Search results

1

De schola Philologiae Classicae Lodziensis

100%

Danka I., Witczak K., Zawadzki R.

Collectanea Philologica

|

1995

|

vol. 01

PL

Autorzy dają krótki zarys historii fIlologii klasycznej na Uniwersytecie Łódzkim od roku 1945· aż do odejścia na emeryturę profesora Stefana Oświecimskiego (1976), skupiając uwagę przede wszystkim na działalności dydaktycznej. Wymieniają przy tym nazwiska licznych wykładowców i wychowanków z tego okresu, wspominają o obchodzonych uroczystościach i organizowanych obozach naukowych, a na koniec prezentują żartobliwą piosenkę studentów łódzkich (z lat siedemdziesiątych), w której wspomina się osobę prof. Oświecimskiego.

2

Zapomniani tłumacze starożytnych greckich tragedii

57%

Bibik B.

Porównania

|

2020

|

vol. 26

|

issue 1

123-138

EN

There is an ample number of Polish renditions of ancient Greek tragedies. Unfortunately, only a few names of those Polish translators are commonly known. The rest, written especially in the 19th century, is still waiting for someone to be interested in their works. Therefore, in my paper I would like to focus on the unrecognizedtranslators from this century. They are widely forgotten today, yet they did great work at the time to acquaint the Polish public with Greek tragedies. My aim is also to recognize the tragedies they chose to translate which often seem not to be an obvious choice.

PL

Z licznego, jak się okazuje, korpusu polskich przekładów greckich tragedii powszechnie funkcjonuje zaledwie kilka nazwisk tłumaczy. Na rozpoznanie wciąż czekają kolejni tak dziewiętnasto-, jak i dwudziestowieczni tłumacze. Jako przyczynek do zarysu historii polskiej literatury tłumaczonej chciałabym w niniejszym artykuleskoncentrować się przede wszystkim na tych mniej znanych, dziewiętnastowiecznych tłumaczach starożytnej literatury dramatycznej. Są oni dzisiaj często zapomniani, a przecież torowali drogę starożytnym dramatom w polskiej kulturze w nie mniejszym stopniu niż te zapamiętane, wielkie nazwiska. Dodatkowo chciałabymsię przyjrzeć proponowanym przez nich ówczesnej publiczności tekstom, nie zawsze stanowiącym oczywisty wybór spośród zachowanego korpusu starożytnych tragedii.

3

Spór o istotę człowieka

36%

Kowalik Ł.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2022

|

issue 1

127-150

PL

Wykłady o humanizmie (2020) prof. Juliusza Domańskiego są pomyślane głównie jako historia zatargu między filozofią i sztukami wyzwolonymi (artes liberales) o czytanie i nauczanie poezji. Platońskie zarzuty przeciw poetom zostały podjęte przez chrześcijaństwo. W średniowieczu ceniono i czytano antyczną literaturę piękną, jednak dominujący wzorzec nauczania miał na celu raczej przyswojenie zawartości „sztuk” (artes) niż zaznajomienie z twórczością „pisarzy” (auctores). Renesans oznaczał przełom w wielowiekowym sporze. Czy jednak między „filozofią” i „filologią” musi zachodzić spór? „Scjentyzm”, który prof. Domański przypisuje filozofii, powinien dziś raczej być wiązany z naukami ścisłymi i przyrodniczymi, które rozwinęły się ze średniowiecznego quadrivium. Filozofia i filologia są wspólnie dziedziczkami trivium, będąc obie naukami humanistycznymi. Filologia ceni poezję i retorykę, nie stawiając pytania o ich racjonalność, gdy tymczasem ten ich aspekt jest tradycyjnie istotny dla filozofii. „Humanistyczny racjonalizm” filozofii odróżnia ją od filologii. Dla filozofii poezja czy retoryka to dziedziny, w których przejawia się nie tyle rozum, co inne władze umysłowe człowieka – uczucia, wyobraźnia, intuicja i wola.

4

Die weltweit erste lateinische Übersetzung der Schrift von Pseudo-AristotelesPeri\ tw=n aretw=n kai\ kakiw=naus den Beständen der Kopernikus-Bücherei in Toruń (Thorn), angefertigt von Simon Grynaeus, Professor an der Universität Basel

31%

Dreikopel T.

Folia Toruniensia

|

2021

|

vol. 21

185-201

DE

Die Bearbeitung rekurriert auf die weltweit erste lateinische Übersetzung der Aristoteles zugeschriebenen Schrift Von Tugenden und Lastern, die 1539 von Simon Grynaeus, damals Professor der Universität Basel angefertigt wurde. Neben den Angaben zum Übersetzer sowie den Sprachbemerkungen enthält die besagte Bearbeitung auch eine nach Rechtschreibung, Zeichensetzung und Redaktion korrigierte Übersetzung von Grynaeus, welche aufgrund der in Frankfurt 1593 gedruckten Ausgabe erschien und in den Beständen der Öffentlichen Woiwodschaftsbibliothek – Kopernikus Bücherei in Thorn aufbewahrt wird.

PL

Opracowanie dotyczy pierwszego na świecie łacińskiego przekładu zachowanej pod imieniem Arystotelesa rozprawki O cnotach i wadach, którego w 1539 r. dokonał Szymon Grynaeus, wówczas profesor Uniwersytetu w Bazylei. Poza informacjami na temat autora translacji oraz uwagami o charakterze językowym wspomniane opracowanie zawiera również poprawioną pod kątem ortograficznym, interpunkcyjnym oraz redakcyjnym wersję tłumaczenia Grynaeusa, przygotowaną na podstawie wydania, które ukazało się drukiem w 1593 r. we Frankfurcie, a znajduje się w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu.

EN

The study concerns the world's first Latin translation of the essay On Virtues and Vices, preserved under the name of Aristotle, which was made in 1539 by Simon Grynaeus, then a professor at the University of Basel. In addition to the information about the author of the translation and linguistic comments, the study mentioned above also includes a spelling, punctuation, and editorial revision of Grynaeus's translation prepared based on the edition that appeared in print in 1593 in Frankfurt and is in the collections of the Nicolaus Copernicus Public Provincial Library in Toruń.

Refine search results

1 Collectanea Philologica

1 Folia Toruniensia

1 Porównania

1 Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

1 Bibik B.

1 Danka I.

1 Dreikopel T.

1 Kowalik Ł.

1 Witczak K.

1 Zawadzki R.

1 2022

1 2021

1 2020

1 1995

De schola Philologiae Classicae Lodziensis

Zapomniani tłumacze starożytnych greckich tragedii

Spór o istotę człowieka

Die weltweit erste lateinische Übersetzung der Schrift von Pseudo-AristotelesPeri\ tw=n aretw=n kai\ kakiw=naus den Beständen der Kopernikus-Bücherei in Toruń (Thorn), angefertigt von Simon Grynaeus, Professor an der Universität Basel