Search results

1

Miejskość dóbr wspólnych. Refleksje nad adaptowaniem koncepcji Common-Pool Resources

100%

Czornik M.

Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna

|

2018

|

issue 43

PL

Koncepcja dóbr wspólnych (Common-Pool Resources, CPR) jest przedmiotem zainteresowania wielu badaczy. Od lat zaobserwować można również próby jej zaadaptowania do różnych warunków, innych niż opisane przez E. Ostrom. Celem artykułu jest przedstawienie autorskich zastrzeżeń do jej wykorzystywania w realiach miejskich, które mogą być ekonomicznym wkładem w rozwój badań nad użytecznością i warunkami tworzenia dóbr wspólnych. Specyfika miast, w tym przyczyny ich powstania i ewoluowania funkcji, sprawia, że bezkrytyczne adaptowanie jednego z najważniejszych rezultatów pracy noblistki, jakimi są zasady projektowania instytucji pomagających w podtrzymywaniu istnienia i dobrego gospodarowania CPR, wydaje się mocno ograniczone. Ponowoczesne popularyzowanie postaw wspólnotowych skłania jednak do pogłębiania badań nad ekonomicznymi konsekwencjami ich powstawania i aktywności.

2

Twórcy miejskich dóbr wspólnych

75%

Czornik M.

Studia Miejskie

|

2017

|

vol. 28

43-58

PL

Tworzenie dóbr wspólnych jest przedmiotem działalności wielu grup użytkowników miasta. Ich wkład w budowaną w ten sposób atrakcyjność miejsca jest różny i zależy w dużym stopniu od indywidualnych skłonności do współpracy i integracji. Dobra wspólne są bowiem jednym z głównych rezultatów istnienia wspólnot, są przez nie wytwarzane. Bez inicjatyw społecznych zrzeszających osoby podzielające te same wartości, normy czy tożsamość nie można stworzyć podstawowych wyróżników tego rodzaju dóbr. Celem artykułu jest wskazanie różnych grup uczestników procesów tworzenia miejskich dóbr wspólnych oraz opisanie powiązań między nimi. Wśród wielu relacji, jakie mogą łączyć użytkowników miasta i sprzyjać powstawaniu wspólnot, na szczególną uwagę zasługują zależności ekonomiczne. Zainteresowanym zależy na maksymalizowaniu korzyści z lokalizacji dobra tworzonego na obszarze miasta. Wśród nich jako rodzaj korzyści aglomeracji występuje skłonność do współpracy wspólnotowej, która wzrasta, gdy motywowana jest szansą na uzyskanie szczególnego rodzaju dodatku, jakim są korzyści kolektywne. W miastach można je pozyskać znacznie łatwiej niż w innych miejscach.

EN

Making of common goods is the subject of many groups of city users’ activity. Their contribution to raising the attractiveness of places, which is co-created by them, depends on individual tendencies towards cooperation and integration. Common goods are one of the most important elements of communities’ existence. They are produced by them, but can not be made without social initiatives which are incorporated in people concurring the same ideas, norms or local identity. The main objective of the paper is to point to different groups of participants who are involved in processes of creating urban common goods. It also describes many specific relations among them, fostering formation of urban communities. The special place in this sphere of dependencies is occupied by economic relationships. City users are interested in maximization of benefits which result from the localization of the goods in urban space. Among them, a tendency to community cooperation, as a type of economy of the agglomeration, increases being motivated by the chance to achieve the special addition, which are collective benefits. They are more likely to be gained in cities than in other places.

3

Długie trwanie czy ulatnianie się plebejskich dóbr wspólnych? W stronę (a)socjologii historycznej

63%

Moll Ł.

Kultura i Społeczeństwo

|

2022

|

vol. 66

|

issue 4

67-90

EN

The aim of the article is twofold. First of all, it provides a commentary on the growing interest in people’s history in Polish academic circles and public debate. The author questions why Polish authors omit the role played by the commons in their research, despite this phenomenon being crucial for historians of the plebeian classes in other countries. Secondly, by reflecting on this particular omission by Polish scholars, he strives to make a more general point concerning conceptualizations of the commons, and specifically the plebeian commons. The article demonstrates that the commons constructed and reproduced by subaltern groups are characterized by their fleeting nature. This is because plebeian subjectivities - in their struggles to defend the commons against enclosures - use a strategy of evading representatives of the state and capital. Their commons thereby become to a large degree imperceptible, including to scholars studying the archives kept by the dominant classes. But the fact that plebeian commons elude the archives does not necessarily mean that they do not exist, or that they cannot survive. In his conclusion, the author sketches out the paradigm of “historical asociology” as a possible solution in studying illegible and latent forms of the commons. This proposal is inspired by those scholars of the plebeian classes who focused on the role of the commons in reproducing autonomous and masterless ways of living.

