Search results

1

Samogłoski jako podstawowy materiał foniczny wypowiedzi ustnej

100%

Święcka A.

Kwartalnik Polonicum

|

2015

|

issue 18

9 - 13

EN

The subject of the article is the problem of difficulty with the perception and production of Polish language vowels by foreigner students. In phonetics a vowel is a sound in spoken language pronounced with an open vocal tract. The Polish vowel system is relatively simple, with just six oral monophthongs and two nasals, while the consonant system is more complex. The author presents a detailed description of Polish vowels. The very important point of this text is presentation of phonetic difficulties foreigner students have during studying Polish. We also have a list of books, manuals, scientific supports with vowels training and exercises here. The author of this article underlines that correct articulation of vowels gives a guarantee being understood.

2

Wpływ wybranych zaburzeń morfologiczno-czynnościowych w obszarze ustno-twarzowym na jakość artykulacji u dzieci w wieku 5–7 lat

63%

Łuszczuk M.

Logopedia

|

2018

|

vol. 47

|

issue 1

53-69

PL

Prezentowane w niniejszym artykule badania dotyczą korelacji warunków morfologiczno- -czynnościowych i artykulacji u dzieci w wieku od 5 do 7 lat. Wyniki tych badań potwierdzają, że istnieje związek między występowaniem zaburzeń morfologiczno-czynnościowych a nieprawidłową artykulacją, w szczególności realizacjami o typie deformacji. Korelacja ta jest najsilniejsza w odniesieniu do złożonych zaburzeń motorycznych. Wykazano ponadto, że u większości dzieci, u których stwierdza się wady zgryzu, obserwuje się także nienormatywne realizacje.

EN

This paper presents the results of studies carried out in order to determine the influence of biological factors on speech development. The studies concern children aged 5 to 7 and present the correlation between the myofunctional and occlusal disorders and articulation. The presented studies confirm that there is a relationship between the occurrence of myofunctional and occlusal disorders and abnormal articulation, particularly distorted realizations. This correlation is the strongest in complex motor disorders. Moreover, it is demonstrated that in the majority of children with malocclusion can be observed abnormal articulation.

3

Wpływ napięcia mięśni żwaczowych na barwę głosu i artykulację samogłosek

63%

Bloch J.

Studia Medioznawcze

|

2015

|

issue 1 (60)

121-128

EN

This article is concerned with careless pronunciation of journalists reading news during a news program at major commercial television stations. The clarity of pronunciation and voice timbre constitutes a part of a journalistic technique. Caring for the correct technique of speech, as well as the clarity of pronunciation is an essential part of working in the media industry. The major problem for journalists is the reading speed. It infl uences a series of tensions arising, among others, in the work of temporomandibular joint. In turn, these tensions induce changes in voice timbre. Namely, it acquires a nasal tone. Muscles of mastication’s dysfunctions are also the cause of changes in the vowel articulation, which leads to the misunderstanding of the speech delivered by journalists.

PL

Artykuł jest poświęcony wyjaśnieniu przyczyn niestarannej wymowy dziennikarzy czytających serwisy informacyjne w głównych stacjach telewizyjnych. Wyrazistość mówienia oraz czystość brzmienia głosu należą do warsztatu dziennikarskiego. Dbanie o poprawną technikę mówienia oraz czystość wymowy stanowi ważny element pracy w mediach. Dużym problemem, z którym borykają się dziennikarze, jest tempo czytania. Wpływa ono na napięcia pojawiające się między innymi w pracy stawu skroniowo-żuchwowego, które powodują zmiany w brzmieniu – głos nabiera nosowej barwy. Dysfunkcje mięśni żwaczowych są także przyczyną zmian w artykulacji samogłosek, prowadząc do niezrozumienia przekazywanych treści.

4

Recenzja monografii Piotra Rybki „Samogłoski w gwarach Górnego Śląska i polszczyźnie ogólnej. Porównanie z wykorzystaniem danych akustycznych i artykulacyjnych”

63%

Mika D.

Socjolingwistyka

|

2019

|

issue 33

297-302

PL

Recenzja jest poświęcona najnowszej książce Piotra Rybki "Samogłoski w gwarach Górnego Śląska i polszczyźnie ogólnej. Porównanie z wykorzystaniem danych akustycznych i artykulacyjnych" wydanej w 2018 roku w ramach Prac Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk. Jest to eksperymentalna praca z zakresu fonetyki dialektalnej. Autor opracował modele akustyczne i artykulacyjne, które umożliwiają porównanie cech samogłosek w mowie mieszkańców Górnego Śląska i wymowie ogólnopolskiej.

