Search results

1

Recenzja książki Andrzeja Draguły: Bluźnierstwo. Między grzechem a przestępstwem

100%

Dąbrowski J.

Studia Litteraria et Historica

|

2015

|

issue 3–4

EN

Andrzej Draguła Bluźnierstwo. Między grzechem a przestępstwem (Blasphemy: between sin and offence) – a book review by Jakub DąbrowskiThe text is a review of the book Bluźnierstwo. Między grzechem a przestępstwem by Andrzej Draguła, a priest and Doctor of Theology. He reflects on the conflict between Catholic orthodoxy and liberal social practices in the domains of art and visual culture. Apart from the theological interpretation of blasphemy, the book presents numerous examples of controversial and iconoclastic works of art and commercials. The author also attempts to analyse in detail the features of criminal offences which are insulting for the feelings of religious believers (Par. 196 of Polish Criminal Code) – a contemporary, secular equivalent to blasphemy. Recenzja książki Andrzeja Draguły: Bluźnierstwo. Między grzechem a przestępstwemTekst jest recenzją książki Bluźnierstwo. Między grzechem a przestępstwem autorstwa Andrzeja Draguły, w której autor – ksiądz i doktor habilitowany teologii – rozważa problem konfliktu między katolicką ortodoksją a liberalnymi praktykami społecznymi w dziedzinie sztuki i kultury wizualnej. Oprócz teologicznego ujęcia kwestii blasfemii w książce zostały omówione liczne przykłady kontrowersyjnych, obrazoburczych dzieł sztuki oraz reklam. Autor podjął się również detalicznej analizy znamion przestępstwa obrazy uczuć religijnych (art. 196 k.k.), które jest współczesnym, świeckim odpowiednikiem dawnego przestępstwa bluźnierstwa.

2

Un Dieu sadique : le rôle de l’image blasphématoire de Dieu dans Dolce agonia de Nancy Huston

89%

Front I.

Quêtes littéraires

|

2013

|

issue 3

160-166

EN

The present article seeks to analyze the way in which the blasphemous figure of God in Dolce agonia by Nancy Huston allows the author to describe the sacred element in human life, seen as deprived of transcendental character. This is possible thanks to the three aspects of the text dependent on the type of God’s figure, which are: the contrast between passages marked by the cynical God’s voice and passages focused on man’s life filled with suffering; the tone and the appropriation of time var-iations and, finally, the double character of God who, at the same time, is indifferent to man’s lot while touched by his capacity of love.

3

Przemoc i religia. Bluźnierstwo w islamie w przekazach polskich portali internetowych

88%

Popow M.

Studia Litteraria et Historica

|

2015

|

issue 3–4

EN

Violence and religion. Blasphemy in Islam presented on Polish web portals The aim of the paper is to analyse the representations of blasphemy in Islam presented on popular Polish web portals. Critical Discourse Analysis was applied. The analysis included representations of the blasphemy cases and of the accused, both male and female. The analysed material was interpreted in the light of Judith Butler theory and postcolonial theory. Przemoc i religia. Bluźnierstwo w islamie w przekazach polskich portali internetowychCelem niniejszego tekstu jest analiza wizerunku bluźnierstwa w islamie prezentowanego na popularnych polskich portalach internetowych. Autorka zastosowała krytyczną analizę dyskursu. Analizowała przypadki bluźnierstw i oskarżonych o bluźnierstwo kobiet i mężczyzn. Materiał zinterpretowała przy pomocy teorii Judith Butler oraz teorii postkolonialnej.

4

Blasfemia

88%

Tokarska-Bakir J., Zawadzka A.

Studia Litteraria et Historica

|

2015

|

issue 3–4

5

SEARCHING COMMON EUROPEAN STANDARDS REGARDING BLASPHEMY? ANALYSIS OF ITALIAN, IRISH, AUSTRIAN REGULATION FROM THE LIGHT OF THE ECHR

75%

Wiczanowska H. M.

Torun International Studies

|

2019

|

issue 12

31-50

EN

The purpose of the presented article is to resolve the issue of the existence of the common European standard regarding the blasphemous speeches and examine its efficiency for possible mechanisms of resolving the collussion between freedom of expression and freedom of religion. The presented analysis will be commenced with reference to the judicial practice of the European Court of Human Rights regarding the tension between freedom of expression and freedom of religion with addition to blasphemy. Through the prism of such analysis the author formulates hypothesis of the wide diversity between the States of the Council of Europe towards granting priority for one of the aforesaid freedoms in case of blasphemy. Secondary question refers to the influence of such diversity for the efficiency of protection of both: freedom of expression and freedom of religion. Subsequently the author will analyse the domestic regulations of Italy, Ireland and Austria to illustrate the occurring differences as well as search for optimal model of protection. The author will also refer to the statement of selected representatives of human rights doctrine. The conclusion part will focus on formulating recommendations for amplifying the efficiency of the common European standard regarding the presented issue. The author will rely mainly on legal dogmatic methodology with reference to the literal resonance of the legal regulations as well as judicial practice of the European Court of Human Rights as well as comparative analysis to unveil similarities and differences within presented States legal systems.

