Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  collectiva
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

O pewnym archaizmie derywacyjnym: dystrybucja sufiksów *-ьje i *-ov-ьje w collectivach (na podstawie polskiego materiału toponomastycznego)

100%
Janczulewicz P.
Język Polski
|
2021
|
vol. 101
|
issue 3
100-112
PL
W artykule poruszono zagadnienie dystrybucji sufiksów *-ьje i *-ov-ьje w pierwotnych collectivach zachowanych w toponimii polskiej, np. Dąbie wobec Bukowie. Słowiański materiał porównawczy wskazuje, że rozszerzony wariant sufiksu -ov-ьje powstał m.in. w derywatach od tematów na *-ū, poprzez substytucję sufiksu tematycznego *-ъv- przez *-ov-. W tekście zasugerowano, że sufiks *-ьje pierwotnie tworzył abstracta odprzymiotnikowe, z których później rozwinęła się jego funkcja kolektywna.
EN
The paper deals with the issue of the distribution of the suffixes *-ьje and *-ov-ьje in collective nouns preserved in Polish toponyms, e.g. Dąbie vs. Bukowie. Comparative Slavic data indicate that the extended variant of the suffix *-ov-ьje originated, among other things, in derivatives of *ū-stems due to the substitution of the thematic suffix *-ъv- by *-ov-. It is suggested that the suffix *-ьje primarily derived abstract nouns from adjectives, which eventually gave rise to its collective function.
2

Nierozpoznane collectivum w językach tocharskich: toch. A pratri ‘bracia’

100%
Witczak K. T.
Roczniki Humanistyczne
|
2016
|
vol. 64
|
issue 9: Sinologia
119-133
EN
The interpretation of Tocharian A pratri ‘brothers’ is highly controversial. Some re-searchers interpret it as the nominative dual of the East Tocharian noun pracar (m.) ‘brother’ (= Toch. B procer), others as an irregular form of the nominative plural, and yet others suggest that the form in question should be treated as a scribal error. The present author demonstrates that the collective noun *bhrātriyā (f. coll.) ‘brotherhood’ is securely attested in the Indo-European languages, cf. Attic Greek φρᾱτρίᾱ, dial. φᾱτρίᾱ (f.) ‘brotherhood; people of kindred race, tribe, clan’; Lithuanian brotìja (f.) ‘circle of the most faithful friends’; Old Slovenian bratria, Old Chakavian bratrja, Old Russian братрия (f. coll.) ‘brotherhood’, Old Polish (rarely) bratrza (f. coll.) ‘brotherhood, brothers’ (< Proto-Slavic *bratrьja f. coll. ‘brotherhood’). Toch. A pratri ‘brothers’ derives from the same Indo-European archetype and represents a nomen collectivum used as the nominative plural. A similar phenomenon is attested in the Slavic languages, cf. Pol. bracia (nom. pl. ← f. coll.) ‘brothers’, earlier ‘brotherhood.’
PL
Forma tocharska A pratri ‘bracia’ nie posiada jednoznacznej interpretacji. Jedni badacze interpretują ją jako mianownik liczby podwójnej, urobiony od apelatywu pracar (m.) ‘brat’ (= toch. B procer), inni jako mianownik liczby mnogiej, a kolejni dopuszczają możliwość, że forma ta została wywołana błędem pisarskim. Autor niniejszej pracy dowodzi, że w językach indoeuropejskich funkcjonował rzeczownik o znaczeniu zbiorowym: *bhrātriyā (f. coll.) ‘brać, bractwo’, por. gr. att. φρᾱτρίᾱ, dial. φᾱτρίᾱ (f.) ‘braterstwo; ród, plemię, klan; związek rodowy, fratria’; lit. brotìja (f.) ‘krąg najwierniejszych przyjaciół’; stsłe. bratria, stczak. (XV w.) bratrja, strus. братрия (f. coll.), stpol. (rzadkie) bratrza (f. coll.) (< psł. *bratrьja f. coll. ‘brać, bractwo’). Do tego samego archetypu sprowadza się toch. A pratri ‘bracia’, która reprezentuje dawne nomen collectivum, użyte w funkcji liczby mnogiej. Podobne zjawisko pojawia się też w językach słowiańskich, por. pol. bracia (nom. pl.) ‘fratres’, dawniej f. coll. ‘brać, bractwo’.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.