PL

Cel artykułu jest dwojaki. Po pierwsze, stanowi on komentarz do trwającego obecnie wzrostu zainteresowania historią ludową w polskim świecie akademickim i debacie publicznej. Stawiam pytanie: dlaczego polscy autorzy pomijają w swoich badaniach rolę dóbr wspólnego, biorąc pod uwagę, że to zjawisko ma kluczowe znaczenie dla zagranicznych historyków klas ludowych? Po drugie, zastanawiając się nad tym konkretnym przeoczeniem polskich autorów, staram się poruszyć bardziej ogólną kwestię dotyczącą konceptualizacji dóbr wspólnych, a dokładniej: plebejskich dóbr wspólnych. Pokazuję, że dobra wspólne konstruowane i reprodukowane przez grupy podporządkowane charakteryzują się ulotnością. Dzieje się tak dlatego, że plebejskie podmiotowości – w walce o obronę dobra wspólnego przed grodzeniami – posługują się strategią ucieczki przed przedstawicielami państwa i kapitału. W ten sposób dobra wspólne stają się – w znacznym stopniu – niedostrzegalne także dla badaczy korzystających z archiwów klas dominujących. Ale to, że plebejskie dobra wspólne wymykają się z archiwów, niekoniecznie oznacza, by nie istniały i by nie mogły przetrwać. W konkluzji zarysowuję paradygmat „asocjologii historycznej” jako możliwego podejścia w badaniu nieczytelnych i ulotnych form dobra wspólnego. Moja propozycja jest inspirowana przez prace tych badaczy klas plebejskich, którzy skupiają się na roli dobra wspólnego w zakresie zawiązywania autonomicznych i bezpańskich sposobów życia.

4

Dobro wspólne a zrównoważony rozwój

63%

Prandecki K.

Optimum. Studia Ekonomiczne

|

2016

|

vol. 4(82)

PL

Dobro wspólne jest pojęciem trudnym do jednoznacznego zdefiniowania. Kryje ono w sobie nie tylko zasoby materialne (finalne i produkcyjne) i usługi, ale również specyficzne relacje pomiędzy zarządzającymi dobrem wspólnym. Nadrzędną cechą gospodarowania na zasadach dobra wspólnego jest zapewnienie trwałości i jak najbardziej sprawiedliwego dostępu do zasobu. Takie podejście powoduje, że dominująca w ekonomii głównego nurtu zasada maksymalizacji zysku ma ograniczone zastosowanie. Z tego powodu, z ekonomicznego punktu widzenia dobro wspólne jest zazwyczaj uznawane za nieefektywne rozwiązanie. Dopiero rozwój badań nad instytucjami nieformalnymi w ramach Nowej Ekonomii Instytucjonalnej oraz przyznanie Elinor Ostrom nagrody Banku Szwecji doprowadziły do zwiększenia zainteresowania dobrem wspólnym i ukazania niewycenianych korzyści płynących z jego stosowania. Efektem są pierwsze próby budowy nowej koncepcji ekonomicznej – ekonomii dobra wspólnego. Analiza cech charakterystycznych dobra wspólnego pozwala na stwierdzenie, że idea ta ma wiele cech wspólnych z koncepcją rozwoju zrównoważonego. Bardziej szczegółowe badania wskazują także na istnienie licznych różnic pomiędzy tymi koncepcjami. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie charakterystycznych cech dobra wspólnego, ocena relacji między dobrem wspólnym a rozwojem zrównoważonym oraz analiza możliwości wykorzystania dobra wspólnego we wdrażaniu koncepcji rozwoju zrównoważonego. Uzyskane wyniki skłaniają do konstatacji, że rozwój zrównoważony jest bardziej złożoną koncepcją, w ramach której idea dobra wspólnego może być uwzględniona, jednakże za jej pomocą da się osiągnąć jedynie wybrane cele. Opracowanie zostało przygotowane na podstawie krytycznej analizy krajowej i zagranicznej literatury. Ponadto, w procesie badawczym zastosowano metodę indukcyjną, która umożliwiła przedstawienie ogólnych wniosków.

