Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  dolina Warty
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Historia rozwoju doliny Warty w basenie uniejowskim

100%
Petera-Zganiacz J., Forysiak J.
Biuletyn Uniejowski
|
2012
|
vol. 1
23-41
EN
The conditions existing in the Uniejów Basin were favourable to formation of outflow after successive glaciations due to subsidence in Adamow graben. The last glacial episode in this area was the Warta stage. During the recession of continental glacier the waters flew away towards the south, but when the glacier receded to the north, a valley began to form with an outflow in the northern direction. During the time of the Eemian Interglacial the valley bottom was fairly wide and it was on the ordinate of 80.0 m. above see level. In the Vistulian the aggradation tendencies dominated. A high Plenivistulian terrace formed in the Warta valley (but only in the southern part of the Uniejów Basin) and a low Late Plenivistulian terrace. On the surface of the vast low terraca there are remains of multichannel river system which formed in Younger Dryas and were reactivated in the Holocene. The Warta river-bed was gradually lowering from the begining of Holocene until the Atlantic period, when this tendency was reversed as a result of intensified human-generated supply of mineral material into the river-bed. Over the last two centuries the Warta transformed into a one-channel river in consequence of strong human impact.
2
Publication available in full text mode
Content available

Basen uniejowski - historia i stan badań paleogeograficznych basenu uniejowskiego w badaniach Uniwersytetu Łódzkiego

80%
Dzieduszyńska D., Kittel P.
Biuletyn Uniejowski
|
2012
|
vol. 1
190-203
3
Publication available in full text mode
Content available

Flora starorzeczy w dolinie Warty – stan, zagrożenia oraz możliwości ochrony

80%
Kucharski L., Barcka A., Chmielecki B.
Biuletyn Uniejowski
|
2013
|
vol. 2
23-38
EN
This study investigates the flora of 20 oxbow lakes in the Warta valley near Uniejów, ten of which are situated between the river-bed and the flood embankment, and ten are behind the flood bank. 152 plant species have been identified in the studied area: 112 within the embankment, and 148 outside of it. The plants include Nymphaea alba, Lemna gibba and Wolffia arrhiza, as well as Dianthus superbus and Thalictrum lucidum on the banks. The flora of oxbow lakes behind the flood bank includes a greater proportion of anthropofites and more synanthropic vegetation than inside the embankment. To prevent further synanthropisation of the flora, a buffer zone should be created around the oxbow lakes consisting of semi-natural meadow vegetation and single trees. All natural water reservoirs should come under legal protection as ecological lands.
4
Publication available in full text mode
Content available

Położenie fizycznogeograficzne miasta i gminy Uniejów

80%
Kobojek E.
Biuletyn Uniejowski
|
2012
|
vol. 1
9-22
EN
Two attributes are important in the location of the Uniejów town and commune: its lying in the centre of the country (ca. 48 km west of the geometric centre of Poland) and in the borderland in different physicogeographical divisions. Uniejów is situated in the southern part of the Koło Basin near the boundaries with Łask Plateau, Sieradz Basin and Turek Plateau. In the past, the factor most important for the development of Uniejów was its location in the placewhere the Warta valley and Warsaw–Berlin valley connected because major routes running along these valleys facilitated transport and settlement. Present development of the town is connected with geothermal waters found in Lower Cretaceous sediments within Lodz Basin. The first hydrogeological well was drilled in Uniejów in 1978. This article presents the location of Uniejów within the physicogeographical, geological, geomorphological, and botanical units and on the map of Poland’s climatic conditions.
5
Publication available in full text mode
Content available

