Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  culinary culture
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

"Pragmatographia de legitimo usu ambrozji tureckiej", czyli rozważania Tadeusza Krusińskiego o kawie

100%
Wiśniewska-Grabarczyk A. Ż. M.
Przegląd Orientalistyczny
|
2015
|
issue 3-4
161-178
EN
This paper deals with the first ever Polish printed publication on coffee – "Pragmatographia de legitimo usu ambrozji tureckiej" by Tadeusz Krusiński, published in 1769. The book reveals the presence of coffee in eighteenth-century Poland in both sociological and political contexts. The first part of the paper presents the role that the author of the book played in the process of acquainting the Poles with the Orient. The second part concentrates on the composition of the book and the linguistic peculiarities of the era, which resulted in a bilingual edition of Krusiński’s work. Polish and foreign proverbs concerning coffee are cited. Furthermore, the original Turkish vocabulary related to the culinary culture is introduced. The last part of the paper is devoted to some of the ‘proper ways of preparing and serving coffee’ described by Krusiński. Beliefs about health issues that were widespread in the 18th century are discussed and illustrated with examples taken from the lives of Eastern monarchs, such as white coffee being good for women or that there is a connection between drinking coffee and habitual drinking.
2
Publication available in full text mode
Content available

“On rotting eggs, swallow nests and lacquered ducks” – culinary topics in Łódź press 1949–1956

75%
Wiśniewska-Grabarczyk A. Ż. M., Uniwersytet Łódzki W. F., psiutanka@poczta.onet.pl
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2015
|
vol. 30
|
issue 4
PL
W artykule zostały omówione sposoby prezentowania sektora spożywczo-restauracyjnego w powojennej prasie łódzkiej. Badaniu poddano wybrane artykuły z „Dziennika Łódzkiego” oraz „Expressu Ilustrowanego” z lat 1949–1956. Podstawowym celem jest ukazanie materiałów prasowych o tematyce kulinarnej w kontekście obecnej ówcześnie reglamentacji wolnego słowa. Analiza wybranych artykułów przekonuje, że działania Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (oraz oddziałów terenowych) nie pozostawały bez wpływu na kształt dopuszczanych do druku tekstów użytkowych. Nierzadko dziennikarze, powodowani autocenzurą, przedstawiali rzeczywistość jedynie postulowaną, niemającą zbyt wiele wspólnego z faktami.
3
Publication available in full text mode
Content available

Uczty książąt, kardynałów i ubogich. Edukacyjna rola stołu w podróży włoskiej Andrzeja Batorego (1583-1584)

63%
Barbarzak D.
Facta Simonidis
|
2023
|
vol. 16
|
issue 1
55-80
EN
This study examines the significance of the dining table as a space for gaining various kinds of experience in the journey of the royal nephew Andrzej Batory to Rome. At the courts of esteemed dignitaries, Batory assimilated Renaissance Italian dining etiquette and customs, subsequently establishing his own court, based on analogous models. The table served as a platform for diplomatic discourse, enabling the young Batory to fulfil his diplomatic obligations. Engaging in intellectual debates with prominent humanists, notably Marc-Antoine Muret, at the dinner table fostered his intellectual faculties. Moreover, the integration of music and visual arts during the sumptuous banquets attended by Italian cardinals and princes enriched Batory’s artistic sensibilities, while the introduction of novel culinary creations refined his gastronomic taste. Encounters with esteemed religious figures, including Carlo Borromeo, Claudio Acquaviva, and the Oratorian circle, coupled with such devout practices as fasting and almsgiving, as well as studying religious texts at the table, ultimately served to fortify the young Batory’s Catholic faith.
PL
W podróży królewskiego bratanka Andrzeja Batorego do Rzymu stół stanowił przestrzeń zdobywania doświadczeń w różnych sferach. Podejmowany na dworach dygnitarzy Andrzej Batory poznawał etykietę i obyczaje stołowe renesansowych Włoch, organizując według podobnych wzorców własny dwór. Stół bywał przestrzenią prowadzenia rozmów dyplomatycznych, w czym młodzieniec realizował obowiązki poselskie. Toczone przy obiedzie dysputy z humanistami (takimi jak Marc-Antoine Muret) rozwijały jego umysłowość; muzyka i sztuki plastyczne towarzyszące ucztom z kardynałami i książętami włoskimi ubogacały gust artystyczny Batorego, a nowe potrawy – jego gust kulinarny. Spotkania z autorytetami religijnymi (Karol Boromeusz, Claudio Acquaviva, krąg oratorian), a także pobożne praktyki, jak: post, jałmużny żywieniowe i nabożne lektury przy stole, umacniały w końcu katolickie wyznanie młodzieńca.
4
Publication available in full text mode
Content available

