Search results

1

Poeta „w błazeńskiej czapce na głowie”. Śmieszność (u) Różewicza

100%

Kunz T.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

vol. 114

|

issue 3

119-135

PL

Autor artykułu stawia pytanie o miejsce i rolę komizmu/śmieszności w twórczości Tadeusza Różewicza, a także o towarzyszące samemu artyście poczucie śmieszności związane z uprawianiem profesji poetyckiej. W odniesieniu do pierwszego aspektu omówione zostały trzy fazy twórczości Różewicza, co pozwoliło ukazać przemiany funkcji pełnionej przez żywioł humorystyczny w wierszach satyrycznych z lat czterdziestych i pięćdziesiątych, w komediach pisanych w latach sześćdziesiątych oraz w późnych tomach poetyckich z lat dziewięćdziesiątych i dwutysięcznych. Głównym przedmiotem zainteresowania pozostaje jednak oryginalna strategia artystyczna Różewicza, w której osoba autora jest komicznym kontrapunktem twórczości, a świadome naruszanie reguł stosowności i dobrego smaku okazuje się elementem walki z oficjalną powagą, estetycznym frazesem i fałszem towarzyszącym wspólnotowym formom celebracji sztuki.

EN

The author of the paper poses the question about the role of the comical/ridicule in Tadeusz Różewicz’s work and about the feeling of comical connected with pursuing poetic practice that accompanies the poet himself. Referring to the first aspect, the author discusses three phases of Różewicz’s creation that allows to depict the changes performed by the comical element in satirical poems composed in the 1940s and 1950s, in comedies written in the 1960s, and in late collections of poems created in the 1990s and in 2000s. The author’s main subject of interest, though, is Różewicz’s artistic strategy in which the figure of the author is a comical counterpoint of writing, while deliberate distortion of the rules of appropriateness and good taste proves to be an element of struggle with official seriousness, aesthetic platitude and falsehood the latter of which accompanies community forms of celebrating the art.

2

Pedagogie kabaretu – wstęp do tematu

80%

Lewartowicz U.

Kultura i Edukacja

|

2021

|

issue 1(131)

96-108

PL

Artykuł ma charakter przyczynkowy i stanowi wprowadzenie do tematu pedagogii kabaretu. Kabaret, jako ważny obszar współczesnej kultury popularnej oraz odrębny gatunek sztuki, pełni określone funkcje społeczne, estetyczne i edukacyjne. Jest nośnikiem krytyki, formą demaskowania rzeczywistości oraz budowania opartej na śmiechu wspólnotowości. Korzystając z typowych dla siebie środków, takich jak: ironia, groteska czy satyra, kabaret realizuje swoją nadrzędną funkcję, jaką jest przekraczanie tabu oraz podawanie w wątpliwość tego, co oczywiste. Osadzony w kulturze popularnej kabaret charakteryzuje się tak zwaną niepełnością semantyczną, a więc generowaniem fragmentarycznych i wyrywkowych znaczeń, inicjujących procesy myślowe. Punktem wyjścia do podjętych w tekście rozważań jest pedagogiczna teoria kabaretu opracowana w latach 70. XX wieku przez niemieckiego badacza Jürgena Henningsena, będąca impulsem do myślenia o kabarecie w kategoriach publicznej pedagogii, a konkretnie tak zwanych pedagogii przewrotnych - opozycyjnych wobec pedagogii głównego nurtu. W opracowaniu zasygnalizowano i omówiono pokrótce trzy zasadnicze tropy kabaretowych pedagogii - pedagogię ironiczną i groteskową, karnawalizującą oraz błazeńską.

EN

The article is of a contributory nature and is an introduction to the topic of cabaret pedagogy. Cabaret, as an important area of contemporary popular culture and a separate genre of art, performs specific social, aesthetic and educational functions. It is a carrier of criticism, a form of exposing reality and building a community based on laughter. By using its usual means, such as irony, grotesque or satire, cabaret performs its overriding function, which is to transgress taboos and to question the obvious. The cabaret, embedded in popular culture, is characterized by the so-called semantic incompleteness, that is, it generates fragmentary and random meanings that initiate thought processes. The starting point for the considerations undertaken in the text is the pedagogical theory of cabaret developed in the 1970s by the German researcher Jürgen Henningsen, which was an impulse to think about cabaret in terms of public pedagogy, specifically the so-called perverse pedagogy - in opposition to mainstream pedagogy. The study highlights and briefly discusses three basic traces of cabaret pedagogy - ironic and grotesque, carnival and clown pedagogy.

3

Szkarłatny Błazen czyli o mimikrze i strategiach de/maskowania totalitaryzmu.

61%

Nowak-Bajcar S.

Porównania

|

2016

|

vol. 19

EN

Authors of the modernism and the avant-garde willingly used the figure of the clown assessing a situation of the artist, balancing between the life and the death, the fall and the ascent, the sky and the hell, between the good and evil. The mask of the clown as the sign of the membership of authors and the art in other order, she protected from consequences of overstepping the taboo, but also became a symbolic exemplification of tragic existence (solitudes) of the artist and the decline in the culture in modern world (Jung 489–496, Starobinsky 308323, Bachtin 366–375). The novel Skerletna luda (Scarlet clown) from 1991 of the Serbian writer Boba Blagojević taking discussion about the human condition, the power and the homeland and entangling the art and the ideology will become a point of departure for reflecion on methods of masking and unmasking the subject of the titoist repression used by Yugoslav intellectals to the end of the eighties of the 20th century.

PL

Figurą błazna chętnie posługiwali się twórcy modernizmu i awangardy, diagnozując sytuację artysty balansującego pomiędzy życiem i śmiercią, upadkiem i wzlotem, niebem i piekłem, pomiędzy dobrem i złem. Maska błazna jako znak przynależności twórców i sztuki do innego porządku chroniła przed konsekwencjami przekraczania tabu, ale także stawała się symboliczną egzemplifikacją tragicznej egzystencji (samotności) artysty i upadku kultury w nowoczesnym świecie (Jung 489–496, Starobinsky 308–323, Bachtin 366 375). Powieść serbskiej pisarki Boby Blagojević Skerletna luda (Szkarłatny błazen) z 1991 roku podejmująca rozważania na temat kondycji człowieka, władzy i ojczyzny oraz uwikłań sztuki i ideologii stanie się impulsem do refleksji nad stosowanymi przez jugosłowiańskich intelektualistów strategiami maskowania i demaskowania tematyki titoistycznych represji do końca lat osiemdziesiątych XX wieku.

Refine search results

1 Kultura i Edukacja

1 Pamiętnik Literacki

1 Porównania

1 Kunz T.

1 Lewartowicz U.

1 Nowak-Bajcar S.

1 2023

1 2021

1 2016

Poeta „w błazeńskiej czapce na głowie”. Śmieszność (u) Różewicza

Pedagogie kabaretu – wstęp do tematu

Szkarłatny Błazen czyli o mimikrze i strategiach de/maskowania totalitaryzmu.