Search results

1

Podział władzy państwowej jako przesłanka jej legitymacji

100%

Małajny R. M.

Przegląd Sejmowy

|

2014

|

issue 3(122)

9-28

XX

The author begins by presenting the meaning of the concepts of „legitimacy” and „legitimization” of power. The former means the authority of power, respect for it and its acceptance by citizens. The latter is the process aimed at justifying the legitimacy of power. One of the basic premises legitimizing the power of the state in the institutional (legal) terms is the idea of its division. This idea emerged during the English revolution (1640 –1660), giving rise to the relevant concepts and doctrines. These views were later developed, so that by the end of the eighteenth century the theory of separation of powers has been well established. Looking at this theory in the context of legitimizing the state power, we should fi rst point to its guarantee nature in relation to freedoms and rights of the individual. This character was already noticed by the pamphleteers of the English „Great Rebellion” and, then, by such great thinkers as John Locke, Charles de Montesquieu, the America’s Founding Fathers, the authors of the French Declaration of the Rights of Man and of the Citizen of 1789, and others. As a normal course of events, this legitimizing nature of the idea of separation of power was sometimes denied. The critics argued that this idea is not compatible with the ideas of sovereignty and democracy. The author polemicizes sharply against these views, claiming that the division of power can be safely classifi ed as rules of „constitutional natural law” or simply acquis constitutionnel, since it is considered a „universal basis for a constitutional democracy.”

2

O właściwościach postępowania hybrydowego w regulacji ochrony konkurencji i konsumenta

88%

Mrożek J.

Prawo

|

2017

|

issue 323

289-297

EN

This article describes the issue of replacing administrative regulations with civil law regulations. This is amulti-faceted problem, so the paper will focus on the example of the so-called hybrid proceedings, pending before the President of the Office of Competition and Consumer Protection. In the article, a brief comparison of the hybrid proceedings approach to classical administrative proceedings was initially conducted, pointing out that there was considerable uncertainty about compliance with the Constitutional division of power. The analysis of the proceedings before the President of the OCCP was presented, because of its links with the Constitution, indicating the disfunctionality of that authority at the time of the appeal. In the final section, research proposals and proposed changes were introduced, which consisted entirely of abandoning the hybrid model to the classic administrative model.

3

Legitymizacja roli sędziowskiej

63%

Kaczmarczyk M.

Studia Socjologiczne

|

2020

|

issue 4(239)

5-35

PL

Zgodnie z postulatem Maksa Webera, socjologia może przewidywać i wyjaśniać działania pod warunkiem ich wcześniejszego zrozumienia. Prezentowany artykuł rozszerza ten postulat na zjawiska społeczne w makroskali, dla których socjologia może szukać sensu, nawet jeśli nie jest on widoczny dla działających podmiotów. Perspektywą, która umożliwia taki zabieg, jest teoria zróżnicowania funkcjonalnego. Została ona zastosowana do opisania roli sędziowskiej, której znaczenie można właściwie skonceptualizować jedynie w kontekście relacji między systemami społecznymi. Autor wychodzi od koncepcji Niklasa Luhmanna, by zerwać z jego ujęciem i za Shmuelem Eisenstadtem zwrócić się w stronę systemu wartości, który mógłby legitymizować rolę sędziowską. Argumentacja autora podbudowana jest wynikami badań empirycznych i uzupełniającą je typologią procesów legitymizacji i delegitymizacji roli sędziowskiej. W konkluzji autor przedstawia konsekwencje teoretyczne sporów wokół roli sędziego oraz możliwości socjologicznego odczytywania aktualnych wydarzeń politycznych w Polsce.

EN

According to Max Weber’s postulate, sociologists can predict and explain actions because they understand their subjective sense. The article suggests that this postulate can be extended onto macroscale, and sociology can search for meanings of processes that are beyond the grasp of the subjects participating in them. The perspective of functional differentiation that enhances this approach has been applied in order to describe the social role of the judges. While initially following Niklas Luhmann, the author abandons his theory at some point and draws on the ideas of Shmuel Eisenstadt to demonstrate the role of social values in the legitimization of the independent judiciary. The argumentation is based on a large-scale survey among the Polish judges as well as a typology of legitimization and delegitimization processes. In the conclusion, the attacks of the new authoritarian regimes on judges have been described from the functional perspective in order to demonstrate the real scale of their harm to modern societies.