EN

The review is devoted to the latest book written by Piotr Rybka, The Vowels in the Dialects of Upper Silesia and in the contemporary Polish language. Comparison with the Use of Acoustic and Articulation Data, published in 2018 as part of the work of the Institute of the Polish Language of the Polish Academy of Sciences. This is an experimental study in the field of dialectal phonetics. The author has developed acoustic and articulatory models that made it possible to compare features of the vowels in the speech of Upper Silesian residents with Polish standard pronunciation.

5

Zwarcie krtaniowe – rodzaj fonacji czy artykulacji?

63%

Osowicka-Kondratowicz M.

Rocznik Slawistyczny

|

2018

|

issue 67

39-53

EN

This paper discusses the definitions of the glottal stop encountered in the literature. The term glottal stop appears in many works in the field of linguistics (or, more precisely, phonetics and phonology), phoniatrics, voice emission and speech therapy. However, this term may be understood in various ways. Generally speaking, in speech therapy, a glottal stop is defined, for example, as: 1. a form of phonation; 2. a type of pseudo articulation. In phonetics the term is referred to as: 1. a form of voicing initiation; 2. a type of articulation; 3. both the type of articulation and the type of phonation. In the light of the definitions quoted in this work, the answer to the question posed in the title of this paper is neither simple nor clear.

6

Wpływ skróconego wędzidełka języka na rozwój mowy dziecka. Opis przypadku

63%

Łuszczuk M.

Logopedia

|

2018

|

vol. 47

|

issue 2

501-514

PL

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie wpływu skróconego wędzidełka na zmianę w jakości wymowy u dziecka w wieku przedszkolnym. Okres między 4. a 6. rokiem życia przypada na fazę intensywnego wzrostu struktur twarzoczaszki, co skutkuje zmianą wielkość przestrzeni dla ruchów języka. Dziewczynka, której przypadek opisano w niniejszym artykule, w okresie objętym obserwacją w zmieniających się warunkach anatomicznych, nie była w stanie – pomimo wysiłków – utrzymać prawidłowych kontaktów między narządami artykulacyjnymi.

EN

The aim of this study is to present the influence of a shortened lingual frenulum on the change in the quality of articulation in a pre-school child. The intense growth in the orofacial complex is observed in children between 4 and 6 years old, which results in enlarged space for tongue movements. The girl, whose case is described in this article, found difficulties to achieve proper articulation contacts in the enlarging structures of the orofacial complex.

7

Przegląd wybranych klasyfikacji ankyloglosji w kontekście współpracy interdyscyplinarnej

63%

Malicka I.

Logopedia

|

2023

|

vol. 52

|

issue 1

99-113

EN

This article discusses issues related to ankyloglossia. The author points to a different approach between different scientific disciplines concerning shortened frenulum. When examining the various classifications of the ankyloglossia, the author pays special attention to the symptoms of the disturbances in the function of the oral cavity and the coexisting articulating abnormalities.

PL

W artykule omówiono zagadnienia dotyczące ankyloglosji. Autorka wskazuje na odmienne podejście różnych dyscyplin naukowych do tematu skróconego wędzidełka języka. Analizując rozmaite klasyfikacje ankyloglosji, zwraca szczególną uwagę na związane z ankyloglosją zaburzenia funkcji kompleksu ustno-twarzowego oraz współwystępujące nieprawidłowości artykulacyjne.

8

Charakterystyka artykulacyjna polskich sybilantów retrofleksyjnych. Badanie z wykorzystaniem artykulografii elektromagnetycznej

63%

Lorenc A.

Logopedia

|

2018

|

vol. 47

|

issue 2

157-176

PL

Retrofleksyjność polskich sybilantów nie jest ich nowo odkrytą cechą, aczkolwiek wciąż zbyt mało popularną w literaturze polskojęzycznej. Celem niniejszego artykułu jest dostarczenie szczegółowych dowodów natury artykulacyjnej, iż polskie spółgłoski [ʂ ʐ ʈ͡ʂ ɖ͡ʐ] są retrofleksami. Nowym aspektem tego ujęcia jest przeprowadzenie badań instrumentalnych z wykorzystaniem artykulografii elektromagnetycznej, którym poddano największą w dotychczasowych badaniach grupę starannie dobranych mówców. Wyróżniono cechy artykulacyjne polskich sybilantów retrofleksyjnych będące zarazem kryteriami klasyfikacyjnymi tej grupy spółgłosek. Przeprowadzona analiza danych artykulograficznych pozwoliła opisać cechy artykulacyjne polskich sybilantów retrofleksyjnych obecne w większości realizacji, takie jak: apikalność, (za)dziąsłowość, obecność jamy podjęzykowej oraz cofnięcie masy języka.