EN

The concept of common good is a difficult one to define. Not only does it encompass material resources and services, but also specific relationships between people managing the common good. The overriding feature of management based on the common good principle is to ensure the durability and the most equitable access to the resource. Under this approach, the principle of profit maximization, dominant in mainstream economics, is of limited use. For this reason, economic activity aimed at on informal institutions within the framework of the New Institutional Economics and the award for Elinor Ostrom granted by the Bank of Sweden that have led to increased interest in common good and the benefits of its use. As a result, first attempts have been made to build a new economic concept - economy for the common good. Analysis of the characteristics of common good leads to the conclusion that this idea has much in common with the concept of sustainable development. More detailed studies also indicate the existence of numerous differences between these two concepts. The purpose of this paper is to identify the specific characteristics of common good, to study the relationship between common good and sustainable development, and to analyse the possibilities of using common good in implementing the concept of sustainable development. The results make it possible to conclude that sustainable development is a more complex concept than that of common good. However, the latter may be effective in implementing sustainability in selected areas. The study was prepared based on critical analysis of domestic and foreign literature, and the research process used the inductive method as a means of reaching general conclusions.

5

Analiza instytucjonalna wspólnot z perspektywy społeczno-kulturowej tożsamości płci

63%

Łapniewska Z.

Ekonomia Społeczna

|

2016

|

issue 1

60-71

PL

Wspólnoty, społeczności czy kolektywy zespołowo zarządzają wspólnymi dobrami bez ingerencji zewnętrznych autorytetów, łącząc przy tym różne zasoby wiedzy oraz formy funkcjonowania. Ponieważ relacje płci wywierają wpływ na planowanie, produkcję, dobrostan oraz wiele innych aspektów życia, dlatego głębsze spojrzenie na założenia dotyczące dysponowania wspólnymi dobrami z tej perspektywy może pomóc wyeliminować uprzedzenia oraz zniekształcenia obecne w opracowaniach naukowych na ich temat. Niniejszy artykuł ma charakter teoretyczny. Jego celem jest zilustrowanie możliwych sposobów i metod włączenia społeczno-kulturowego wymiaru płci w instytucjonalną analizę wspólnot i ich działań związanych z zarządzaniem wspólnymi dobrami. Przybliżono w nim znaczenie płci społeczno-kulturowej oraz społecznie tworzonych instytucji zarządzania wspólnymi dobrami. Jednocześnie, w oparciu o autorski model analizy instytucjonalnej oraz podane przykłady, wskazano na konieczność włączenia płci do badań nad tymi dobrami. Część ta stanowi unikalny wkład w dotychczasowe rozważania na ten temat. Naczelna konkluzja z przeprowadzonej dyskusji dotyczy potrzeby krytycznej refleksji badaczy, organizacji pozarządowych, jak i samych członków wspólnot nad rolą kobiet w tych grupach oraz tworzonymi przez wspólnoty instytucjami, które mogą wzmacniać bądź też przeciwdziałać nierównościom, tym samym mając kolosalny wpływ na osiągane przez nie wyniki.

EN

People of communities, local societies or collectives work together to manage common-pooled resources (commons) without an external authority by combining multiple knowledge sources and ways of functioning. Since gender relations affect planning, production, well-being, and many other aspects of life, an in-depth look into the assumptions about commons might help avoid bias and distortion in disciplinary accounts. This theoretical paper aims to present various ways and methods of including gender in the institutional analysis of communities and their actions related to the governing of commons. Therefore, it challenges gender relations within communities and introduces the meaning of socially-constructed institutions in the governing of common resources. Further, relying on my framework of institutional analysis and the given examples, I address the necessity of the inclusion of gender-centred perspective in deliberations on commons. This part provides a unique contribution to the studies on that subject. The main conclusion of this analysis is the need for a critical reflection of researchers, non-governmental organisations and members of communities on their institutions which can enhance or combat inequalities, thereby significantly impacting the achieved results.

6

Przekład w epoce postludzkiej? Translatoryka wobec wyzwań antropocenu

63%

Mitek-Dziemba A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

|

2023

|

vol. 11

152-166

EN

The article considers the place of translation studies among other scholarly narratives which are eager to employ the rhetoric of the global environmental crisis. Against the background of its achievements, the field of languages and literature may seem to be too anthropocentric; hence it is necessary to reformulate its approach for the sake of the current, politically engaged way of construing cross-cultural and intersemiotic communication. The article builds upon Michael Cronin’s translation ecology and elaborates further on Anthropocene thinking and ecolinguistic considerations. The author intends to establish a new language of values that would differ from capitalism’s value system. The conclusion presents recommendations for the practice of eco‑translation that could be followed both in the examination of existing translations and in the form of translation interventions.

