PL
W artykule autorki przyglądają się historii łacińskiego zapożyczenia „senior” w polszczyźnie, by na tym tle ukazać funkcjonowanie wyrazu w tekstach współczesnych w nowym, szerszym znaczeniu ‘osoba starsza, człowiek w podeszłym wieku’. Neosemantyzm ten, powstały w celu reinterpretacji rzeczywistości, konotuje głównie przymioty (a nie wady) związane z zaawansowanym wiekiem, a więc mądrość i doświadczenie – stereotypowo przypisywane osobom w jesieni życia – oraz cechy dotąd niełączone ze starością: aktywność, sprawność fizyczną i umysłową, otwartość na otoczenie, towarzyskość. „Senior” w zn. ‘osoba starsza’ jest już leksemem ustabilizowanym w polszczyźnie. Dowodem na to są takie jego cechy (potwierdzone w materiale zebranym i zaprezentowanym przez autorki), jak: wysoka frekwencja, szeroka ekstensja tekstowa i społeczna, aktywność jako podstawy w derywacji słowotwórczej i semantycznej.
EN
The aim of the present article is to discuss some examples of semantic innovations (triggered by foreign influence or created already in Polish without any foreign model) which can be seen as a reflection of extralinguistic changes, i.e. technological progress and changes in the sphere of culture and morality. It is frequently the case that such words do not appear in new meanings in the strict sense of the word; rather, they appear in new contexts and new collocations. Several semantic innovations are described in detail: “bilet”, “zwiastun”, “kosmetyk”, “kombajn”, “związek” and “rodzina”; the description focuses on the comparison between older uses (on the basis of “Universal Dictionary of Polish”) and newer, contemporary ones (mostly on the basis of National Corpus of Polish and the Internet).
2

Neosemantyzacja wyrazów "premiera" i "premierowy" we współczesnej polszczyźnie

84%
Kucharzyk R.
Język Polski
|
2020
|
vol. 100
|
issue 3
87-99
PL
Przedmiotem artykułu jest rozwój semantyczny wyrazów premiera i premierowy. Większość słowników języka polskiego odnotowuje tylko jedno znaczenie leksemu premiera ‘pierwsze przedstawienie utworu dramatycznego; także: wyświetlenie po raz pierwszy nowego filmu’. Premierowy jest definiowany jako ‘przymiotnik od premiera’. Okazuje się jednak, że we współczesnej polszczyźnie te dwa wyrazy funkcjonują w nowych znaczeniach. Premiera bywa używana do nazwania jakichkolwiek czynności i rzeczy wykonywanych po raz pierwszy. Wyraz ma także znaczenie przedmiotowe: ‘obiekt po raz pierwszy pokazany publicznie lub wystawiony na sprzedaż; nowość’. Premierowy to ‘zajmujący w pewnym ciągu lub porządku miejsce, które można opisać, używając liczby 1; pierwszy’, ‘najlepszy, najważniejszy, przewyższający inne pod jakimś względem’, ‘taki, który powstał niedawno; nowy’, ‘taki, który zastępuje coś poprzednio spełniającego daną funkcję; nowy’. Neosemantyzacja tych leksemów to zapewne rezultat oddziaływania języka angielskiego, ale niewykluczony jest też rozwój semantyczny na gruncie rodzimym.
EN
The subject of the article is the semantic development of the words "premiera" and "premierowy". Most dictionaries of the Polish language note only one meaning of the lexeme "premiera": ‘the first performance of a dramatic work; also: the first screening of a new film’. "Premierowy" is defined as an ‘adjective from the premiere’. It turns out, however, that in the contemporary Polish language these two words function in new meanings. "Premiera" is sometimes used to name any activities and things performed for the first time. The word also has an objective meaning: ‘object first shown publicly or put up for sale; novelty’. "Premierowy" is, inter alia ‘occupying in a certain order or place a position that can be described using the number 1; first’, ‘the best, the most important, superior to others in some way’, ‘one that has recently been created; new’, ‘the one that replaces something previously fulfilling a given function; new’. The semantic development of these lexemes is probably the result of the influence of English, but semantic changes in Polish are also possible.
3
Publication available in full text mode
Content available

Ekskluzywny wywiad czy wywiad na wyłączność? - krótko o nowej semantyczno-leksykalnej adaptacji leksemu "ekskluzywny" w języku polskim

84%
Satoła-Staśkowiak J.
Językoznawstwo
|
2015
|
issue 9
113-118
EN
A lot of new words and expressions are appearing in the language sphere. A large part of them are borrowings from English. Adaptation of new lexemes into a language is not a new process and occurs in a diversified and multifaceted way. Some words gain immediate acceptance in the language system, others have to wait for it. There are still other words which have been in a language for a long time but have recently taken on a new meaning. In spite of the presence of native words describing some meanings, the already-existing words are often displaced by internationalisms which, according to many, facilitate language communication. More and more often it not the internationalization of vocabulary that is also discussed but its globalization. The article discusses a new semantic-lexical adaptation of a popular lexeme exclusive. The adjective under consideration appears in many press titles and has, as the examples show, not one, arising from the meaning of the English word, but different semantic tinges.
PL
W sferze językowej pojawia się wiele nowych słów i wyrażeń. Duża część z nich to zapożyczenia z angielskiego. Adaptacja nowych leksemów do języka nie jest procesem nowym i zachodzi w sposób zróżnicowany i wieloaspektowy. Niektóre słowa zyskują natychmiastową akceptację w systemie językowym, inne muszą poczekać. Istnieją jeszcze inne słowa, które są w języku od długiego czasu, ale ostatnio stało się popularne ich nowe znaczenie. Pomimo obecności rodzimych słów opisujących pewne znaczenia, często słowa już istniejące są wypierane przez internacjonalizmy, które zdaniem wielu ułatwiają komunikację językową. Często dyskutuje się także nie o internacjonalizacji słownictwa, ale o jego globalizacji. W artykule omówiono nową adaptację semantyczno-leksykalną popularnego leksemu wyłącznego. Rozważany przymiotnik pojawia się w wielu tytułach prasowych i nie ma, jak pokazują przykłady, ani jednego, wynikającego ze znaczenia angielskiego słowa, ale ma różne odcienie semantyczne.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.