Search results

1

Nazwy firm jako przedmiot językoznawczych opracowań naukowych

100%

Świtała-Cheda M.

Conversatoria Linguistica

|

2013

|

issue 7

165-181

PL

The article reviews the literature in which author studied the names of companies. The collected literature was traced in terms of chronological order. Author examined in which period studies devoted to the names of companies first appear and development of research intensity on this class of names. Author examined naming the branches and to what degree it was the subject of analysis. He also took account of research methods, allowing to see how traditions of polish research chrematonymy developed and what are the new trends in research.

2

Inwencja nazwotwórcza bydgoszczan (na materiale nazw pawilonu «Akwarium i Terrarium» w Ogrodzie Fauny Polskiej w Bydgoszczy)

85%

Święcicka M., Peplińska-Narloch M.

Język Polski

|

2014

|

vol. 94

|

issue 5

428-440

PL

Zasadniczym celem niniejszego szkicu jest próba przeglądu i klasyfikacji nazw pawilonu „Akwarium i Terrarium”, nadesłanych przez bydgoszczan, w ramach „Konkursu na nazwę pawilonu na terenie Ogrodu Fauny Polskiej w Bydgoszczy”, zorganizowanego w listopadzie 2012 roku przez Prezydenta Miasta Bydgoszczy. Typologia została przeprowadzona przede wszystkim z uwzględnieniem kryterium semantycznego. Na jego podstawie poszczególne nazwy włączono do określonych grup o wspólnej lub podobnej motywacji. Nie bez znaczenia w klasyfikacji nazw jest też kryterium strukturalne.

EN

The main aim of the present work is an attempt to review and classify the proper names for the “Aquarium and Terrarium” pavilion. The names were submitted by the inhabitants of Bydgoszcz within the “Competition for the name of the pavilion in the Polish Fauna Garden in Bydgoszcz”, organized in November 2012 by the Mayor of Bydgoszcz. The typology is based primarily on the semantic criterion according to which the individual names were included in specific groups with common or similar motivation. Also the structural criterion was not without significance in the classification of the names.

3

Nazwy autorskich wypieków w polskich show kulinarnych

51%

Burska K.

Prace Językoznawcze

|

2021

|

vol. XXIII/1

215–228

PL

Nazwy potraw odgrywają istotną rolę, gdyż nierzadko wpływają na wybór konsumenta w restauracji lub sklepie albo też zachęcają do samodzielnego ich przyrządzenia. Celem artykułu jest semantyczno-pragmatyczna analiza nazw autorskich wypieków w polskim show kulinarnym „Bake off – Ale ciacho!” emitowanym w TVP2 w latach 2016–2019. Materiał badawczy składa się z 300 przykładów. Niemalże obligatoryjnym elementem każdej analizowanej nazwy jest imię uczestnika, które pełni funkcję informacyjną. W wielu nazwach na pierwszy plan wysuwa się funkcja marketingowa. Onimy te nie tylko przekazują informacje o składnikach, pochodzeniu produktów, właściwościach wypieku, jego przeznaczeniu bądź sposobie wykonania, lecz także mają za zadanie pobudzić zmysły, narzucają pozytywne wartościowanie, nierzadko wykorzystując bogatą metaforykę.

EN

The names of the dishes play an important role, because they often determine the choice of the consumer in a restaurant or shop or encourage them to cook them themselves. The aim of the article is a semantic and pragmatic analysis of the names of bakings in the Polish cooking show „Bake off – Ale ciacho!” broadcast on TVP2 in the years 2016–2019. The research material consists of 300 examples. Almost an obligatory element of each analyzed name is the name of the participant, which has an informative function. In many names, the marketing function is emphasized. They not only provide information about ingredients, origin of products, baking properties, its purpose or method of baking, but also are designed to stimulate the senses, impose positive valuation, often using rich metaphors.