PL

Celem artykułu jest rozważenie miejsca studiów tłumaczeniowych pośród innych narracji badawczych sięgających po retorykę globalnego kryzysu środowiskowego. Na tle ich dokonań dziedzina zajmująca się wzajemnymi relacjami języków oraz literatur wydawać się może zbyt antropocentryczna, stąd konieczne jest przeformułowanie jej podejścia na potrzeby nowego, politycznie zaangażowanego sposobu rozumienia komunikacji międzykulturowej i intersemiotycznej. Punkt wyjścia artykułu stanowią idee translacyjnej ekologii Michaela Cronina, opracowane w oparcio refleksję antropocenu oraz rozważania ekolingwistyczne. Głównym zamierzeniem autorki jest stworzenie nowego języka wartości, odmiennego od systemu wartościowania kapitałocenu. W konkluzji przedstawione są wskazania dla praktyki eko‑przekładu, możliwe do zastosowania zarówno w analizie istniejących tłumaczeń, jak i w formie translatorskich interwencji.

7

To, co wspólne w szkolnictwie wyższym – ujęcie analityczne

51%

Szadkowski K.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2019

|

issue 1-2(53-54)

EN

This article provides a map of the three-element conceptual set of the common (the common good, the commons, and the common) in reference to higher education. It does so using a method of political ontology. It discusses the three concepts in reference to the six dimensions of higher education reality (ontology, politics, ownership, governance, benefits, and finance). Thus, it not only presents a systematic view of higher education reality as seen through the lenses of the common but also explains the substantial (and in some cases, subtler) differences between the concepts themselves. Moreover, it addresses briefly the differences between the concepts from the order of the common and those from the order of the public. Finally, the article seeks to offer an insight into what this particular conceptual set may provide the researchers in terms of thinking through, and designing an alternative to the current predicament of higher education.

PL

Niniejszy artykuł dostarcza mapy trzyelementowego zestawu pojęciowego z porządku tego, co wspólne (dobra wspólnego, dóbr wspólnych oraz tego, co wspólne) w odniesieniu do szkolnictwa wyższego. Robi to przy pomocy metody ontologii politycznej. Omawia powyższe trzy pojęcia w odniesieniu do sześciu wymiarów rzeczywistości szkolnictwa wyższego (ontologii, polityki, stosunków własności, zasad ładu akademickiego, korzyści oraz finansowania). Tym samym nie tylko przedstawia systematyczne ujęcie szkolnictwa wyższego widziane przez pryzmat tego, co wspólne, ale również wyjaśnia istotowe (a niekiedy subtelne) różnice między samymi pojęciami. Co więcej podejmuje również zwięźle kwestie różnic między pojęciami z porządku tego, co wspólne, a tymi z porządku tego, co publiczne. Wreszcie, artykuł stara się udzielić wglądu w to, co ten konkretny zestaw pojęciowy może zaoferować badaczom w zakresie myślenia i projektowania alternatywy dla szkolnictwa wyższego w jego dzisiejszym kształcie.

8

Hydra wielości i komunizm commonersów w dobie biopolitycznego kapitalizmu

51%

Moll Ł.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 1

245-264

EN

The article is an attempt to situate the main Peter Linebaugh's works in the context of modern theories of the common, especially in juxtaposition with Antonio Negri and Michael Hardt's biopolitical paradigm. American historian's oeuvre is still not well known in Poland, although his works in the field of social history, labour history, colonial Atlantic or global enclosures can inspire not only historians, but social theory as well. Linebaugh in his research on subaltern groups in the eve of capitalism introduces new ways, in which concepts such as working class, class struggle, commoning or the commons can be regarded and he draws ambitious, transmodern genealogy of global capitalism. The article tries to show the actuality of Linebaugh's research perspective in the era of biopolitical capitalism.

PL

Artykuł stanowi próbę osadzenia najważniejszych prac Petera Linebaugha na tle współczesnych teorii tego, co wspólne (the common), w szczególności w zestawieniu z biopolitycznym paradygmatem Antonia Negriego i Michaela Hardta. Dorobek amerykańskiego historyka na gruncie polskim pozostaje mało znany, mimo że jego prace z zakresu historii społecznej, dziejów ruchu robotniczego, kolonialnego Atlantyku czy globalnych grodzeń (enclosures) mogą być inspirujące nie tylko dla historyków, ale i dla teorii społecznej. Linebaugh przyglądając się zaniedbywanym przez historyków losom grup zdominowanych w okresie formowania się kapitalizmu, wyprowadza nowe ujęcia pojęć takich jak klasa robotnicza, walka klasowa, commoning czy dobra wspólne (the commons) oraz kreśli ambitną, transnowoczesną genezę globalnego kapitalizmu. Artykuł wskazuje na użyteczność jego perspektywy badawczej w dobie kapitalizmu biopolitycznego.

