Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: aspekt leksykalny

Sort By:

Limit search:

Problemy z definicją dokonaności

100%

Nowakowska M.

Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego

2020

vol. 76

337-359

Język polski zgramatykalizował opozycję dokonaność vs niedokonaność (perfektywność vs imperfektywność) za pomocą prefiksów lub sufiksów dodawanych do czasowników lub czasownikowych form alomorficznych i supletywnych. Ta opozycja morfologiczna nie pociąga za sobą jasnej opozycji semantycznej. Niniejszy artykuł wylicza próby znalezienia tego znaczenia w odniesieniu do dokonaności. Omawiając różne jej definicje, autor pokaże, że wykluczają one pewne grupy czasowników polskich. Definicja, według której czasownik perfektywny przedstawia sytuację jako punkt, nie dotyczy czasowników duratywnych (np. zbudować). Definicja, według której czasownik perfektywny przedstawia sytuację, która osiągnęła naturalny kres, dotyczy jedynie czasowników telicznych, wykluczając pozostałe (np. popracować). Definicja, według której czasownik perfektywny przedstawia sytuację w sposób retrospektywny, pasuje jednocześnie do form czasowników o znaczeniu Perfectum w językach, które to znaczenie zgramatykalizowały. Ta ostatnia definicja stanowi więc ryzyko pomylenia perfektywności z perfektowością, co jest szczególnie niebezpieczne w językoznawstwie kontrastywnym. Autor uznaje za najbardziej adekwatną tzw. „całościową” definicję dokonaności, według której czasownik perfektywny przedstawia sytuację jako całość, co znaczy, że lokutor nie bierze pod uwagę ani jej rozwoju w czasie, ani jej poszczególnych faz.

Problems with the definition of perfectivity. Summary: Polish has grammaticalized the opposition perfectivity vs. imperfectivity using prefixes or suffixes attached to verbs or to the allomorphic and suppletive forms of verbs. This morphological opposition does not entail a clear semantic opposition. This article presents the attempts to find this meaning with respect to perfectivity. Discussing its different definitions, we show that they exclude certain groups of Polish verbs. The definition according to which a perfective verb represents a situation as a point does not apply to durative verbs (e.g. pol. zbudować ‘to build’). The definition according to which a perfective verb represents a situation that has reached a natural endpoint applies only to telic verbs, excluding others (e.g. pol. popracować ‘to work for a short period of time’). The definition according to which a perfective verb represents a situation in a retrospective manner fits, at the same time, verb forms with perfect meaning in those languages which grammaticalized it. The latter definition creates the risk of confusing perfectivity with perfectiveness, which is particularly unfortunate in contrastive linguistics. Therefore we argue that the most adequate is the so-called “holistic” definition of perfectivity, according to which a perfective verb represents a situation as a whole, which means that the speaker takes into account neither its development in time nor its subsequent phases. Keywords: aspect, perfectivity, telicity, perfect meaning, actionality

Aspectuality in Welsh

99%

Asmus S.

Roczniki Humanistyczne

2021

vol. 69

issue 11

9-28

When discussing aspectuality, a distinction is normally made between grammatical and lexical aspect. Both are linked, to varying degrees, to the category of tense. The existence of grammatical aspect in a language is normally accepted if it is fully expressed in a grammatical category, preferably a verbal one, as seems to be prototypically encoded in some Slavic languages. Questions concerning aspect have been posed for Welsh, since perfectivity could be expressed by the verbal particle ro- in its older stages. However, Modern Welsh differentiates synthetically between six tenses for the verb bod ‘to be’ and four for all of the others (save defective verbs) in the Indicative, the category looked at here. It is little surprising, therefore, that the aspect dichotomy of perfectivity vs. imperfectivity is not expressed morphologically. However, based on field work, it has been established that issues of aspectuality in Welsh are typically expressed by employing its periphrastic VSO structure, i.e. verb–noun constructions with linking elements of varying synsemantica between the finite VS- and the “O-phrase” (complement).

Aspektualność w języku walijskim Zagadnienie aspektualności obejmuje aspekt gramatyczny oraz aspekt leksykalny, które w różnym stopniu związane są z kategorią czasu. Zakłada się występowanie aspektu gramatycznego w danym języku, gdy jest on wyrażony jako gramatyczna kategoria werbalna, jak ma to miejsce w przypadku niektórych języków słowiańskich. Status aspektu w języku walijskim jest niejednoznaczny, gdyż perfektywność mogła być wyrażona za pomocą werbalnego przedrostka ro- we wcześniejszych stadiach jego rozwoju. We współczesnym języku walijskim wyróżnia się sześć czasów dla czasownika bod (być) wyrażonych syntetycznie w trybie oznajmującym oraz cztery dla pozostałych czasowników (z wyjątkiem czasowników defektywnych). Opozycja aspektowa dokonany – niedokonany nie jest wyrażona morfologicznie. Jednakże na podstawie badań ustalono, że aspektualność w języku walijskim wyrażona jest za pomocą peryfrastycznej struktury VSO, tj. konstrukcji werbo-nominalnych w połączeniu z różnymi synsemantika pomiędzy finitywną frazą VS oraz frazą dopełnieniową.

Refine search results

1 Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego

1 Roczniki Humanistyczne

1 Asmus S.

1 Nowakowska M.

1 2021

1 2020

Search results

Problemy z definicją dokonaności

Aspectuality in Welsh