EN

Retroflexion of Polish sibilants is not a newly discovered feature, however, it is still not very popular in the Polish-language literature. The purpose of this article is to provide detailed articulatory evidence for the retroflexive character of Polish consonants [ʂ ʐ ʈ͡ʂ ɖ͡ʐ]. A new aspect of this approach is the use of instrumental techniques based on electromagnetic articulography, which has been subjected to the largest group of carefully selected speakers in the current research. The articulatory features of Polish retroflex sibilants are distinguished. The features also represent the classification criteria of this group of consonants. The analysis of articulatory data made it possible to describe the articulatory characteristics of Polish retroflex sibilants present in the majority of the realisations such as apicality, (post)alveolarity, the presence of the sublingual cavity and the tongue retraction.

9

Język w przestrzeni oralnej

63%

Łuszczuk M.

Logopedia

|

2019

|

vol. 48

|

issue 1

91-106

PL

Opisano trzy zjawiska związane z położeniem języka w przestrzeni jamy ustnej: w spoczynku oraz podczas tworzenia wypowiedzi – w trakcie mówienia i w trakcie pojawiających się pauz. Wskazano powiązania opisanych zjawisk z fizjologicznymi prymarnymi czynnościami kompleksu orofacjalnego. Szczególną uwagę skierowano na zjawisko podparcia językowego, dotychczas nieopisywane w polskiej literaturze przedmiotu. W tym kontekście zamieszczono także wyniki badania instrumentalnego, dotyczącego języka polskiego.

EN

The tongue in the oral cavity can be defined in various context. Three of its activities are described in this article: resting position, inter-speech posture and tongue bracing and their relations to primary functions of orofacial complex are indicated. The tongue bracing was a special subject due to the fact that it has not been described in the Polish linguistics literature yet. The results of the study concerning Polish speech with using the instrumental method were also included.

10

Wpływ formuły lateralizacji na proces nauki języka

63%

Prizel-Kania A.

Kwartalnik Polonicum

|

2019

|

issue 31/32

52-57

EN

Learning a foreign language is a complex process, influenced by both external factors and the learner’s individual capabilities and limitations. The learner holds a central position in the structure of the glottodidactic system. His or her cognitive style and learning strategies provide a point of reference in developing a language teaching programme. According to recent psycholinguistic, neurobiological and speech-language pathology studies, crucial influence on the mastering of a language is exerted by the laterality pattern, i.e. lateral dominance, and the related preferences for right or left hemispherical processing of the linguistic material. The article identifies the foremost difficulties involved in the dominance of the right hemisphere with respect to the language functions and suggests methods of counteracting them through adequately selected teaching techniques.

11

Wybrane problemy realizacji spółgłosek polskich w potoku mowy w perspektywie dydaktycznej

63%

Dróżdż-Łuszczyk K.

Poradnik Językowy

|

2022

|

vol. 799

|

issue 10

67-79

EN

The article reports the most important phonetic changes which have taken place in the contemporary Polish language. The aim of the sketch is to answer the questions that arise when learning phonetics and pronunciation, especially in regard to sounds: [ś], [ź], [ć], [ӡ́] and [s΄], [z΄], [c΄], [ӡ’]. The author focuses on the phenomena associated with the withdrawal of palatalisation and presents the solutions adopted in academic textbooks. Finally, she presents her own suggestions for the articulation of the abovementioned sounds at the meeting point of morphemes.

PL

W artykule zreferowane zostały najważniejsze przemiany fonetyczne zachodzące we współczesnej polszczyźnie. Celem szkicu jest odpowiedź na pytania, które pojawiają się w trakcie nauki fonetyki i wymowy, zwłaszcza w odniesieniu do głosek: [ś], [ź], [ć], [ӡ́] oraz [s΄], [z΄], [c΄], [ӡ’]. Autorka skupia się na zjawiskach związanych z osłabianiem zmiękczeń i prezentuje rozwiązania przyjęte w podręcznikach akademickich. Na zakończenie przedstawia własne propozycje wymowy wspomnianych głosek na styku morfemów.