9

Polityka, organizacja i praktyki tworzenia wiedzy w kolektywach otwartego kodu. Socjolog techniki czyta Inną Rzeczpospolitą Jana Sowy

51%

Zaród M.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

vol. 15

|

issue 1

266-286

EN

Jan Sowa in his book "Inna Rzeczpospolita jest możliwa" proposed an alternative model of state organization, based on the concepsts of multitude and commons. This article is both a polemic and extension of Sowa's proposal, in the area of social studies of science. Basing on the state of research, including author's ethnographic practice, article highlights issues connected with metrology, cost distribution, motivations of the creators of the commons (basing on the review of research on open source). In the second part of the article the case of Open Source Drug Discovery program is discussed, focusing on the possibility of commons (public health). The case shows how issues presented in the first part could be alternatively resolved, saving part of the Sowa's proposal and avoiding its major drawbacks.

PL

Jan Sowa w książce Inna Rzeczpospolita jest możliwa proponował model organizacji państwa oparty na koncepcjach wielości i dóbr wspólnych. Niniejszy artykuł jest jednocześnie polemiką i problematyzacją propozycji Sowy, które dotyczą badań społecznych nad nauką i techniką. Korzystając z badań kolektywów hakerskich, w tym elementów własnego badania etnograficznego, w artykule pokazuję problemy związane z: metrologią, dystrybucją kosztów, motywacjami osób tworzących dobra wspólne (na przykładzie projektów open source). W drugiej części artykułu pokazano przypadek dobra wspólnego (indyjskiego programu Otwartych Badań nad Lekami) , który ma potencjał tworzenia dobra wspólnego (zdrowia publicznego). Przypadek ten służy do pokazania alternatywnych rozwiązań problemów wskazanych w pierwszej części, w taki sposób, by zrealizować część postulatów Sowy i uniknąć najważniejszych problemów.

10

Gleaning on the Shores of Politics. Commoning as the New Philosophy of Praxis

51%

Moll Ł.

Praktyka Teoretyczna

|

2020

|

vol. 36

|

issue 2

35-66

PL

Artykuł włącza się w prowadzoną ostatnio przez teoretyków dóbr wspólnych dyskusję nad znaczeniem pojęcia uwspólniania (commoning). Proponuje uznać za podstawową cechę wyróżniającą praktyki uwspólniania zdolność do reprodukcji autonomii plebejskich światów życia, które potencjalnie wykraczać mogą ku post-kapitalistycznej przyszłości. Rozumienie uwspólniania jako aktywności podejmowanych przez zmarginalizowane podmiotowości zostało zaprezentowane na przykładzie zbieractwa. Ta tradycyjna czynność biedoty została w artykule poddana analizie jako dwuznaczna praktyka, która wymyka się dychotomiom działania i pasywności, pozytywności i negatywności, produkcji i reprodukcji. Zbieractwo, wraz ze swoimi reprodukcyjnymi cechami, potraktowane zostało jako modelowy fenomen dla uwspólniania, rozumianego jako nowa filozofia praxis, która pozostaje tak pożądana w dobie katastrofy ekologicznej i w obliczu zerwanych połączeń między pracą a opieką. Historia walk społecznych wokół zbieractwa i dóbr wspólnych, a także podmiotowości biednej pokłośnicy (glaneuse) i miejskiego szmaciarza (chiffonier), zostają przywołane w artykule, by rozpoznać niedoceniany potencjał uwspólniania do zakłócenia dziejów ślepego produktywizmu i – poprzez dążenie do odzyskania dóbr wspólnych – także do odzyskania naszej przyszłości.

