Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  bluźnierstwo
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Ewangelia a bluźnierstwo przeciw Duchowi świętemu (Mk 3,29; 12,40)

100%
Malina A.
Verbum Vitae
|
2002
|
vol. 2
109-126
PL
L’avvertimento sulla privazione eterna della remissione dei peccati (3,29) e l’annuncio di una punizione massima per gli scribi (12,40) sembrano contrastare fortemente con la comprensione del vangelo come Lieta Notizia. Le parole di Gesù costituiscono però l’occasione per rivelare che la sua persona e attività, legate all’opera dello Spirito Santo, portano la remissione di tutti i peccati e di tutte le bestemmie. In questo modo l’atteggiamento richiesto dagli uomini di fronte a Gesù e al suo insegnamento diventa fondamentale per il loro rapporto con Dio. Il contenuto essenziale del Vangelo, concepito come Lieta Notizia, è che in Gesù si fonda definitivamente questo rapporto. Il castigo di cui parla Gesù nel suo ultimo discorso pubblico viene dalla perdita dei benefici annunciati e portati da Lui.
2

Podoby smrti v básnických textech Josefa Svatopluka Machara

84%
Vrajová J.
Slavica Wratislaviensia
|
2019
|
vol. 168
255-262
EN
Imagination of death in the poetic texts of Josef Svatopluk Machar The study deals with the theme of death in the poetry of J. S. Machar. There are two forms of death: death as a proud alternative to life and death as a concept of historicizing poetry. The beginnings of the 20th century, when Machar’s first volumes of the cycle Svědomím věků were published, can be viewed in the context of efforts of a religiously modern man, confronting the Christian tradition with scientific knowledge. Machar, with his verses, attempted to design a new axiological system, based in particular on the ancient tradition (the highest virtue was virtus). It cannot be overlooked that Machar’s call for a revision of values stemmed from a disappointment in Christianity. He valued the personality of Jesus, according to Machar his message has been changed by the followers and interpreters of Jesus, especially Paul of Tarsus.
PL
Wyobrażenia śmierci w tekstach poetyckich Josefa Svatopluka Machara Artykuł został poświęcony analizie wątku śmierci w twórczości poetyckiej Josefa Svatopluka Machara. Wskazano dwa wizerunki śmierci: śmierć jako dumną alternatywę niewolniczego życia oraz śmierć jako koncept poezji historyzującej. Początek XX wieku, kiedy zostały opublikowane pierwsze tomy cyklu Svědomím věků autorstwa Machara, można postrzegać w kontekście formułowania się pytań religijnych wynikających z doświadczenia człowieka współczesnego, a także konfrontowania tradycji chrześcijańskiej z odkryciami nauki. W swoich wierszach Machar próbował zaproponować nowy system aksjologiczny, opierający się przede wszystkim na tradycji antycznej (najwyższą cnotą była virtus). Nie należy przy tym zapominać, że źródłem apelu Machara o redefinicję wartości było rozczarowanie chrześcijaństwem. Machar szanował postać Jezusa, uważał jednak, że jego przekaz zdyskredytowali jego naśladowcy i interpretatorzy, szczególnie Paweł z Tarsu.
3
Content available remote

Od bluźnierstwa do przestępstwa, czyli co tak naprawdę chroni państwo: Boga czy uczucia religijne? – studium historyczno-prawne

84%
Wasil W.
Kościół i Prawo
|
2019
|
issue 8 (21) nr 1
203-218
PL
Przestępstwo obrazy uczuć religijnych sięga swoimi korzeniami przestępstwa bluźnierstwa przeciwko Bogu, wobec tego religijne podłoże tego przepisu jest niezaprzeczalne. Mając powyższe na względzie, należy odrzucić zarzut jakoby przestępstwo to było wyrazem świeckości państwa, a z religią, w szczególności chrześcijańską, nie miało nic wspólnego. Polska nie jest państwem wyznaniowym, aczkolwiek w stosunkach z religią znajduje się w relacji separacji skoordynowanej, czego znamienitym przykładem jest umieszczenie art. 196 w Kodeksie karnym.
EN
The offence against religious feelings has its roots in the offence of blasphemy against God, hence the religious ground of that regulation is undeniable. Considering the above, the imputation that the offence in question is an expression of secularity of the state and that it had nothing to do with religion, especially the Christian religion, should be rejected. Poland is not a confessional state, but in relations with religion it is in a relation of coordinated separation, an eminent example of which is including Art. 196 in the Criminal Code.
4
Publication available in full text mode
Content available

