Search results

1

ADMINISTROWANIE CZY ZARZĄDZANIE PUBLICZNE. DYLEMATY ROZWOJU WSPÓŁCZESNEJ ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

100%

Chochowska A.

International Journal of Legal Studies (IJOLS)

|

2019

|

vol. 5(1)

113-122

PL

Wyzwania stojące przed współczesną administracją publiczną wymuszają ciągłe jej dostosowanie do istniejących realiów społecznych, politycznych i gospodarczych. Stąd też nieustannie pojawia się pytanie, jak zorganizować dobrze funkcjonującą, sprawną i efektywną administrację publiczną? W tym celu wydaje się konieczne przeprowadzenie badań nad organizacją oraz modelami administracji publicznej, wypracowanymi do tej pory przez doktrynę prawa administracyjnego. Analiza tych koncepcji ma na celu włączenie się do dyskusji dotyczącej optymalnego funkcjonowania administracji publicznej we współczesnym państwie prawnym, którego podstawowym celem winno być urzeczywistnianie zasad sprawiedliwości społecznej. administracja publiczna, dobra administracja, modele administracji, zarządzanie publiczne, biurokracja

2

Кодифікація законодавства про адміністративну процедуру як загальноєвропейська тенденція

86%

Szkołyk A.

Wrocławsko-Lwowskie Zeszyty Prawnicze

|

2016

|

vol. 7

153-165

EN

During the last fifteen years bodies of the European Union and the Council of Europe have approved new soft law documents regarding administrative procedure. Besides that, the Model Rules on European Union Administrative Procedure have been undertaken by the Research Network on EU Administrative Law, the team that has included about a hundred of administrative law professors from different EU states. These documents can be translated into European Union’s Law on administrative procedure as well as to legislation of countries that do not have a general law (code) on administrative procedure, including Ukraine. Codification of law on administrative procedure in the above-mentioned documents is called “innovative codification” that changes significantly the administrative procedure and thus differs from consolidation that is typical for common law countries in the analysed sphere. Such a codification has many advantages but can also lead to some failures in the process of its implementation. For example, the rules governing the relation between general law (code) on administrative procedure and sector-specific laws in some areas of public administration’s activities must be strict and understandable. Possible contemporary solutions to this question in the above-mentioned soft law documents are analysed in the article. The depth of every codification is also a very important question before its realization. The Model Rules on Administrative Procedure of the European Union take into consideration not only external instruments of public administration’s activities (single-case decisions, normative acts and public contracts), but also internal forms of cooperation between administrative units, at least partly. The proposed codification of law on administrative procedure must be based on two fundamental principles — rule of law and right to good administration. Both fundamental principles foresee numeral elements — more narrow respected principles. Finalising de lege ferenda, codification of law on administrative procedure is an all-European tendency. Contemporary soft law documents and best experience in this sphere must be used not only in the law of the European Union, its Member States but also in Ukraine.

PL

W ciągu ostatnich piętnastu lat instytucje Unii Europejskiej, w tym Rady Europy, uchwaliły kilka nowych dokumentów prawa miękkiego dotyczących postępowania administracyjnego. Oprócz tego przepisy modelowe o postępowaniu administracyjnym w Unii Europejskiej zostały opracowane przez przedstawicieli nauki prawa administracyjnego z różnych państw wchodzących w skład UE. Dokumenty te powinny być podstawą europejskiego prawodawstwa dotyczącego postępowania administracyjnego, a także odpowiednich ustaw w państwach, które nie posiadają jeszcze zasadniczej (jednolitej) ustawy (kodeksu) o procedurze administracyjnej, jak np. Ukraina. Kodyfikacja prawodawstwa o postępowaniu administracyjnym w wymienionych dokumentach jest nazywana kodyfikacją innowacyjną, która istotnie zmienia procedurę administracyjną i różni się od zwykłej konsolidacji norm administracyjno-proceduralnych. Taka kodyfikacja oprócz licznych zalet ma i pewne wady, które ujawniają się przy jej wprowadzeniu do rodzimego systemu prawnego. Podstawowy problem polega na zsynchronizowaniu kodeksu postępowania administracyjnego z ustawami prawa administracyjnego (materialnego). W niniejszym artykule przedstawione zostały nowoczesne tendencje dotyczące sposobów rozwiązywania sporów kompetencyjnych w prawie administracyjnym. Ważnym elementem każdej dyskusji nt. kodyfikacji jest zakres jej obowiązywania. W przepisach modelowych o postępowaniu administracyjnym w UE przewidziana jest regulacja prawna nie tylko zewnętrznych instrumentów działalności administracji publicznej (aktów, czyli decyzji indywidualnych, aktów normatywnych i umów publiczno-prawnych), lecz także w pewnym zakresie również wewnętrznego współdziałania między jednostkami tej administracji. Proponowana kodyfikacja prawodawstwa o postępowaniu administracyjnym powinna opierać się na dwóch podstawowych zasadach: praworządności oraz dobrej administracji. Na każdą z tych podstawowych zasad składają się normy szczegółowe, które odpowiednio regulują zasadnicze zadania administracji państwowej. Podsumowując de lege ferenda, kodyfikacja prawodawstwa o postępowaniu administracyjnym jest tendencją ogólnoeuropejską, w której najnowsze doświadczenia w tym zakresie powinny być wykorzystane nie tylko w ramach systemu prawnego Unii Europejskiej i państw członkowskich, lecz także na Ukrainie.