4

Polskie i ukraińskie nazwy producentów słodyczy i ich wyrobów w ujęciu kontrastywnym

51%

Rutkiewicz-Hanczewska M.

Onomastica

|

2021

|

vol. 65

|

issue 2

285-303

EN

The subject of the article is the unique nature of Polish and Ukrainian names of sweets, the motives for their creation and the sociopolitical and cultural circumstances in which they were formed. A comparative analysis showed that both Polish and Ukrainian names shape the image of these products in a similar way. They inform the potential customer about the interior of the product (i.e. the product content, its taste, as well as the type of sweets) and about its outer side, i.e. its texture, shape and function. Other elements of the characteristics go beyond the physically experienced object. They relate to its market characteristics and create the image of its recipients, inherently embedded in the product name, not only specifying their character (sports fans, students, children, adults, or the elderly), but also suggesting the season and time of day when particular products can be enjoyed. The names also specify the place and the occasion for possible tasting, emphasizing the important values of the food product: its local / regional character and its originality. Ukrainian names express regionalism in two ways: by reference to old brand names from the USSR times and by their translation into Ukrainian, and - to a much lesser extent, compared to Polish names - by endonyms. In the Ukrainian marketing space, in contrast with the Polish one, foreign names are also very popular. In Ukrainian brand names, names from color terms are more numerous, similarly to the titles of literary works and the names of their heroes.

PL

Przedmiotem artykułu jest specyfika polskich i ukraińskich nazw słodyczy, motywów ich kreacji i uwarunkowań społeczno-polityczno-kulturowych, które miały wpływ na ich uformowanie. Analiza porównawcza wykazała, że nazwy polskie, jak i ukraińskie w zbliżony sposób kreują nazywane produkty. Informują potencjalnego klienta o wnętrzu produktu (tj. zawartości wyrobu, jego smaku, a także typie i gatunku słodyczy) oraz o zewnętrznej stronie wyrobu, tj. jego fakturze, kształcie, a także funkcji. Kolejne elementy charakterystyki wykraczają poza fizycznie doświadczalny obiekt. Dotyczą jego cech rynkowych, kreują immanentnie zaprogramowaną w nazwie postać adresata. Nie tylko precyzują jego postać (kibic sportowy, student, dziecko, dorosły, osoba starsza), sugerują również porę dnia i roku, podczas której można kosztować określonych produktów. Doprecyzowują miejsce oraz okazję ewentualnej degustacji, podkreślają istotne wartości produktu spożywczego, którymi są lokalność, regionalizm i oryginalność. Nazwy ukraińskie ten regionalizm wyrażają na dwa sposoby: w nawiązaniach do dawnych nazw marek z czasów ZSRR i ich tłumaczeniu na język ukraiński, oraz – w zdecydowanie mniejszym stopniu w porównaniu z nazwami polskimi – przez rodzime nazwy deproprialne. W ukraińskiej przestrzeni marketingowej bardzo popularne są też nazwy obcojęzyczne (w tym egzonimy), zarówno w grupie określeń odapelatywnych, jak i odproprialnych. Zwraca uwagę dwujęzyczność ukraińsko-rosyjska nazw zamieszczanych na jednym produkcie, stanowiąca pokłosie długotrwałego związku Ukrainy z ZSRR. W materiale ukraińskim liczniej reprezentowana jest kategoria nazw od określeń kolorów oraz tytułów utworów literackich i bohaterów bajek. Różnice w kreacji polskich i ukraińskich nazw wynikają z odmiennej historii, polityki językowej, gospodarczej, stosowanej grafii i mają charakter częściej ilościowy niż jakościowy.

5

Chrematonimy w funkcji społeczno-kulturowej na przykładzie druków ulotnych Wolnego Miasta Gdańska 1920–1939

51%

Olszewska I.

