Search results

1

Krytyka współczesnego uniwersytetu według Ayn Rand i Allana Blooma

100%

Drelich S.

Studia Edukacyjne

|

2020

|

issue 57

209-225

EN

Ayn Rand and Allan Bloom are among the most well-known American critics of the contemporary universities. They both point out that the crisis of modern university is a reflection of a much broader crisis of contemporary culture. The purpose of this text is to present the arguments of both thinkers, which confirm the diagnosis of the university crisis. In Rand and Bloom’s work we can find the characteristics of a number of symptoms of this crisis. The most important are: 1) the political and ideological entanglement of the university environment; 2) all-encompassing skepticism; 3) the lack of a coherent vision of reality; 4) irrationality and departure from reason; 5) the postulate of neutrality and the avoidance of moral judgments; 6) retreat from philosophy and humanistic education.

2

Narracyjne możliwości pedagogiki a kryzys kultury i wychowania

73%

Nowak-Dziemianowicz M.

Forum Oświatowe

|

2013

|

vol. 25

|

issue 3(50)

35-60

EN

The reflection presented in the text is underpinned by three premises. Firstly, it presupposes that culture determines development of societies and people’s quality of life. Secondly, it presumes that education is a mirror of culture. Hence, the problems of culture are at the same time the problems of education. Also, education is always a practical enactment of a particular vision (model of development) of culture. Thirdly, the text assumes that educational sciences form a specific discipline which offers unique possibilities and opportunities both of understanding complex conditions and diverse manifestations of the crisis in culture and education as well as of overcoming them. A distinctive chance is provided, I believe, by the narrativity of educational sciences and educational narrative research.

PL

Punktem wyjścia dla rozważań zaprezentowanych w tekście są trzy założenia. Pierwsze z nich oparte jest na przekonaniu, że kultura przesądza o wszystkim – o rozwoju społeczeństw, o jakości życia ludzi, drugie zaś związane jest z twierdzeniem, iż edukacja jest lustrem kultury. Problemy kultury są więc jednocześnie problemami edukacji oraz edukacja jest zawsze praktyczną realizacją jakiejś wizji (modelu rozwoju) kultury. Trzecie założenie związane jest z istotą pedagogiki jako dyscypliny, której specyfika i przedmiot badań stają się swoistym rodzajem szans i możliwości zarówno na rozumienie złożonych uwarunkowań różnorodnych przejawów kryzysu kultury i wychowania, jak i na ich przezwyciężanie. Taką szansą jest w moim przekonaniu narracyjność pedagogiki oraz pedagogiczne badania narracyjne.

3

Nowa ewangelizacja „ludów pochrześcijańskich”

73%

Rabczyński P.

Nurt SVD

|

2016

|

issue 2

263-280

PL

Ewangelizacja jest pierwszym i podstawowym zadaniem wspólnoty chrześcijan. Rodzi się ona z wiary w Jezusa Chrystusa – Zbawiciela świata. Chrystus założył Kościół, który w sakramentalny sposób kontynuuje Jego soteryczną misję. Wspólnota eklezjalna nieustannie musi rozpoznawać znaki czasu i dostosowywać formy przekazu wiary do mentalności współczesnego człowieka. Przyglądając się uważnie krajom i społeczeństwom z dawien dawna chrześcijańskim, można zauważyć, że wiele z nich utraciło żywy zmysł wiary i w codziennej praktyce życia oddaliło się od Ewangelii, stając się ludami „pochrześcijańskimi”. Wobec obojętności religijnej, sekularyzacji oraz praktycznego ateizmu konieczne jest podjęcie nowej ewangelizacji – nowego sposobu proklamacji Dobrej Nowiny. Papieże: Paweł VI, Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek podejmowali problematykę nowej ewangelizacji w swym zwyczajnym nauczaniu. Podkreślali, że Kościół jest wspólnotą „ewangelizującą” i zarazem „ewangelizowaną”. Aby osoby ochrzczone doprowadzić do ponownego spotkania z Jezusem Chrystusem i przez to ożywić ich wiarę, konieczne są nowe formy oraz metody, nowy język, a także „pastoralne nawrócenia”. Nowa ewangelizacja nie może pozostać hasłem duszpasterskim. Musi stać się misją wobec człowieka i świata, nowym rodzajem głoszenia orędzia o zbawieniu wewnątrz Kościoła, a więc w pewnym sensie „samoewangelizacją” wierzących w Jezusa Chrystusa.

EN

Evangelisation is the first and most important task of the Christian community. It is rooted in the faith in Jesus Christ, the Saviour of the world. Christ founded the Church that it may carry on his soteriological mission. Therefore, it must continually read the sings of times and adjust means of spreading her faith to the mentality of her contemporaries. Close observation of some of the societies traditionally described as Christian reveals their loss of the living faith and departure from the Gospel, rending them no longer Christian, but rather post-Christian ones. Religious indifference, secularisation and atheism must be challenged by a new evangelisation, new ways of proclaiming the Good News. The topic of the new evangelisation was addressed by the recent popes, Paul VI, John Paul II, Benedict XVI and Francis. In their ordinary teaching they stressed the fact the Church is the community of believers who both evangelise others, and are themselves evangelised. In order to bring the baptised back to Christ and rekindle their faith, new methods, language and “pastoral conversions” must be employed. New evangelisation cannot remain just another pastoral slogan. It must become a mission to man and to the world. It must be forged into a new type of the proclamation of salvation within the Church. In this sense, it must turn itself into the “self-evangelisation” of those who believe in Jesus Christ.

