Search results

1

Rekwizycje piszczałek organowych „dla celów wojennych” w diecezji przemyskiej w 1917 roku

100%

Widak A.

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

|

2022

|

vol. 60

|

issue 2

249-269

EN

Word War I made a lot of loss when it comes to art monuments. The damages of war affected churches and organs located in them. In 1917 nations which took part in the war preordained requisition of organ pipes for martial purpose. In the area of diocese of Przemyśl which belonged to Lwów metropolis and was under Austrian Partition requisition of organ pipes was conducted in 1917, earlier in 1915 requisition of bells churches was conducted. In the present article I discussed the rules of requisition of organ pipes and which instruments were protected from requisition or which of them not. An article was based on documents which are in file “Akta 1914–1918” located in Archdiocese Archive of Przemyśl. The study was completed with available information from Parish Inventories and “Chronicle of Przemyśl Diocese”. I managed to obtain information which organs were kept/protected from requisition and the organs that were subjected to it. 18 organs were protected from requisition, in case of 13 instruments the pipes were confiscated. As far as the other 10 organs are concerned it can be assumed that they were confiscated too. The present description/dissertation concerns 41 instruments.

PL

I Wojna Światowa przyniosła wiele strat w dziedzinie zabytków sztuki. Zniszczenia wojenne dotknęły kościołów i znajdujących się w nim organów. W 1917 r. państwa biorące udział w wojnie zarządziły rekwizycję piszczałek organowych dla celów wojennych. Na terenie diecezji przemyskiej należącej wówczas do metropolii lwowskiej a znajdującej się pod zaborem austriackim rekwizycję piszczałek przeprowadzono w 1917 r. a wcześniej w 1915 r. rekwizycję dzwonów. W niniejszym artykule zostały omówione zasady, na jakich odbywała się rekwizycja piszczałek organowych oraz instrumenty, które zostały od niej uchronione a które jej podlegały. Artykuł został oparty na dokumentach zawartych w teczce „Akta 1914-1918”znajdującej się Archidiecezjalnym Archiwum w Przemyślu. Opracowanie uzupełniono dostępnymi informacjami z Inwentarzy parafialnych oraz Kroniki Diecezji Przemyskiej. Udało się uzyskać informacje na temat organów uchronionych od rekwizycji oraz organów, które zostały jej poddane. Od rekwizycji zostało uchronionych 18 organów, w przypadku 13 instrumentów piszczałki zostały zarekwirowane. W odniesieniu do pozostałych10 organów można przypuszczać, że również uległy rekwizycji. W sumie niniejsze opracowanie dotyczy 41 instrumentów.

2

Informacje o organach w inwentarzach diecezji przemyskiej sporządzonych na podstawie instrukcji z 1933 roku

100%

Widak A.

Roczniki Teologiczne

|

2018

|

vol. 65

|

issue 13: Muzykologia

165-182

EN

Parish inventories are an important source of information about the organs. They were written during the visit of bishops or deans as well as made for clear command of diocesan supervisor. In 1927, 1928, „przemyskie 3 instrukcje” 1933 were published in the diocese of Przemyśl. The instruction of 1933 concerned the preparation of inventories. In the Archdiocese Archive in Przemyśl there are 58 inventories written in the years 1933-1945 according to this instruction. These instructions were described in this article and then on the basis of survived inventories, information about the organs was analysed. The information about the organ are in 49 inventories. Information about 50 instruments was obtained and they relate to their location, outward appearance, builders, date of building, size of the instruments, state of surviving and their value. The annexe contains the source extracts concerning the organs. Collected information, apart from details about the instruments, is an evidence of the way the organs were described their outward appearance, size, mechanisms or the state of surviving.

PL

Ważnym źródłem informacji o organach są inwentarze parafialne. Były one spisywane podczas wizytacji biskupich lub dziekańskich, jak też na wyraźne polecenie rządcy diecezji. W diecezji przemyskiej w latach 1927, 1928, 1933 zostały wydane „przemyskie 3 instrukcje”. Instrukcja z 1933 r. dotyczyła sporządzania inwentarzy. W Archidiecezjalnym Archiwum w Przemyślu znajduje się 58 inwentarzy napisanych w latach 1933-1945 według tej instrukcji. W artykule zostały omówione te instrukcje, a następnie na podstawie zachowanych inwentarzy przeanalizowano informacje o organach. Informacje o organach znajdują się w 49 inwentarzach. Uzyskano informacje o 50 instrumentach i odnoszą się one do ich lokalizacji, wyglądu zewnętrznego, budowniczych, czasu powstania, wielkości instrumentów, stanu zachowania i ich wartości. W aneksie zostały zamieszczone wypisy źródłowe dotyczące organów. Zebrane informacje są wyrazem sposobu opisywania organów, ich zewnętrznego wyglądu, wielkości, mechanizmów czy stanu zachowania.

