Search results

1

Co to są “dawne słowa”?

100%

Walczak B.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2011

|

vol. 10

321-330

EN

The author points out that the term „old words” is ambiguous; as the term “old” can either refer to archaic, obsolete, whitdrawn to the lexical archive, that is archaic words or, alternatively, it can mean words which are stil very much in circulation but they represent the earliest (Proto-Indoeuropean and Proto-Slavic) chronological layer of the lexical resources of the Polish language.

2

Lexikalische Archaismen im Märchen Die Karawane von Wilhelm Hauff

84%

Guz M.

Prace Językoznawcze

|

2014

|

issue 16/1

63-72

EN

The subject of this article are lexical archaisms presented in the fable Caravan by the German writer Wilhelm Hauff, who died in his prime. The purpose of the work is to find an answer to, among others, the following questions: How may the excerpted anachronistic vocabulary be divided? Which parts of speech do occur among the gathered archaisms and what is their structure? The analysed material is categorised into four groups: 1. lexemes with chronological label, 2. lexemes with chronological label and label concerning stylistic range, 3. anachronistic lexemes with label concerning stylistic range and 4. supposed archaisms. In three groups, nouns are the most frequently occurring parts of speech and only in the second group there are more verbs than nouns. Most of the nouns are basic words.

3

Od tradycjonalizmu do futuryzmu. Archeofuturyzm Guillaume’a Faye’a

84%

Bielawski P.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2018

|

vol. 58

60-71

EN

The subject of this article is Guillaume Faye’s concept of archeofuturism. In Faye’s opinion, Europe finds itself now in crisis, which will lead it to the implosion of the contemporary sociopolitical order. He thinks that archeofuturism is the way to overcome the crisis. The text outlines the concepts of the convergence of catastrophes, vitalistic constructivism, and archeofuturism. To sum up – the article describes the contemporary state of Europe (in Faye’s perspective) and the method for revolutionary change.

PL

Tematem artykułu jest koncepcja archeofuturyzmu Guillaume’a Faye’a. W opinii Faye’a Europa znajduje się w obecnie w kryzysie, który doprowadzi do upadku obecnego systemu społeczno-politycznego. Uważa on, że sposobem na jego przezwyciężenie jest archeofuturyzm. W tekście omówione zostały pojęcia: konwergencji katastrof, witalistycznego konstruktywizmu i archeofuturyzmu. Podsumowując – przedstawiony został stan obecny europejskiego systemu politycznego (w perspektywie G. Faye’a) i metoda na jego rewolucyjną zmianę.

4

Brzechwy lekcja dawnego języka polskiego (na przykładzie zbioru Sto bajek)

84%

Piela A.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2020

|

vol. 19

309-324

EN

The basic purpose of this article is to demonstrate the archaic and anachronistic language forms contained in the collection of poetry by Jan Brzechwa Sto bajek. It turns out that the poet, as one of the precursors of the linguistic poetry for children, deliberately introduced into his poems some historical words, their forms and meanings, e.g.: androny, dziatwa, gawiedź, Piotrowa, sążeń, starościna, świekra, taradajka, żupa. Brzechwa’s vocabulary proves that his poetry is a historic, cultural, and linguistic curiosity to both the younger and older generations of readers.

PL

Podstawowym celem artykułu jest prezentacja archaicznych i anachronicznych form językowych zawartych w zbiorze poetyckim Jana Brzechwy Sto bajek. Okazuje się, iż autor, jako jeden z prekursorów nurtu poezji lingwistycznej dla dzieci, świadomie wprowadzał do swych utworów niektóre historyczne wyrazy, ich formy i znaczenia, np. androny, dziatwa, gawiedź, Piotrowa, sążeń, starościna, świekra, taradajka, żupa. Słownik Brzechwy udowadnia, że twórczość poety stanowi zarówno dla młodszej, jak i starszej generacji czytelników ciekawostkę historyczno-kulturowo-językową.

5

Buildings, archetypes and cosmogonies on the edge of the contemporary city

84%

Pérez F. A. G.