Obraz nowej klasy średniej w telewizyjnych programach kulinarnych

51%
Bogunia-Borowska M.
Studia Socjologiczne
|
2015
|
issue 1(216)
119-148
PL
W latach dziewięćdziesiątych XX wieku w Polsce obserwowano nasilenie procesów o charakterze strukturalnym. Wraz z pojawieniem się nowych społecznych i ekonomicznych reguł życia zaczęła się wyłaniać klasa średnia. Nowa zbiorowość okazała się kategorią silnie heterogeniczną i niejednorodną. Z owej zbiorowości wyodrębniła się specyficzna kategoria, którą można określić jako nową klasę średnią. Jej obraz jest silnie reprezentowany w polskich mediach, szczególnie w telewizyjnych programach o charakterze kulinarnym. Choć w sensie socjologicznym nowa klasa średnia nie stanowi klasy społecznej, a jest jedynie traktowana jako kategoria deskryptywna, to umożliwia ona opis przemian społecznych i kulturowych. Kultura kulinarna jest przestrzenią, umożliwiającą ukazanie charakterystycznych właściwości i wartości istotnych dla nowej klasy średniej. Programy kulinarne nie traktują o gotowaniu, ale mają rozbudzać ambicje przynależności do tej klasy społecznej. Promują przekaz, że właściwie każdy z telewidzów przy odrobinie wysiłku jest w stanie wieść atrakcyjne życie i przynależeć do owej uprzywilejowanej części polskiego społeczeństwa. Dziedzictwo kulinarne i przemiany kulinarne podobnie jak struktura społeczna ulegają przekształceniom. Kultura kulinarna jest ściśle powiązana z życiem społecznym i kulturowym, a kulinaria stanowią jeden z czynników strukturyzujących.
EN
In the aftermath of 1989 Polish society faced many changes. The first changes were associated with the processes of implementing ready products of the western economy and culture. The implants presented new form of organization of social life. The implants provided designs, new styles of life, Western movies, popular television series, fast food restaurants, supermarkets, malls, Western corporations, and even new occupations and professions. I would like to examine the result of all these changes in Polish society, namely: how all of them changed people’s individual and collective lives and how the City changed under the influence of culinary culture and cooking shows on TV. I am also interested in how nowadays culinary culture is used to promote the values of consumerist society like competition, rivalry, pleasure and entertainment. I would like to present the examples of popular TV series “Cooked” and “The Kitchen Revolutions”. Both of them play very important roles in changing Polish attitudes to cuisine and its meaning in social life. They present the image of the new middle class which can be observed in culinary culture – the culinary television programs.
5
Publication available in full text mode
Content available

Lokalne tradycje kulinarne w procesie integracji serbskiego rynku żywnościowego z Unią Europejską