6

Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 25 października 2018 r. w sprawie E.S. vs. Austria, skarga nr 38450/12

75%

Falski J.

Przegląd Sejmowy

|

2020

|

issue 4(159)

215-230

EN

A reminder of the main assertions of the spectacular and — as it turned out — extremely current judgment of the European Court of Human Rights of 1994 in the Otto-Preminger-Institut vs. Austria Case has become a pretext and a counterpoint for presenting a critical analysis of the judgement of 2018 in the E.S vs. Austria Case. The conflict between freedom of expression (including artistic expression) and freedom of thought, conscience and religion was again resolved by the Court in favor of the latter, showing both the lack of dynamics in terms of modification of the original assessment made many years ago, and discrepancy as to the contemporary opinions of other EU bodies.

7

Podoby smrti v básnických textech Josefa Svatopluka Machara

63%

Vrajová J.

Slavica Wratislaviensia

|

2019

|

vol. 168

255-262

EN

Imagination of death in the poetic texts of Josef Svatopluk Machar The study deals with the theme of death in the poetry of J. S. Machar. There are two forms of death: death as a proud alternative to life and death as a concept of historicizing poetry. The beginnings of the 20th century, when Machar’s first volumes of the cycle Svědomím věků were published, can be viewed in the context of efforts of a religiously modern man, confronting the Christian tradition with scientific knowledge. Machar, with his verses, attempted to design a new axiological system, based in particular on the ancient tradition (the highest virtue was virtus). It cannot be overlooked that Machar’s call for a revision of values stemmed from a disappointment in Christianity. He valued the personality of Jesus, according to Machar his message has been changed by the followers and interpreters of Jesus, especially Paul of Tarsus.

PL

Wyobrażenia śmierci w tekstach poetyckich Josefa Svatopluka Machara Artykuł został poświęcony analizie wątku śmierci w twórczości poetyckiej Josefa Svatopluka Machara. Wskazano dwa wizerunki śmierci: śmierć jako dumną alternatywę niewolniczego życia oraz śmierć jako koncept poezji historyzującej. Początek XX wieku, kiedy zostały opublikowane pierwsze tomy cyklu Svědomím věků autorstwa Machara, można postrzegać w kontekście formułowania się pytań religijnych wynikających z doświadczenia człowieka współczesnego, a także konfrontowania tradycji chrześcijańskiej z odkryciami nauki. W swoich wierszach Machar próbował zaproponować nowy system aksjologiczny, opierający się przede wszystkim na tradycji antycznej (najwyższą cnotą była virtus). Nie należy przy tym zapominać, że źródłem apelu Machara o redefinicję wartości było rozczarowanie chrześcijaństwem. Machar szanował postać Jezusa, uważał jednak, że jego przekaz zdyskredytowali jego naśladowcy i interpretatorzy, szczególnie Paweł z Tarsu.

8

Rozdarcie szat arcykapłana a rozdarcie zasłony świątyni jako wyraz gniewu człowieka i Boga w Ewangelii Mateusza (Mt 26,65; 27,51)

63%

Klukowski M.

Verbum Vitae

|

2018

|

vol. 33

179-202

EN

There are two passages about acts of tearing in the Gospel of Matthew. The first one is when the High Priest tore his robes after hearing supposed blasphemy against God from Jesus’ mouth (26,65), and the second when the Temple curtain was torn in two from top to bottom (27,51). In this article I try to show that the tearing of the Temple curtain was God’s response to the previous act of the High Priest tearing his robes. The Old Testament tradition confirms that the tearing of clothes was a sign of grief or anger in response to blasphemy. Although the tearing of the Priest’s robes was forbidden by the Law (Lev 10:6; 21:10), the Mishnaic tradition testifies that the High Priest could have torn his robes immediately after hearing a blasphemy against God. It is possible that Matthew saw in the Temple curtain a sort of symbolic image of the robes of God, and that by tearing this curtain God expressed his grief and anger towards blasphemy against himself, i.e. the mocking and cursing of his Son. It is interesting that the curtain was torn in two from top to bottom, just like the Mishnah specifies that the High Priest had to tear his robe from top to bottom. There are two possible problems challenging my hypothesis. First, the Mishnah (though undoubtedly containing earlier traditions) is a later work than the Gospel of Matthew. Secondly, Matthew employs two different verbs to describe the acts of tearing, the priestly robe versus the veil.

