Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  civic nationalism
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
Hybrid identities in the era of ethno-nationalism: The case of the krajowcy in LithuaniaThis article deals with the identification of the so-called krajowcy – a relatively small group of Polish-speaking activists in Lithuania and Belarus in the late nineteenth and early twentieth century who promoted an idea of the re-establishement of the Grand Duchy of Lithuania. This article claims that the krajowcy democrats (Michał Römer, Tadeusz Wróblewski, Konstancja Skirmuntt and others) were not nationally indifferent. On the contrary, they promoted a clearly formulated national identity ideology, different to the dominant (ethno-linguistic) one. First of all, the krajowcy were nationalists in a civic sense: they were Lithuanians, citizens of Lithuania within its historical boundaries. In addition, some of them, for example Wróblewski, suggested strengthening ethno-linguistic nationalism as well, otherwise his national personal autonomy concept would simply not have worked. Others, such as Konstancja Skirmuntt, Juozapas Albinas Herbačiauskas and Michał Römer, expressed a hybrid identification with several national cultures, and sometimes their self-identification was even reminiscent of identity ideologies that had dominated in earlier historical periods. Tożsamości hybrydowe w erze etnonacjonalizmu – „krajowcy” na LitwieArtykuł jest poświęcony identyfikacji tak zwanych krajowców, stosunkowo nielicznej grupy polskojęzycznych aktywistów działających na Litwie i Białorusi pod koniec XIX i na początku XX wieku, promujących ideę odtworzenia Wielkiego Księstwa Litewskiego. Artykuł wykazuje, że reprezentanci demokratycznego skrzydła tego ruchu (Michał Römer, Tadeusz Wróblewski, Konstancja Skirmuntt i inni) nie byli narodowo obojętni. Wręcz przeciwnie, promowali jasno sformułowaną ideologię tożsamości, odmienną od dominującej wówczas narracji etnolingwistycznej. Byli przede wszystkim narodowcami w sensie obywatelskim – Litwinami, obywatelami Litwy w jej historycznych granicach. Co więcej, niektórzy z nich, na przykład T. Wróblewski, postulowali także wzmocnienie nacjonalizmu etnolingwistycznego, w przeciwnym bowiem razie proponowana koncepcja autonomii osobistej nie miałaby szans na zaistnienie. Inni działacze, tacy jak Konstancja Skirmuntt, Juozapas Albinas Herbačiauskas (Józef Albin Herbaczewski) i Michał Römer, identyfikowali się z wieloma kulturami narodowymi, a ich samoidentyfikacja przywodzi czasem na myśl ideologie tożsamości, dominujące we wcześniejszych epokach historycznych.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie rezultatów badań z zakresu historii idei zarówno europejskiego republikanizmu, jak i radykalizmu politycznego. Punktem wyjścia podjętych analiz jest rekonstrukcja interpretacji historycznego sensu sarmackiego republikanizmu szlacheckiego wypracowanej przez jednego z głównych przedstawicieli Warszawskiej Szkoły Historii Idei – Andrzeja Walickiego. W nawiązaniu do tej interpretacji, argumentacja przedstawiona w artykule kieruje się przeciwko szeroko akceptowanej tezie o jednoznacznym konserwatyzmie tej formy republikanizmu. Drogą argumentacji jest wskazanie na wewnętrzną paradoksalność opisywanego zjawiska intelektualnego, będącego z perspektywy historii idei anty-absolutystyczną, obywatelską ideologią wolności politycznej. Tym, co stanowi w artykule przedmiot krytyki, jest podjęta przez Walickiego próba interpretacji republikanizmu szlacheckiego jako „zalążkowej” postaci nowoczesnego nacjonalizmu obywatelskiego. Argumentem przeciwko tej interpretacji jest stwierdzenie, iż jest ona oparta na normatywnym, a nie tylko opisowym podejściu do idei nowoczesności oraz ukrytej tezie na temat wewnętrznej logiki historii. W myśl głównej tezy artykułu, właściwszą drogą rozwiązania paradoksu związanego z interpretacją sarmackiego republikanizmu szlacheckiego jako „konserwatyzmu wolności” jest wpisanie tego zjawiska w europejską tradycję radykalizmu politycznego. Oryginalność przedstawionych tu badań z zakresu historii radykalizmu polega na wypracowaniu w ich ramach uogólnionego pojęcia „radykalizmu stanowego”. Celem tej konstrukcji pojęciowej jest umożliwienie zidentyfikowania idei samej nowoczesności jako integralnego elementu ideologii radykalizmu trzeciego stanu względnie radykalizmu klasy średniej. Zgodnie z przedstawioną w artykule interpretacją, sarmacki republikanizm szlachecki należałoby z kolei zidentyfikować tak samo, jak francuski „frondyzm” – jako swoisty radykalizm szlachecki, w którym można widzieć pewną sekularną religię polityczną.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.