3

Terytorium i granice diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego w latach II wojny światowej

80%

Zych S.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2008

|

vol. 90

316-329

DE

In altpolnischer Zeit umfasste diese Diözese die Regionen Przemyśl und Sanok in der Wojewodschaft Lemberg (Lwów) und den Kreis Lubaczów (Wojewodschaft Bełz). Się zählte 18 100 Quadratkilometer und war in territorialer Hinsicht die kleinste Diözese in der Kirchenprovinz Lemberg. Den größten Einfl uss auf die Grenzen der Diözese Przemyśl hatten im Berichtszeitraum die Jahre der nationalen Unfreiheit. Seit 1821 umfasste das Territorium der Diözese Przemyśl fünf politische Kreise: Jasło, Przemyśl, Rzeszów, Sambor und Sanok. Vor dem Ausbruch des 2. Weltkrieges umfasste das Territorium der Diözese Przemyśl etwa 21 000 Quadratkilometer. Auf diesem Gebiet funktionierten die Verwaltungsstrukturen des griechisch-katholischen und des armenischen Ritus. Przemyśl war ostkirchlicher Bistumssitz und in Sanok residierte die Apostolische Administratur für das Lemkenland. Im Herbst 1939 fi elen die formalen Entscheidungen über die staatliche Zugehörigkeit der von der Sowjetunion okkupierten Gebiete. Am 27. Oktober 1939 beschloss die sogenannte Volksversammlung der Westukraine den Anschluss der besetzten Gebiete an die UdSSR. Bischof W. Tomaka zufolge befanden sich folgende Dekanate unter sowjetischer Okkupation: Dobromil, Drohobycz, Jaworów, Mościska, Rudki, Sambor, Wisznia und ein Teil des Dekanats Lesko mit 75 Pfarreien. Zur UdSSR gehörten außerdem ein Teil der Dekanate Przemyśl-Stadt, Jarosław und Sieniawa. Zunächst unterstanden die unter deutscher Besatzung stehenden Gebiete westlich des San dem Oberbefehlshaber Ost. Nachdem am 26.Oktober 1939 das „Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete” entstanden war, wurden diese Gebiete dem GG einverleibt, und die Grenze am San war jetzt de facto die Grenze Deutschlands. Der westliche Teil der Diözese gehörte zum Distrikt Krakau, der eine Fläche von 26 150 Quadratkilometern einnahm, und die nördlichen Randgebiete der Diözese befanden sich nun in den Grenzen des Distrikts Lublin. Die Grenze zwischen den beiden Besatzungszonen wurde erst am 1. November 1941 auf Befehl von Hans Frank aufgehoben. Eine tragische Folge des 2. Weltkrieges für die lateinische Diözese Przemyśl bestand im Verlust eines beträchtlichen Teils ihres Territoriums. Infolge der Entscheidungen der „Großen Drei” in Teheran sollte die Nachkriegsgrenze Polens entlang der Curzon-Linie verlaufen. Den defi nitiven Verlauf der polnisch-sowjetischen Grenze auf dem Territorium der Diözese Przemyśl regelte der am 16. August 1945 in Moskau unterzeichnete „Vertrag zwischen der UdSSR und Polen über die Staatsgrenzen”. Infolge dieser Verschiebung der Staatsgrenze verlor die Diözese Przemyśl de facto ungefähr ein Drittel ihres Territoriums (etwa 7000-8000 Quadratkilometer). Außerhalb ihrer Grenzen verblieben 74 Pfarreien (4 von ihnen kehrten 1951 zu Polen zurück) und 646 Ortschaften. Auf dem Gebiet der Sowjetukraine befanden sich folgende Dekanate und Pfarreien der lateinischen Diözese Przemyśl. Die Absteckung der Ostgrenze Polens an der sogenannten Curzon-Linie hatte auch Einfl uss auf die staatliche Verwaltungsstruktur. Nachdem Lwów (Lemberg) für Polen verloren war, begann Rzeszów den Rang der Wojewodschaftshauptstadt anzustreben. Von diesem Augenblick an befand sich das gesamte Territorium der Diözese auf polnischem Gebiet in der Wojewodschaft Rzeszów.

4

Siedemdziesiąt lat Muzeum Diecezjalnego w Przemyślu

80%

Gutkowska-Rychlewska M.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1973

|

vol. 26

265-272

EN

-

Refine search results

2 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

1 Roczniki Teologiczne

2 Widak A.

1 Gutkowska-Rychlewska M.

1 Zych S.

1 2022

1 2018

1 2008

1 1973

Rekwizycje piszczałek organowych „dla celów wojennych” w diecezji przemyskiej w 1917 roku

Informacje o organach w inwentarzach diecezji przemyskiej sporządzonych na podstawie instrukcji z 1933 roku

Terytorium i granice diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego w latach II wojny światowej

Siedemdziesiąt lat Muzeum Diecezjalnego w Przemyślu