Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  biblical anthropology
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Are we merely “meat”?

100%
Szarlej J.
Świat i Słowo
|
2020
|
vol. 35(2)
361-368
EN
The book “The Body […] is […] for the Lord, and the Lord for the Body” (1 Cor 6, 13). Biblical Foundations for the Theology of the Human Body by father prof. Tomasz Maria Dąbek OSB touches on a subject that is extremely significant for contemporary people and dramatically current in a world where, on the one hand, medical progress and inventing many new medicines have allowed us to radically prolong human life expectancy and facilitate social activisation of sick and handicapped persons, while on the other hand led to considering human organs as transplants and implants, “spare parts” of sorts (A. Litwińczuk, Ciało człowieka w kulturze. Przegląd zagadnień [Human Body in Culture. A Review]), which has led to “breaking up the integrity of the person.” If we add to this diagnosis the twentieth-century conceptions of the industrial body (e.g. the body of a factory worker or a soldier), considered in terms of efficiency, productivity, as well as the hedonistic body, subjected to the constant pressure of “the global culture of consumption” (A. Litwińczuk), it will appear that the threat of human beings becoming objectified becomes very real. All the circumstances listed above justify a return to elementary questions about the human nature in relation to the world, God, and other human beings. The answers are to be sought, among other places, in the Bible – a work of fundamental significance for the civilisation of the West – and Tomasz Dąbek’s publication offers useful help in this task.
2

Dionizja Poniatowska – „sawantka” z Kijowszczyzny

86%
Nowicka E.
Pamiętnik Literacki
|
2020
|
vol. 111
|
issue 3
161-179
PL
Dionizja z Iwanowskich Poniatowska (1816–1868) to pochodząca z Podola filantropka, autorka artykułów prasowych i prac historycznych. Zainteresowana literaturą i historią, utrzymywała kontakty towarzyskie ze środowiskami artystycznymi w kraju i na emigracji. Znana wielu ówczesnym pisarzom (m.in. Teofilowi Lenartowiczowi, Zygmuntowi Krasińskiemu), kojarzona jest przede wszystkim z osobą Józefa Bohdana Zaleskiego, z którym łączyła ją długotrwała przyjaźń, poświadczona korespondencją obejmującą ponad 30 lat. Z listów Poniatowskiej wyłania się postać o żywej inteligencji i głębokiej uczuciowości, osadzonych na mocnym fundamencie etycznym. Wśród wielu wątków i tematów korespondencji na uwagę zasługuje temat kobiet. Poniatowska formułuje postulaty związane z podniesieniem społecznym znaczenia kobiet, wyprowadzone z biblijnej antropologii; jest w tym bliska koncepcjom Cypriana Norwida.
EN
Dionizja Poniatowska, de domo Iwanowska (1816–1868), was a woman philanthropist, author of press articles and historical papers, who originated from Podolia. She was interested in literature and history, socialised with artistic circles in Poland and on emigration, and known by many the then writers (e.g. Teofil Lenartowicz, Zygmunt Krasiński), though is linked primarily with Bohdan Zaleski with whom she established a long-lasting friendship authenticated by a correspondence of over 30 years. The letters present Poniatowska as a woman of acute intelligence and increased sensitivity placed on firm ethical basis. Among the many threads and subject raised in the correspondence, special attention is occupied by women. Poniatowska formulated postulates connected with social elevation of woman significance derived from Biblical anthropology. In this respect she is close to the concepts put forward by Cyprian Norwid.
3
Publication available in full text mode
Content available

The linguistic picture of the woman and the man in the prophetic books of the Old Testament

86%
Szarlej J.
Świat i Słowo
|
2020
|
vol. 34(1)
359-376
EN
The paper is an attempt at a cognitive analysis and description of biblical images of the human being, deeply rooted in the religious system of values, such as the covenant with God, redemption or sanctity, found in various morphemes, lexemes and other expressions of the biblical Hebrew language. The analysis of the Hebrew lexemes used to define the man and the woman, helpful in the reconstruction of the informal ways of thinking of the human being, observed in the Semitic culture, is expected to present a biblical picture of the human being as a living creature (neºpeš), revealing itself in BäSär (a physical component) as well as rûªH (a spiritual component), a creature functioning among other creatures, belonging to their world, but also occupying a particular place in it.
4
Publication available in full text mode
Content available

The Fruits without the Roots? Postmodern Group-Identity in the Light of Biblical Anthropology