PL

W Ewangelii Mateusza znajdujemy dwa teksty, w których wspominany jest akt rozdarcia. Pierwszym z nich jest rozdarcie szat arcykapłana na usłyszane z ust Jezusa bluźnierstwo (26,65). Drugim rozdarcie zasłony świątyni przez Boga (27,51). W artykule zostaje postawiona hipoteza, że rozdarcie zasłony świątyni było symbolicznym aktem Boga w odpowiedzi na rozdarcie szat przez arcykapłana. Świadectwa starotestamentowe poświadczają, że rozdarcie szat było wyrazem gniewu na usłyszane bluźnierstwo. Chociaż rozdzieranie szat było kapłanom zabronione (Kpł 10,6; 21,10), to jednak Miszna dopuszczała taką możliwość w czasie procesu przed Sanhedrynem. Możliwe, że Mateusz widział w rozdarciu zasłony świątyni symboliczne rozdarcie szaty Boga jako wyraz Jego gniewu na bluźnierstwo, którym było zabicie Jego Syna. Tym bardziej, że Mateusz akcentuje rozdarcie zasłony od góry do dołu, tymczasem właśnie szaty arcykapłana miały być tak rozrywane według przepisów Miszny. Trudnością wysuniętej hipotezy są dwa fakty. Po pierwsze, redakcja Miszny jest późniejsza od redakcji Ewangelii Mateusza. Po drugie, Mateusza używa dwóch różnych czasowników na opisanie aktu rozdarcia.

9

Between blasphemy and desire for the sacred. Modernist litanies à rebours

63%

Majewska J.

Nauka

|

2017

|

issue 3

PL

In the second half of the 19th century in the European culture appears an increased interest in evil. This phenomenon is widely spread particularly in France and England. In his famous volume of poems Les Fleurs du Mal Charles Baudelaire publishes The Litanies for Satan where the Devil replaces God as the addressee of a blasphemous prayer. Joris-Karl Huysmans, an author of the novel Là-bas, describes a black mess and a litany addressed to Satan who seems to be closer to sinful people than perfectly indifferent God. A poet from the Huysmans’ artictic circle, Édouard Dubus, devotes his litany to a „Lady of grace and immorality” – a blasphemous double of Mary, mother of Jesus. An English poet Charles Algernon Swinburne writes Dolores, a poem addressed to „Our Lady of Pain” and recognised as the apogee of the satanic litany. In all these cases the choice of a litany as a literary genre results in acceptance of a vision of the world broaden with spirituality. In spite of their seemingly blasphemous plots, all these texts express a deep hunger for the sacred – the hunger that could not be satisfied with official religion.

10

Od bluźnierstwa do przestępstwa, czyli co tak naprawdę chroni państwo: Boga czy uczucia religijne? – studium historyczno-prawne

63%

Wasil W.

Kościół i Prawo

|

2019

|

issue 8 (21) nr 1

203-218

PL

Przestępstwo obrazy uczuć religijnych sięga swoimi korzeniami przestępstwa bluźnierstwa przeciwko Bogu, wobec tego religijne podłoże tego przepisu jest niezaprzeczalne. Mając powyższe na względzie, należy odrzucić zarzut jakoby przestępstwo to było wyrazem świeckości państwa, a z religią, w szczególności chrześcijańską, nie miało nic wspólnego. Polska nie jest państwem wyznaniowym, aczkolwiek w stosunkach z religią znajduje się w relacji separacji skoordynowanej, czego znamienitym przykładem jest umieszczenie art. 196 w Kodeksie karnym.

EN

The offence against religious feelings has its roots in the offence of blasphemy against God, hence the religious ground of that regulation is undeniable. Considering the above, the imputation that the offence in question is an expression of secularity of the state and that it had nothing to do with religion, especially the Christian religion, should be rejected. Poland is not a confessional state, but in relations with religion it is in a relation of coordinated separation, an eminent example of which is including Art. 196 in the Criminal Code.

11

Kontrowersje dotyczące urażania uczuć religijnych: Analiza wybranych aspektów debaty publicznej

63%

Smoczyński R.

Kultura i Społeczeństwo

|

2019

|

vol. 63

|

issue 3

225-244

EN

In analyzing selected aspects of the debate over offending religious feelings, the author discusses Saby Mahmood’s argument that religiousness in public discourses of the Western world is basically perceived as a speculative phenomenon concerning the sphere of abstract beliefs. It is assumed therefore that the harm that can be produced by the publication of a blasphemous illustration is lesser and less palpable than in the case of hate speech directed toward a race or sexual orientation. The author’s analysis, which is undertaken from a Durkheim perspective, shows that, for example, the caricaturized presentation of a religious symbol constitutes not so much an act of undermining the abstract image as - in the affective perspective of the religious - an act violating the sense of ontological security of a given moral community which that symbol represents. At the same time, the Durkheim perspective facilitates an understanding of why religious symbolic resources can be ambivalently used in processes of legitimating social actions, beginning with constructive forms of civil public religions to extreme fundamentalist movements making use of violence and the discourses of political extremism.