Socjolingwistyka

|

2017

|

issue 31

163–175

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza chrematonimów w realiach historycznych oraz ich roli jako symboli tożsamości kulturowej. Omawiane w tekście niemieckojęzyczne chrematonimy z okresu Wolnego Miasta Gdańska (WMG) 1920–1939 nie były dotąd przedmiotem analizy kulturowej. Podstawę podziału i analizy chrematonimów wyekscerpowanych na potrzeby niniejszego artykułu z druków ulotnych WMG stanowi model badawczy Artura Gałkowskiego (2011) wraz z podziałem chrematonimów w funkcji kulturowo-użytkowej na chrematonimy marketingowe, społecznościowe i ideacyjne. Analiza wykazała, iż nazwy zakodowane w drukach ulotnych są odzwierciedleniem obrazu otaczającego świata mieszkańców WMG oraz utrwalonym symbolem ich tożsamości kulturowej.

EN

The aim of the following article is the analysis of chrematonyms in historical reality and of their role as the symbols of cultural identity. The German language chrematonyms from the period of the Free City of Danzig covered in the following article have not been the object of the cultural analysis so far. The basis of the division and analysis of chrematonyms excerpted on the needs of the following article from the advertisement prints of the Free City of Danzig is constituted by the research model by Gałkowski (2011) together with the division of chrematonyms into marketing chrematonyms, social chrematonyms and idea-creating chrematonyms in the culturally usable function. The analysis showed that names coded in advertisement prints mirror the surrounding world of the inhabitants of the Free City of Danzig and create a fixed symbol of their cultural identity.

6

Nomination skills of pre-school children Part 2

51%

Kij M.

Logopedia Silesiana

|

2021

|

vol. 10

|

issue 1

PL

Artykuł jest drugą częścią publikacji poświęconej badaniom nad poziomem umiejętności nominacyjnych dzieci w wieku od czterech do sześciu lat. W poprzedniej części skupiono się na zabawkach humanoidalnych oraz zabawkach niewzorowanych na istotach żywych. W niniejszym opracowaniu zbadane zostało nazewnictwo zwierząt oraz pluszowych zabawek wzorowanych na zwierzętach. Przeanalizowano metody tworzenia nazw przez dzieci oraz elementy rzeczywistości pozajęzykowej utrwalone w tych onimach. Zbadano ponadto wpływ czynników społeczno-kulturowych (wieku, płci) na rozwój umiejętności nominacyjnych przedszkolaków.

EN

This paper is a second part of a publication devoted to the level of nomination skills of children aged four to six. Whilst the first part focused on toys: humanoid and not modelled on living beings – this paper examines the naming of animals and plush toys modeled on animals. The author analyses methods used by children to create proper names (chrematonyms) and elements of extralinguistic reality rooted in these names. The influence of socio-cultural factors (age and gender) on the development of naming skills of pre-schoolers is also examined.

7

Upmany i Anrikleje, Czuje i Nieczuje, czyli o wpływie nazw własnych na interpretację wybranych tomów poezji Jana Kasprowicza

51%

Kiszka-Pytel B.

Prace Językoznawcze

|

2020

|

issue XXII/2

67–78

PL

Artykuł dotyczy nazw własnych w poezji Jana Kasprowicza, wyekscerpowanych z wybranych tomów jego poezji – Krzaku dzikiej róży, Księgi ubogich, Hymnów i wydanego pośmiertnie zbioru Mój świat. W analizach pominięte zostały ludowe antroponimy i górskie toponimy. Szczególną uwagę poświęcono natomiast dotychczas marginalizowanym relacjom zachodzącym pomiędzy onimami odnoszącymi się do sfery religijnej i do nazw produktów przemysłowych, a także ich wpływowi na interpretację spuścizny Kasprowicza.

EN

This article is related to the notion of proper names in the poetry of Jan Kasprowicz, selected from his volumes of poetry – Krzak dzikiej róży, Księga ubogich, Hymny and Mój świat, a collection of poems which was published posthumously. The article does not encompass folk anthroponyms and toponyms related to the Polish mountains. Particular attention has been paid to the connections, so far marginalized, between the onyms related to the religious and commercial spheres as well as their influence on the interpretation of Kasprowicz’s works.