12

Absence or omnipresence of articulation in Roman Ingarden’s philosophical theory of the structure of the musical work?

51%

Krawiec A., Krawiec A.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2020

|

issue 4

13

Funkcje w obszarze orofacjalnym u pacjentów z zaburzeniami o typie TMD

51%

Wojnarowska-Borowiec A.

Logopedia

|

2022

|

vol. 51

|

issue 1

187-206

EN

Functions in the orofacial region such as the tongue’s rest position, oral phase swallowing and speech, have a direct connection with the state of the motor system of the masticatory apparatus. The orofacial complex is a morphologic-functional area where structure and functions influence each other. Researching these correlations seems to be crucial in the context of choosing appropriate therapeutic tools in cases of craniosacral dysfunctions. the publication presents a preliminary analysis of compensatory strategies for primary and secondary functions of the orofacial system in patients with disorders of the TMD type. research results show that patients with the temporomandibular joints syndrome exhibit an incorrect rest position of the tongue as well as a dysfunctional swallowing patterns of oral phase swallowing and the incorrect motor patterns of tongue movements during primary functions are copied in speech, that is realizing the secondary function.

PL

Funkcje w obszarze orofacjalnym, takie jak pozycja spoczynkowa języka, połykanie w fazie ustnej oraz mówienie, mają bezpośredni związek ze stanem układu ruchowego narządu żucia. Kompleks orofacjalny jest obszarem morfologiczno-czynnościowym, gdzie struktura i funkcje wzajemnie na siebie wpływają. Badanie tych korelacji wydaje się niezbędne w kontekście dobierania odpowiednich narzędzi terapeutycznych w przypadku dysfunkcji czaszkowo-krzyżowych. W publikacji przedstawiono wstępną analizę strategii kompensacyjnych dla funkcji prymarnych i sekundarnych układu orofacjalnego u pacjentów z zaburzeniami o typie TMD. Wyniki badania wykazują, że pacjenci z zespołem ssż reprezentują nieprawidłową pozycję spoczynkową języka oraz zaburzony wzorzec połykania w fazie ustnej, a nieprawidłowe wzorce motoryczne ruchów języka podczas funkcji prymarnych są odwzorowywane podczas mówienia czyli realizacji funkcji sekundarnej.

14

Założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe

51%

Przełęcki P.

Przegląd Socjologiczny

|

2013

|

vol. 62

|

issue 4

9 - 24

PL

W artykule zostały omówione główne założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe. Jest to postmarksistowska teoria, która powstała na bazie prac takich badaczy jak z jednej strony Karol Marks, a z drugiej strony Ferdynand de Saussure, Michael Foucault czy Jacques Lacan. Pozwala realizować polityczne interesy ugrupowań lewicowych, za co jest krytykowana przez ugrupowania konserwatywne. Jednakże teoria ta pozwala także wyjaśnić wiele mechanizmów rządzących współczesną demokracją, w tym zjawisko populizmu. E. Laclau i Ch. Mouffe wprowadzili wiele nowych pojęć, które zostały wyjaśnione w artykule. Są to: antagonizm, artykulacja, logika ekwiwalencji, logika różnicy, puste znaczące, punkty węzłowe, hegemonia.

EN

The paper presents the main assumptions of the discourse theory of Ernesto Laclau and Chantal Mouffe. It is a post-Marxist theory which was formulated on the basis of the works of different authors such as Karl Marks on the one hand and Ferdinand de Saussure, Michel Foucault or Jacques Lacan on the other hand. It is a theory which allows to realize the political interests of left-wing groups, for which it is criticized by the conservative parties. However, the theory gives the possibility of explaining a lot of mechanisms which govern modern democracy, including the phenomenon of populism. E. Laclau and Ch. Mouffe introduced lots of important notions which are explained in this article. They are the following : antagonism, articulation, logic of equivalence, logic of difference, empty signifiers, nodal points and hegemony.

15

Interpretacja a dyrygentura śpiewu gregoriańskiego

51%

Sławecki M.