12

O implikacjach sformułowania art. 196 Kodeksu karnego w kategorii uczuć religijnych

51%

Wesołowska J.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2020

|

vol. 12

|

issue 4

200-219

EN

Article 196 of the Polish penal code penalizes the offence of ‘religious feelings’. This may be seen as an attempt to protect religion without making it an official state matter, positing it as injuries to individual citizen’s psyche. This article investigates the negative consequences of framing art. 196 in terms of religious feelings, both in the doctrine, and for the theory of law and wider social functioning of legal provisions. I attempt to show how this regulation is faulty and does not satisfy the hopes which motivated passing it. The phrase ‘religious feelings’ results in many interpretative difficulties as well as conflicts which defy the conciliatory intent behind it. The article notes the broader impact of the regulation and attempts to situate this impact in the context of the theory of law. It looks into how the psychological dimension of the regulation brings confusion and defies knowledge about emotions. Finally, it analyzes the broad social consequences of the usage of this phrase in law, using the perspective of the law’s expressive function to diagnose its influence on society. The article’s central focus is on the categories that law uses and its implications both in strictly legal sphere and in public life. This allows for a new approach to the dangers of careless legal phrasing, as well as to the problems of using references to emotions in law. The texts offers tentative suggestions of reform of the law in question.

PL

Zastosowanie pojęcia „uczuć religijnych” w art. 196 Kodeksu karnego, penalizującego ich obrazę, może wydawać się krokiem w kierunku społecznego kompromisu, łączącego światopoglądową neutralność państwa z ochroną imaginarium religijnego przez prawo. Tym samym sformułowanie to mogłoby być zręcznym rozwiązaniem legislacyjnym służącym koncyliacji i spójności społecznej. Niniejszy artykuł ma za cel omówienie negatywnych konsekwencji sformułowania art. 196 Kodeksu karnego w kategorii „uczuć religijnych”. Skupienie się na negatywnych implikacjach obecności tej frazy w prawie służyć ma pokazaniu, iż nie spełnia ona pokładanych w niej oczekiwań: nastręcza trudności interpretacyjnych, brakuje jej cech dobrego prawa, jest daleka od realizmu psychologicznego oraz dzieli i polaryzuje społeczeństwo zamiast je spajać. Pokazuję, w jaki sposób problemy te wynikają właśnie z przyjęcia kategorii uczuć religijnych. W pierwszej części artykułu identyfikuję i omawiam konsekwencje wynikające z takiego sformułowania dla dogmatyki prawa. Druga część pracy poświęcona jest implikacjom tej frazy na gruncie teorii prawa, w kontekście postulatów jurysprudencji. Trzecia część analizuje skutki sformułowania w dyskursie publicznym i szerszej sferze społecznej, przyjmując perspektywę ekspresyjnej funkcji prawa. Tekst przynosi nowe spojrzenie na zagrożenia wnoszone do prawa przez przyjmowaną frazeologię oraz na specyfikę odwołań do emocjonalności w dyskursie prawnym, jednocześnie oferując sugestie potencjalnych rozwiązań.

13

The Taming of Irreligion. Essay on the Abuse of the Non-Sacred Idea

51%

Piotrowski K.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2014

|

vol. XVI (XXV)

215-242

EN

I am going to outline the problem of the disintegration of the Latin hierarchical opposition religio/irreligio, showing the taming process of irreligion in the (post)modern culture. This marginal phenomenon – situated by ancient Romans in the domain of negativity – is a reactive cultural trend perceptible only in context. According to modern sociology, irreligion is an attitude towards religion which is not a complete rejection of belief (disbelief), but rather a selective lack of belief – unbelief. How did it come about, is it possible today to consider the hypothesis that the above-mentioned opposition functions as an operational unit, generating contemporary sociomorphism – often unconsciously, within the framework of an-tagonistic cooperation? In this view irreligion is not only a contamination of the source of the Latin tradition (religio), but it is subject to demarginalization and adopted as a tool of controlling religion – as its negative or its undeserved, unwanted assistant in the realization of its soteriological mission. I would argue that the increasingly numerous and less and less surprising micro-provocations of the irregulares – some of which were presented during the Brussels exhibition of Irreligia/ Irreligion (2001/2002) – although often intended to be icono-clastic (lately in a soft version), have targeted only the idolatrous and imperial dimension of religion. Therefore, they cannot desecrate the revealed faith.