Gatunki inwazyjne w dolinie środkowej Warty

61%
Chmielecki B., Kucharski L.
Biuletyn Uniejowski
|
2018
|
vol. 7
77-95
PL
Analizą objęto inwazyjne gatunki roślin w środkowym odcinku doliny Warty. Badania prowadzono metodą transektów. Stwierdzono 21 gatunków roślin inwazyjnych. Najliczniej notowano: przymiotno kanadyjskie Conyza canadensis, klon jesionolistny Acer negundo, uczep amerykański Bidens frondosa, nawłoć kanadyjską Solidago canadensis oraz moczarkę kanadyjską Elodea canadensis. Gatunki inwazyjne występowały w 12 typach siedlisk przyrodniczych. Najliczniej stwierdzano je w lasach łęgowych (związek Alno-Ulmion) i zbiorowiskach porośniętych roślinnością ruderalną (związek Sisymbrion officinalis). Dość licznie występowały również w zbiorowiskach murawowych ze związków Corynephorion canescentis i Vicio-Potentillion argenteae oraz w płatach roślinności terofitów letnich z rzędu Bidentetalia tripartiti. Conyza canadensis,Acer negundo i Bidens frondosa występowały w największej liczbie siedlisk. Najbogatsze w gatunki inwazyjne roślin były transekty położone w pobliżu Uniejowa. Analiza wyników badań pozwala ocenić florę badanego odcinka doliny Warty jako zmienioną w średnim stopniu w wyniku inwazji obcych gatunków roślin.
XX
The analysis covers invasive species of plants in the middle part of the Warta Valley. The research was carried out using the transect method. 21 species of invasive plants have been identified, among which the most numerous were Conyza canadensis, Acer negundo, Bidens frondosa, Solidago canadensis and Elodea canadensis. Invasive species were found in 12 types of habitats, but mostly in marshy woods (Almo-Ulmion relationship) and in biotopes with ruderal vegetation (Sisymbrion officinalis relationship). Invasive plants were the most numerous in the transects in the vicinity of Uniejów. Analysis of the research findings indicates that the flora of the examined part of the Warta valley has been changed to a moderate degree by invasion of non-native plant species.
6
Publication available in full text mode
Content available

KRAJOBRAZ KULTUROWY DOLINY WARTY W OKOLICACH UNIEJOWA

61%
Kobojek E.
Biuletyn Uniejowski
|
2016
|
vol. 5
175-191
EN
Cultural landscape is a historically formed part of geographical space which emerged as a result of natural and cultural impacts. It reflects the co-existence of people and nature. The paper presents the cultural landscape of a part of the Warta valley near Uniejów and undertakes its evaluation. The analysis took into account the land use forms and the degree of anthropogenic transformation of the landscape. Several centuries of human habitation have created a harmonious rural culture landscape in the Warta valley in the Uniejów region. The land use structure shows adjustment to the natural elements of the valley. Arable land and forests take up the largest area – 37.5% and 36.2% respectively; meadows, which are so typical of river valleys, constitute 21%, and built up land – only 1.8% of the area. The most attractive landscape has formed above the flood plain, with mosaic-shaped land use forms, long baulks, groups of trees among the fields and rows of trees along water flows.
PL
Krajobraz kulturowy jest historycznie ukształtowanym fragmentem przestrzeni geograficznej, powstałym w wyniku oddziaływań przyrodniczych i kulturowych. Odzwierciedla on współżycie ludzi z przyrodą. W artykule przedstawiono krajobraz kulturowy fragmentu doliny Warty w okolicach Uniejowa oraz dokonano próby jego oceny. Analizowano formy użytkowania terenu i stopień antropogenicznego przekształcenia krajobrazu na podstawie oceny udziału linii prostej w panoramie. Kilka wieków użytkowania ukształtowało w dolinie Warty w okolicach Uniejowa harmonijny wiejski krajobraz kulturowy. Struktura użytkowania ziemi wykazuje dostosowanie do przyrodniczych elementów środowiska doliny. Największą powierzchnię zajmują grunty orne (37,5%) i lasy (36,2%). Łąki, tak charakterystyczne dla den dolinnych, stanowią 21%, a tereny zabudowane zaledwie 1,8% powierzchni. Najatrakcyjniejszy krajobraz dolinny został ukształtowany w obrębie terasy nadzalewowej niskiej. Występują tu największa mozaikowość użytkowania ziemi, długie miedze, liczne śródpolne zadrzewienia i szpalery drzew wzdłuż cieków wodnych. Przyrodniczo najcenniejsza jest terasa denna, pomimo dużego przekształcenia sieci rzecznej. W jej obrębie występują głównie łąki i lasy, zachowało się także najwięcej granic ekotonowych.
7
Publication available in full text mode
Content available

Lokalizacja i zmiany przestrzenne wsi w XX wieku w dolinie Warty w okolicach Uniejowa

