Search results

1

„Epifanie w końcu muszą mieć jakiś sens”. Wokół ironii Juliusza Słowackiego i Zbigniewa Herberta

100%

Taranek-Wolańska O.

Prace Literackie

|

2018

|

vol. 58

287-298

EN

The article is devoted to irony as one of the common interpretative denominators of the works of Juliusz Słowacki and Zbigniew Herbert. Taking into account the fact that at least several types of irony are distinguished in literary studies (an elementary division includes rhetorical irony, socratic irony, and romantic irony), the author focuses on the linguistic element(s) of irony. The author sets out various functions of irony in Słowacki and Herbert, and with this procedure — presents the attitude of both poets to the heritage of Mediterranean culture as the eternal source of existential dilemmas. As the starting material for analysis and interpretation, two texts were used — Słowacki’s digression poem Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu (read in the context of the genre) and a collection of Herbert’s short narrative forms, Król mrówek.

2

Granice ironii – granice iluzji. O ontologii postaci w „Eugeniuszu Onieginie” Aleksandra Puszkina i Piotra Czajkowskiego

86%

Borkowska-Rychlewska A.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2022

|

issue 42

137-155

PL

The article presents the characteristics of the romantic irony employed in Alexander Pushkin’s digressive poem Eugene Onegin and Pyotr Tchaikovsky’s opera titled alike. The analysis of selected fragments of the libretto which were based on the verses constituting the digressive (rather than storytelling) layer of Pushkin’s work allow one to conclude that the operatic version of Onegin expresses exactly the same kind of romantic irony which was used by the romantic poet. The authors of the libretto achieved something typical of Pushkin’s irony – a flow of the border between illusion and disillusion and an effortless crossing of the dialectic borders of time and space. They did so by multiplying and splitting into layers the “I” of the main character which functions both in the dramatic plane and beyond it, taking over the functions which in Pushkin’s text were performed by the narrator.

3

Heroikomika w poematach dygresyjnych Juliusza Słowackiego

72%

Dąbrowski R.

Prace Polonistyczne

|

2016

|

vol. LXXI

57-67

EN

The starting point of the considerations which constitute the core of the article is the similarity between two genres: mock heroic poem and digressive poem. As mock heroic category is vital for the former, the question is whether it plays a part in the latter. The aim of this article is to scrutinise this issue on the basis of The voyage to the Holy Land from Naples by J. Słowacki. The focus is put on those fragments of the poem in which mock heroic category manifests itself clearly. The poet`s stance on the evoked conventional elements of epic tradition, such as invocation to Muse, introduction or Homeric simile, and their place in the poem is crucial. The presented analyses in the article lead to a conclusion that in a Romantic digressive poem, mock heroism functions as a subject of ironical poet`s play, who in this way demonstrates the power of his talent.

4

„Czucie i uczucie człowieka”. Uwagi o Assuncie Norwida w świetle młodopolskiej recepcji

58%

Ratuszna H.

Studia Norwidiana

|

2022

|

vol. 40

73-97

EN

Assunta is a digressive poem showing Norwid’s views on art, philosophy and religion. According to the aesthetic assumptions of Romanticism, art has its source in internal experience, religious experience, and is of a metaphysical nature. Modernist interpretations of Norwid’s works, to which the article was devoted, reveal its metaphysical aspects. Determining the direction and significance of influences becomes an extremely important task. The author of Assunta was perceived at the end of the nineteenth century as a patron of modernism, his name was mentioned together with that of Baudelaire, comments about him appeared in the context of discussions on modern literature, theater and the art of acting. Norwid’s work was in line with the „paradigm of sight-centricism”, the poet did not avoid optical metaphors, he used the poetics of chiaroscuro and space framing, which in Assunt’s poem gained a vertical character. The motives of improvement and growth played an important role in the piece. Reflecting on their meaning allowed to establish the rank of the metapoetic remarks contained in Assunta. The works of Norwid, recalled in the era of modernism, have received many interpretations, including critical ones, based on „troublesome” concealments. Zenon Przesmycki believed that this work was not fully understood, although attempts were made to include it in the aesthetics of modernism. However, it was recognized that it was the missing link in the development of Polish symbolist poetry (it is also worth emphasizing its links with „colorists” – as the Impressionists were called). In Assunta, referring to the Divine Comedy by Dante and Shakespeare’s Hamlet, the contemplative path of knowledge is shown. „Looking to heaven” is therefore a cognitive act in which reason coexists with faith.