PL

Zamierzam zarysować problem dezintegracji łacińskiej, hierarchicznej opozycji religio/irreligio, ukazując proces oswajania irreligii w (post)modernistycznej kulturze. To marginalne zjawisko – lokalizowane dotychczas w domenie negatywności bytu – jest reaktywnym i pojmowalnym tyko kontekstualnie dążeniem kultury. Zgodnie z modernistyczną socjologią, irreligia jest taką postawą wobec religii, która nie jest zupełnym odrzuceniem wiary (disbelief), lecz okazuje się raczej selektywną niewiarą (unbelief). Jak to się stało, że jest dziś możliwe rozpatrywanie hi-potezy, iż wspomniana wyżej opozycja funkcjonuje obecnie jako operacyjna całość, generując razem – często nieświadomie, w ramach antagonistycznej kooperacji – współczesny socjomor-fizm? W tej propozycji irreligia jest poskramiana nie tylko jako nieusuwalne, imperialne ska-żenie łacińskiej tradycji (religio), lecz jest poddana demarginalizacji i postrzegana jako sposób kontroli religii – jakby negatywny warunek czy niezasłużona, nieoczekiwana pomoc w realiza-cji jej soteriologicznej misji. Uważam, że coraz liczniejsze i mniej zaskakujące mikroprowo-kacje irregulares – częściowo zaprezentowane na brukselskiej wystawie Irreligia (2001/2002) – chociaż często chcą być ikonoklastyczne (ostatnio w wersji soft), uderzają tylko w idola-tryczny wymiar religii. Dlatego nie mogą one zbezcześcić ikonicznego sensu objawionej wiary.

14

Decisions of the District Court in Kraków in Blasphemy Cases (September 1, 1932 to September 1, 1939)

51%

Mikuła M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

vol. 25

|

issue 3

EN

According to reviews of penal cases in the District Court in Kraków, there were 46 cases based on Art. 172, i.e. blasphemy, in the period from September 1, 1932 (when the new penal code entered into force) to the beginning of the Second World War. 72.5% of those accused were sentenced to 6 to 12 months in prison (1/3 of sentences were suspended). The National Archive in Kraków contains the acts of only 16 cases; the rest were destroyed. From these remaining acts we learn that most of the accused were farmers or workers who were poorly educated and owned no property, and that they committed the crime mostly during the course of a quarrel, not rarely under the influence of alcohol. Judges did not verify prerequisites of the blasphemy precisely; they did not analyse the intent of the accused sufficiently. This negligence was demonstrated by attorneys, but without any positive results for the accused. The strong social demur against blasphemy and lack of tolerance for such behaviour is visible in the extant acts.

PL

Zgodnie z repertoriami spraw karnych Sądu Okręgowego w Krakowie w okresie od wejścia w życie kodeksu karnego w dniu 1 września 1932 r. do wybuchu II wojny światowej odnotowano 46 spraw karnych prowadzonych na podstawie art. 172, tj. przestępstwa bluźnierstwa. 72,5% oskarżonych było skazanych przez sąd I instancji, przy czym w większości przypadków była to kara pozbawienia wolności od 6 do 12 miesięcy, tylko w około 1/3 przypadków z warunkowym zawieszeniem wykonania. Zachowało się 16 akt tych spraw. Wynika z nich, że oskarżonymi byli przede wszystkim ludzie słabo wykształceni, rolnicy lub robotnicy, bez majątku, a popełnienie przestępstwa następowało zazwyczaj w okolicznościach kłótni, nierzadko pod wpływem alkoholu. Pragmatyka orzecznicza Sądu Okręgowego w Krakowie w tych sprawach wskazuje, że sędziowie w bardzo ograniczonym zakresie precyzyjnie weryfikowali ziszczenie się przesłanek przestępstwa z art. 172, nie badali również w wystarczającym stopniu występowania zamiaru popełnienia przestępstwa przez oskarżonego. Podnoszone to było w kilku sprawach przez nielicznie powoływanych obrońców, jednakże bez pozytywnych dla oskarżonych skutków procesowych. Odnotować należy silny sprzeciw społeczny wobec przypadków bluźnierstwa i brak tolerancji dla takich zachowań.

15

Od przestępstwa bluźnierstwa do prawnokarnej ochrony przekonań religijnych we francuskim prawie karnym

51%

Zawiślak M. J.

Studia Prawnicze KUL

|

2020

|

issue 2

377-400

EN

The most important legal act of the French Revolution did not refer to blasphemy. Removal of this crime from the French criminal law system took place under the provisions of the Act of 29 July 1881 on Freedom of the Press. Special legal protection, under the provisions of this Act, has been extended to freedom of speech. Currently, the actions protected under French criminal law is freedom of expression and, on the other hand, freedom from discrimination. Criminal provisions of the Act of 29 July 1881 on freedom of the press provides the protection of believers and non-believers against all forms of discrimination, including religious ones. The constitutional principle of secularism (laïcité) of the state has not exempted local Alsacien-Mosellan criminal law, including the blasphemy which was in force in Alsace-Moselle since 1871 until 2017. The removal of blasphemy from local Alsacien-Mosellan criminal law is part of the consistently implemented axiology of republican values with the subordination of the law to the idea of laïcité. The French Penal Code has strengthened the legal protection of believers against various forms of behavior discriminating against their religious feelings, in particular in non-public spaces.