72%
Doedens J.
The Biblical Annals
|
2022
|
vol. 12
|
issue 2
309-323
EN
The origins of modern western societies are indubitably rooted in Judeo-Christian values that generated a unique form of civilization over the course of almost two-thousand years. These values have as their core-belief that humans are created in the image of God. This notion deeply influenced views on human identity and on human rights. Since the rise of modernity, these religious roots of the western world-view have eroded gradually as a consequence of secularization. While society increasingly became cut off from its own roots, the fruits of the former world-view were still accepted as desirable. However, emerging post-modernity appears to be in the process of not only losing the roots, but also rejecting the fruits of Judeo-Christian values. As a consequence, human identity is evermore perceived as consisting of – often conflicting – group-identities. The aim of this study is to discover whether biblical anthropology can shed light on the functions of groups within a given society. Being aware of the fact that the way how ancient Israel dealt with minority groups and how this is reflected within the Hebrew Bible is not automatically applicable for present-day societies, we still might be able to glean insights for our present world. In order to attain such, this study first analyzes shortly the post-modern societal situation pertaining to group-identities. Subsequently, the focus will be on how Israel’s self-understanding as “chosen people” is approached critically by some parts within the Old Testament. Following that, the study concentrates on how concrete social and religious minority groups were viewed: the sojourners, the poor, the slaves. Within this approach also the “sons of the prophets” and the Rechabites will be reviewed. The study suggests that the Christian church might have an own alternative narrative within a postmodern world by emphasizing that identity should have a transcendent side, by seeing that the individual is the proper level of identity, and by proclaiming that individuals are called to function with responsibility within communities.
5
Publication available in full text mode
Content available

„Odpowiednia dla niego pomoc”? Kobieta w Rdz 1-2

72%
Napora K.
Sympozjum
|
2017
|
issue 1(32)
33-48
PL
Dwie tradycje dotyczące aktu stworzenia zawarte w Rdz 1-2 przynoszą dwa wyraźnie różniące się od siebie obrazy stworzenia kobiety. O ile obraz zawarty w kapłańskim opowiadaniu o stworzeniu wydaje się w sposób jednoznaczny podkreślać równość kobiety i mężczyzny, stworzonych „na obraz i podobieństwo Boże”, o tyle portret kobiety odmalowany przez Jahwistę w Rdz 2 przedstawiany bywa, zwłaszcza w dzisiejszych czasach, jako reprezentujący raczej „męski punkt widzenia”, w którym kobiecie przypada rola podrzędna w stosunku do mężczyzny. Jak pokazuje nieco bardziej uważna lektura Rdz 2, taka interpretacja nie znajduje solidnego oparcia w tekście biblijnym. Tekst ten wydaje się bowiem jednoznacznie wskazywać na kluczową rolę aktu stworzenia kobiety, uczynionej jako „pomoc odpowiednia” dla mężczyzny.
EN
Two traditions depicting God’s creation act described in Gen 1-2, contain also two varying pictures of the creation of woman. Whereas the priestly creation narrative underlines the equality between man and woman both created „in the image of God”, the picture of woman in Gen 2 is presented sometime as representing „male point of view”, in which woman is subdued and inferior in relation to man. However, the close reading of the Bible, such an interpretation finds scarcely any support in the biblical text. Gen 1-2 seem to explicitly indicate the key-role of the woman, „suitable help for man” in the creation narrative.
6
Publication available in full text mode
Content available

Biblical Inspirations in Nikifor’s Paintings

58%
Wałczyk K.
Perspektywy Kultury
|
2019
|
vol. 26
|
issue 3
31-46
PL
Zasadnicza teza artykułu „biblijne inspiracje Nikifora” sprowadza się do pokazania, że autoportrety są przejawem szczególnej samoświado­mości malarza utożsamiającego twórczość artystyczną (malarską) ze sprawowaniem liturgii, inaczej z uobecnianiem religijnego konteks­tu rzeczywistości, a konkretnie z uobecnianiem dziejów Chrystusa. Z autoportretami Nikifora wiąże się także intuicja antropologiczna, realizowanie człowieczeństwa poprzez utożsamianie się z Chrystu­sem. Pejzaże ze świątynią nie są tylko urokliwym przedstawieniem okolic Krynicy i innych miejscowości z południa Polski. Głębsza intui­cja malarza dotyczy Bożego źródła ładu i harmonii w pejzażach. Jego pejzaże to wręcz epifanie boskiego porządku. Teologia (także Biblia) używa na określenie takich intuicji pojęcia „objawienie naturalne”.
EN
Nikifor Krynicki (Epifaniusz Drowniak, 1895-1968) was one of the most popular non-academic Polish painters worldwide. To show the biblical inspiration in his creative output I chose two categories from various thematic aspects: self-portraits and landscapes with a church. There are plenty of Nikifor’s paintings showing him as a teacher, as a celebrating priest, as a bishop, or even as Christ. A pop­ular way to explain this idea of self-portraits is a psychological one: as a form of auto-therapy. This analysis is aims to show a deeper expla­nation for the biblical anthropology. Nikifor’s self-portraits as a priest celebrating the liturgy are a symbol of creative activity understood as a divine re-creation of the world. Such activity needs divine inspira­tion. Here are two paintings to recall: Potrójny autoportret (The triple self-portrait) and Autoportret w trzech postaciach (Self-portrait in three persons). The proper way to understand the self-identification with Christ needs a reference to biblical anthropology. To achieve our re­al-self we need to identify with Christ, whose death and resurrection bring about our whole humanity. The key impression we may have by showing Nikifor’s landscapes with a church is harmony. The painter used plenty of warm colors. Many of the critics are of the opinion that Nikifor created an imaginary, ideal world in his landscapes, the world he wanted to be there and not the real world. The thesis of this article is that Nikifor created not only the ideal world, but he also showed the source of the harmony – the divine order.
7
Content available remote