3

Zastosowanie zasady uzasadnionych oczekiwań w podatku od towarów i usług: studium przypadku

86%

Rogowska-Rajda B.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2023

|

vol. 85

|

issue 4

101-117

EN

The aim of the article is to define the relationship between the EU and national principles of the protection of legitimate expectations applied in the area of harmonized VAT. It is assumed that these principles in the EU and national perspectives – despite the common denominator – do not overlap. In the case of the harmonized area, priority is always given to the guarantee framework of the analysed principle set by the case law of the CJEU, even if it limits the scope of application of the principle on national grounds. The research material consists of representative judgments of the CJEU dealing with the essence of the principle of the protection of legitimate expectations, its sources and the reasons for its application, and the views of domestic and foreign doctrine. The conclusions of the analysis were referred to selected factual situations on the basis of which rulings of the Supreme Administrative Court were made, taking into account the principle in the domestic context. The analysis of the principle shows that the scope of protection is different in the case of harmonized and not harmonized tax law. The EU principle tends to be more limited than its national counterparts. First and foremost, the principle will not apply in the case of MS practice contrary to EU regulation, even if it is beneficial to the individual. Nor can legitimate expectations arise in the case of an abuse of rights or a breach of law, even if the unlawful state created by the individual was tolerated by the EU or national authorities. The analysis of the use of the principle of legitimate expectations in Polish VAT jurisprudence carried out in the article leads to the conclusion that it is much more widely applied than would be the case in accordance with EU doctrine and jurisprudence, which indicates the need for changes in this respect.

PL

Celem artykułu jest określenie relacji unijnej i krajowej zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań stosowanej w obszarze zharmonizowanego podatku VAT. Założono, że zasady te w ujęciu unijnym i krajowym, pomimo wspólnego mianownika, nie pokrywają się. W przypadku obszaru zharmonizowanego pierwszeństwo zawsze mają ramy gwarancyjne analizowanej zasady wyznaczone orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości (TSUE), nawet jeśli ograniczają zakres stosowania zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań w ujęciu krajowym. Materiał badawczy stanowiły reprezentatywne wyroki TSUE dotyczące istoty zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań, jej źródeł oraz przesłanek zastosowania. Wnioski z analizy odniesiono do wybranych stanów faktycznych, na podstawie których zapadły rozstrzygnięcia Naczelnego Sądu Administracyjnego uwzględniające zasadę ochrony uzasadnionych oczekiwań w ujęciu krajowym. Analiza tej zasady wskazuje na różny zakres ochrony, w przypadku zharmonizowanego i niezharmonizowanego prawa podatkowego. Przede wszystkim zasada ta nie będzie miała zastosowania w przypadku praktyki państwa członkowskiego sprzecznej z regulacją unijną, nawet jeśli praktyka ta jest korzystna dla jednostki. Uzasadnione oczekiwania nie mogą też powstać w przypadku nadużycia praw lub naruszenia prawa przez jednostkę, nawet jeśli stworzony przez nią stan niezgodny z prawem był tolerowany przez Unię lub organy krajowe. Przeprowadzona w artykule analiza wykorzystywania zasady uzasadnionych oczekiwań w polskim orzecznictwie sądowym w zakresie VAT prowadzi do wniosku, że znajduje ona znacznie szersze zastosowanie, niż wynikałoby to z doktryny i judykatury unijnej, co wskazuje na potrzebę zmian w tym zakresie.