EN

The article joins the recent discussion, led by theorists of the commons, on the meaning of “commoning”. It proposes to recognize as the main feature of the practice of commoning the capacity to reproduce the autonomy of plebeian life-worlds that could possibly lead to a post-capitalist future. The identification of commoning as the activity of marginal subjectivities is presented here with the example of gleaning. This traditional activity of the poor is re-examined in the article as an ambiguous practice that escapes the binaries of activity and passivity, positivity and negativity, production and reproduction. Gleaning, with its reproductive capacities, serves as a model for commoning, understood as the new philosophy of praxis, which is much needed in the times of ecological catastrophe and the broken connection between labour and care. The history of struggles around gleaning and the commons, and the figures of the poor female harvester (glaneuse) and urban ragpicker (chiffonier) are recalled in the article in order to recognize the much devaluated potential of commoning to interrupt the history of blind productivism and, together with reclaiming the commons, to also reclaim our future.

11

Stawanie się motłochem: Wielogatunkowe dobra wspólne poza nowoczesnością

51%

Moll Ł., Pospiszyl M.

Praktyka Teoretyczna

|

2020

|

vol. 37

|

issue 3

EN

The article proposes the philosophy of political subject, which combines two currents of social thought that usually do not enter into dialogue with each other. On the one side the text draw from the popular history of the subaltern classes, and on the other side it is indebted to the new materialism, which remains interested in the multi-species communities’ formation. In the following chapters, the authors of the essay present why the concept of the rabble (as the multi-species subject) may turn out to be a very accurate tool to both study the history of the subaltern classes and to create new politics in the era of climate change. The proposeddirection leads through the agency of human and non-human subaltern beings by the practices of multi-species commoning.

PL

Artykuł stanowi propozycję filozofii podmiotu politycznego, która uwzględniałaby osiągnięcia dwóch (zwykle niewchodzących ze sobą w dialog) tradycji badawczych. Z jednej strony historii oddolnej, z drugiej – nowego materializmu, zainteresowanego kształtowaniem się wspólnot wielogatunkowych. W kolejnych rozdziałach eseju autorzy pokazują, dlaczego koncepcja motłochu (jako podmiotu wielogatunkowego) może okazać się bardzo dobrym narzędziem, użytecznym zarazem do studiowania historii klas podporządkowanych, jak i do budowania nowej polityki w warunkach kryzysu klimatycznego. Proponowany przez nich kierunek polega na oparciu sprawczości ludzkich i nie-ludzkich zdominowanych na praktykach wielogatunkowego uwspólniania.

12

Lęk przed monizmem: Potworność, parapolityka i nowożytne źródła filozofii porównawczej.

51%

Janik M.

Praktyka Teoretyczna

|

2020

|

vol. 37

|

issue 3

EN

This text analysis the ways in which monism was depicted as a doctrine situated on the crossroads of European and Asian philosophical traditions. The depiction of monism as monstrous, characteristic of the mainstream of early modern European thought, is set against the wider context of parapolitical critique of the concept of sovereignty and the cosmic horror concept. This juxtaposition is founded on the simultaneous lecture of the entry “Spinoza” in Pierre Bayle’s An Historical and Critical Dictionary and Howard P. Lovecraft’s story The Call of Cthulhu. In the article’s conclusion the author argues that monism should be treated as one of the currents of collectively orientated political ontology. This ontology may provide a basis for a new model of comparative studies, centred around the concept of commons, and critical towards modern cognitive-political framework, sustaining and naturalising the primitive accumulation processes.

PL

Poniższy tekst analizuje sposób przedstawienia monizmu jako doktryny usytuowanej na przecięciu europejskich i azjatyckich tradycji filozoficznych. Prezentacja stanowiska monistycznego w kategoriach potworności, charakterystyczna dla głównego nurtu nowożytnej myśli europejskiej, osadzona zostaje w szerszej perspektywie parapolitycznej krytyki pojęcia suwerenności oraz koncepcji kosmicznego horroru. Zestawienie to opiera się na równoczesnej lekturze przypisów do hasła „Spinoza” w Słowniku krytyczno-historycznym Pierra Bayle’a oraz opowiadania Zew Cthulhu Howarda P. Lovecrafta. W konkluzji artykułu przekonuję, że monizm należy traktować jako jeden z nurtów kolektywistycznie zorientowanej ontologii politycznej. Ontologia taka może stanowić podstawę dla nowego modelu studiów porównawczych, zbudowanych wokół pojęcia dóbr wspólnych i krytycznych wobec nowoczesnej aparatury poznawczo-politycznej, podtrzymującej i naturalizującej procesy akumulacji pierwotnej.

13

Ponowne zaczarowanie świata: technologia, ciało i budowanie dóbr wspólnych

51%

Federici S.