PL

Najważniejszy akt prawny rewolucji francuskiej nie odnosił się do bluźnierstwa, całkowite zaś usunięcie tego przestępstwa z sytemu francuskiego prawa karnego nastąpiło na mocy przepisów ustawy z 29 lipca 1881 r. o wolności prasy. Szczególną ochroną prawną, na mocy przepisów tej ustawy, została objęta wolność słowa. Przepisy karne ustawy o wolności prasy przewidują ochronę osób wierzących, jak i niewierzących przed wszelkimi formami dyskryminacji, także religijnej. Konstytucyjna zasada świeckości państwa nie uchyliła lokalnego prawa karnego, w tym bluźnierstwa, obowiązującego w trzech departamentach: Górnym Renie, Dolnym Renie, Mozeli do 2017 r. Usunięcie bluźnierstwa z lokalnego prawa karnego to element konsekwentnie wdrażanej aksjologii republikańskiej formy rządów z podporządkowaniem prawa idei państwa świeckiego. Francuski Kodeks karny zaostrzył sankcje karne za popełnienie przestępstw zniesławienia religijnego oraz zniewagi, jakiej można dopuścić się przeciwko osobie lub grupie osób z powodu przynależności religijnej. Aktualnie we francuskim prawie karnym przedmiotem ochrony jest wolność słowa, a także przekonania religijne.

16

Islamizacja prawa karnego Pakistanu na przykładzie nowelizacji i stosowania przepisów prawa o bluźnierstwie

51%

Dziwisz S.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2019

|

vol. 22

233-254

EN

The aim of this article is to analyze the provisions of Chapter XV of the Pakistani Penal Code titled “Of Offences Relating to Religion” and commonly known as the “blasphemy law”. It includes a variety of crimes including blasphemy, profaning the Holy Quran, insulting religious feelings and using derogatory remarks in respect of the Prophet Muhammad. The article analyzes the legal solutions included in Chapter XV of the Pakistani Penal Code taking into account the historical context of their origin and application. The process of Islamization of laws and institutions began during the military regime of General Zia-ul-Hag, which is clearly seen on the example of Pakistan’s criminal law. In this period, five additional provisions were added to the Penal Code, including Section 295-C which introduces criminal liability for using derogatory remarks in respect of the Prophet Muhammad. The provisions under discussion have often been criticised for being discriminatory against religious minorities and inconsistent with human rights. They also violate the principles of equality and freedom of religion, which are guaranteed in the Constitution of the Islamic Republic of Pakistan. Their introduction to the Penal Code was part of the plan to bring about the Islamization of the law and the state.

PL

Celem niniejszego opracowania jest analiza przepisów rozdziału XV pakistańskiego kodeksu karnego, zatytułowanego „Przestępstwa związane z religią”, powszechnie znanego jako „prawo o bluźnierstwie”. W rozdziale tym znajdują się przepisy penalizujące zachowania polegające między innymi na bluźnierstwie, profanacji Koranu, obrażaniu uczuć religijnych i stosowaniu obraźliwych uwag w odniesieniu do Proroka Mahometa. W artykule dokonano analizy rozwiązań prawnych składających się na tzw. „prawo o bluźnierstwie” wraz z niezbędnymi historycznymi aspektami ich istnienia. Podczas reżimu wojskowego generała Zia-ul-Hag rozpoczęto islamizację praw i instytucji, co wyraźnie widać na przykładzie pakistańskiego prawa karnego. W tych latach do Kodeksu karnego wprowadzono pięć dodatkowych przepisów, w tym artykuł 295-C, który penalizuje stosowanie obraźliwych uwag w odniesieniu do Proroka Mahometa. Przedstawione przepisy prawne są często krytykowane za dyskryminację mniejszości religijnych i niezgodność z prawami człowieka. Naruszają także zagwarantowane w konstytucji Islamskiej Republiki Pakistanu zasady równości i wolności religii. Ich wprowadzenie było częścią realizowanego przez władze publiczne planu całkowitej islamizacji prawa i państwa.

17

Bluźnierczy ojczenasz Stanisława Maykowskiego (i corpus delicti)

45%

Choroszy J. A.

Pamiętnik Literacki

|

2024

|

vol. 115

|

issue 2

167-185

PL

Opracowanie jest rekonstrukcją zdarzeń wywołanych przez publikację w lwowskiej „Gazecie Wieczornej” blasfemicznego wiersza „Ojcze nasz”. Jego autorem był popularny poeta, a zarazem nauczyciel gimnazjalny Stanisław Maykowski (1880–1961), późniejszy twórca cenionych czytanek do nauki języka polskiego. Historia konfiskaty numeru pisma, zwolnienia autora z pracy i postawienia go w stan oskarżenia przed sądem karnym we Lwowie została odnotowana w kilku źródłach historycznoliterackich. Na podstawie rękopisów Maykowskiego, wzmianek w książkach pamiętnikarskich, a przede wszystkim wielu tekstów prasowych autor artykułu prezentuje epizod z 1914 roku jako element życia literackiego i zdarzenie odsłaniające splot zjawisk społeczno-politycznych powtarzalnych w różnych czasach, szerokościach geograficznych i formacjach kulturowych. Artykuł kończy się pełnym tekstem wiersza „Ojcze nasz”.