Kontrowersje dotyczące urażania uczuć religijnych: Analiza wybranych aspektów debaty publicznej

84%
Smoczyński R.
Kultura i Społeczeństwo
|
2019
|
vol. 63
|
issue 3
225-244
EN
In analyzing selected aspects of the debate over offending religious feelings, the author discusses Saby Mahmood’s argument that religiousness in public discourses of the Western world is basically perceived as a speculative phenomenon concerning the sphere of abstract beliefs. It is assumed therefore that the harm that can be produced by the publication of a blasphemous illustration is lesser and less palpable than in the case of hate speech directed toward a race or sexual orientation. The author’s analysis, which is undertaken from a Durkheim perspective, shows that, for example, the caricaturized presentation of a religious symbol constitutes not so much an act of undermining the abstract image as - in the affective perspective of the religious - an act violating the sense of ontological security of a given moral community which that symbol represents. At the same time, the Durkheim perspective facilitates an understanding of why religious symbolic resources can be ambivalently used in processes of legitimating social actions, beginning with constructive forms of civil public religions to extreme fundamentalist movements making use of violence and the discourses of political extremism.
5
Publication available in full text mode
Content available

O implikacjach sformułowania art. 196 Kodeksu karnego w kategorii uczuć religijnych

67%
Wesołowska J.
Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem
|
2020
|
vol. 12
|
issue 4
200-219
EN
Article 196 of the Polish penal code penalizes the offence of ‘religious feelings’. This may be seen as an attempt to protect religion without making it an official state matter, positing it as injuries to individual citizen’s psyche. This article investigates the negative consequences of framing art. 196 in terms of religious feelings, both in the doctrine, and for the theory of law and wider social functioning of legal provisions. I attempt to show how this regulation is faulty and does not satisfy the hopes which motivated passing it. The phrase ‘religious feelings’ results in many interpretative difficulties as well as conflicts which defy the conciliatory intent behind it. The article notes the broader impact of the regulation and attempts to situate this impact in the context of the theory of law. It looks into how the psychological dimension of the regulation brings confusion and defies knowledge about emotions. Finally, it analyzes the broad social consequences of the usage of this phrase in law, using the perspective of the law’s expressive function to diagnose its influence on society. The article’s central focus is on the categories that law uses and its implications both in strictly legal sphere and in public life. This allows for a new approach to the dangers of careless legal phrasing, as well as to the problems of using references to emotions in law. The texts offers tentative suggestions of reform of the law in question.
PL
Zastosowanie pojęcia „uczuć religijnych” w art. 196 Kodeksu karnego, penalizującego ich obrazę, może wydawać się krokiem w kierunku społecznego kompromisu, łączącego światopoglądową neutralność państwa z ochroną imaginarium religijnego przez prawo. Tym samym sformułowanie to mogłoby być zręcznym rozwiązaniem legislacyjnym służącym koncyliacji i spójności społecznej. Niniejszy artykuł ma za cel omówienie negatywnych konsekwencji sformułowania art. 196 Kodeksu karnego w kategorii „uczuć religijnych”. Skupienie się na negatywnych implikacjach obecności tej frazy w prawie służyć ma pokazaniu, iż nie spełnia ona pokładanych w niej oczekiwań: nastręcza trudności interpretacyjnych, brakuje jej cech dobrego prawa, jest daleka od realizmu psychologicznego oraz dzieli i polaryzuje społeczeństwo zamiast je spajać. Pokazuję, w jaki sposób problemy te wynikają właśnie z przyjęcia kategorii uczuć religijnych. W pierwszej części artykułu identyfikuję i omawiam konsekwencje wynikające z takiego sformułowania dla dogmatyki prawa. Druga część pracy poświęcona jest implikacjom tej frazy na gruncie teorii prawa, w kontekście postulatów jurysprudencji. Trzecia część analizuje skutki sformułowania w dyskursie publicznym i szerszej sferze społecznej, przyjmując perspektywę ekspresyjnej funkcji prawa. Tekst przynosi nowe spojrzenie na zagrożenia wnoszone do prawa przez przyjmowaną frazeologię oraz na specyfikę odwołań do emocjonalności w dyskursie prawnym, jednocześnie oferując sugestie potencjalnych rozwiązań.
6
Publication available in full text mode
Content available