51%
Nogala D., Nowicki P.
Biuletyn Uniejowski
|
2015
|
vol. 4
95-111
PL
Dolina rzeczna jest formą terenu oraz złożonym układem ekologicznym uzależnionym od warunków wodnych. Doliny miały duży wpływ na rozwój osadnictwa, a obecnie często ograniczają rozwój przestrzenny wsi. Artykuł przedstawia lokalizację siedmiu wsi w krajobrazie doliny Warty w okolicach Uniejowa oraz ich przekształcenia przestrzenne w XX w. Wszystkie wsie zostały usytuowane w obrębie szerokiego dna doliny, ale na fragmentach powierzchni terasy nadzalewowej zbudowanej z piasków i żwirów, poza zasięgiem wód powodziowych. W XX w., zasięg przestrzenny wsi uległy jedynie drobnym zmianom, głównie Spycimierza i Człopów.
EN
A river valley is a an element of topography and at the same time a set of various ecosystem, dependent on water conditions and functionally interconnected. Valleys had very important influence on settlement development and now delimit spatial layout of villages. This paper presents location of seven villages in the landscape of Warta river valley in vicinity of Uniejów and their spatial changes in 20th century. All villages were located within the wide valley bottom, on the surface of river terrace accumulated in plenivistulian period and built of sand and gravel, beyond extend of food water. In 20th century spatial extend of villages underwent only minor changes, in the main Spycimierz and Człopy.
8
Publication available in full text mode
Content available

Uwarunkowania rozprzestrzenienia i właściwości serii organicznej zawierającej szczątki lasu z młodszego dryasu w Kotlinie Kolskiej

51%
Petera-Zganiacz J., Andrzejak K.
Acta Geographica Lodziensia
|
2014
|
vol. 102
39-50
PL
Artykuł dotyczy zasięgu serii organicznej stanowiącej element budowy geologicznej terasy niskiej doliny Warty. Istotną cechą serii organicznej jest obecność szczątków lasu datowanego na młodszy dryas. Celem badań było stwierdzenie czy obserwowana dotychczas znaczna ciągłość i duże rozprzestrzenienie serii w odkrywkach KWB „Adamów” stanowią regułę. Wykazano, że analizowana seria zajmowała pierwotnie obszar o powierzchni przynajmniej 18 km2 oraz potwierdzono przyjmowane wcześniej założenie, że teren występowania serii organicznej pokrywa się z wydzieloną morfologicznie terasą niską doliny Warty. Kolejny aspekt badań odnosił się do cech serii organicznej takich jak np. jej miąższość oraz sposób wykształcenia. Określenie parametrów hipsometrycznych stropu serii pozwoliło na obliczenie spadku jej powierzchni oraz porównanie ze spadkami współczesnych elementów morfologicznych doliny Warty. Wskazano przyczyny miejscowej utraty ciągłości serii i powiązano je z funkcjonowaniem systemu wielokorytowego w dolinie Warty u schyłku późnego vistulianu. Przeprowadzone badania pozwalają sądzić, że seria organiczna była rozprzestrzeniona w obrębie niemal całego dna doliny Warty w młodszym dryasie, kiedy to osiągnęła największy zasięg. Holoceńskie procesy erozyjne doprowadziły do uprzątnię-cia serii w osi doliny. Istotnym czynnikiem wpływającym na obecny, nieciągły charakter serii w obszarze badań są także prace górnicze.
EN
The study concerns the extent of the organic series, which is characteristic element of geology of the Warta val-ley low terrace. The series contains trees remnants of the Younger Dryas forest. The purpose of the study was to establish if the continuity and significant extent of the series observed previously in the walls of the open pits of the “Adamów” Lignite Mine is the rule. Results of investigations indicate that organic series has covered the area at least of 18 km2 and have con-firmed the thesis that the occurrence of the series coincides with the low terrace of the Warta valley. The properties of the organic series as thickness and texture were recognized. On the base of the altitude of the top of the series, the gradient of the top was counted and compared with gradients of present morphological elements of the valley. The causes of local breaks in continuity of the series were identified and connected with the functioning of the multichannel system in the Warta River valley at the end of the Late Vistulian. The study results suggest that the organic series was spread almost within the entire valley bottom during the Younger Dryas, when it reached the greatest extent. The erosion during the Holocene led to removal of the series from the axis of the valley. The anthropopressure is an important factor which causes discontinuity of the series in the study area.
9
Publication available in full text mode
Content available

Rozwój roślinności w późnym vistulianie oraz funkcjonowanie i zanik ekosystemu leśnego w stanowisku Koźmin Las