4

Multicentryczność systemów standardów etycznych administracji publicznej

86%

Barankiewicz T.

Studia Prawa Publicznego

|

2015

|

issue 1(9)

11-29

EN

In the last few decades throughout the world, and since 1989 in Poland, we have observed a growing role of ethics in public administration. The emergence of a postindustrial society, the processes of globalization and the convergence of administrative cultures have created a new perspective on the tasks of administration in accomplishing the needs of the society. In the new social environment there have appeared new categories of thinking about administration such as openness, transparency, social responsibility and citizen participation in executing powers. In this paper, a concept of an expanded or multi-central system of ethical standards in public administration has been formulated against these complex causes. The reflections are focused on the theoretical as well as the normative level. In the case of the former it is argued that the complex system of standards can be explained on the basis of a cultural analysis, for example, the intellectual heritage of the western thought. This argument is based on the fact that, on the one hand, law as a certain system of norms is founded on the principle of non-contradiction, while on the other hand, the constituted law cannot be isolated from other regulators of social life. In accord with the applied social and cultural argument, the principle of non-contradiction refers to the whole axiological and normative system of a given culture. The cultural approach applied here points to both the diversity as well as the unity of cultural patterns and rules in social life. On the normative level, and in accord with the accepted theoretical assumptions, the multi-central system of the source of ethical standards of public administration is identified as one that is based on the following sources: 1. legal regulations (acts or statutes), 2. soft law and codes of ethics, 3. standards of the organizational culture and mission of administration, 4. orders or recommendations of a superior, 5. social norms of morality, and 6. general human morality. In practice, due to the complexity and diversity of the system, different standards may lead to a conflict; at the same time however, the foundations and cultural identity indicate a method in which such conflict may be resolved.

PL

W ostatnich dekadach na świecie, a w Polsce po 1989 r., obserwujemy wzrastającą rolę etyki w administracji publicznej. Pojawienie się społeczeństwa postindustrialnego, procesy globalizacji i konwergencji kultur administracyjnych wykreowały nowe spojrzenie na zadania administracji w realizacji potrzeb społecznych. W tych zmienionych warunkach pojawiają się takie kategorie myślenia o administracji, jak otwartość, transparentność, społeczna odpowiedzialność i partycypacja obywateli w sprawowaniu władzy. Wobec tych złożonych powodów formułuję koncepcję rozbudowanego lub multicentrycznego systemu standardów etycznych administracji publicznej. Swoje rozważania autor koncentruje na dwóch płaszczyznach: 1. teoretycznej i 2. normatywnej. W pierwszym przypadku argumentuje, że złożony system standardów można wyjaśnić na gruncie analizy kulturowej, np. intelektualnego dorobku myśli zachodniej. Argument ten opiera się na tym, iż z jednej strony, prawo jako pewien system norm budowane jest zgodnie z zasadą niesprzeczności, zaś z drugiej strony, prawo stanowione nie może być oderwane od innych regulatorów życia społecznego. Zgodnie z zastosowanym argumentem społeczno-kulturowym zasada niesprzeczność odnosi się do całego systemu aksjonormatywnego danej kultury. Zastosowane tu podejście kulturowe wskazuje zarówno na różnorodność, jak i jedność wzorców oraz reguł kulturowych życia społecznego. Natomiast na płaszczyźnie normatywnej autor wskazuje odpowiednio, zgodnie z przyjętymi założeniami teoretycznym, na multicentryczny system źródeł standardów etycznych administracji publicznej, który stanowią: 1. ustawy, 2. soft law, kodeksy etyki, 3. standardy kultury organizacyjnej i misja administracji, 4. polecenia przełożonego, 5. normy moralności społecznej oraz 6. normy moralności ogólnoludzkiej. W praktyce ze względu na złożoność i różnorodność systemu dochodzić może między różnymi standardami do konfliktów, ale podłoże – tożsamość kulturowa – wskazuje jednocześnie na metody rozwiązywania tych konfliktów.

5

“Good Administration” as a Model of the International Principle of an Idea of the Rule of Law in the Context of the Council of Europe

72%

Stadniczeńko D.