4

Podział władzy w Republice Cypryjskiej pomiędzy społeczność grecką i turecką jako prawnoustrojowa odpowiedź państwa na jego strukturę etniczną

63%

Wereszko W.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 3(67)

237-248

PL

Struktura etniczna państwa jest jednym z czynników mogących kształtować jego ustrój i skutkować przyjmowaniem różnych specyficznych mechanizmów prawnych. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie na przykładzie Republiki Cypryjskiej nietypowego rozwiązania prawnoustrojowego polegającego na proporcjonalnym podziale władzy, tj. stanowisk i urzędów w państwie, pomiędzy dominujące grupy etniczne. Analizie poddane zostaną wybrane postanowienia Konstytucji Republiki Cypryjskiej, które odwołują się do greckiej i tureckiej społeczności zamieszkujących Cypr i regulują poziom oraz sposób ich uczestnictwa w sprawowaniu władzy w państwie. Podkreślona zostanie wyjątkowość przyjętych na Cyprze rozwiązań prawnoustrojowych, które mając zapewnić jedność państwa i stanowić istotne gwarancje dla poszczególnych grup etnicznych, mogą jednak w praktyce okazać się niefunkcjonalne bądź prowadzić do wypaczeń.

EN

The ethnic structure of the state is one of the factors that can shape its system and result in the adoption of various specific legal mechanisms. The aim of this article is to present, on the example of the Republic of Cyprus, an unusual legal system solution consisting in the proportional division of power, i.e. positions and offices in the state, between the dominant ethnic groups. The analysis will concern selected provisions of the Constitution of the Republic of Cyprus, which refer to the Greek and Turkish communities living in Cyprus and regulate the level and manner of their participation in exercising power in the state. The uniqueness of the constitutional solutions adopted in Cyprus will be emphasized, which, in order to ensure the unity of the state and constitute significant guarantees for ethnic groups, may in practice, however, turn out to be non- -functional or lead to distortions.

5

W poszukiwaniu „czwartej władzy” w Konstytucji RP z 1997 roku. Analiza instytucjonalno-prawna przepisów Konstytucji

63%

Litwin T.

Horyzonty Polityki

|

2023

|

vol. 14

|

issue 46

105-123

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The main research objective of this article is the analysis if in the light of the rules of the Constitution of Poland is there any entity not mentioned in art. 10 which could balance the constitutional position of the legislative and executive power – perform the role of the “fourth estate”. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The basic research problem is an attempt to answer the question if according to the Constitution any entity could perform the role of the “fourth estate” and how the Constitution should be amended to introduce the “fourth estate”. The institutional-legal analysis of the rules of the Constitution was used with particular emphasis on the language-legal, systematic, doctrinal and judiciary interpretation. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article starts with the comments on the constitutional principle of the division of power. Next, considerations on the term “fourth estate” and analysis of the rules of the Constitution are focused on finding an entity that could perform the role of the “fourth estate”. The article ends with propositions of the amendments to the Constitution that would allow the sovereign, territorial self-government and organs of state control and defense of law to balance the constitutional positions of the legislative and executive powers. RESEARCH RESULTS: In the light of the rules of the Constitution of Republic of Poland there is no entity performing the role of the “fourth estate”. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: It seems necessary to introduce amendments to the Constitution of the Republic of Poland that would strengthen the constitutional position of the Nation, territorial self-government, state control and defense of law organs, as well as the public prosecutor’s office, which will allow them to perform the role of the “fourth estate”.

PL

CEL NAUKOWY: Głównym celem naukowym artykułu jest analiza kwestii, czy w świetle przepisów Konstytucji RP jakikolwiek podmiot spoza jej art. 10 mógłby równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy – pełnić rolę „czwartej władzy”. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem badawczym jest próba odpowiedzi na pytania, czy według Konstytucji jakiś podmiot mógłby pełnić rolę „czwartej władzy”, a jeśli nie, to jak należy zmienić Konstytucję, aby wprowadzić do niej „czwartą władzę”. W artykule wykorzystano analizę instytucjonalno-prawną przepisów Konstytucji ze szczególnym uwzględnieniem: językowo-logicznej, systemowej, doktrynalnej oraz sądowej wykładni przepisów Konstytucji. PROCES WYWODU: Merytoryczną część artykułu rozpoczynają uwagi o konstytucyjnej zasadzie podziału władzy. Następnie przedstawione są rozważania o pojęciu „czwartej władzy” z perspektywy konstytucyjno-prawnej oraz analiza przepisów Konstytucji nakierowana na odnalezienie podmiotu, który mógłby pełnić rolę „czwartej władzy”. Artykuł kończą propozycje wprowadzenia zmian do Konstytucji, które pozwolą suwerenowi, samorządowi terytorialnemu oraz organom kontroli państwowej i ochrony prawa równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W świetle przepisów Konstytucji RP żaden podmiot nie pełni roli „czwartej władzy”. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Potrzebne jest wprowadzenie do Konstytucji RP zmian wzmacniających pozycję ustrojową Narodu, samorządu terytorialnego, organów kontroli państwowej i ochrony prawa oraz prokuratury, które mogłyby pełnić rolę „czwartej władzy”.

6

Development and comparison of the relationship between heads of state and judicial power in Europe

63%

Klíma K.