4

Zmierzch elit - zmierzchem sensu? Elitaryzm w kontekście refleksji o kryzysie kultury w polskiej myśli filozoficznej dwudziestolecia międzywojennego

73%

Truchlińska B.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2015

|

vol. 6

|

issue 1

33-58

PL

Artykuł niniejszy podejmuje ważkie zagadnienie związków między tezami o upadku (kryzysie) kultury Zachodu a koncepcją elit twórczych i ich rolą - w świetle polskiej myśli filozoficznej dwudziestolecia międzywojennego. Elitaryzm przejawia się w indywidualizmie Wincentego Lutosławskiego i Stanisława Ignacego Witkiewicza, w uniwersalizmie Jerzego Brauna, w katolickiej filozofii kultury Józefa Pastuszki oraz w myśli kulturo-socjologicznej Floriana Znanieckiego. Pogląd ten wiąże się z przypisaniem funkcji społecznej bądź artystycznej, często misji kulturalnej, wybitnym jednostkom. W dwudziestoleciu, wraz z pojawieniem się kryzysu kultury oraz zjawiska masowości, dostrzega się dwoistą rolę elit: pozytywną (kulturo- i osobo- twórczą) i negatywną (destrukcyjną). Polscy filozofowie kultury nie ulegają presji pesymizmu i katastrofizmu, formułują prognozy i projektują kulturę przyszłości, próbując ustalić prawidłowe relacje między elitą a masami. W tym programie przezwyciężenia kryzysu upatrywać można misji elit, jak i poszukiwania nowego sensu kultury, podkreślającego jej pozytywny aspekt i silniejszy związek z życiem, także szerokich mas społeczeństwa polskiego w nowo odrodzonym państwie (idea uspołecznienia kultury).

EN

This article treats the important issue of the relationships between the theories of the fall (crisis) of Western culture and the concept and the role of creative elites—as reflected in the Polish philosophical thought of the interwar period. Elitism appears in the individualism of Wincenty Lutoslawski and Stanisław Ignacy Witkiewicz, in the universalism of Jerzy Braun, in the Catholic philosophy of culture of Józef Pastuszka and in the socio-cultural thought of Florian Znaniecki. This view involves the assignment of a social or artistic function, and frequently, cultural missions, to prominent individuals. In the two decades, with the advent of the crisis of culture and the mass phenomenon, we can notice the dual role of elites: a positive (cultural and personality forming) and negative (destructive) one. Polish philosophers of culture are not subject to the pressure of pessimism and catastrophism. They predict and design the culture of the future, trying to determine the proper relationships between the elites and the masses. We can see this program of overcoming the crisis as the elites’ mission and the search for a new sense of culture. This search emphasizes a positive aspect of culture and a stronger relationship with life, also as regards the broad masses of the Polish community in the reborn country (the idea of socialization of culture).

5

Między przeznaczeniem a wolnym wyborem. Przygodność człowieka w filozofii Alberta Schweitzera

58%

Kusak L.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2016

|

issue 4(952)

65-78

PL

Opisywany przez naukę świat jest – według Schweitzera – potworny przy całej swojej wspaniałości. Porządek świata pozostaje dla człowieka zagadką, zaś wszelkie próby uzasadnienia suwerenności jego woli napotykają nieprzekraczalną granicę obiektywnych wyznaczników ludzkiej egzystencji (nasze narodziny, ułomny intelekt, krótkość życia, to, co ogranicza człowieka jako podmiot myślący i działający). Tworzony przez człowieka świat cywilizacji i kultury również uniezależnia się od niego i przeciwstawia mu się jako wroga siła. Złowrogie skutki tej podwójnej kontyngencji mogą być – do pewnego stopnia – zneutralizowane przez ustanowienie uniwersalnego, obowiązującego wszystkich ludzi, moralnego drogowskazu. W filozofii Schweitzera funkcję taką pełni etyka czci dla życia. Założenia, konsekwencje, spójność i wiarygodność jego programu przeobrażenia człowieka stanowią przedmiot przedstawionych rozważań.

EN

The world described by science is, according to Schweitzer, terrible despite its greatness. The order of the world remains a mystery to man, and any attempts to justify the sovereignty of man’s will meet the insurmountable barrier of objective determinants of human existence (our birth, imperfect intellect, shortness of life; what limits man as a thinking and active subject). The world of civilisation and culture created by man is also becoming independent of man and opposes man as a hostile force. The ominous consequences of this double contingency may, to some extent, be neutralised by establishing a universal moral signpost that is binding for all people. In Schweitzer’s philosophy, this role is performed by the ethics of reverence for life. The principles, consequences, cohesion, and credibility of his programme of transforming man are the subject of consideration in the article.