Praktyka Teoretyczna

|

2019

|

vol. 33

|

issue 3

17-28

EN

This is a translation of the final chapter of Re-enchanting the World: Feminism and the Politics of the Commons (2019) by Silvia Federici. The author opposes the opinion that technological development brings about more freedom for society and illustrates how it is accompanied by a growing level of exploitation. According to her, the exploitation of labour is rendered possible by ”a history of the disaccumulation” of common goods and pre-capitalist capacities, connected to our immediate, non-privatised contact with nature. In the second part, Federici argues that today’s struggles in defense of the commons, often led by women, has gained fundamental and global importance. She advocates for reproductive labor as a responsible and paradoxically subversive strategy in the face of political and ecological crisis.

PL

Tłumaczenie rozdziału książki Re-enchanting the World. Feminism and the Politics of the Commons (2019) Silvii Federici. Autorka polemizuje tu z opiniami, które przypisują rozwojowi technologii i komputeryzacji społecznie wyzwalającą funkcję. Wykazuje, że postęp technologiczny pokrywa się z rosnącą skalą wyzysku, ale także z „historią dezakumulacji” dóbr wspólnych i przedkapitalistycznych umiejętności, związanych z bezpośrednim i niesprywatyzowanym kontaktem ze światem przyrody. W drugiej części Federici pokazuje, w jaki sposób walki w obronie dóbr wspólnych, toczone najczęściej przez kobiety, zyskują dziś zasadnicze i globalne znaczenie. Opowiada się też po stronie pracy reprodukcyjnej jako odpowiedzialnej i paradoksalnie subwersywnej strategii przydatnej w obliczu politycznego i ekologicznego kryzysu.

14

Grodzenia, dobra wspólne i „"zewnętrze"

51%

De Angelis M.

Praktyka Teoretyczna

|

2012

|

vol. 6

311-324

EN

In this article, Massimo De Angelis examines the relationship betweensocial struggles against capital’s enclosures, commons and capital. In particular, itis argued that these struggles can be viewed both as an obstacle for capital accumulationand „a process of production of an ‚outside’ of capital’s social relations”. Accordingto the author, diverse community struggles can give rise to alternative formsof value practices which can be interpreted as an „outside of capital”.

PL

Przedmiotem artykułu Massimo De Angelisa jest relacja zachodząca między walkami społecznymi przeciwko grodzeniom dokonywanym przez kapitał, dobrami wspólnymi i kapitałem. Autor dowodzi, że walki te mogą być rozpatrywane zarówno jako przeszkoda dla akumulacji kapitału, jak i proces produkcji „zewnętrza” dla kapitalistycznych stosunków społecznych. W szczególności zróżnicowane walki mogą dać początek alternatywnym praktykom wytwarzania wartości,które można interpretować jako „zewnętrze kapitału”.

15

Manifest – Wzmocnić to, co wspólne! Teraz!

51%

Time for commons T. f. c.

Praktyka Teoretyczna

|

2010

|

vol. 1

136-144

EN

brak

PL

Niniejszy dokument programowy został przygotowany przez zespół autorski przy okazji interdyscyplinarnych salonów politycznych Fundacji Heinricha Boella "Time for commons", 2008/2009. Opublikowany został na wersji 3.0 licencji "Creative Commons Attribution-ShareAlike Germany". Gorąco zachęca się do kopiowania, linkowania i twórczego przetwarzania tego dokumentu. Tekst, w tłumaczeniu z języka angielskiego, ukazał się również na blogu Zielona Warszawa (zielonawarszawa.blogspot.com).

16

Ludowe państwo dobrobytu

45%

Piekarska A.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

vol. 18

|

issue 4

228-239

EN

The article is an attempt to reconstruct the transformation of poor laws in precapitalist England based on Lorie Charlesworth’s work Welfare’s Forgotten Past. The substantial contexts of this reconstruction are the history of enclosures and commons as well as the concept of so-called primitive accumulation, originating from Karl Marx. The major scope of interest is the conjunction of the loss of the poor’s subjective rights and the penalization of the poor according to vagrancy laws.

PL

Artykuł stanowi próbę rekonstrukcji przemian praw ubogich w Anglii w okresie prekapitalistycznym w oparciu o pracę Lorie Charlesworth Welfare’s Forgotten Past. Istotnym kontekstem, w jakim osadzona jest niniejsza rekonstrukcja, jest historia grodzeń i dóbr wspólnych (commons), a także wywodząca się od Karola Marksa koncepcja tak zwanej akumulacji pierwotnej. Szczególną uwagę poświęcam splotowi dwóch zjawisk: utraty podmiotowych praw ubogich i ich penalizacji w formie karania za włóczęgostwo.