The Taming of Irreligion. Essay on the Abuse of the Non-Sacred Idea

67%
Piotrowski K.
Art Inquiry. Recherches sur les arts
|
2014
|
vol. XVI (XXV)
215-242
EN
I am going to outline the problem of the disintegration of the Latin hierarchical opposition religio/irreligio, showing the taming process of irreligion in the (post)modern culture. This marginal phenomenon – situated by ancient Romans in the domain of negativity – is a reactive cultural trend perceptible only in context. According to modern sociology, irreligion is an attitude towards religion which is not a complete rejection of belief (disbelief), but rather a selective lack of belief – unbelief. How did it come about, is it possible today to consider the hypothesis that the above-mentioned opposition functions as an operational unit, generating contemporary sociomorphism – often unconsciously, within the framework of an-tagonistic cooperation? In this view irreligion is not only a contamination of the source of the Latin tradition (religio), but it is subject to demarginalization and adopted as a tool of controlling religion – as its negative or its undeserved, unwanted assistant in the realization of its soteriological mission. I would argue that the increasingly numerous and less and less surprising micro-provocations of the irregulares – some of which were presented during the Brussels exhibition of Irreligia/ Irreligion (2001/2002) – although often intended to be icono-clastic (lately in a soft version), have targeted only the idolatrous and imperial dimension of religion. Therefore, they cannot desecrate the revealed faith.
PL
Zamierzam zarysować problem dezintegracji łacińskiej, hierarchicznej opozycji religio/irreligio, ukazując proces oswajania irreligii w (post)modernistycznej kulturze. To marginalne zjawisko – lokalizowane dotychczas w domenie negatywności bytu – jest reaktywnym i pojmowalnym tyko kontekstualnie dążeniem kultury. Zgodnie z modernistyczną socjologią, irreligia jest taką postawą wobec religii, która nie jest zupełnym odrzuceniem wiary (disbelief), lecz okazuje się raczej selektywną niewiarą (unbelief). Jak to się stało, że jest dziś możliwe rozpatrywanie hi-potezy, iż wspomniana wyżej opozycja funkcjonuje obecnie jako operacyjna całość, generując razem – często nieświadomie, w ramach antagonistycznej kooperacji – współczesny socjomor-fizm? W tej propozycji irreligia jest poskramiana nie tylko jako nieusuwalne, imperialne ska-żenie łacińskiej tradycji (religio), lecz jest poddana demarginalizacji i postrzegana jako sposób kontroli religii – jakby negatywny warunek czy niezasłużona, nieoczekiwana pomoc w realiza-cji jej soteriologicznej misji. Uważam, że coraz liczniejsze i mniej zaskakujące mikroprowo-kacje irregulares – częściowo zaprezentowane na brukselskiej wystawie Irreligia (2001/2002) – chociaż często chcą być ikonoklastyczne (ostatnio w wersji soft), uderzają tylko w idola-tryczny wymiar religii. Dlatego nie mogą one zbezcześcić ikonicznego sensu objawionej wiary.
7
Publication available in full text mode
Content available

Decisions of the District Court in Kraków in Blasphemy Cases (September 1, 1932 to September 1, 1939)

