Search results

1

Capital Grace of the Word Incarnate According to Saint Thomas Aquinas

100%

Siemering L. M.

Studia Gilsoniana

|

2016

|

vol. 5

|

issue 2

327-343

EN

The doctrine of capital grace was developed during the Scholastic period and bears on many areas of theology including ecclesiology, Christology, sacraments, and Trinitarian theology with regard to the missions of the Word and the Holy Spirit. Viewed from a Christological standpoint, capital grace sheds light on how Christ in his human nature can be said to be a source of grace to the members of the Church. Following his contemporaries, the young Thomas Aquinas espoused a view in which Christ is a meritorious, ministerial, and dispositive cause of grace according to his human nature, and an efficient cause according to his divinity. After a deeper reading of John Damascene’s treatment of Christ’s humanity being an instrument of his divinity, Thomas was able to articulate a view in which Christ’s human nature is an instrumental efficient cause of grace. This view undergirds Aquinas’s strong conception of Christ as one acting person in two natures.

2

Natura Boga a płeć człowieka

67%

Kunka S.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

vol. 62

|

issue 2: Teologia dogmatyczna

207-226

EN

The man and woman are expressed by their sex, not only on the biological level, but personal level. They by their sex may form communio personarum. On this principle also the human sexuality participates in image and likeness of man to God. By their sex is given to people the gift of motherhood and fatherhood that originates in God. The man is the image of his Creator, but the divine nature transcends all creatures. In the Old and the New Testament God reveals himself to man, using the human language, terms and images. The theological language often uses an analogy. The Sacred Scriptures give the attributes masculine or feminine to God and compare God's love to a love of father or of mother, doing that by the analogy. This likeness accompanies a no-likeness, because God always is a Different One. The divine fatherhood and motherhood is not the same level as the human procreation. God is among a man's sexuality. The biblical language, and also the language of theology, uses the anthropomorphic categories. The theology says about the eternal generating, that is an element of the interior God's life. This generating among sexuality is not masculine nor feminine. This generating in its very nature is divine. Also the divine fatherhood is among human things. Christ, the Son of God, reveals God as Father in ultra-corporeal meaning. That is the divine meaning. In Sacred Scriptures, too, the God's love is compared to a mother's love. The Sacred Scriptures don't call God Mother, but Father. That is in the text of prayers in the Old Testament and in the Gospel (cf. Mk 14:36). God is pure spirit in which there is no place for the difference between the sexes (CCC 370). However the man, being the image of God, realizes that as the person by his sex: as mother or as father. In marriage by communio personarum the male and the female most clearly show that they are created in the image and likeness of the One God in the Holy Trinity. The divine fatherhood is the source of human being mother or father. This is why the child as a priority is the child of God, because only God gives the life and each man is created directly in His divine image. The genealogy of each human person has the source in God and only in His fatherly arms can be perfection (cf. Lk 23:46 and Eph 1:20). The man possesses knowingly the love from the Holy Trinity, when in Spirit, with a humility and a trust, calls God: our Father... The man has learned it through the Son of God.

PL

Mężczyzna i kobieta są określeni przez swoją płeć nie tylko na poziomie biologicznym, ale osobowym. Dzięki niej mają zdolność tworzenia communio personarum. Na tej zasadzie także ludzka płciowość uczestniczy w obrazie i podobieństwie człowieka do Boga. Poprzez płeć zostaje udzielony ludziom dar macierzyństwa lub ojcostwa, który swe źródło ma w Bogu. Człowiek jest obrazem swego Stwórcy, ale natura Boga przewyższa wszelkie stworzenia. W Starym i Nowym Testamencie Bóg objawia się człowiekowi, posługując się ludzkim językiem, pojęciami i obrazami. Także język teologii często posługuje się analogią. Gdy Pismo św. nadaje Bogu cechy męskie lub żeńskie, kiedy porównuje miłość Boga do miłości ojca lub matki, to czyni to przez analogię. Użyte porównanie idzie w parze z nie-podobieństwem, gdyż Bóg zawsze jest Inny. Boże ojcostwo i macierzyństwo nie są tego samego poziomu co ludzkie rodzicielstwo. Bóg jest ponad płciowością. Język Biblii, a za nim język teologii, posługuje się kategoriami antropomorficznymi. Mówi się zatem w teologii o odwiecznym rodzeniu, które stanowi element wewnętrznego życia Boga. Jest to rodzenie ponadpłciowe. Nie jest ani męskie, ani kobiece. Jest Boskie ze swej natury. Również o Bożym ojcostwie mówi się w nadludzkim sensie. Chrystus, Syn Boży, objawia Boga jako Ojca właśnie w znaczeniu ponadcielesnym, całkowicie Bożym. W Biblii są także obrazy miłości Boga porównane do miłości macierzyńskiej. Biblia jednak nie nazywa Boga Matką, ale właśnie Ojcem. Tak jest w tekstach modlitw Starego Testamentu i w przekazie Ewangelii (zob. Mk 14, 36). Bóg jest czystym duchem, w którym nie ma miejsca na różnicę płci (KKK 370), ale człowiek, będąc obrazem Boga, realizuje go osobowo poprzez swoją płciowość: jako matka albo ojciec. W związku małżeńskim poprzez communio personarum kobieta i mężczyzna najwyraźniej ujawniają, że są stworzeni na obraz i podobieństwo Jedynego Boga w Trójcy Świętej. Ojcostwo Boga jest źródłem ludzkiego bycia matką czy ojcem. Dlatego dziecko jest przede wszystkim dzieckiem samego Boga, bo wszelkie życie pochodzi jedynie od Boga, a każdy człowiek jest bezpośrednio na Jego obraz. Genealogia każdej osoby ludzkiej w Bogu znajduje swe źródło i tylko w Jego Ojcowskich ramionach może znaleźć dopełnienie (zob. Łk 23, 46 i Ef 1, 20). Człowiek świadomie czerpie z miłości Trójcy Świętej, gdy w Duchu, z pokorą i ufnością, woła do Boga: Ojcze nasz... Tego nauczył człowieka Boży Syn.