Architectus

|

2019

|

issue 3(59)

83-90

EN

Despite the supposed desacralization of the contemporary world, it is still possible today to trace symbols that come from ancient times. The present article argues that although the symbols involved in the original act of the foundation of a city are distant in time, sometimes they can still be recognized in the construction processes of our cities. The analysis of a specific architectural complex developed in a contemporary city will exemplify the survival of the archetype in the development of our urban peripheries.

PL

Pomimo rzekomej desakralizacji współczesnego świata, wciąż jest możliwe podążanie symbolami pochodzącymi z czasów starożytnych. Niniejszy artykuł dowodzi, że symbole związane z pierwotnym aktem założenia miasta, choć odległe w czasie, wciąż można rozpoznać w procesach budowy naszych miast. Analiza konkretnego kompleksu architektonicznego, rozwiniętego we współczesnym mieście, egzemplifikuje archetyp rozwoju naszych urbanistycznych peryferii.

6

Językowy comeback, czyli przywrócone archaizmy

67%

Piela A.

Język Polski

|

2022

|

vol. 102

|

issue 1

70-80

PL

Podstawowym celem artykułu jest refleksja nad terminem archaizm przywrócony. Okazuje się, że studia nad powołaną ponownie do języka warstwą leksykalną są w polskim językoznawstwie od przeszło 20 lat marginalne. Można wskazać różne przyczyny niepodejmowania szerszych analiz tego typu, np. niedostrzeganie archaiczności zaktywizowanych na powrót słów, efemeryczny, okazjonalny charakter wskrzeszonego słownictwa czy problematyczność ekscerpcji bazy materiałowej. Kłopot sprawia również samo rozumienie (wąskie/szerokie/nieostre) omawianego w artykule terminu, co przekłada się na niepewność badawczą w orzekaniu o przywróconych do języka formach. Wskazaną problematykę podejmuje się w artykule nie tylko jako problem teoretyczny, ale także w ramach analizy konkretnych wyrazów.

XX

The basic aim of the article is to reflect upon the term “restored archaism”. It turns out that studies on the lexis reintroduced to language have occupied a marginal place for more than 20 years in Polish linguistics. One may indicate various reasons why more comprehensive analyses of this kind are not conducted, e.g. the insufficiently archaic status of the reactivated words, the transient, accidental nature of the vocabulary that has been revived or the problems associated with the excerpting of the material base. The very understanding (the narrow/broad/blurred sense) of the term under discussion is also associated with some problems, which is directly associated with the researcher’s lack of confidence as far as the establishment of the status of the forms that are restored to a language are concerned. The problem that was indicated is treated in the article not only as a theoretical problem but also as a part of an analysis of specific words.

7

Struktura słownictwa dzieci polskich w wieku przedszkolnym

51%

Boniecka B.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2013

|

vol. 31

EN

For freshly harvested vocabulary, which is an analytical body for my research, comparative context and background is the vocabulary recorded by Stephen Schuman in 1955. I mean to show which lexical units in a language of the children are new and which, to some extent, archaic, which comes most, and from what area. The study shall be limited to the active vocabulary of preschoolers,and the direct object of interest I make concrete nouns.

PL

Dla świeżo zebranego słownictwa, stanowiącego korpus analityczny dla badań autorki, kontekstem i tłem porównawczym jest słownictwo zarejestrowane przez Stefana Szumana w 1955 roku. Chodzi jej o to, by pokazać, które jednostki leksykalne w języku dzieci są nowe, a które w pewnym stopniu archaiczne, jakich przybywa najwięcej i z jakiego obszaru. Autorka badania ogranicza do czynnego słownictwa przedszkolaków, a bezpośrednim przedmiotem zainteresowaniaczyni rzeczowniki konkretne.

Refine search results

2 Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

1 Architectus

1 Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

1 Język Polski

1 Prace Językoznawcze

2 Piela A.

1 Bielawski P.

1 Boniecka B.

1 Guz M.

1 Pérez F. A. G.

1 Walczak B.

1 2022

1 2020

1 2019

1 2018

1 2014

1 2013