67%
Mikuła M.
Studia Iuridica Lublinensia
|
2016
|
vol. 25
|
issue 3
EN
According to reviews of penal cases in the District Court in Kraków, there were 46 cases based on Art. 172, i.e. blasphemy, in the period from September 1, 1932 (when the new penal code entered into force) to the beginning of the Second World War. 72.5% of those accused were sentenced to 6 to 12 months in prison (1/3 of sentences were suspended). The National Archive in Kraków contains the acts of only 16 cases; the rest were destroyed. From these remaining acts we learn that most of the accused were farmers or workers who were poorly educated and owned no property, and that they committed the crime mostly during the course of a quarrel, not rarely under the influence of alcohol. Judges did not verify prerequisites of the blasphemy precisely; they did not analyse the intent of the accused sufficiently. This negligence was demonstrated by attorneys, but without any positive results for the accused. The strong social demur against blasphemy and lack of tolerance for such behaviour is visible in the extant acts.
PL
Zgodnie z repertoriami spraw karnych Sądu Okręgowego w Krakowie w okresie od wejścia w życie kodeksu karnego w dniu 1 września 1932 r. do wybuchu II wojny światowej odnotowano 46 spraw karnych prowadzonych na podstawie art. 172, tj. przestępstwa bluźnierstwa. 72,5% oskarżonych było skazanych przez sąd I instancji, przy czym w większości przypadków była to kara pozbawienia wolności od 6 do 12 miesięcy, tylko w około 1/3 przypadków z warunkowym zawieszeniem wykonania. Zachowało się 16 akt tych spraw. Wynika z nich, że oskarżonymi byli przede wszystkim ludzie słabo wykształceni, rolnicy lub robotnicy, bez majątku, a popełnienie przestępstwa następowało zazwyczaj w okolicznościach kłótni, nierzadko pod wpływem alkoholu. Pragmatyka orzecznicza Sądu Okręgowego w Krakowie w tych sprawach wskazuje, że sędziowie w bardzo ograniczonym zakresie precyzyjnie weryfikowali ziszczenie się przesłanek przestępstwa z art. 172, nie badali również w wystarczającym stopniu występowania zamiaru popełnienia przestępstwa przez oskarżonego. Podnoszone to było w kilku sprawach przez nielicznie powoływanych obrońców, jednakże bez pozytywnych dla oskarżonych skutków procesowych. Odnotować należy silny sprzeciw społeczny wobec przypadków bluźnierstwa i brak tolerancji dla takich zachowań.
8
Publication available in full text mode
Content available

Od przestępstwa bluźnierstwa do prawnokarnej ochrony przekonań religijnych we francuskim prawie karnym

67%
Zawiślak M. J.
Studia Prawnicze KUL
|
2020
|
issue 2
377-400
EN
The most important legal act of the French Revolution did not refer to blasphemy. Removal of this crime from the French criminal law system took place under the provisions of the Act of 29 July 1881 on Freedom of the Press. Special legal protection, under the provisions of this Act, has been extended to freedom of speech. Currently, the actions protected under French criminal law is freedom of expression and, on the other hand, freedom from discrimination. Criminal provisions of the Act of 29 July 1881 on freedom of the press provides the protection of believers and non-believers against all forms of discrimination, including religious ones. The constitutional principle of secularism (laïcité) of the state has not exempted local Alsacien-Mosellan criminal law, including the blasphemy which was in force in Alsace-Moselle since 1871 until 2017. The removal of blasphemy from local Alsacien-Mosellan criminal law is part of the consistently implemented axiology of republican values with the subordination of the law to the idea of laïcité. The French Penal Code has strengthened the legal protection of believers against various forms of behavior discriminating against their religious feelings, in particular in non-public spaces.
PL
Najważniejszy akt prawny rewolucji francuskiej nie odnosił się do bluźnierstwa, całkowite zaś usunięcie tego przestępstwa z sytemu francuskiego prawa karnego nastąpiło na mocy przepisów ustawy z 29 lipca 1881 r. o wolności prasy. Szczególną ochroną prawną, na mocy przepisów tej ustawy, została objęta wolność słowa. Przepisy karne ustawy o wolności prasy przewidują ochronę osób wierzących, jak i niewierzących przed wszelkimi formami dyskryminacji, także religijnej. Konstytucyjna zasada świeckości państwa nie uchyliła lokalnego prawa karnego, w tym bluźnierstwa, obowiązującego w trzech departamentach: Górnym Renie, Dolnym Renie, Mozeli do 2017 r. Usunięcie bluźnierstwa z lokalnego prawa karnego to element konsekwentnie wdrażanej aksjologii republikańskiej formy rządów z podporządkowaniem prawa idei państwa świeckiego. Francuski Kodeks karny zaostrzył sankcje karne za popełnienie przestępstw zniesławienia religijnego oraz zniewagi, jakiej można dopuścić się przeciwko osobie lub grupie osób z powodu przynależności religijnej. Aktualnie we francuskim prawie karnym przedmiotem ochrony jest wolność słowa, a także przekonania religijne.
9
Publication available in full text mode
Content available