Musica Ecclesiastica

|

2017

|

issue 12

123-134

EN

Problems of the conducting of the Gregorian composition depends on rhythmical optics chosen by the conductor. Used since 1908 method of Solesmes involving the bipartite and tripartite meaning of rhythm, with semiological optics executive has become anachronistic. Founder of renewed executive concept – Dom Cardine – returned to reading and understanding of the rhythmic signs contained in the oldest preserved musical-liturgical sources (Sankt Gallen and Laon). There is no collection of conventional gestures, which could use the Gregorian conductor. The initial analytical gesture, characterized by distinguishing the different sounds, in terms of synthetic depends on the degree of knowledge of Gregorian semiology. Gesture requires first of all emphasize the notes and extended by graphic separation from others - articulated.

16

„Szara przestrzeń”. Charakterystyka postkolonialnego i urbanistycznego dyskursu krytycznego Orena Yiftachela

51%

Wielewska-Baka M. A.

|

2020

|

vol. 19

|

issue 1

41-54

EN

This article provides the crucial tools and methods of critical urban theory introduced by Oren Yiftachel, Israeli lecturer and activist in Department of Geography at Ben Gurion University in Beer Sheva. The author analyzes the phenomena of „gray spaces”, also termed as „urban informality” which is directly connected to the inferior citizenship’s condition of indigenous Bedouins and can be also linked to other populations in global South-East cities. Drawing to the colonial and (neo)Marxist language and relations, the paper invokes the concepts of „creeping apartheid”, hegemony, articulation and antagonism. The article argues for rethinking of the subalterns in terms of passive and unconcious groups. Regarding to the thought of Oren Yiftachel, the marginalized populations may articulate their antagonistic strategy by many urban, cultural and political practices, e.g. „sumood” or memory building.

PL

Artykuł przedstawia kluczowe narzędzia i metody tzw. krytycznej teorii urbanistycznej zaproponowanej przez Oren Yiftachela, izraelskiego badacza i aktywisty wykładającego na Wydziale Geografii na Uniwersytecie Ben Guriona w Beer Shevie. Autorka omawia fenomen „szarej przestrzeni” (czy: „miejskich nieformalności”), który doskonale odzwierciedla niższy status niektórych obywateli miejskich, reprezentowany u Yiftachel przez autochtoniczną populację Beduinów. Tego typu zjawisko może być obserwowane również pośród innych zbiorowości w miastach przynależących do globalnego Wschodu czy Południa. Autorka podąża za izraelskim badaczem ku inspiracjom kolonialnym i (neo)marksistowskim, by przedstawić znaczenie pojęć „pełzającego apartheidu”, hegemonii, artykulacji i antagonizmu. Według Yiftachela marginalizowane grupy mają zdolność wyrażania swojej antagonistycznej postawy w miejskich, kulturowych i politycznych praktykach, np. poprzez tzw. „sumood” czy budowanie pamięci.

Refine search results

Samogłoski jako podstawowy materiał foniczny wypowiedzi ustnej

Wpływ wybranych zaburzeń morfologiczno-czynnościowych w obszarze ustno-twarzowym na jakość artykulacji u dzieci w wieku 5–7 lat

Wpływ napięcia mięśni żwaczowych na barwę głosu i artykulację samogłosek

Recenzja monografii Piotra Rybki „Samogłoski w gwarach Górnego Śląska i polszczyźnie ogólnej. Porównanie z wykorzystaniem danych akustycznych i artykulacyjnych”

Zwarcie krtaniowe – rodzaj fonacji czy artykulacji?

Wpływ skróconego wędzidełka języka na rozwój mowy dziecka. Opis przypadku

Przegląd wybranych klasyfikacji ankyloglosji w kontekście współpracy interdyscyplinarnej

Charakterystyka artykulacyjna polskich sybilantów retrofleksyjnych. Badanie z wykorzystaniem artykulografii elektromagnetycznej

Język w przestrzeni oralnej

Wpływ formuły lateralizacji na proces nauki języka

Wybrane problemy realizacji spółgłosek polskich w potoku mowy w perspektywie dydaktycznej

Absence or omnipresence of articulation in Roman Ingarden’s philosophical theory of the structure of the musical work?

Funkcje w obszarze orofacjalnym u pacjentów z zaburzeniami o typie TMD

Założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe

Interpretacja a dyrygentura śpiewu gregoriańskiego

„Szara przestrzeń”. Charakterystyka postkolonialnego i urbanistycznego dyskursu krytycznego Orena Yiftachela