8

O chrematonimach w reportażach Melchiora Wańkowicza z tomu Anoda i katoda

51%

Guz M.

Prace Językoznawcze

|

2020

|

issue XXII/4

41–56

PL

Przedmiotem artykułu są chrematonimy w reportażach Melchiora Wańkowicza z tomu Anoda i katoda. Celem niniejszego opracowania jest prezentacja różnorodności tej kategorii onimicznej. Chrematonimy przyporządkowano pięciu kategoriom: nazwy przedsięwzięć kulturowych, nazwy instytucji, nazwy firm, nazwy pojazdów oraz nazwy produktów. W obrębie poszczególnych kategorii rozróżniono liczne podkategorie, np. wśród nazw przedsięwzięć kulturowych występują w dziele M. Wańkowicza m.in.: tytuły książek, czasopism, artykułów w czasopismach, tytuły felietonów samego autora. Z kolei w nazwach różnych rodzajów instytucji wymienia się m.in.: nazwy instytucji związanych z kulturą, instytucji finansowych. W nazwach organizacji, towarzystw wyróżniono przykładowo: organizacje rolnicze, wojskowe, pomocowe i wiele innych. Poświęcono także uwagę kategorii przejściowej między toponimią a chrematonimią, czyli nazwom budynków oraz nazwom odznaczeń – falaronimom. Ponadto założeniem niniejszego szkicu jest ukazanie, jaką funkcję pełnią chrematonimy w analizowanych tekstach. Największy zbiór stanowią nazwy przedsięwzięć kulturowych. W tej grupie dominują tytuły książek. Chrematonimy w Anodzie i katodzie najczęściej pełnią trzy podstawowe funkcje: funkcję lokalizacji w przestrzeni, funkcję socjologiczną oraz informacyjną.

EN

The article deals with chrematonyms in reports by Melchior Wańkowicz from the Anoda i katoda collection. The aim of the study is to present the diversity of this onymic category. The excerpted chrematonyms were assigned to five categories: names of cultural enterprises, names of institutions, names of companies, names of vehicles and names of products. Numerous subcategories were identified within each category, e.g. the names of cultural enterprises in Wańkowicz’s texts include titles of books, periodicals, articles in periodicals and titles of Wańkowicz’s feuilletons. Furthermore, the names of institutions include names of cultural institutions and financial institutions. The names of organisations and associations include: agricultural, military, aid organisations and others. Some attention was also devoted to a transition category between toponymy and chrematonymy, i.e. names of buildings and names of orders – phalaronyms. The set of cultural enterprises is the largest, with book titles dominating. Moreover, the aim of the study is also to demonstrate the function of chrematonyms in the texts under analysis. The chrematonyms in the Anoda i katoda collection typically perform three basic functions: the function of spatial location, the sociological function and the informational function.

9

Umiejętności nominacyjne przedszkolaków

51%

Kij M.

Logopedia Silesiana

|

2020

|

issue 9

EN

This paper aims to investigate the level of naming skills of children between four and six years of age and to check if pre-schoolers, while naming new toys on the ad-hoc basis, do it randomly or whether the process is systemic. The methods, as well as the elements of extra-linguistic reality, used in the creation of names by children are analyzed. Moreover, efforts were made to deepen the study by analysing the influence of socio-cultural factors such as age and gender on nomination skills of children.

PL

Celem autorki było określenie poziomu umiejętności nominacyjnych dzieci w wieku od czterech do sześciu lat, a także zbadanie, czy nadając nazwy nowym zabawkom, dzieci ze wskazanej grupy wiekowej robią to w sposób losowy czy też proces ten nosi znamiona systemowości. Przeanalizowano metody stosowane przez dzieci w tworzeniu nazw. Rozważono, jakie elementy rzeczywistości pozajęzykowej są utrwalane w chrematonimii dziecięcej. Badania pogłębiono o analizę wpływu czynników społeczno-kulturowych (wieku, płci) na umiejętności nominacyjne.