Islamizacja prawa karnego Pakistanu na przykładzie nowelizacji i stosowania przepisów prawa o bluźnierstwie

67%
Dziwisz S.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2019
|
vol. 22
233-254
EN
The aim of this article is to analyze the provisions of Chapter XV of the Pakistani Penal Code titled “Of Offences Relating to Religion” and commonly known as the “blasphemy law”. It includes a variety of crimes including blasphemy, profaning the Holy Quran, insulting religious feelings and using derogatory remarks in respect of the Prophet Muhammad. The article analyzes the legal solutions included in Chapter XV of the Pakistani Penal Code taking into account the historical context of their origin and application. The process of Islamization of laws and institutions began during the military regime of General Zia-ul-Hag, which is clearly seen on the example of Pakistan’s criminal law. In this period, five additional provisions were added to the Penal Code, including Section 295-C which introduces criminal liability for using derogatory remarks in respect of the Prophet Muhammad. The provisions under discussion have often been criticised for being discriminatory against religious minorities and inconsistent with human rights. They also violate the principles of equality and freedom of religion, which are guaranteed in the Constitution of the Islamic Republic of Pakistan. Their introduction to the Penal Code was part of the plan to bring about the Islamization of the law and the state.
PL
Celem niniejszego opracowania jest analiza przepisów rozdziału XV pakistańskiego kodeksu karnego, zatytułowanego „Przestępstwa związane z religią”, powszechnie znanego jako „prawo o bluźnierstwie”. W rozdziale tym znajdują się przepisy penalizujące zachowania polegające między innymi na bluźnierstwie, profanacji Koranu, obrażaniu uczuć religijnych i stosowaniu obraźliwych uwag w odniesieniu do Proroka Mahometa. W artykule dokonano analizy rozwiązań prawnych składających się na tzw. „prawo o bluźnierstwie” wraz z niezbędnymi historycznymi aspektami ich istnienia. Podczas reżimu wojskowego generała Zia-ul-Hag rozpoczęto islamizację praw i instytucji, co wyraźnie widać na przykładzie pakistańskiego prawa karnego. W tych latach do Kodeksu karnego wprowadzono pięć dodatkowych przepisów, w tym artykuł 295-C, który penalizuje stosowanie obraźliwych uwag w odniesieniu do Proroka Mahometa. Przedstawione przepisy prawne są często krytykowane za dyskryminację mniejszości religijnych i niezgodność z prawami człowieka. Naruszają także zagwarantowane w konstytucji Islamskiej Republiki Pakistanu zasady równości i wolności religii. Ich wprowadzenie było częścią realizowanego przez władze publiczne planu całkowitej islamizacji prawa i państwa.
10
Content available remote

Granice dozwolonego dyskursu antyreligijnego w II Rzeczypospolitej. Uwagi do orzeczenia Sądu Najwyższego z 5 lipca 1938 r. i jego aktualność dzisiaj

