Search results

1

Od redaktorów: W kierunku refleksyjności, inkluzyjności i różnorodności – znaczenie płci w studiach nad niepełnosprawnością

100%

Niedbalski J., Racław M., Żuchowska-Skiba D.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2020

|

vol. 16

|

issue 3

6-16

EN

The aim of the article is to introduce the subject of this special issue devoted to showing the meaning of gender, which – in relation to disability and other demographic and social factors – affects the constructed identities and fulfilled social roles of people with disabilities. This undertaking required demonstrating the methodological trends that are present in the tradition of research on disability, as well as following the research approaches that seem to predominate today. The analysis made it possible to notice a departure in recent decades from treating disability as the superior category that allows one to explain all the aspects of the functioning of people with disabilities. Such a category has been replaced by the perception of the mutual influence of various demographic and social factors determining the social situation of people with disabilities. This trend is noticeable in gender studies conducted as part of disability studies. They reject the essentialist approach and move towards constructivist and intersectional analyses. Such an attitude makes it possible to reveal the multidimensionality and complexity of the phenomenon of disability itself, which – in relation to a person – eludes the simple ‘able/disabled’ dichotomy.

PL

Celem artykułu jest wprowadzenie w tematykę numeru specjalnego poświęconego zaprezentowaniu znaczenia płci, która w relacji z niepełnosprawnością i innymi czynnikami demograficzno-społecznymi wpływa na konstruowane tożsamości i wypełniane role społeczne osób z niepełnosprawnościami. Wymagało to przedstawienia obecnych w tradycji badań nad niepełnosprawnością nurtów metodologicznych i prześledzenia dominujących współcześnie podejść badawczych. Analiza ta pozwoliła zauważyć odchodzenie w ostatnich dekadach od traktowania niepełnosprawności jako nadrzędnej kategorii umożliwiającej wyjaśnienie wszystkich aspektów funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami. Zastąpiło ją dostrzeganie wzajemnego wpływu różnych czynników demograficznych i społecznych determinujących położenie społeczne osób z niepełnosprawnościami. Ten trend dostrzegalny jest w badaniach nad płcią prowadzonych w ramach studiów nad niepełnosprawnością. Odrzucają one podejście esencjalistyczne i podążają w kierunku analiz o charakterze konstruktywistycznym i intersekcjonalnym. Takie podejście pozwala na ukazanie wielowymiarowości i złożoności samego zjawiska niepełnosprawności, które wymyka się prostej dychotomii sprawny/niepełnosprawny.

2

Analiza porównawcza antyesencjalistycznej i Instytucjonalnej teorii sztuki

89%

Janicki J.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2019

|

issue 44 (1)

EN

The aim of this article is to assess critically and compare Morris Weitz’s anti-essentialist theory of art to George Dickie’s institutional one. The comparison is based on a so-called Auschwitz incydent. The article shows both differences and similarities in described theories. The scope of interest is limited to the XXth Century art, since works from this period question traditionally understood meaning of art. In the article are also briefly mentioned other concepts of art (e.g. Clive Bell’s) and the idea of artworld proposed by Arthur C. Danto, which served later as basis for other theories. The article shows that the two described theories are rather complementary than contradictory to each other.

3

Analiza porównawcza antyesencjalistycznej i Instytucjonalnej teorii sztuki

89%

Janicki J.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2019

|

vol. 44

|

issue 1

152-167

EN

The aim of this article is to assess critically and compare Morris Weitz’s anti-essentialist theory of art to George Dickie’s institutional one. The comparison is based on a so-called Auschwitz incydent. The article shows both differences and similarities in described theories. The scope of interest is limited to the XXth Century art, since works from this period question traditionally understood meaning of art. In the article are also briefly mentioned other concepts of art (e.g. Clive Bell’s) and the idea of artworld proposed by Arthur C. Danto, which served later as basis for other theories. The article shows that the two described theories are rather complementary than contradictory to each other.

4

Socjologia interpretatywna i metoda biograficzna: przemiana funkcji, antyesencjalistyczne wątpliwości oraz sprawa krytyki

71%

Czyżewski M.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2013

|

vol. 9

|

issue 4

14-27

EN

The article offers an introduction to a discussion on the epistemological and axiological assumptions of the biographical methods and, more broadly, interpretive sociology. It first presents the changes in the function (Funktionswandel, in the terminology of Karl Mannheim) of interpretive concepts as they entered mainstream sociology in recent decades: from the critique of disciplinary power (in the Foucauldian sense) to the lack of criticism towards governmentality. It is in this context that the position of the biographical method is discussed. Reservations toward the biographical method are then outlined from the points of view of two varieties of anti-essentialism (Erving Goffman, Michel Foucault). The conclusion postulates that interpretative sociology and the biographical method will once again take up a critical attitude, this time with regard to governmentality.