EN

The paper is a reconstruction of events caused by a publication of a blasphemous poem “Ojcze nasz” (“The Lord’s Prayer”) in a Lvov “Gazeta Wieczorna” (“Evening Newspaper”). Its creator was a popular poet and middle school teacher Stanisław Maykowski (1880–1961), later an author of highly valued readings used to teach Polish. A few literary historical sources include mentions about the history of the newspaper’s confiscation, the author’s dismissal from work and charging him in the Lvov Criminal Court of Justice. Based on Maykowski’s handwritings, on remarks placed in memoir books, but primarily on numerous press articles, Jan A. Choroszy presents this 1914 issue as an element of literary life and an incident that reveals a chain of socio-political phenomena repeatable in various times, regions, and cultural formations. In its coda, the article contains the full text of “The Lord’s Prayer”.

18

Conflict between freedom of expression and freedom of religion. The ECHR case of Rabczewska v. Poland, 8257/13. An approving commentary

45%

Zawiślak M.

Studia Prawnicze KUL

|

2023

|

issue 3

217-229

EN

The ECHR statement that the domestic courts did not assess whether the applicant’s statements had been capable of arousing legitimate indignation or whether they were of a nature to incite to hatred or otherwise disturb religious peace and tolerance in Poland is of key importance considering the judgment under review. ECHR rightly ruled that a religious group must tolerate the denial by others of their religious beliefs and even the propagation by others of doctrines hostile to their faith, as long as the statements in question do not incite to hatred or religious intolerance. In the absence of a legal definition, it is difficult to assess the social harmfulness of an act. The Court has recognised the issue that has existed for years in Polish criminal law – that the protection of religious feelings is ineffective and inadequate to the degree of the insulting nature of the criminal act. Poland violated Article 10 of the Convention, as the national courts failed to make a fair assessment of the social harmfulness of the act.

UK

Оцінка ЄСПЛ, згідно якої національні суди не оцінили, чи могли заяви заявника викликати обґрунтоване обурення або чи мали вони характер підбурювання до ненависті чи іншим чином порушували мир і релігійну терпимість у Польщі, має вирішальне значення в контексті рішення, що переглядається. ЄСПЛ справедливо постановив, що релігійна група повинна терпимо ставитися до заперечення іншими її релігійних переконань і навіть до поширення іншими доктрин, ворожих їхній вірі, якщо оскаржувані висловлювання не розпалюють релігійну ненависть або брак толерантності. За відсутності легального визначення важко оцінити суспільну шкоду діяння. Суд визнав, що захист релігійних почуттів є неефективним і неадекватним ступеню правопорушення забороненого діяння, тим самим визнавши проблему, яка роками існувала в польському кримінальному праві з градацією суспільної шкідливості діяння. Польща порушила статтю 10 Конвенції, оскільки національні суди не дали справедливої оцінки суспільної шкідливості діяння.

RU

Оценка Европейским судом по правам человека (ЕСПЧ) того, что национальные суды не оценили, могли ли высказывания заявителя вызвать обоснованное негодование, носили ли они характер подстрекательства к ненависти или иным образом нарушали мир и религиозную толерантность в Польше, имеет решающее значение в контексте рассматриваемого постановления. ЕСПЧ справедливо постановил, что религиозная группа должна терпимо относиться к отрицанию другими лицами ее религиозных убеждений и даже к распространению другими лицами доктрин, враждебных ее вере, если оспариваемые высказывания не возбуждают ненависть или религиозную нетолерантность. В силу отсутствия юридического определения, трудно оценить общественную опасность деяния. Суд пришел к выводу, что защита религиозных чувств неэффективна и неадекватна степени оскорбления запрещенного деяния, тем самым признав существующую в течение многих лет в польском уголовном праве проблему с градацией общественной опасности деяния. Польша нарушила статью 10 Конвенции, поскольку национальные суды не смогли дать справедливую оценку общественной опасности деяния.

PL

Ocena dokonana przez ETPC, w myśl której sądy krajowe nie oceniły, czy wypowiedzi skarżącej mogły wzbudzić uzasadnione oburzenie lub czy miały one charakter podżegania do nienawiści albo w inny sposób zakłócania pokoju i tolerancji religijnej w Polsce, ma kluczowe znaczenie w kontekście glosowanego wyroku. ETPC słusznie orzekł, że grupa religijna musi tolerować zaprzeczanie przez innych jej przekonaniom religijnym, a nawet propagowanie przez innych doktryn wrogich ich wierze, o ile kwestionowane wypowiedzi nie nawołują do nienawiści lub nietolerancji religijnej. Wobec braku definicji prawnej trudno ocenić społeczną szkodliwość czynu. Trybunał stwierdził, że ochrona uczuć religijnych jest nieskuteczna i nieadekwatna do stopnia zniewagi czynu zabronionego, tym samym uznał istniejący od lat w polskim prawie karnym problem ze stopniowaniem społecznej szkodliwości czynu. Polska naruszyła art. 10 Konwencji, gdyż sądy krajowe nie dokonały rzetelnej oceny społecznej szkodliwości czynu.