67%
Mikuła M.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2010
|
vol. 13
179-190
PL
Orzecznictwo Sądu Najwyższego doby międzywojennej cechowało się wysokim poziomem merytorycznym, opartym niejednokrotnie na wielostronnych porównaniach stanów normatywnych szeregu prawodawstw. Nie wszystkie orzeczenia wydane zostały jednak z taką samą pieczołowitością. Jednym z orzeczeń, które zasługuje na uwagę, jest wyrok SN z 5 lipca 1938, w którym Sąd Najwyższy podtrzymał stanowisko sądu drugiej instancji, skazujące oskarżonego z przepisu art. 174 k.k.: “Kto bluźni Bogu podlega karze więzienia do lat 5”. Oskarżony był tłumaczem francuskiej książki wolnomyśliciela, podważającej bóstwo Jezusa. Użycie przez niego w tłumaczeniu słów “gbur” i “awanturnik” zostało uznane za bluźnierstwo. Sąd Najwyższy dokonał co najmniej dwóch błędów w swoim rozumowaniu: po pierwsze nie nie zostało ustalone, czy jako tłumacz autor wykonując swój zawód zgodnie z prawidłami sztuki popełnił pomocnictwo czy też uznając tłumaczenie za osobny wyraz na gruncie prawa autorskiego – przestępstwo zupełnie inne od tego, jakie w świetle prawa polskiego popełnił francuski autor. Po drugie nie została przeprowadzona próba wzajemnego ważenia zasad: wolności religijnej oraz wolności słowa. Orzeczenie SN, jakkolwiek mogłoby zostać sformułowane znacznie lepiej, z pewnością wyszło naprzeciw społecznemu poczuciu sprawiedliwości. Czytając analizowane orzeczenie można odnieść wrażenie, że wyrok skazujący „musiał zapaść”, a sposób, w jaki przebiegała argumentacja, nie był najważniejszy. Niezależnie od tych uchybień, na gruncie obecnie obowiązującego k.k. (art. 196) po dziś dzień zachowuje aktualność myśl przewodnia tezy orzeczenia SN, która brzmi: Ustawodawstwo polskie nie zabrania ani wywodów, niezgodnych z (…) religią, ani nawet zaprzeczających istnieniu Boga, byle tylko owe wywody nie stanowiły bluźnierstwa czyli uwłaczaniu Bogu, „naruszenia czci należnej Bogu” w postaci obelgi, szyderstwa, urągania i innych zniewag (…).
EN
The jurisdiction of the Supreme court in the interwar period was characterized by the high substantive level, and was often based on the multifaceted comparisons of the normative states in the legislature ranges. Not all decrees, however, were issued with equal care for details. One of the decrees, which ought to be re-examined, is the Supreme Court verdict of 5th July 1938, in which the Supreme Court upheld the decision of the Court of Second Instance, finding the accused guilty on the basis of article 174 of the Penal Code.: “Whoever blasphemes against God is to be convicted to up to five years of prison.” The accused had translated a book by a French thinker, undermining the divinity of Christ. The use of words like “lout” or “brawler” was considered a blasphemy. There are at least two mistakes in the reasoning of the Supreme Court. Firstly, it had not been clarified whether a translator, following the premises of his profession, committed the crime of helping or, having recognized the translation as a separate work on the basis of the copyright law, committed a crime completely different than that of the French author. Secondly, the attempt of mutual balancing the principles of religious equality and the freedom of speech had not been conducted. The Supreme Court verdict, which could be expressed in a better way, met the social need for justice. After reading the decree one may infer that the verdict convicting the accused was seemingly the only right verdict, irrespectively of the argumentation provided during the trial. Regardless of the mistakes, according the contemporary Penal Code (article 196), the main idea standing behind that Supreme Court verdict remains relevant up to nowadays: Polish legislature does not prohibit the speeches not complying with religion or even denying God’s existence, as long as the speeches are not blasphemous, that is their authors do not speak against God in insulting terms, do not “violate the worship that is to be paid to God” by means of an insult (…), contempt, despise and other affronts.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.