PL

Assunta jest poematem dygresyjnym, ujawniającym poglądy Norwida na sztukę, filozofię i religię. Zgodnie z założeniami estetycznymi romantyzmu sztuka ma swoje źródła w doświadczeniu wewnętrznym, przeżyciu religijnym, ma charakter metafizyczny. Modernistyczne interpretacje twórczości Norwida, którym został poświęcony artykuł, odsłaniająjejmetafizyczne aspekty. Ustalenie kierunku i znaczenia wpływów staje się niezwykle ważnym zadaniem. Autor Assunty był postrzegany u schyłku wieku dziewiętnastego jako patron modernizmu, jego imię wymieniano wraz z imieniem Baudelaire’a, uwagi o nim pojawiały się w kontekście dyskusji na temat nowoczesnej literatury, teatru, sztuki aktorskiej. Twórczość Norwida wpisywała się w „paradygmat wzrokocentryzmu”, poeta nie stronił od optycznych metafor, stosował poetykę światłocienia, kadrowania przestrzeni, która w poemacie Assunta zyskała wertykalny charakter. Motywy doskonalenia, wzrastania pełniły w utworze istotną rolę. Refleksja nad ich znaczeniem pozwoliła ustalić rangę metapoetyckich uwag zawartych wAssuncie. Przypomniana w epoce modernizmu twórczość Norwida doczekała się wielu interpretacji, także krytycznych, opierających się na „kłopotliwych” przemilczeniach. Zenon Przesmycki sądził, że twórczość ta nie została w pełni zrozumiana, choć podjęto próby wpisania jej w estetykę modernizmu. Uznano jednak, że stanowi ona brakujące ogniwo w rozwoju polskiej poezji symbolistycznej (warto także podkreślić jej związki z „kolorystami” – jak nazywano impresjonistów). W Assuncie nawiązującej do Boskiej Komedii Dantego i Hamleta Szekspira zostaje ukazana kontemplacyjna ścieżka poznania. „Spojrzenie w niebo” jest więc aktem poznawczym, w którym rozum współistnieje z wiarą.

5

A Digressive Poem: Słowacki—Norwid

51%

Toruń W.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2014

|

vol. 5

|

issue 3

111-122

EN

The main purpose of the sketch is to show the relation of these two artists to digressive poem. Cyprian Norwid although not written in the strict sense digressive poem of this type as Beniowski of Juliusz Słowacki, but in the lectures O Juliuszu Słowackim [On Juliusz Słowacki] spoke about this poem and referred to the poetics of the genre. In such works of Norwid as: Wesele [The Wedding Party], Szczesna, Epimenides, Quidam, Rzecz o wolności słowa [On Freedom of Speech], Assunta, Emil na Gozdawiu [Emil in Gozdaw], A Dorio ad Phrygium we find numerous digressions, having different functions arts. Generally it can be said that for Norwid personality so rich and nonstandard digressive course was very useful. The patron of it was not so much parody, autothematicity or irony as the main purpose prevailed artistic creativity, reaching out for the truth.

PL

Głównym celem ninieszego szkicu jest ukazanie stosunku tych dwóch twórców do poematu dygresyjnego. Cyprian Norwid nie napisał, co prawda, sensu stricto poematu dygresyjnego tego typu jak Beniowski Juliusza Słowackiego, ale w wykładach O Juliuszu Słowackim wypowiadał się na temat tego poematu i nawiązywał do poetyki tego gatunku. W takich utworach Norwida jak Wesele, Szczęsna, Epimenides, Quidam, Rzecz o wolności słowa, Assunta, Emil na Gozdawiu, A Dorio ad Phrygium znajdujemy liczne dygresje, pełniące różne funkcje artystyczne. Uogólniając, można powiedzieć, że dla Norwida, osobowości tak bogatej i niestandardowej, tok dygresyjny był bardzo użyteczny. Partonowała temu nie tyle parodia, autotematyzm czy ironia, ile przyświecał główny cel twórczości artystycznej - docieranie do prawdy.

Refine search results

1 Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

1 Prace Literackie

1 Prace Polonistyczne

1 Roczniki Kulturoznawcze

1 Studia Norwidiana

1 Borkowska-Rychlewska A.

1 Dąbrowski R.

1 Ratuszna H.

1 Taranek-Wolańska O.

1 Toruń W.

2 2022

1 2018

1 2016

1 2014

„Epifanie w końcu muszą mieć jakiś sens”. Wokół ironii Juliusza Słowackiego i Zbigniewa Herberta

Granice ironii – granice iluzji. O ontologii postaci w „Eugeniuszu Onieginie” Aleksandra Puszkina i Piotra Czajkowskiego

Heroikomika w poematach dygresyjnych Juliusza Słowackiego

„Czucie i uczucie człowieka”. Uwagi o Assuncie Norwida w świetle młodopolskiej recepcji

A Digressive Poem: Słowacki—Norwid