19

Świat duchowy Josefa Váchala w pryzmacie roku 1920

38%

Sosnowska D.

Slavia Meridionalis

|

2020

|

vol. 20

PL

Artykuł prezentuje duchowe poszukiwania jednego z najbardziej oryginalnych czeskich artystów XX wieku. Materiałem interpretacyjnym są zarówno teksty literackie autora, jak i jego prace plastyczne. W pierwszej części tekstu przedstawiono ogólny zarys poglądów autora na sprawy Boga, Szatana, katolicyzmu, Kościoła, natury, okultyzmu, mistyki. Podkreślono radykalne zwroty światopoglądu Váchala, a także aporie i niekonsekwencje jego przekonań. Ważnym wątkiem w tej części tekstu jest ukazanie związków spirytualnych wierzeń i lęków Váchala z krytyką współczesnej cywilizacji. W drugiej części artykułu uwaga autora skupiła się na jednym roku z życia artysty. Powstałe w 1920 dzieła plastyczne i literackie tworzone były z niezwykłą intensywnością i w ogromnym napięciu moralnym wynikłym z nawiązania pozamałżeńskiego związku z kochanką. Nie obniżyło to ich literackiej i malarskiej jakości. Poza przybliżeniem czytelnikowi tych niezwykłych dzieł druga część artykułu poddaje szczegółowej analizie postawę Váchala jako krytyka „nowoczesnego” człowieka: bezmyślnego i destrukcyjnego wobec natury, okrutnego wobec zwierząt. Prezentuje też kontrkulturowy projekt artysty związany z ideą Księgi jako czytelniczego labiryntu, przemierzanego powoli, z pokorą i wysiłkiem, na przekór cywilizacji rządzonej przez bożka pośpiechu.

EN

The article presents the spiritual search of one of the most original Czech artists of the 20th century. The first part of the text presents a general outline of the author’s views on the matters of God, Satan, Catholicism, the Church, Nature, Occultism, and Mysticism. The radical changes in Váchal’s worldview and the aporias of his concepts are emphasized. An important thread in this part of the text is to show the spiritual connections between Váchal’s beliefs and fears on the one hand and criticism of contemporary civilization on the other. In the second part of the article, the author’s attention was focused on one year of the artist’s life. The art and literary works produced in 1920 were created with unusual intensity and in great moral tension resulting from the fact that he had started an extramarital relationship, but this did not diminish their quality. Apart from introducing the reader to these extraordinary works, the second part of the article examines in detail Váchal’s attitude as a critic of ‘modern’ man: thoughtless and destructive towards nature, cruel towards animals. It also presents the artist’s countercultural project related to the idea of the Book as a literary labyrinth that should be traversed slowly with humility and effort, in spite of the endless rush of modern culture.

Refine search results

Recenzja książki Andrzeja Draguły: Bluźnierstwo. Między grzechem a przestępstwem

Un Dieu sadique : le rôle de l’image blasphématoire de Dieu dans Dolce agonia de Nancy Huston

Przemoc i religia. Bluźnierstwo w islamie w przekazach polskich portali internetowych

Blasfemia

SEARCHING COMMON EUROPEAN STANDARDS REGARDING BLASPHEMY? ANALYSIS OF ITALIAN, IRISH, AUSTRIAN REGULATION FROM THE LIGHT OF THE ECHR

Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 25 października 2018 r. w sprawie E.S. vs. Austria, skarga nr 38450/12

Podoby smrti v básnických textech Josefa Svatopluka Machara

Rozdarcie szat arcykapłana a rozdarcie zasłony świątyni jako wyraz gniewu człowieka i Boga w Ewangelii Mateusza (Mt 26,65; 27,51)

Between blasphemy and desire for the sacred. Modernist litanies à rebours

Od bluźnierstwa do przestępstwa, czyli co tak naprawdę chroni państwo: Boga czy uczucia religijne? – studium historyczno-prawne

Kontrowersje dotyczące urażania uczuć religijnych: Analiza wybranych aspektów debaty publicznej

O implikacjach sformułowania art. 196 Kodeksu karnego w kategorii uczuć religijnych

The Taming of Irreligion. Essay on the Abuse of the Non-Sacred Idea

Decisions of the District Court in Kraków in Blasphemy Cases (September 1, 1932 to September 1, 1939)

Od przestępstwa bluźnierstwa do prawnokarnej ochrony przekonań religijnych we francuskim prawie karnym

Islamizacja prawa karnego Pakistanu na przykładzie nowelizacji i stosowania przepisów prawa o bluźnierstwie

Bluźnierczy ojczenasz Stanisława Maykowskiego (i corpus delicti)

Conflict between freedom of expression and freedom of religion. The ECHR case of Rabczewska v. Poland, 8257/13. An approving commentary

Świat duchowy Josefa Váchala w pryzmacie roku 1920