Search results

1

Nowe tendencje w dezynfekcji i dezynsekcji zabytków na podłożu papierowym

100%

Karbowska-Berent J.

Toruńskie Studia Bibliologiczne

|

2015

|

vol. 8

|

issue 2(15)

189-202

PL

Grzyby i bakterie oraz owady, głównie larwy chrząszczy i rybiki, stanowią często przyczynę znacznych zniszczeń zabytków na podłożu papierowym. Zwalczanie biologicznych szkodników niszczących zabytki na podłożu papierowym związkami chemicznymi o właściwościach biobójczych stosuje się od lat 50. XX w., jednak lata późniejsze przyniosły krytykę z powodu nadmiernego stosowania biocydów, bowiem coraz większą uwagę zwracano na ich szkodliwość dla zdrowia ludzi, środowiska, a niekiedy także dla materii zabytkowej. W wielu krajach Europy (Niemcy, Holandia) i Ameryki Północnej (Kanada, USA) od kilkunastu lat rezygnuje się z dezynfekcji zabytków na podłożu papierowym lub ogranicza się ją do obiektów bardzo silnie porażonych przez mikroorganizmy i wtedy zaleca się przeważnie dezynfekcję promieniami gamma lub wodnym roztworem 70% etanolu. W Polsce zaleca się wykonanie badań żywotności mikroorganizmów przed podjęciem decyzji o konieczności dezynfekcji zabytku. Zwalczanie owadów w zabytkach na podłożu papierowym obecnie przeprowadza się metodą gazowania w zmodyfikowanej atmosferze, zawierającej 99,9% azotu. Dezynsekcja trwa ok. 3 tygodnie i zapewnia zabicie owadów we wszystkich stadiach rozwojowych bez konieczności stosowania toksycznych związków chemicznych. Rozmiary specjalnych foliowych komór do dezynsekcji można dobrać w zależności od wielkości obiektów, a podczas zabiegu utrzymuje się wymaganą wilgotność względną atmosfery, tj. ok. 55%. Od kilku lat zabiegi dezynsekcji z użyciem zmodyfikowanej atmosfery są dostępne także w Polsce.

EN

Fungi and bacteria as well as insects, mainly larvae of beetles and silverfish, cause frequently significant deterioration of paper-based cultural property. The combating of the biological pests which damage historic paper items with chemical biocides has been applied since the fifties of the twentieth century. However, subsequent years brought disappointment with the excessive use of biocides because more and more attention was attracted to their harmfulness to human health, environment and sometimes also to historic matter. Meanwhile, in many countries in Europe, such as Germany or the Netherlands, and in North America (Canada, USA) practitioners of cultural heritage conservation resign from the disinfection of paper based historic items or it is limited to the objects very strongly affected by microorganisms and then the γ radiation or 70% water solution of ethanol are recommended. In Poland the examinations of vitality of the combated microorganisms before disinfection and sensitivity of the historic item against the biocide are recommended. The disinfestation of the historic paper items is now carried with the fumigation in modified atmosphere containing 99.9% nitrogen. The disinfestation takes appr. 3 weeks and provides the killing of the insects in every developmental stage without the necessity of using toxic chemicals. The dimensions of the special plastic disinfestation chambers can be adjusted depending on the dimensions of the objects and during the treatment the required relative humidity of the atmosphere, i.e. appr. 55%, is maintained inside. Disinfestation treatments using modified atmosphere have been available also in Poland for several years.

2

FUMIGACJA DREWNA GAZAMI NIEREAKTYWNYMI JAKO ALTERNATYWA DLA TRADYCYJNYCH METOD DEZYNSEKCJI

100%

Boruszewski P.

Ochrona Zabytków

|

2005

|

issue 2

89-93

EN

Insect infestation is one of the principal factors of the destruction of cultural heritage. Means for fighting it evolve and after toxic chemical agents, dangerous gases and other. Anoxia (vacuum treatment) permits us today to disinfect works in organic materials without side effects on the binding media, pigments, fibers, etc. The idea is simple, but the practical application is exacting. This new technique has, itself, its own limits and they must be known if it is to be used correctly.

3

Z badań nad zwalczaniem promieniami gamma owadów niszczących zabytki i muzealia. Część 2 - Odporność różnych gatunków

84%

Krajewski A.