Starotestamentowe, judaistyczne i grecko-rzymskie pojęcie sumienia

58%
Szymik S.
Forum Teologiczne
|
2014
|
vol. 15
7-21
PL
Artykuł przynosi systematyczne omówienie kwestii sumienia w Starym Testamencie, w pismach żydowskich okresu Drugiej Świątyni i literaturze grecko-rzymskiej. Taki jest bowiem literacki i kulturowy kontekst tego terminu przejętego następnie przez chrześcijan. Stary Testament zna rzeczywistość sumienia, choć najczęściej przedstawia je za pomocą metafor. Szczególne miejsce autorzy biblijni przypisują sercu (hebr. lēb lub lēbāb), którego funkcje są analogiczne do aktywności sumienia. Niektóre teksty Septuaginty zdradzają wpływ myśli greckiej (Hi 27,6; Koh 10,20; Mdr 17,10). Również literatura żydowska wczesnego judaizmu zna fenomen sumienia. Obok nawiązań do pojęć biblijnych, w pismach głównie autorów judeo-hellenistycznych pojawiają się terminy greckie. Najpełniejsze studium sumienia przedstawił w swoich pismach Filon Aleksandryjski. Podobnie w literaturze grecko-rzymskiej natrafiamy na obrazowy sposób mówienia o sumieniu (por. Homer, Sofokles). Jednak autorzy greccy i potem łacińscy wypracowali terminologię opisującą wewnętrzną umiejętność ocenienia moralnej wartości czynów (gr. syneidos, syneidēsis; łac. conscientia). Przeprowadzona analiza pozwoliła stwierdzić, iż brak w tekstach biblijnych i pozabiblijnych jednego terminu na nazwanie sumienia. Co więcej, brak jednolitego przedstawienia sumienia zarówno przez autorów żydowskich czy autorów greckich i łacińskich.
EN
The aim of the paper is to analyse the concept of human conscience developed in the Old Testament, in the writings of Early Judaism and in the Greek and Roman literature as literary, religious and cultural background of New Testament theology. The three parts of the article embrace a broad panorama of the notion of conscience and its terminology. In the first part the author discusses the most important texts of the Hebrew Bible and Septuagint, especially the figurative and metaphorical use of the “heart” as conscience (hebr. lēb, lēbāb) as well as the use of Greek terminology in the Septuagint (Job 27:6; Ecc 10:20; Wis 17:10). The Jewish writings of the Second Temple period also reflected the concept of conscience. There are links in their writings either to the Hebrew Bible (cf. Qumran, Pseudepigrapha) or at the same time to biblical and Greek ideas (Philo of Alexandria, Josephus Flavius); the works of Philo contain the best elaboration of conscience. An investigation of the topic in the Greek and Roman literature concludes the analysis. The figurative and metaphorical appearance of conscience is known in the Greek literature (cf. Homer, Sophocles and others). On the other hand, the Greek and Latin authors formed their own special terminology (gr. syneidos, syneidēsis; lat. conscientia) and different opinions on the subject under discussion. However, it must be said, there is among the ancient authors no uniform, constant notion or description (definition) of human conscience.
XX
Der Artikel ist eine systematische Besprechung des Themas des Gewissens im Alten Testament, in jüdischen Schriften aus der Zeit des Zweiten Tempels sowie in der griechisch-römischen Literatur. Dies ist der literarische und kulturelle Kontext dieses Begriffs, der später von den Christen übernommen wurde. Das Alte Testament kennt die Wirklichkeit des Gewissens, wenngleich sie mit Hilfe der Metapher dargelegt wird. Einen besonderen Platz räumen die biblischen Autoren dem Herzen (hebr. lēb lub lēbāb) ein, dessen Funktionen deren des Gewissens analog sind. Einige Texte der Septuaginta verraten schon den Einfluss des griechischen Denkens (Hi 27,6; Eccl 10,20; Weish 17,10). Genauso kennt das Gewissensphänomen die Literatur des frühen Judaismus. Neben den Verweisen auf biblische Begriffe, tauchen vor allem bei den judenhellenistischen Autoren griechische Benennungen auf. Ein überaus ausführliches Studium des Gewissens wurde durch Philo von Alexandrien dargelegt. Zudem treffen wir in der griechisch-römischen Literatur auf eine bildliche Sprechweise über das Gewissen (vgl. Homer, Sophokles). Die griechischen und dann auch die lateinischen Autoren haben jedoch eine Terminologie erarbeitet, welche die innere Urteilsfähigkeit über den moralischen Wert des Handelns beschreibt (gr. syneidos, syneidēsis; lat. conscientia). Die durchgeführten Analysen erlauben die Feststellung, dass in den biblischen und außerbiblischen Texten ein einheitlicher Gewissensbegriff fehlt. Mehr noch, es fehlt eine einheitliche Darstellungsweise und dies sowohl bei jüdischen, als auch bei griechischen und lateinischen Autoren.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.