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

|

2021

|

vol. 16

|

issue 18 (2)

255-276

PL

Artykuł zawiera refleksje na temat koncepcji dobrej administracji, która jest uznawana za niekwestionowany standard międzynarodowy na bazie Rady Europy, który odgrywa coraz większą rolę w odniesieniu do funkcjonowania współczesnej służby publicznej nadając mu charakter nawet „prawa człowieka trzeciej generacji”. Autor zwraca uwagę, że zróżnicowana kultura prawna i kultura polityczna determinują różne rozwiązania instytucjonalne i kompetencyjne w ramach realizacji jednej zasady „dobrej administracji”. W tym celu Rada Europy nie tylko formułuje standardy dotyczące dobrej administracji, ale pomaga również państwom członkowskim w ich praktycznej implementacji. Szczególna rolę w regionie europejskim w kreowaniu i upowszechnianiu standardu dobrej administracji odgrywa poza Radą Europy także Unia Europejska, co jak podkreśla Autor za literaturą wspomaga zjawisko heterogenizacji (partykularyzacji) prawa, co współcześnie idzie w parze z jego postępującą multicentrycznością, która w warunkach globalizacji przekształca prawo w porządek policentryczny, tworzony przez niezależne centra decyzyjne, co dotyczy zarówno prawa krajowego, prawa międzynarodowego, prawa europejskiego, jak i regulacji tworzonych przez ponadnarodowe korporacje. W tym aspekcie podniesiono także rozważania dotyczące prawa do dobrej administracji, także w kategorii pozaprawnej jako wieloaspektowego zjawiska społecznego mającego wpływ na każdego człowieka.

EN

The article reflects on the concept of good administration, which is recognized as an unquestionable international standard on the basis of the Council of Europe, which plays an increasingly important role in relation to the functioning of the modern public service giving it the character of “the third generation human right.” Author points out that the different legal culture and political culture determine different institutional and competence solutions in the implementation of a single principle of “good administration.” In this case, the Council of Europe not only formulates standards for good administration, but also assists member states in their practical implementation. A special role in the European region in the creation and dissemination of the standard of good administration is played not only by the Council of Europe, but also by the European Union, which, as the Author stresses, supports the phenomenon of heterogenization (particularization) of law, which nowadays goes hand in hand with its progressing multicentricity, which under the conditions of globalization transforms law into a polycentric order, created by independent decision-making centers – concerns both national law, international law, European law, as well as regulations created by transnational corporations. In this aspect, considerations of the right to good administration were also raised in the non-legal category as a multi-faceted social phenomenon affecting every individual.

6

The Principle of the State of Law on the Basis of Administrative Law in the Context of Present-Day Challenges

72%

Kosieradzka E., Zdyb M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

vol. 25

|

issue 1

EN

The problems connected with an issue of the principles/rules of administrative law are of great importance and – at the same time – cause lots of controversies and discussions relating to the notion of “principles/rules of law” itself, the character (nature) of these principles, the degree of their general character (their generality), their functions, tasks and their importance for administrative law, their essence or their proper classification. Within this scientific description all these problems were presented, whereas the principle of the state of law was chosen to be particularly distinguished on the basis of administrative law. This principle is a platform between common good and the dignity of the individual, specific link (connecting factor) between other principles of public order which can be formulated in axiological perspective. The principle of the state of law is one of the axiological basis for proper interpretation of the general principles of the code of administrative procedure. It can also give the ground for creating the right to good/sound administration. This principle is of great importance for shaping the public order in the sphere of administrative law (and – still more important – for shaping the legal position of administered subjects) and likewise it should be the symbol of public order formulated on many planes.

PL

Problematyka zasad prawa administracyjnego ma znaczenie fundamentalne, a zarazem wywołuje wiele sporów i dyskusji, które dotyczą: samego pojęcia „zasada prawa”, charakteru tych zasad, stopnia ich ogólności, ich funkcji, zadań i roli dla prawa administracyjnego, ich istoty czy też odpowiedniej ich klasyfikacji. W ramach niniejszego opracowania odniesiono się do wszystkich wymienionych kwestii, przy czym za wymagającą szczególnego wyróżnienia na gruncie prawa administracyjnego uznano zasadę państwa prawnego. Stanowi ona pomost między dobrem wspólnym i godnością człowieka, swoisty łącznik pomiędzy innymi zasadami ładu publicznego, który można ujmować w aksjologicznej perspektywie. Zasada ta jest jedną z aksjologicznych podstaw dla właściwej interpretacji zasad ogólnych kodeksu postępowania administracyjnego. Może też dawać podstawę do kreowania prawa do dobrej administracji. Zasada ta ma wyjątkowe znaczenie dla kształtowania ładu publicznego w sferze prawa administracyjnego, a powinna być również symbolem ładu publicznego ujmowanego wielopłaszczyznowo.