51%
Czekalski T.
Łódzkie Studia Etnograficzne
|
2017
|
vol. 56
PL
Spośród państw regionu bałkańskiego Serbię wyróżnia ogromny areał ziem uprawnych (około 5 milionów hektarów), z czego ponad 80 procent jest wykorzystywanych przez rolnictwo. Produkty żywnościowe stanowią jeden z najważniejszych komponentów serbskiego eksportu. Od 1 marca 2012 roku, kiedy Serbia uzyskała status państwa kandydującego do Unii Europejskiej, szansą przetrwania dla rozbudowanego sektora rolno-spożywczego stało się przygotowanie go do skutecznej rywalizacji z państwami unijnymi o bardzo podobnej ofercie towarowej. Okazję na zwiększenie chłonności rynku wewnętrznego stwarza wzrost świadomości kulinarnej społeczeństwa serbskiego, które mimo kryzysu ekonomicznego coraz częściej poszukuje nowych, nieznanych dotąd smaków lub nowych form dla smaków znanych w serbskiej kuchni. Prawdziwym wyzwaniem dla serbskiego rolnictwa staje się promocja turystyki kulinarnej, stwarzająca możliwość skutecznego konkurowania z innymi krajami bałkańskimi, przedstawiającymi bardziej zróżnicowaną ofertę atrakcji turystycznych. Promocja serbskich produktów regionalnych odbywa się poprzez imprezy należące do kanonu turystyki kulinarnej – festiwale, konkursy kulinarne, turystyczne szlaki kulinarne, a także rekonstrukcje kuchni średniowiecznej. Turystyka kulinarna w realiach Serbii otwiera możliwości dla zrównoważonego rozwoju obszarów peryferyjnych, a jednocześnie pozwala na zachowanie starych zwyczajów i tradycji.
EN
Its huge area of cultivated lands (about 5 million hectares) makes Serbia stand out against other states of the Balkan region. Food products are still one of the most important components of Serbian export. From 1 March 2012, when Serbia was granted the candidate status to the European Union, making ready to effectively competite with the Member States of the EU, which offer very similar products, became a chance of survival for Serbia’s agricultural and –food industry sector . A chance to increase the absorbency of the internal market creates an increasing culinary awareness in the Serbian society; despite the economic crisis, the Serbians are looking for new, previously unknown tastes or new taglines for tastes already known in Serbian cuisine. The real challenge for Serbian agriculture is the promotion of culinary tourism, which involves exhibiting the ability to compete with other Balkan countries by depicting a more diverse range of attractions.Promotion of the regional products is done by events typical for culinary tourism – festivals, culinary competitions, culinary tourist routes, as well as reconstructions of medieval cuisine. In the realities of Serbia, culinary tourism opens the opportunities for sustainable development of the periphery areas and, at the same time, makes it possible to retain old customs and traditions.
6
Publication available in full text mode
Content available

Cookbooks for children in the USA in the second half of the 19th and 20th centuries – tendencies and development trends