PL

Artykuł stanowi zaproszenie do dyskusji nad epistemologicznymi i aksjologicznymi założeniami metody biograficznej, a szerzej – socjologii interpretatywnej. Najpierw zarysowana jest przemiana funkcji (Funktionswandel, termin Karla Mannheima), jakiej doznały niektóre idee interpretatywne w ostatnich dziesięcioleciach w związku z włączeniem ich do socjologii głównego nurtu: od krytyki (w Foucaultowskim sensie tego słowa) dotyczącej władzy dyscyplinarnej do braku krytycyzmu wobec rządomyślności. W tym kontekście omawiana jest sytuacja metody biograficznej. Następnie przedstawiane są wątpliwości wobec metody biograficznej z punktu widzenia dwóch wariantów antyesencjalizmu (Erving Goffman, Michel Foucault). Konkluzją jest postulat powrotu socjologii interpretatywnej i metody biograficznej do postawy krytycznej, tym razem wobec rządomyślności.

5

Filozoficzna koncepcja człowieka na gruncie posthumanizmu

71%

Krupa A.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2021

|

vol. 56

75-94

EN

The article analyses the concept of posthuman from a philosophical perspective. The paper aims to present and determine the meaning of the notion of posthuman. The considerations are based on the assumption that posthumanist philosophy can be distinguished within posthumanism. The subject matter of posthumanist philosophy is human being and human situation in the changing world due to the development of science and technology. The starting point for the analysis is the posthumanist postulate of ‘working-through’ the humanist tradition, which results in a non-essentialist and non-anthropocentric concept of posthuman. The article presents the process of shaping this concept in reference to works of D. Haraway and N.K. Hayles. Then the paper analyses the standpoint of R. Braidotti in order to show that posthumanism was inspired by feminism and deconstructivism (these inspirations had a significant impact on the vision of posthumanity). The characteristics of posthuman are presented in reference to Braidotti’s conception of relational subjectivity. The article elucidates why the posthuman subject is materialistically embedded in order to explain the thesis about significant role of human embodiment. The paper shows how the abolition of the opposition between body and thinking leads to a post-dualistic conception of human being.

PL

Artykuł analizuje koncepcję postczłowieka z filozoficznej perspektywy. Celem pracy jest przedstawienie oraz dookreślenie znaczenia pojęcia postczłowieka. Rozważania opierają się na założeniu, że w ramach nurtu posthumanizmu można wyróżnić filozofię posthumanistyczną, której przedmiotem namysłu jest człowiek oraz jego sytuacja w zmieniającym się świecie za sprawą rozwoju nauki i techniki. Punktem wyjścia dla analiz jest posthumanistyczny postulat przepracowania tradycji humanistycznej, którego rezultatem jest nieesencjalistyczna oraz nieantropocentryczna koncepcja postczłowieka. Artykuł przedstawia kształtowanie się koncepcji postczłowieka w odwołaniu do twórczości D. Haraway oraz N.K. Hayles. Następnie analizuje stanowisko R. Braidotti, aby wykazać feministyczne oraz dekonstruktywistyczne inspiracje posthumanizmu, które miały znaczący wpływ na wizję postczłowieczeństwa. Charakterystyka postczłowieka zostaje przedstawiona w odwołaniu do koncepcji Braidotti ujmującej ludzką podmiotowość relacyjnie. Artykuł tłumaczy, czemu służy materialistyczne umocowanie podmiotu posthumanistycznego, aby następnie wyjaśnić twierdzenie o istotnej roli ludzkiego ucieleśnienia. Praca ukazuje, jak zniesienie opozycji między cielesnością a myśleniem prowadzi do post-dualistycznej koncepcji człowieka.

Refine search results

2 Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

2 Przegląd Socjologii Jakościowej

1 Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

2 Janicki J.

1 Czyżewski M.

1 Krupa A.

1 Niedbalski J.

1 Racław M.

1 Żuchowska-Skiba D.

1 2021

1 2020

2 2019

1 2013

Od redaktorów: W kierunku refleksyjności, inkluzyjności i różnorodności – znaczenie płci w studiach nad niepełnosprawnością

Analiza porównawcza antyesencjalistycznej i Instytucjonalnej teorii sztuki

Analiza porównawcza antyesencjalistycznej i Instytucjonalnej teorii sztuki

Socjologia interpretatywna i metoda biograficzna: przemiana funkcji, antyesencjalistyczne wątpliwości oraz sprawa krytyki

Filozoficzna koncepcja człowieka na gruncie posthumanizmu