17

Kradzież w wypadku koniecznym w systemach totalitarnych

38%

Zieliński J.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2018

|

issue 25

147-159

PL

Artykuł przybliża zagadnienia związane z posiadaniem dóbr materialnych i sposobami ich gospodarowania zgodnie z zamysłem Stwórcy, a na przykładzie sytuacji głodu omawia zagadnienie kradzieży w wypadku konieczności. W dalszej części analizowane są zagadnienia dotyczące niesłusznego przywłaszczania cudzej własności oraz kwestia obrony wolności człowieka i jego prawa do posiadania własności. Pokazane zostały zagadnienia sprawiedliwości społecznej, która ma przyczyniać się do tworzenia społecznego dobra wspólnego, tak aby w proporcjonalnie równym stopniu mogły w nim uczestniczyć wszystkie grupy i klasy społeczne, oraz sposób traktowania człowieka i dóbr materialnych w systemie totalitarnym. W analizie końcowej wykazano, że siódme przykazanie jest normą powszechnie obowiązującą.

EN

The article presents the issues related to the possession of material goods and how a man should manage them in accordance with the Creator's plan. It discusses the problem of theft in case of necessity taking into consideration the problem of hunger. Moreover, it analyses the issues concerning the unjust appropriation of someone’s property and points out that the commandment “do not steal” defends human freedom and their right to own property. Social justice which is to contribute to the creation of the social common good is also presented. Consequently, all groups and social classes can participate in a proportionally equal way. The article shows the way how man and material goods are treated in a totalitarian system. Finally, it is shown that the seventh commandment is obligatory to all people.

18

Analiza Rzeczy-pospolitej

32%

Harvey D.

Praktyka Teoretyczna

|

2011

|

vol. 4

113-126

EN

The text provides a deep and critical review of Hardt and Negri’s Commonwealth. In his criticism Harvey focuses primarily on the perspective of class struggle, underestimated by the authors, as well as on the lack of developed analysis of fictitious capital and contemporary finanscialization of the economy. According to the geographer, in the Commonwealth too much emphasis is placed on consideration of Spinozian categories (such as singularity) and the issue of immateriality, which may result in drawing away Hardt and Negri’s attention from the formulation of a concrete proposals of political activities of the multitude.

PL

Tekst stanowi pogłębioną, krytyczną recenzję Rzeczy-pospolitej Michaela Hardta i Antonia Negriego. W swojej krytyce Harvey skupia się nade wszystko na niedowartościowaniu przez autorów perspektywy walki klasowej oraz braku rozwiniętej analizy kapitału fikcyjnego i współczesnej finansjeryzacji gospodarki. Zdaniem geografa w Rzeczy-pospolitej zbyt duży nacisk położono na rozważanie Spinozjańskich kategorii (takich jak pojedynczość) oraz problem niematerialności, co mogło odciągnąć uwagę Hardta i Negriego od sformułowania propozycji konkretnych działań politycznych wielości.

Refine search results

Miejskość dóbr wspólnych. Refleksje nad adaptowaniem koncepcji Common-Pool Resources

Twórcy miejskich dóbr wspólnych

Długie trwanie czy ulatnianie się plebejskich dóbr wspólnych? W stronę (a)socjologii historycznej

Dobro wspólne a zrównoważony rozwój

Analiza instytucjonalna wspólnot z perspektywy społeczno-kulturowej tożsamości płci

Przekład w epoce postludzkiej? Translatoryka wobec wyzwań antropocenu

To, co wspólne w szkolnictwie wyższym – ujęcie analityczne

Hydra wielości i komunizm commonersów w dobie biopolitycznego kapitalizmu

Polityka, organizacja i praktyki tworzenia wiedzy w kolektywach otwartego kodu. Socjolog techniki czyta Inną Rzeczpospolitą Jana Sowy

Gleaning on the Shores of Politics. Commoning as the New Philosophy of Praxis

Stawanie się motłochem: Wielogatunkowe dobra wspólne poza nowoczesnością

Lęk przed monizmem: Potworność, parapolityka i nowożytne źródła filozofii porównawczej.

Ponowne zaczarowanie świata: technologia, ciało i budowanie dóbr wspólnych

Grodzenia, dobra wspólne i „"zewnętrze"

Manifest – Wzmocnić to, co wspólne! Teraz!

Ludowe państwo dobrobytu

Kradzież w wypadku koniecznym w systemach totalitarnych

Analiza Rzeczy-pospolitej