Search results

1

O roli ławników w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości w demokratycznym państwie prawa. Artykuł polemiczny.

100%

Grudecki M.

Przegląd Sejmowy

|

2022

|

issue 6(173)

207–231

EN

The aim of the article is to present the role of lay judges in the judicial system, taking into account the advantages and disadvantages of this institution as well as specific principles resulting from the principle of a democratic state of law. The article also assesses the introduction of the lay judge institution to the Supreme Court and presents de lege ferenda postulates regarding the improvement of the functioning of this institution as a form of social factor participation in court proceedings. It was also considered to what extent judges – including lay judges – have an influence on making the law. The conducted research is mainly based on Michał Kaczmarczyk’s monograph on this issue, which makes the text partly of a polemic nature.

2

Poszanowanie praw rodziny warunkiem ładu społecznego w demokratycznym państwie prawnym – casus III RP

100%

Koperek J., Koperek A.

Roczniki Nauk o Rodzinie

|

2010

|

vol. 2

49-62

EN

In the context of the protection of human rights in the contemporary world is noticed a necessity of the protection of the family rights in the democratic state of law. The described study is taking this issue in the light of the following problems: 1.Democratic system of the state to the measure of the dignity and value of the family; 2.Subjective rights of the family on the public-legal field; 3. State as a subject of duties in relation to the family rights.

DE

Die Enzyklika „Pacem in Terris“ von Papst Johannes XXIII. enthält – auf der Grundlage der katholischen Soziallehre basierend – einen Katalog der Menschrechte, die das Fundament der Menschwürde sind. Die Soziallehre der Kirche lenkt den Blick auf den Menschen, seine Menschen- und Bürgerrechte und auf seine Freiheit auf Selbstbestimmung. Zwischen den Menschenrechten und den Rechten der Familie besteht ein enger Zusammenhang. Im Jahr 1983 wurde vom Apostolischen Stuhl die Charta der Familienrechte veröffentlicht. Darin heißt es, dass „die Rechte der Person, selbst wenn sie als Rechte der Einzelnen formuliert sind, eine grundlegende soziale Dimension haben, die ihren natürlichen und vitalen Ausdruck in der Familie findet“ (Präambel A), „die Familie, eine natürliche Gemeinschaft, vor dem Staat und jeder andern Gemeinschaft besteht und aus sich heraus Rechte besitzt, die unveräußerlich sind“ (Präambel D), „die Rechte, die grundlegenden Bedürfnisse, das Wohlergehen und die Werte der Familie, obwohl in einigen Fällen in zunehmendem Maße gesichert, doch oft nicht beachtet und nicht selten durch Gesetze, Institutionen und gesellschaftlich – wirtschaftliche Programme untergraben werden“ (Präambel J). Seit der „Allgemeinen Erklärung der Menschenrechte“ haben sich in den internationalen Dokumenten und Rechtsnormen die Vorstellungen von Familien- und Menschrechten verändert. Die Menschrechtserklärung bezieht sich auf die Ehe als Vereinigung von Mann und Frau. In Artikel 16 der Erklärung heißt es: „1. Heiratsfähige Frauen und Männer haben ohne Beschränkung auf Grund der Rasse, der Staatsangehörigkeit oder der Religion das Recht zu heiraten und eine Familie zu gründen. Sie haben bei der Eheschließung, während der Ehe und bei deren Auflösung gleiche Rechte. 2. Eine Ehe darf nur bei freier und uneingeschränkter Willenseinigung der künftigen Ehegatten geschlossen werden. 3. Die Familie ist die natürliche Grundeinheit der Gesellschaft und hat Anspruch auf Schutz durch Gesellschaft und Staat“. In den späteren internationalen Dokumenten wird die Verbindung von Mann und Frau als frei gesehen. Das wahre Modell der Familie sollte jedoch nach der Lehre von Papst Johannes Paul II. – in „Familiaris Consortio“ – gefördert werden, da die reale Entwicklung einer Nation, eines Staates und nicht zuletzt die Zukunft Europas von der Familie abhängt. Die größte Bedrohung der modernen Familie in den globalen Kulturen scheint daher in einer falschen Wahrnehmung des Menschen zu liegen. Aus dieser Perspektive ergibt sich die Notwendigkeit, in der heutigen modernen Welt die Rechte der Familie in der Gesellschaft und in einem demokratischen Staat zu schützen. Die vorliegende Studie behandelt dieses Problem im Hinblick auf die folgenden Themen: 1.Das demokratische System des Rechtsstaates und der Schutz der Würde und des Werts der Familie. 2. Die subjektiven Rechte der Familie im öffentlichen Leben einer Gesellschaft. 3. Die Pflichterfüllung des Staates gegenüber der Familie als Voraussetzung der sozialen Ordnung.

3

Zasada demokratycznego państwa prawnego a zmiany w prawie wyborczym

84%

Rakowska-Trela A.