3

Una Persona in tre Persone. La teologia trinitaria in Sergej Bulgakov

51%

Kowalczyk D.

Studia Bobolanum

|

2021

|

vol. 32

|

issue 1

173-191

EN

The trinitarian theology of Sergei Bulgakov is in fact an extension of two biblical statements: „God is Spirit” and „God is love”. To be Spirit, and to be absolute Spirit, means that God is the absolute I, the absolute Person. And if so, then God also has you, him, us, the plural you. I cannot exist without you. The revelation given to us in Jesus Christ allows us to say that this full relationship is realized between the Father, the Son and the Holy Spirit. Hence, for Bulgakov, God is I in three selves, or a person in three persons. In other words, God is an absolute tri-hypostatic Spirit. The author is opposed to the tradition that derives the doctrine of the Trinity from causal intra-Trinitarian origins. Consequently, he rejects the concept of God the Father as the eternal cause of the Son and the Spirit. The Father’s monarchy is not in being the first cause but in self-revelation in two other Hypostases. Bulgakov understands the second statement, i.e., „God is love,” as primarily ontological, that is, expressing the inner life of the Trinity. Moreover, he formulates the axiom of the ontology of love: There is no love without sacrifice (kenosis) and there is no love without joy (blessing). Also, love in God is kenotic. Each Person diminishes themselves in order to give „space” to other Persons. At the same time, kenosis is overcome in the joy of finding oneself in union with other Persons. The kenotic relations between the Divine Hypostases have their content, that is God’s nature, an intratrinitarian life. The divine nature is not – emphasizes Bulgakov – some static greatness in which the Divine Persons participate, but one, three-hypostatic life, consisting in the manifestation of the Father, Son and Spirit in God’s inner life (un-created Sophia) and in manifesting itself non-God, that is in creation (Sophia created). This sophiological perspective aims to show that the Holy Trinity exists not only in its transcendence, but also in the world and in the human being, while creation exists not next to God, but in God (panentheism).

PL

Teologia trynitarna Sergieja Bułhakowa jest w gruncie rzeczy rozwinięciem dwóch biblijnych stwierdzeń: „Bóg jest Duchem” i „Bóg jest miłością”. Bycie Duchem, i to Duchem absolutnym, oznacza, że Bóg jest absolutnym Ja, absolutną Osobą. A skoro tak, to Bóg ma w sobie także Ty, On, My, Wy. Ja nie może bowiem istnieć bez Ty. Objawienie dane nam w Jezusie Chrystusie pozwala powiedzieć, że owa pełnia relacji realizuje się między Ojcem, Synem i Duchem Świętym. Stąd dla Bułhakowa Bóg jest Ja w trzech Ja czy też Osobą w trzech Osobach. Innymi słowy, Bóg jest Duchem absolutnym trój-hipostatycznym. Nasz autor przeciwstawia się tradycji, która wyprowadza doktrynę o Trójcy z pochodzeń wewnątrztrynitarnych rozumianych przyczynowo. W konsekwencji odrzuca koncepcję Boga Ojca jako odwiecznej przyczyny Syna i Ducha. Monarchia Ojca nie polega na byciu pierwszą przyczyną, ale na samoobjawianiu się w dwóch innych Hipostazach. Drugie stwierdzenie, tj. „Bóg jest miłością”, Bułhakow rozumie jako przede wszystkim ontologiczne, to znaczy wyrażające wewnętrzne życie Trójcy. Ponadto formułuje aksjomat ontologii miłości: nie ma miłości bez ofiary (kenozy) i nie ma miłości bez radości (błogosławieństwa). Także miłość w Bogu jest kenotyczna. Każda Osoba umniejsza siebie, aby dać „przestrzeń” innym Osobom. Jednocześnie kenoza jest przezwyciężana w radości odnalezienia siebie w jedności z innymi Osobami. Kenotyczne relacje między Boskimi Hipostazami mają swoją treść, zawartość, czyli to, co nazywamy Bożą naturą, życiem intratrynitarnym. Boska natura nie jest – podkreśla Bułhakow – jakąś statyczną wielkością, w której partycypują Osoby Boskie, ale jednym, trójhipostatcznym życiem, polegającym na manifestowaniu się Ojca, Syna i Ducha w wewnętrznym Bożym życiu (Sofia niestworzona) i na manifestowaniu się w nie-Bogu, czyli w stworzeniu (Sofia stworzona). Ta sofiologiczna perspektywa zmierza ku pokazaniu, że Trójca Przenajświętsza istnieje nie tylko w swej transcendencji, ale także w świecie i w człowieku, natomiast stworzenie istnieje nie obok Boga, ale w Bogu (panenteizm).

Refine search results

1 Roczniki Teologiczne

1 Studia Bobolanum

1 Studia Gilsoniana

1 Kowalczyk D.

1 Kunka S.

1 Siemering L. M.

1 2021

1 2016

1 2015

Capital Grace of the Word Incarnate According to Saint Thomas Aquinas

Natura Boga a płeć człowieka

Una Persona in tre Persone. La teologia trinitaria in Sergej Bulgakov