10

O nazwach klubów biegowych

41%

Kijak A.

Polonica

|

2015

|

vol. 35

199-207

EN

The subject of the article is an attempt to describe the running team names: the structure and the meaning. This category of onyms is new and connected with popularity of running. A basis is the material collected during the marathons in 2014.

11

Natura jako element nominacyjny w kreacji nazw miejskich lokali gastronomicznych

31%

Rudnicka-Fira E.

Prace Językoznawcze

|

2018

|

vol. XX/3

139–150

EN

The article attempts to examine the nomination of urban gastronomic establishments that use nature in its creations, a broadly understood nature that is an inseparable part of urban space. In creating the names of studied service objects, elements of the natural world were used, coming from very different areas (including fauna, f lora, geology, geography, meteorology, astronomy, hydrology, etc.). These names evoke different associations, contain usually a certain persuasion acting on the emotions and will of the recipient, thus obtaining marketing value. Material from two geographically and economically diverse regions of Poland (Silesia and the south-eastern borderland) was analyzed. It has few features that refer to the region.

12

„Co na to słownik? Co na to zasady pisowni? Milczą, wciąż pozwalają...” O MAKARą (nie?)

31%

Badyda E.

|

2013

|

vol. 8

|

issue 1

7-17

EN

The author of the article discusses the name of the food product MAKARą in the context of unlimited rights of proper names. According to the traditional view, a proper name denotes only and has no meaning, although this theory is undermined in the light of new linguistic phenomena. Lots of chrematonyms has also an advertising function, some of them basing on appelatives and being created in such a way the relation between an appeletive and a proper name could be readable. This is in case of MAKARą derived from makaron (English noodle) with the transforming of spelling and pronunciation. Regardless of whether the pragmatic effect of the name is successful, from the point of view of the system of Polish language the name brings a lot of trouble. It is not accentuated in accordance with the rules of Polish stress and it cannot be inflected. Its form does not allow to decide about its grammatical gender unamibiguously and when spelt according to the Polish spelling rules {Makarą), loses its advertising power. There is also an ethical aspect of the discussed name - because of its deceptive form, namely the ending -ą. It can have bad influence on the correctness of language. This is because there are specific troubles connected with the pronunciation and spelling of nasal vowels and the group consisting of a vowel and a nasal consonant and the mistakes in this area are still common. The example of the name discussed prompts the author to reflect on whether creating proper names should be at least in some way restricted.

Refine search results

Nazwy firm jako przedmiot językoznawczych opracowań naukowych

Inwencja nazwotwórcza bydgoszczan (na materiale nazw pawilonu «Akwarium i Terrarium» w Ogrodzie Fauny Polskiej w Bydgoszczy)

Nazwy autorskich wypieków w polskich show kulinarnych

Polskie i ukraińskie nazwy producentów słodyczy i ich wyrobów w ujęciu kontrastywnym

Chrematonimy w funkcji społeczno-kulturowej na przykładzie druków ulotnych Wolnego Miasta Gdańska 1920–1939

Nomination skills of pre-school children Part 2

Upmany i Anrikleje, Czuje i Nieczuje, czyli o wpływie nazw własnych na interpretację wybranych tomów poezji Jana Kasprowicza

O chrematonimach w reportażach Melchiora Wańkowicza z tomu Anoda i katoda

Umiejętności nominacyjne przedszkolaków

O nazwach klubów biegowych

Natura jako element nominacyjny w kreacji nazw miejskich lokali gastronomicznych

„Co na to słownik? Co na to zasady pisowni? Milczą, wciąż pozwalają...” O MAKARą (nie?)