Studia Wyborcze

|

2018

|

vol. 25

17-30

PL

Demokratyczne prawo wyborcze jest „esencją demokracji”. W grudniu 2017 roku i w styczniu 2018 roku w Sejmie i Senacie toczyły się prace nad poselskim projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych, którego autorzy zaproponowali istotne zmiany w polskim kodeksie wyborczym. Przeciw uchwaleniu większości z proponowanych zmian oponowała nie tylko opozycja parlamentarna, ale także administracja wyborcza oraz specjaliści z zakresu prawa wyborczego. Tym niemniej nowelizacja została 11 stycznia 2018 roku uchwalona, a prezydent ją podpisał i zarządził jej ogłoszenie. Jednymi z najbardziej kontrowersyjnych propozycji zawartych w projekcie i w uchwalonej ustawie są m.in. zmiany w administracji wyborczej oraz wprowadzenie tzw. „dwukadencyjności” wójtów (burmistrzów, prezydentów miast). Omawiana ustawa, uchwalona w niezwykle szybkim tempie głosami parlamentarzystów Prawa i Sprawiedliwości, może doprowadzić do upolitycznienia administracji wyborczej, co osłabi przejrzystość procesów wyborczych w Polsce.

EN

Democratic electoral law is the essence of representative democracy. In December 2017 and January 2018, the Sejm and Senate have passed hugely controversial law amending inter alia Polish Electoral Code. Its adoption was opposed by the parliamentary opposition, by the electoral administration bodies and by many experts, but unsuccessfully. The President of the Republic signed that and ordered its promulgation in the Journal of Laws of the Republic of Poland. The most controversial proposals concerned the changes in electoral administration and limiting the mayor (city president) to two terms in office. This law, pushed through by Law and Justice, the ruling party, in Author’s opinion will lead to politicization of the electoral administration, so there are risks of a loss the transparency of the election.

4

Bezpieczeństwo ładu ustrojowego w kontekście prawa do samorządu

84%

Lipska-Sondecka A.

Nowa Polityka Wschodnia

|

2019

|

vol. 2(21)

11-20

EN

Presented article shows current problems regarding the lack of compliance by public authorities of the fundamental principles and values defining the democratic systemic order.Failure to obey the constitutional rules of social life, circumventing the law, and even breaking them, weakening civic institutions, inevitably threats the security of the democratic systemic worked by Poland after 1989.In this context, the right to selfgovernment ceases to be one of the most important, elementary values allowing the fullfilling of the principle of a democratic state of law.

RU

В данной статье представлены актуальные проблемы несоблюдения органами го- сударственной власти основополагающих принципов и ценностей, определяющих демократический системный порядок. Несоблюдение конституционных правил общественной жизни, обход законов и даже нарушение их, ослабление граждан- ских институтов неизбежно ставит под угрозу безопасность демократического системного строя, сложившегося в Польше после 1989 года. В этом контексте право на самоуправление перестаёт быть одной из важнейших элементарных ценностей, позволяющих реализовать принцип демократического правового государства.

5

Zasada demokratycznego państwa prawnego w polskiej praktyce prawnej

67%

Sozański J.

Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

|

2014

|

issue 4(42)

28-40

PL

Cel: ustalenie zakresu stosowania normy ustrojowej państwa prawnego w praktyce. Metoda prawno-porównawcza. Wniosek: norma ustrojowa nie jest jasno określona oraz adekwatnie stosowana. Konieczność zmiany tego stanu rzeczy w doktrynie i praktyce prawnej, a także poprawy świadomości prawnej społeczeństwa. Treść: jeśli ustrojem Polski jest demokratyczne państwo prawne to elementarną kwestią jest rozumienie tego pojęcia, w tym jego wykładnia przez Trybunał Konstytucyjny oraz reguły stosowania jego treści normatywnej. Trybunał dokonał tu bardzo szerokiej wykładni łącząc tę kategorię z ponad 20 zasadami konstytucyjnymi. Taka obszerność pojęcia zaciemnia jego istotne elementy i niekorzystnie wpływa na stosowanie kategorii normatywnej przez organy państwa. Artykuł ma charakter koncepcyjny.

EN

Aim: to ascertain the scope of application of the constitutional norm of the state of law in practice. The legal comparative method. Conclusion: the constitutional norm is not clearly determined of adequately applied. The necessity to change this state of affairs in the legal doctrine and practice as well as to improve the society’s legal awareness. Contents: if the system of Poland is a democratic state of law, then the elementary issue is understanding of this notion, including interpretation thereof by the Constitutional Tribunal as well as the rules of application of its normative contents. The Tribunal made here a very broad interpretation combining this category with more than 20 constitutional rules. Such an ampleness of the notion obscures its essential elements and unfavourably affects the use of the normative category by the state’s bodies. The article is of the conceptual nature.

Refine search results

1 Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

1 Nowa Polityka Wschodnia

1 Przegląd Sejmowy

1 Roczniki Nauk o Rodzinie

1 Studia Wyborcze

1 Grudecki M.

1 Koperek A.

1 Koperek J.

1 Lipska-Sondecka A.

1 Rakowska-Trela A.

1 Sozański J.

1 2022

1 2019

1 2018

1 2014

1 2010

O roli ławników w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości w demokratycznym państwie prawa. Artykuł polemiczny.

Poszanowanie praw rodziny warunkiem ładu społecznego w demokratycznym państwie prawnym – casus III RP

Zasada demokratycznego państwa prawnego a zmiany w prawie wyborczym

Bezpieczeństwo ładu ustrojowego w kontekście prawa do samorządu

Zasada demokratycznego państwa prawnego w polskiej praktyce prawnej