7

The Right to Good Administration. Axiological Aspects of Good Administration

58%

Zdyb M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2019

|

vol. 28

|

issue 2

EN

Certainly, it is essential, for the shaping of public order in a state, to establish the standards of good administration and axiological basis for the legal system of administrative law, both in the formal-legal and systemic aspect and the substantive-law domain. The basic role is played by legal designatations, such as: properly understood the principle of separation of powers, the principle of the rule of law, human dignity as an axiological basis and the categorical imperative in the sphere of understanding what good administration is, the meaning of the notion of the common good, proper distribution of prime factors of the relationship the common good – human dignity. Legal security and certainty of law, the elimination of inflation of law and the relativization of fundamental values of systemic significance form are also an important element underlying good administration. It is not possible to shape the system of good administration without a properly formed public service and without continuously building its ethos. The analysis of the foundations of good administration and its durability cannot boil down only to the procedural and legal aspects. Therefore, apart from pointing to the need to constantly address the issues of the principles and standards set out in Poland in the Code of Administrative Procedure and in the Code of Good Administrative Behaviour adopted on 6 September 2001 by the European Parliament, I have decided to present this issue in another paper, while focusing herein on the fundamental axiological values symbolizing good administration. An important place in this area is taken by the problem of the individual’s right to good administration, which is a consequence of recognising that the State has an obligation and responsibility to shape the optimal model of good administration and governance within the country.

PL

Nie ulega wątpliwości, że dla kształtowania ładu publicznego w państwie kluczowe jest ukształtowanie standardów dobrej administracji i aksjologicznych podstaw porządku prawnego, tworzącego system prawa administracyjnego zarówno w płaszczyźnie formalnoprawnej i ustrojowej, jak i materialnoprawnej. Podstawową rolę odgrywa kilka desygnatów prawnych, takich jak: odpowiednio rozumiana zasada podziału władz, zasada praworządności, godność człowieka jako aksjologiczna podstawa i imperatyw kategoryczny w sferze pojmowania dobrej administracji, znaczenie pojęcia dobra wspólnego, właściwe rozpisanie na czynniki pierwsze relacji dobro wspólne – godność człowieka. Istotnymi elementami wzmacniającymi podstawy dobrej administracji są także bezpieczeństwo prawne i pewność prawa oraz eliminowanie zjawiska inflacji prawa i relatywizacji fundamentalnych wartości mających znaczenie systemowe. Kształtowanie systemu dobrej administracji nie jest możliwe bez odpowiednio ukształtowanej służby publicznej oraz stałego budowania jej etosu. Analiza podstaw dobrej administracji i jej trwałości nie może być sprowadzona tylko do aspektów proceduralnych i formalnoprawnych. Dlatego – poza zasygnalizowaniem potrzeby ciągłego zajmowania się problematyką zasad i standardów określonych w Polsce w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz przyjętym w dniu 6 września 2001 r. przez Parlament Europejski Kodeksie Dobrej Administracji – problematykę tę postanowiłem przedstawić w innym artykule, kładąc nacisk w niniejszym opracowaniu na fundamentalne wartości aksjologiczne symbolizujące dobrą administrację. Ważne miejsce zajmuje w tym zakresie doniosły problem prawa jednostki do dobrej administracji, co jest swoistą konsekwencją uznania, że na państwie ciąży obowiązek i odpowiedzialność związana z ukształtowaniem optymalnego modelu dobrej administracji i ładu publicznego w państwie.

Refine search results

2 Studia Iuridica Lublinensia

1 Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

1 International Journal of Legal Studies (IJOLS)

1 Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

1 Studia Prawa Publicznego

1 Wrocławsko-Lwowskie Zeszyty Prawnicze

2 Zdyb M.

1 Barankiewicz T.

1 Chochowska A.

1 Kosieradzka E.

1 Rogowska-Rajda B.

1 Stadniczeńko D.

1 Szkołyk A.

1 2023

1 2021

2 2019

2 2016