Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  brud
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

BRZYDOTA KICZU I BRZYDOTA BRUDU. DWA WARIANTY ANTYKALLIZMU W TWÓRCZOŚCI BRUNONA SCHULZA

100%
Sowińska I.
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
|
2018
|
vol. 16
77-92
EN
The article presented here contains a detailed analysis of two variants of ugliness aes-thetics in the work of Bruno Schulz. In the first part, aesthetics is discussed here as the “ugliness of kitsch”, i.e. the concept of valuing rubbish and bad taste. The author points out their similarities with the aesthetics of Camp. The second part of the article is devot-ed to the naturalist ugliness of the world presented in Schulz’s works. The fascination with disease, impurity and self-imposition is called “the ugliness of filth”. According to the author, all these phenomena fall within the definition of “anti-callistic” – the concept of art proposed by a Polish art historian.
2

„Mój świat wypełnia ogień i krew” – Mad Max: Na drodze gniewu i semantyczne gry z postapokaliptycznym brudem

100%
Kowalczyk M.
Kwartalnik Filmowy
|
2021
|
issue 114 Zanieczyszczenie, brud, skaza
164-178
PL
Założenia gatunkowe kina postapokaliptycznego wymuszają określoną estetykę, której dominantę często stanowi brud. Element ten jest zwykle przeciwstawiony domniemanej czystości świata przed katastrofą. Przykładem realizacji tej strategii jest film Mad Max: Na drodze gniewu (Mad Max: Fury Road, reż. George Miller, 2015). Autor wskazuje wszakże, że dzieło Millera ujawnia ciekawą ambiwalencję: sugerując prawomocność typowej dla gatunku opozycji brud-czystość, jednocześnie ją unieważnia. W omawianym filmie można bowiem dostrzec trzy różne systemy znaczeniowe ufundowane na tych kategoriach. Pierwszy jest konsekwencją przyjęcia konwencji gatunkowej, a dwa następne wynikają z oryginalnego spojrzenia autorskiego i stanowią udaną próbę przezwyciężenia typowych znaczeniowych uwikłań elementów świata postapokaliptycznego. W artykule zostały wykorzystane m.in. elementy semiotycznej analizy filmu zaproponowanej przez Rolanda Barthesa, a także ustalenia Mary Douglas dotyczące kategorii brudu i czystości w kulturze.
EN
The genre conventions of the post-apocalyptic cinema enforce a specific aesthetics, and its visual dominant is often dirt. This element is usually contrasted with the alleged purity of the world before a catastrophe. Mad Max: Fury Road (dir. George Miller, 2015) seems to be an example of this strategy. However, the article shows that Miller’s work reveals an interesting ambivalence: suggesting the legitimacy of the dirt-purity opposition typical of the genre, the film simultaneously undermines it. Therefore, in Mad Max: Fury Road we can see three different systems of meaning based on these categories. The first one is a consequence of the genre convention, the next two show the original author’s vision and represent a successful artistic attempt to overcome the typical perception of some features of the post-apocalyptic world. The article uses elements of Roland Barthes’s semiotic analysis of film, as well as Mary Douglas’s findings on the category of dirt and purity in culture.
3
Publication available in full text mode
Content available

Między kiczem a nieczystością. Literackie reprezentacje estetyki brzydoty w poematach prozą Tadeusza Micińskiego