Central European Papers

|

2023

|

vol. 11

|

issue 2

9-25

EN

We assess the development of the relationship between the institution of the head of state and judicial power as it has developed from the patrimonial state through individual other epochs of the history of monarchical power to the present. The original concentration of all power in the hands of the monarch is gradually changing so that, in the process of revolutions, monarchs leave legislative, executive and judicial powers to the decision-making framework of parliaments and governments. This process takes on a special form in the era of so-called constitutional monarchies at the turn of the 18th and 19th centuries. Special history then concerns the development of the judiciary, when the modern ministries of justice (from the 19th century) and after the Second World War even special bodies such as the Supreme Council of the Judiciary perform important functions precisely in relation to the judiciary in the selection of judges, their appointment and promotion to positions, in matters of a disciplinary nature, etc. Modern systems of a republican nature basically place the function of the president in a position like that of the head of state as in modern constitutional monarchies. Presidents and monarchs therefore, even in relation to the judiciary, mostly remain in the position of the highest body of the state, which confirms the personnel proposals of other bodies of the division of power by means of an appointment decree. Special attention is paid to the character of the relationship examined here in the Czech Republic and its constitutional system.

7

Odpowiedzialność dyscyplinarna rzecznika dyscyplinarnego z tytułu naruszenia niezawisłości sędziowskiej

51%

Kardas P.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2020

|

issue 4 (56)

93-107

PL

Opracowanie zawiera analizę podstaw i zakresu odpowiedzialności dyscyplinarnej rzecznika dyscyplinarnego za naruszenie niezawisłości sędziowskiej. Wskazuje na ścisłe związki odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów z konstytucyjną zasadą niezawisłości. Istnienie odrębnej odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów stanowi jedną z gwarancji niezawisłości. Ochronie niezawisłości służy autonomiczność postępowania dyscyplinarnego oraz sposób określenia podstaw tej odpowiedzialności, której granice wyznacza niezawisłość. Precyzuje także kompetencje rzecznika, a tym samym zakres zgodnego z prawem działania rzecznika. Przekroczenie przez rzecznika kompetencji w tym zakresie oznacza zawsze naruszenie niezawisłości. Wprowadza rozróżnienie na wewnętrzne i zewnętrzne naruszenie niezawisłości. W świetle obowiązujących przepisów brak jest możliwości naruszenia przez rzecznika własnej niezawisłości, taka mu bowiem nie przysługuje. Rzecznik może natomiast dopuścić się zewnętrznego zamachu na cudzą, tj. przysługującą innemu sędziemu, niezawisłość. Naruszenie przez rzecznika niezawisłości sędziowskiej wynikać może z nierespektowania granic odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów. W takich wypadkach dochodzi do nadużycia przez rzecznika uprawnień skutkującego naruszeniem niezawisłości sędziego, wobec którego rzecznik prowadzi czynności. Podstawy odpowiedzialności dyscyplinarnej rzecznika za naruszenie niezawisłości określają przepisy dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów oraz prokuratorów. Odpowiedzialność dyscyplinarna rzecznika dyscyplinarnego za naruszenie niezawisłości jest odmianą odpowiedzialność dyscyplinarnej sędziego lub prokuratora pełniącego urząd rzecznika.

EN

The following article comprises an analysis of the basis and scope of disciplinary liability of a disciplinary spokesman for breach of judicial independence. It indicates the inherent interdependence between judicial disciplinary liability and the constitutionally protected principle of independence. The author believes that a separate judicial disciplinary liability constitutes one of the guarantees of independence. The protection of independence is further enhanced by the autonomy of the disciplinary proceedings and the means of determining the basis for such liability, the limits of which are delineated by independence. Nevertheless, it serves to outline the spokesman’s competences and thus the scope of legal acts. Abuse of the aforementioned competences in this regard is equal to an abuse of independence. What is more, the commentary sets out to introduce a two-tier understanding of the notion of abuse of independence, that is internal and external breaches. Under the current law, it is impossible for a spokesman to be in breach of independence, for he does not boast one. However, a spokesman can undertake to externally abuse another party’s - i.a. a judge’s - independence. Such abuse can be caused by non-adherence to the established limits of judicial disciplinary liability. Under such circumstances, a spokesman is in breach of his competences, which is subsequently reflected in a material violation of judicial independence. The bases of disciplinary liability of a disciplinary spokesman are set forth in the provisions pertaining to the disciplinary liability of the judiciary and the prosecution. Hence, a disciplinary spokesman’s liability is a sub-type of the general disciplinary liability of the judge (or prosecutor) who serves as a spokesman.

Refine search results

2 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Central European Papers

1 Horyzonty Polityki

1 Prawo

1 Przegląd Sejmowy

1 Studia Socjologiczne

1 Kaczmarczyk M.

1 Kardas P.

1 Klíma K.

1 Litwin T.

1 Małajny R. M.

1 Mrożek J.

1 Wereszko W.

2 2023

1 2022

2 2020

1 2017