51%
Has-Tokarz A. L.
Folia Toruniensia
|
2020
|
vol. 20
91-118
EN
Thesis / Purpose: The aim of the article is to investigate the origins and development of cookbooks intentionally addressed to children published in the USA in the second half of the 19th and 20th centuries. The aim was to indicate specific types of these publications and to identify social and economic factors influencing their evolution. Research method:The source material for the analysis was obtained from the digital resources of cookbook collections in the public domain, such as Ann Hertzler Children's Cookbook & Nutrition Literature Collection, Johnson & Wales University Culinary Arts Museum and others. In total, several dozen copies issued in the USA in the years 1876-1998 and other artifacts belonging to the area of children's culinary culture in this geographical area were analyzed. Results / Conclusions:The history of cookbooks for children in the USA begins in 1876 and continues to this day. The genesis of the phenomenon is associated with the dissemination of Enlightenment ideas, especially the new model of upbringing and the psychosocial emancipation of the child along with the socio-economic changes, the expansion of the circle of readers, the emergence of a new group of buyers - middle-class children. Early American cookbooks for children took the form of literary culinary stories, the so-called cookstory or culinary story. They were used to teach girls to cook, they were a tool of socialization to act as a housewife. Since the beginning of the 20thcentury, we have been observing a dynamic development of new trends in these publications, such as verse cookbooks and brochures advertising well-known food brands, the so-called culinary emphemera. Cookbooks for boys appeared on the market in the mid-20thcentury. In the 1970s, there appeared guides aimed at adolescents promoting healthy lifestyle and diets (vegan and vegetarian), books related to the heroes of childhood readings and popular media icons for children. Nowadays, attention is drawn to the variety of formats and high editorial attractiveness of these publications and their strong relationship with the toy and media industry.
PL
Teza/Cel: Celem artykułu jest zbadanie genezy i rozwoju książek kucharskich intencjonalnie adresowanych do dzieci wydawanych w USA w drugiej połowie XIX i w XX w. Chodziło o wskazanie specyficznych typów tych publikacji oraz zidentyfikowanie czynników społecznych i gospodarczych mających wpływ na ich ewolucję. Metoda badawcza: Materiał źródłowy do analizy pozyskano z zasobów cyfrowych kolekcji książek kucharskich udostępnionych w domenie publicznej takich, jak np. Ann Hertzler Children's Cookbook&Nutrition Literature Collection, Culinary Arts Museum Johnson&Wales University i innych. W sumie analizie zawartości poddano kilkadziesiąt egzemplarzy wydanych w USA w latach 1876-1998 oraz inne artefakty należące do obszaru dziecięcej kultury kulinarnej tego obszaru geograficznego. Wyniki/Wnioski: Historia książek kucharskich dla dzieci w USA rozpoczyna się w 1876 r. i trwa nieprzerwanie po dziś dzień. Geneza zjawiska wiąże się z upowszechnieniem idei oświeceniowych, zwłaszcza nowego modelu wychowania i psychospołeczną emancypacją dziecka, a także zmianami społeczno-gospodarczymi, poszerzaniem się kręgu ludzi czytających, pojawieniem się nowej grupy nabywców – dzieci z klasy średniej. Wczesne amerykańskie książki kucharskie dla dzieci miały formę literackich opowiadań kulinarnych tzw. cook`s story czy culinary story. Wykorzystywano je by uczyć dziewczynki gotowania, były narzędziem socjalizacji do pełnienia roli gospodyni domowej. Od początku XX w. obserwujemy dynamiczny rozwój nowych nurtów tych publikacji, takich jak wierszowane książki kucharskie i broszury reklamujące znane marki spożywcze tzw. culinary emphemera. Od połowy XX w. nowością na rynku były książki kucharskie adresowane do chłopców. W dekadzie lat 70. pojawiają się adresowane do nastolatków poradniki promujące zdrowy styl życia i diety (wegańska i wegetariańską), książki powiązane z bohaterami lektur dzieciństwa oraz popularnymi ikonami mediów dla dzieci. Współcześnie uwagę zwraca różnorodność formatów i wysoka atrakcyjność edytorska tych publikacji oraz ich silny związek z przemysłem zabawkarskim i medialnym.
DE
These/Ziel: Das Ziel des Beitrags ist die Ergründung der Genese und der Entwicklung von Kochbüchern, die an Kinder gerichtet waren und in den USA in der zweiten Hälfte des 19. und im 20. Jahrhundert herausgegeben wurden. Man wies auf besondere Typen dieser Publikationen hin sowie identifizierte soziale und wirtschaftliche Faktoren, die auf ihre Evolution Einfluss nahmen. Forschungsmethode: Das analysierte Quellenmaterial ¬stammt aus den Beständen der digitalen Sammlungen von Kochbüchern, die gemeinfrei zugänglich sind, darunter beispielsweise Ann Hertzler Children's Cookbook&Nutrition Literature Collection, Culinary Arts Museum Johnson&Wales University und andere. Insgesamt bezog sich die Inhaltsanalyse auf einige Dutzend Exemplare, die in den USA 1876–1998 herausgegeben wurden, sowie auf andere Artefakte, die zur Kinderkochkultur dieses geografischen Gebiets gehören. Ergebnisse/Schlussfolgerungen: Die Geschichte der Kochbücher für Kinder in den USA beginnt 1876 und dauert ununterbrochen bis heute. Die Genese dieser Erscheinung geht auf verbreitete Aufklärungsideale, vor allem auf das neue Erziehungsmodell und die psychosoziale Emanzipation des Kindes und die sozialwirtschaftlichen Änderungen, die Erweiterung des Leserkreises und die Entstehung einer neuen Kundengruppe von Kindern aus der Mittelklasse zurück. Die frühesten amerikanischen Kochbücher für Kinder hatten die Form literarischer Kocherzählungen, der sog. cook`s story oder culinary story. Man nutzte sie dazu, den Mädchen Kochkunst beizubringen, sie waren Mittel zur Sozialisierung, dank dem die Rolle der Hausfrau erlernt werden konnte. Seit dem Anfang des 20. Jahrhunderts beobachtet man eine dynamische Entwicklung von neuen Richtungen in diesen Publikationen, darunter die in Versform herausgegebenen Kochbücher und Broschüren, die sog. culinary emphemera, die für bekannte Lebensmittelmarken warben. Neu auf dem Markt waren seit der Mitte des 20. Jahrhunderts die an Jungen gerichteten Kochbücher. In den 1970er Jahren erschienen die für Jugendliche bestimmten Handbücher, die einen gesunden Lebensstil und eine solche (vegane und vegetarische) Diät verbreiteten, Bücher, die mit den Helden aus den Kinderlektüren sowie den populären Medienikonen für Kinder verbunden waren. Zurzeit bemerkt man die Vielzahl von Formaten und eine hohe editorische Attraktivität dieser Publikationen sowie ihre starke Bindung an die Spielzeug- und Medienindustrie.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.