100%
Sowińska I.
Acta Neophilologica
|
2023
|
vol. XXV/1
71-84
PL
Artykuł prezentuje zabiegi stylistyczne, składające się na całokształt świata przedstawionego zawartego w poematach prozą Tadeusza Micińskiego, które akcentują szeroko rozumianą estetykę brzydoty. Szczególną uwagę zwraca na bipolarność tej koncepcji, na której jednym biegunie estetyki znajdują się różnorodne obrazy nieczystości: brud, tortury, zgnilizna. Na drugim biegunie pojawia się estetyka kiczu – unaocznienie „sztucznych rajów”. Z syntezy tych dwóch estetyk tworzy się kategoria pośrednia: „kicz onirycznej makabry”.
EN
The article presents the stylistic interventions that form the overall picture of the world portrayed in the prose poems of Tadeusz Miciński, emphasizing the aesthetics of ugliness in the broadest sense. It pays particular attention to the bipolarity of this concept. Upon one pole of aesthetics there are various images of impurity: filth, torture, rottenness., whilst at the other pole, there appears the aesthetics of kitsch – the illustration of artificial paradises. At the border between these two aesthetic poles, an intermediate category emerges: “Kitsch of the Onirian Macabras”.
4
Publication available in full text mode
Content available

The urban river in Dickens, Dostoevsky and Prus

80%
Budrewicz A.
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
|
2015
|
issue 5(8)
407-425
EN
The article offers a comparative analysis of the literary presentations of three rivers (the Thames in London, the Neva in Petersburg, and the Wisła in Warsaw) in the following novels: Charles Dickens’s Our Mutual Friend, Fyodor Dostoevsky’s Crime and Punishment, and Bolesław Prus’s The Doll. The author discusses the presentations of these rivers and the ways the writers engaged river imagery with the cities. The rivers played crucial roles in shaping the plot and in the characterisation of the protagonists. The Thames serves a crucial part in Our Mutual Friend: it offers safety to some characters, but it is also a deadly power to others. The Neva and the Wisła are related to self-exploration of the main characters who find it necessary to wander around the river banks; it is near the river bank when they undergo an internal transformation (Raskolnikov) or reflect upon humanity (Wokulski).
5
Publication available in full text mode
Content available

Freeganin w kłopotach. Aksjologiczny stosunek do brudu i pożywienia

80%
Pelska A.
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
|
2022
|
vol. 57
|
issue 2
24-48
EN
This article is based on ethnographic research conducted among freegans in 2021. It explores issues of valuation linked to the cultural categories of food and dirt, which come together in a surprising way in the phenomenon of freeganism. The main questions addressed in the article are: why does the practice of freeganism arouse social controversy and even disgust? How do the participants of the movement deal with this confusion of axiologies - of dirt and food - that blatantly disrupts the cultural order? Using Mary Douglas'es structuralist theory of dirt (drawn primarily from her book Purity and Danger) and my field material, I also demonstrate the connections between freegan ethics, the phenomenon of wastefulness and the status of trash in culture, which freegans often consider to be arbitrarily and unjustifiably assigned.
PL
Niniejszy artykuł opiera się na badaniach etnograficznych przeprowadzonych w środowisku freegan w 2021 roku. Porusza kwestie wartościowania związanego z kulturowymi kategoriami pożywienia i brudu, które w zaskakujący sposób łączą się ze sobą w zjawisku freeganizmu. Główne pytania stawiane w artykule to: dlaczego podejmowane w ramach freeganizmu praktyki budzą społeczne kontrowersje, a nawet obrzydzenie? Jak uczestnicy ruchu radzą sobie z aksjologicznym pomieszaniem brudu i jedzenia, które rażąco narusza porządek kulturowy? Posługując się teorią brudu Mary Douglas (wyłożoną głównie w książce Czystość i zmaza) i moimi materiałami terenowymi, prezentuję powiązania między freegańską etyką, zjawiskiem marnotrawstwa oraz statusu śmiecia w kulturze, który freeganie często uznają za przydzielony arbitralnie i bezpodstawnie.
6
Publication available in full text mode
Content available

Brud, czyli o regule geografii Interdyscyplinarnej Placówki Twórczo-Badawczej „Pracownia”