6

Portret kobiety z kryzysem kultury w tle: Marlene Streeruwitz Entfernung. (2006) i Inga Iwasiów Na krótko (2012)

58%

Rutka A.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 5: Neofilologia

115-131

EN

This paper is a comparative analysis of two contemporary novels – by the Polish author Inga Iwasiów Na krótko and the Austrian writer Marlene Streeruwitz Enfernung. A reflection that both novels have in common is a diagnosis of the condition of contemporary womanhood in relation to current social and cultural transformation. In the world of more and more dynamic technologisation, digitalisation, bureaucratisation and increasing significance of practical specialist knowledge, qualifications encouraged by humanities, such as moral and aesthetic sensitivity, ability to perceptively interpret and evaluate the reality, become considerably less important. As a result of the rights achieved in the course of the 20th century emancipation movement women gained free access to culture and universities. Nowadays, they face a crisis of the above mentioned areas, which forces them to redefine themselves.

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest komparatystycznej analizie dwóch współczesnych powieści – polskiej autorki Ingi Iwasiów Na krótko oraz austriackiej pisarki Marlene Streeruwitz Entfernung. Refleksją łączącą obie powieści jest diagnoza kondycji współczesnej kobiecości w powiązaniu z aktualnymi przemianami społecznymi i kulturowymi. W świecie coraz dynamiczniejszej technologizacji, digitalizacji, biurokratyzacji i wzrastającego znaczenia praktycznej fachowości kwalifikacje kształcone przez humanistykę, takie jak wrażliwość moralna i estetyczna, zdolność przenikliwej interpretacji i wartościującej oceny rzeczywistości boleśnie tracą na znaczeniu. Kobiety, które dzięki prawom osiągniętym przez ruchy emancypacyjne XX wieku uzyskały wolny dostęp do świata kultury oraz życia uniwersyteckiego stają obecnie w obliczu kryzysu tych sfer, co zmusza je do nowego samookreślenia.

7

Ze Starego Średniowiecza do Nowego

44%

Kowalewska M.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2020

|

vol. 11

|

issue 4

51-69

EN

The main purpose of this article is presentation of chosen aspects which say about functioning of the thought and creation of Hildegard of Bingen in XX and XXI century. Wide interest of this creation is in this article a form of representation of growing tendency of resumption of the long lost spiritual dimension of live. Interest about creation and person of Hildegard started to becoming more popular after the period of philological works which recalled her work. Hildegard’s works became source of inspiration for philologists, philosophers, theologians, artists and musicologists. There are many Companies of Friends of Hildegard which propagate her ideas. In the context of today’s crisis of culture her admonitions to clergy and her ideas of philosophy of man seems very actual. In this sphere idea of Christian humanism is especially important. Current and important are her opinions about scientific research especially about distinction of good and evil knowledge (scientia bona, scientia mala). Also idea of moderation and idea of human to earth relation. This is probably the reason why dietetics and medicine of her are so popular in this days. Thanks to that, Hildegard of Bingen from old middle ages enters into new middle ages which perhaps will come to be.

PL

Głównym celem artykułu jest przedstawienie wybranych aspektów funkcjonowania w XX i XXI wieku myśli i twórczości Hildegardy z Bingen. Szerokie zainteresowanie ową twórczością jest w tym artykule formą prezentacji rosnącej tendencji do wznowienia dawno utraconego duchowego wymiaru życia. Zainteresowanie twórczością i osobą Hildegardy zaczęło wzrastać po okresie prac filologicznych, który przypomniał jej twórczość. Twórczość Hildegardy stała się źródłem inspiracji dla filologów, filozofów, teologów, artystów i muzykologów. Istnieje wiele Towarzystw Przyjaciół Hildegardy, które propagują jej idee. W kontekście dzisiejszego kryzysu kultury jej przestrogi skierowane do duchowieństwa i jej idee filozofii człowieka wydają się bardzo aktualne. W tej dziedzinie idea humanizmu chrześcijańskiego jest szczególnie ważna. Aktualne i ważne są jej poglądy na temat badań naukowych, w szczególności na temat rozróżnienia między dobrą a złą wiedzą (scientia bona, scientia mala). Także idea umiaru i idea relacji człowieka z ziemią. Zapewne z tego powodu jej dietetyka i medycyna są w dzisiejszych czasach tak popularne. Dzięki temu Hildegarda z Bingen ze starego średniowiecza wkracza w nowe średniowiecze, które być może nastąpi.

Refine search results

2 Roczniki Kulturoznawcze

1 Forum Oświatowe

1 Nurt SVD

1 Roczniki Humanistyczne

1 Studia Edukacyjne

1 Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

1 Drelich S.

1 Kowalewska M.

1 Kusak L.

1 Nowak-Dziemianowicz M.

1 Rabczyński P.

1 Rutka A.

1 Truchlińska B.

2 2020

2 2016

1 2015