Search results

1

Uprawnienia Prezydenta RP w zakresie zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi w okresie obowiązywania Konstytucji z dnia 17 marca 1921 r.

100%

Nowak K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2013

|

issue 4 (16)

185-220

PL

Artykuł dotyczy uprawnień i działalności prezydenta jako zwierzchnika sił zbrojnych w okresie obowiązywania konstytucji z 1921 r. Pierwsza część artykułu poświęcona została krótkiej charakterystyce relacji legislatywy i egzekutywy, a także pozycji sił zbrojnych w konstytucji z 1921 r. Druga część artykułu dotyczy szczegółowej analizy konstytucyjnych i ustawowych kompetencji Prezydenta Jako Zwierzchnika Sił Zbrojnych. Charakter zwierzchnictwa Prezydenta był trudny do określenia, gdyż nie wydano ustaw określających organizację naczelnych władz wojskowych. Formalnie Prezydent w czasie pokoju prezydent realizował zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi poprzez MSW, który był odpowiedzialny przed Sejmem. Trzecia część artykułu stanowi analizę omawianych uprawnień po noweli konstytucyjnej z dnia 2 sierpnia 1926 r. Zgodnie z jej postanowieniami prezydent otrzymał uprawnienie do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy, co miało istotny wpływ na wzmocnienie jego pozycji ustrojowej, a w konsekwencji również wpłynęło na rozszerzenie jego uprawnień w zakresie zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi. Ponadto podjęto próbę dogmatycznej analizy przepisów dot. zwierzchnictwa z praktyką ustrojową.

EN

The article concerns the rights and activities of the president as a superior of the armed forces while the Constitution of 17th March 1921 was in force. The first part of the article is dedicated to a short description of the relation between the legislature and the executive, and the position of the armed forces in the Constitution of 17th March 1921. The second part of the article relates to detailed analysis of the constitutional and the statutory responsibilities of the President as a Superior of the Armed Forces. It was difficult to determine the character of the supreme authority of the President because there was no regulation defining the organization of general military authorities in the country. Formally, in a time of peace, the armed forces were subordinate to the President through the Minister of National Defense, who was liable to Sejm. The third part of the article constitutes the analysis of discussed powers after the constitutional amendment of 2nd August 1926. According to the provisions of the amendment, the President received the rights to issue a regulation with force of statute. His systemic position has strengthened, and as a consequence, it has a major impact on the extension of his rights as far as his authority over the Armed Forces is concerned. Furthermore, the author conducts dogmatic analysis of the regulations and constitu- tional practice concerning the supreme authority.

2

Ustanowienie cywilnej kontroli nad wojskiem polskim w latach 1989–1997

100%

Faszcza D.

Społeczeństwo i Polityka

|

2023

|

issue 1(74)

73-100

EN

The article discusses the process of creating political control over the Polish Army in the period from the designation of Tadeusz Mazowiecki to the position of Prime Minister in 1989 until the establishment of institutional and legal solutions in the form of the adoption of the Constitution in April 1997. Its key moments against the backdrop of events are indicated that were taking place in Poland at that time, with emphasis on how the aid was provided to the Polish authorities by external factors. This process was not without conflicts, and its completion was possible to a large extent thanks to the help provided by the governments of Western countries and Euro-Atlantic institutions.

PL

W artykule omówiono proces tworzenia politycznej kontroli nad Wojskiem Polskim w okresie od chwili desygnowania Tadeusza Mazowieckiego na stanowisko prezesa Rady Ministrów w 1989 r. do momentu ustanowienia rozwiązań instytucjonalno-prawnych w postaci przyjęcia ustawy zasadniczej w kwietniu 1997 r. Wskazano jego kluczowe momenty na tle wydarzeń politycznych, które zachodziły w tym okresie w Polsce z wyeksponowaniem pomocy udzielonej władzom polskim przez czynniki zewnętrzne. Proces ten nie przebiegał bezkonfliktowo, a jego zakończenie w dużym stopniu było możliwe dzięki pomocy udzielonej przez rządy państw zachodnich i instytucji euroatlantyckich.

3

Zwierzchnictwo prezydenta RP nad siłami zbrojnymi (wybrane problemy)

84%

Balicki R.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2014

|

issue 2 (18)

13-25

PL

Artykuł przedstawia pozycję prezydenta RP w strukturze władzy wykonawczej w Polsce, z uwzględnieniem stanowiska zawartego w wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego pomiędzy prezesem Rady Ministrów a prezydentem RP (Kpt 2/08). Autor definiuje także pojęcie „zwierzchnictwa” wykonywanego przez głowę państwa nad siłami zbrojnymi (art. 134 Konstytucji RP) oraz sposób jej sprawowania zarówno w czasie pokoju (za pośrednictwem ministra obrony narodowej), jak i w czasie wojny (za pośrednictwem naczelnego dowódcy sił zbrojnych). W artykule ukazane zostały także wybrane kompetencje szczegółowe prezydenta zawarte w regulacjach ustawowych.

EN

The article presents the status of the President of the Republic of Poland in the executive structure in Poland, taking into account the judgment of the Constitutional Tribunal on the dispute settlement between the Prime Minister and the President of the Republic of Poland (Kpt 2/08). The author also defines the Presidential power of „supreme command” over the Armed Forces of the Republic of Poland (Polish Constitution, Article 134) and the manner in which it is exercised it in times of peace (through the Minister of National Defence), as well as in times of war (through the Commander-in-Chief of the Armed Forces). The article also shows selected specific powers of the President provided for in the statutory law.

Refine search results

2 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Społeczeństwo i Polityka

1 Balicki R.

1 Faszcza D.

1 Nowak K.

1 2023

1 2014

1 2013

Uprawnienia Prezydenta RP w zakresie zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi w okresie obowiązywania Konstytucji z dnia 17 marca 1921 r.

Ustanowienie cywilnej kontroli nad wojskiem polskim w latach 1989–1997

Zwierzchnictwo prezydenta RP nad siłami zbrojnymi (wybrane problemy)