Ochrona Zabytków

|

1997

|

issue 1

47-55

EN

The first part of the research conducted upon various development stages found that gamma ray control of insects causing damage to historical monuments and museum exhibits requires doses which at least partially eliminate the possibility of a further feeding by the larvae (cf. „Ochrona Zabytkow” 1996, no. 4, p. 395-408). The following stage of research entailed experiments on the selection of suitable dosage for combating the larvae of several species. The system affiliation of those species, the number of larvae in the experiments, the applied doses, as well as the thermal conditions of the culture are presented in table 1. Test material was radiated in glass test tubes, without the culture medium, in the „Issliedovatiel” ionisation chamber of the VII Department of the Institute of Nuclear Chemistry and Technology in Warsaw. The radiation source was cobalt 60 Co. The experiments determined the various resistance to gamma rays on the part of particular species. The obtained results are contained in fig. 1, 2, 3, 5 and 6. The author resigned from a graphic presentation of the outcome in the case of Lepisma saccharina L. owing to the small number of the radiated groups of insects. Table data published by J. D. Bletchley in 1961 were used for comparative purposes (fig. 4). It was found that the dosage appropriate for combating pests causing damage to cultural property was equal to doses which produced effects within the following limits: discontinuation of further feeding — immediate death of larvae. The doses for particular species are: 1) Tinea pellionella L. — 2-3 kGy, 2) Anobium punctatum Deg. and Ptilinus pectinicornis L. — 2-3 kGy, 3) Stegobium paniceum L. and Lyctus brunneus Steph. — 1,5-3 kGy, 4) Antbrenus museorum L. — 1-3 kGy, 5) Hylotrupes bajulus L. — 0,5-2 kGy. These results demonstrate that also Lepisma saccharina L. does not belong to insects extremely resistant to gamma rays. The author discusses the outcome of experiments, which he confronts with earlier publications, and proposes hypotheses which could explain the differentiated resistance of the species under examination.

4

Występowanie i zwalczanie duru plamistego na ziemiach litewsko-białoruskich w latach 1904–1920

67%

Młudzik A.

Archiwum Historii i Filozofii Medycyny

|

2013

|

vol. 76/1

17-22

PL

Brak higieny był czynnikiem decydującym o rozprzestrzenianiu się wszawicy wśród ludności zamieszkującej obszar ziem litewsko-białoruskich. Dur plamisty przenoszony przez wszy stał się na tym obszarze chorobą endemiczną. O ile przed I wojną światową w szpitalu wileńskim leczono rocznie 600–800 zarażonych osób, o tyle w okresie od stycznia do marca 1919 roku codziennie do tego samego szpitala w Wilnie przyjmowano 600 chorych. Wzrostowi epidemii sprzyjały przemarsze wojsk i migracje ludności. Utrzymanie nawet podstawowej higieny było wówczas trudne. W zaistniałej sytuacji utworzono Komisariat Wileński, działający z ramienia dowodzonego przez płk. prof. Emila Godlewskiego Naczelnego Nadzwyczajnego Komisariatu do spraw Walki z Epidemiami. Działania Komisariatu Wileńskiego w zakresie zwalczaniu duru plamistego polegały głównie na profilaktyce (dezynsekcja, otwieranie łaźni i zakładów kąpielowych, tworzenie izolowanych łóżek epidemicznych).

EN

Lack of hygiene was a decisive factor in spreading pediculosis among people living in the area of Lithuania and Belarus. Typhus fever spread by lice turned out to be an endemic disease in this region. Before World War I 600– –800 infected patients per year were treated in the Vilnius hospital, whereas as many as 800 patients were admitted daily to the same hospital in the period between January and March 1919. Movement of troops and migration of people contributed to an outbreak of the epidemics. Maintaining even basic hygiene proved difficult at that time. In the abovementioned circumstances the Vilnius Commissariat was set up and was operating under the General Special Commissariat for Controlling Epidemics commanded by colonel professor Emil Godlewski. Activities of the Vilnius Commissariat included mainly prevention through extermination of insects, opening baths and bathing institutions and preventing the disease from spreading by setting up epidemic beds in order to isolate the patients.

5

Zwalczanie owadów-szkodników drewna za pomocą promieni Rentgena, ultrakrótkich fal radiowych i ultradźwięków

67%

Marconi B.

Ochrona Zabytków

|

1953

|

issue 4

218-223

Refine search results

3 Ochrona Zabytków

1 Archiwum Historii i Filozofii Medycyny

1 Toruńskie Studia Bibliologiczne

1 Boruszewski P.

1 Karbowska-Berent J.

1 Krajewski A.

1 Marconi B.

1 Młudzik A.

1 2015

1 2013

1 2005

1 1997

1 1953

Nowe tendencje w dezynfekcji i dezynsekcji zabytków na podłożu papierowym

FUMIGACJA DREWNA GAZAMI NIEREAKTYWNYMI JAKO ALTERNATYWA DLA TRADYCYJNYCH METOD DEZYNSEKCJI

Z badań nad zwalczaniem promieniami gamma owadów niszczących zabytki i muzealia. Część 2 - Odporność różnych gatunków

Występowanie i zwalczanie duru plamistego na ziemiach litewsko-białoruskich w latach 1904–1920

Zwalczanie owadów-szkodników drewna za pomocą promieni Rentgena, ultrakrótkich fal radiowych i ultradźwięków