80%
Dobiasz-Krysiak M.
Pamiętnik Teatralny
|
2024
|
vol. 73
|
issue 2
163-188
EN
This article is devoted to the analysis of the performative activities of the Interdisciplinary Creative Research Center “Pracownia,” which was active in Olsztyn and the region of Warmia at the turn of the 1970s and 1980s. It presents the results of ethnographic and archival research on the traditions of Polish cultural animation understood as research in action and research through art. The organizing category of the text is dirt, understood metaphorically as a continuum of “cleansing” and “making dirty,” characteristic of this group. Starting creative work often required “clearing” the area, but not to get rid of dirt, but to “take it straight into your hands,” get to know it and work with it. Dirt connected the members of “Pracownia” with the soil and land and enabled them to act in accordance with the activist “rule of geography”: rooting and deritualizing. It was the domain of work, it connected them with local people and also allowed them to know themselves better-in hardship, in discomfort, in relationships. Dirt knocked them out of mental habits ruts and, increased the critical view of reality-political, social, geographical, focused on concerning the problem of housing. It enhanced bottom-up creativity, enabled the creation of households/clusters that were important and inspired the exchange of ideas. Finally, it is also a subversive action, a shelter, a hiding place- when dirt was used as camouflage and came into played with the environment, allowing the “march through institutions” to create democratic social and cultural organizations.
PL
Artykuł poświęcony jest analizie działań performatywnych Interdyscyplinarnej Placówki Twórczo-Badawczej „Pracownia”, która działała w Olsztynie i na Warmii na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku. Jest on wynikiem badań etnograficznych i kwerend archiwalnych dotyczących źródeł polskiej animacji kultury rozumianej jako badania w działaniu i badania przez sztukę. Kategorią organizującą wywód jest brud rozumiany metaforycznie jako continuum „oczyszczania” i „zabrudzania” charakterystyczne dla „Pracowni”. Rozpoczęcie pracy twórczej wymagało często „oczyszczenia” terenu, ale nie po to, by pozbyć się brudu, lecz by „brać go prosto w ręce”, poznać go i z nim pracować. Brud łączył członków „Pracowni” z ziemią i umożliwiał działanie zgodne z aktywistyczną „regułą geografii” – zakorzeniające i derytualizujące. Był domeną pracy, łączył z ludźmi, a także pozwalał lepiej poznać siebie – w trudzie, w niewygodzie, w relacjach. Brud wybijał z mentalnych przyzwyczajeń, wzmagał krytyczny ogląd rzeczywistości – politycznej, społecznej, geograficznej, mieszkaniowej. Wreszcie – wzmagał oddolną kreatywność, umożliwiał tworzenie miejsc/skupisk ważnych i inspirujących do wymiany myśli. To też działanie subwersywne, schronienie, kryjówka – kiedy brud używany był jako kamuflaż i wchodził w relacje z otoczeniem, pozwalając na „marsz przez instytucje” tworząc demokratyczne organizacje społeczno-kulturowe.
7
Publication available in full text mode
Content available

Brud jako metafora w twórczości Brunona Schulza

71%
Jarnotowska M.
Prace Polonistyczne
|
2014
|
vol. 69
117-128
EN
The study describes anthropological and philosophical aspects of dirt as a metaphor. The author interprets the motif in the context of hygiene rhetoric (crystal palace, cleansing the society of unnecessary elements, dirt as a form of revolt, dirt as stigma etc.). Based on the example of Dwugłos o Schulzu by Kazimierz Wyka and Stefan Napierski she analyzes the meaning of metaphors and axiologically characterized pictures, favouring the analogy: if it is dirty, it is immoral. The author is interested in the idea of cleanliness and dirt as understood and pictured by the authors of the interwar period. It is these notions that literary critics of the named period refer to while formulating allegations towards Schulz’s works. The author presents dirt as a historically and culturally variable category, which was influenced by the development of medicine, cosmetic industry and advertising. She confronts Schulz’s modern guardian of order — Adela, with Jacob, an eccentric who introduces chaos and impropriety. The author is trying to grasp these metaphors and pictures due to which dirt in Schulz’s world stands for a creative potential.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.