Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  dołki pokutne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Próba ustalenia genezy śladów dołkowych przy użyciu metody eksperymentalnej

100%
Pauch S.
Pomorania Antiqua
|
2020
|
vol. Tom XXIX
s. 223-244
EN
The presented article addresses the problem of hole traces known as penitential holes or fire drill marks. The main goal is an attempt to verify the most popular hypotheses (about their origin caused by use of fire drill and the so-called ‘healing’ hypothesis) trying to explain the origin of these traces. Therefore, a number of activities are presented, related to both of the aforementioned reasons explaining the origin of the hole traces, applying the principles of experimental archaeology.
2
Publication available in full text mode
Content available

Problem niszczenia śladów dołkowych na obszarze Polski, zachowanych na elewacjach wybranych świątyń gotyckich

100%
Pauch S.
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
|
2020
|
vol. 134
53-65
EN
The paper concerns the reasons for the diminishing number of the so called pit traces. The origins and most probable sources of these pits were referred to in short. Views of scholars who noticed and described this problem were cited on the basis of specialized literature. Factors leading to pit traces’ disappearance were named. In the concluding remarks attention was paid to the need to protect such artifacts which may bear witness to some old practices which might still be unknown to us.
PL
Prezentowany tekst porusza kwestię zmniejszania się liczby tzw. śladów dołkowych. Przytoczono w nim skrótowo genezę owych dołków, wskazując na najbardziej prawdopodobne źródła ich powstania. Opierając się na literaturze przedmiotu, przywołano opinie badaczy, którzy zauważyli i odnotowali poruszany w tytule artykułu problem. Na ich podstawie omówione zostały czynniki prowadzące do zanikania dołków. W konkluzji zwrócono uwagę na potrzebę ochrony rzeczonych artefaktów, mogących wskazywać na istnienie w przeszłości nieznanej nam praktyki.
3
Publication available in full text mode
Content available

Ślady na murach kościoła św. Mikołaja w Gniewie, jako wyraz lęku przed nagłą śmiercią

84%
Pauch S.
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
|
2016
|
vol. 125
165-182
PL
Artykuł prezentuje związki specyficznych śladów staropolskiej religijności, jakimi są dołki powstałe na skutek stosowania śladów po świdrach ogniowych, ze zjawiskiem nagłej śmierci. Zagadnienie to zostało przeanalizowane na przykładzie kościoła pw. św. Mikołaja w Gniewie. Wokół tej świątyni odkryto w ostatnich latach szereg artefaktów, które pozwoliły na ich powiązanie z tzw. „dołkami pokutnymi”. Zaliczyć należy do nich masowe pochówki i krzyżyki karawakowe, odkryte podczas badań archeologicznych. Dodatkowym materiałem, pomocnym w badaniach, okazały się opisy wizytacyjne, wymieniające istniejący w przeszłości ołtarz św. Rocha oraz wzmianki o epidemii w XVII w. Ta baza źródłowa, jak też znaczenie poszczególnych kierunków świata w kościele orientowanym, prowadzą do wniosku, iż ślady te są reliktem oczyszczania ogniem dusz osób zmarłych śmiercią nagłą. Dusze te nie mogły zaznać zbawienia, więc czynność niecenia „żywego” ognia o mur kościoła, miała im to ułatwić.
EN
The article presents the relations of specific traces of old Polish religiousness – holes made with fire augers – with the phenomenon of sudden death. This issue has been analysed on the example of the church of St Nicholas in Gniew. Many artefacts have been found around the church in recent years which allow to connect them with the so called “penitential holes”. Among these are mass burials and Caravaca crosses found during archaeological research. Additional material, helpful in the research, are visitation entries, mentioning the altar of St Roch existing in the past as well as refer-ences to an epidemic in the 17th century. This source basis as well as the meaning of the respective cardinal directions in the oriented church lead to the conclusion that the traces are the relict of purging the souls of people who died a sudden death with fire. The souls could not be saved and the activity of lighting a “live” fire against the wall of the church was meant to facilitate salvation.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.