41%
Stachowicz-Rybka R., Korzeń K.
Acta Geographica Lodziensia
|
2014
|
vol. 102
53-63
PL
Artykuł prezentuje wyniki badań palinologicznych i makroszczątków roślin ze stanowiska Koźmin Las, na którym udo-kumentowano późnovistuliańskie osady, reprezentowane przez torfy i mułki organiczne oraz pozostałości lasu w postaci fragmentów pni w pozycji in situ. Badaniami paleobotanicznymi objęto dwa profile osadów – KL 1 i KL 2, przy czym analizę makroszczątków roślin wykonano tylko dla profilu KL 1. Wyróżniono kilka etapów rozwoju zagłębienia. Początkowo, w okresie allerödu deponowane były osady piaszczyste, zawierające pyłek głównie sosny i brzozy. Spadek udziału pyłku brzozy i wzrost krzywych turzycowatych i traw, a co za tym idzie większy udział w krajobrazie zbiorowisk nieleśnych wyznacza granicę z młodszym dryasem. Około 10 710 ± 60 BP / 12 744 – 12 547 cal BP nastąpił rozwój torfowiska niskiego. W wyniku podniesienia się poziomu wody i dostawy materiału terygenicznego do powstałego rozlewiska, rozwój torfowiska zakończył się. Miało to miejsce około 10 430 ± 80 BP / 12 566 – 12 067 cal BP.
EN
The paper presents the results of studies of pollen and plant macroremains from the site of Koźmin Las, in which remnants of a forest, observed as fragmentary in situ tree trunks, and Late Vistulian sediments, represented by peats and organic silts, were preserved. Palaeobotanical analyses were performed for two sediment sections, KL 1 and KL 2, however plant macrofossils were examined only in section KL 1. Several stages were distinguished in the development of the depres-sion. Initially, in the Alleröd, the deposited sandy sediments were dominated by pine and birch pollen. Decrease in birch pollen values and the accompanying increase in curves of sedges and grasses, indicating greater proportion of non-forest communities in landscape, evidence the boundary with Younger Dryas, ca. 10 710 ± 60 BP/ 12 744–12 547 cal BP, being the time of functioning of a low peat bog. Its development ended, due to rising water level and supply of terrigenous material to the overflow area, at ca. 10 430 ± 80 BP / 12 566–12 067 cal BP.
10
Publication available in full text mode
Content available

Warunki ekologiczne rozwoju późnovistuliańskiego zbiornika Koźmin Las w świetle analizy Cladocera

41%
Pawłowski D.
Acta Geographica Lodziensia
|
2014
|
vol. 102
65-70
PL
Rezultaty analizy subfosylnych szczątków wioślarek (Cladocera) z profilu osadów organicznych stanowiska Koźmin Las (dolina Warty, Polska Środkowa) pozwoliły przedstawić rekonstrukcję rozwoju opisywanego zbiornika i odnieść je do ak-tywności fluwialnej Warty, szczególnie w okresie młodszego dryasu, pomiędzy 12 900 i 11 600 cal BP. Wyróżniono dwie fazy rozwoju zbiornika. Stwierdzono, że był to płytki zbiornik, o niestabilnych warunkach hydrologicznych. Prawdopodobną przyczyną fluktuacji był zmienny poziom wód gruntowych, powierzchniowych i rzecznych w dolinie Warty. Zmiany we frekwencji Cladocera skorelowano z aktywnością fluwialną rzeki oraz, w szerszym ujęciu, z warunkami klimatycznymi panującymi w młodszym dryasie.
EN
The sediments from small pond infillings located in the Warta River valley in central Poland was studied by Cladocera analysis in order to examine the response of aquatic ecosystems to environmental changes in the Younger Dryas. Lithological and geochemical records were also used to reconstruct fluvial activity of the Warta River. In the Koźmin Las site development, between ca. 12.900 and 11.600 cal BP, prevailed variable hydrological conditions. Cladocera analysis indicates the presence of shallow pool and partly telmatic conditions. The local processes, such as the influence of the Warta River, habitat modification, macrophyte presence, and eutrophication, were important, but these forces were not only major factors that affect the biota diversity in the Younger Dryas. The observation of changes in the composition and concentration of aquatic communities in the studied pool indicates that the changes also occurred in response to climate changes.
11
Publication available in full text mode
Content available

Zmiany środowiska u schyłku vistulianu w Polsce Środkowej w świetle badań w stanowisku Koźmin Las

41%
Dzieduszyńska D.
Acta Geographica Lodziensia
|
2014
|
vol. 102
97-106
PL
Wielokierunkowe wyniki badań w stanowisku Koźmin Las przeanalizowano w aspekcie rozpoznania szybkich naturalnych zmian w geosystemach podczas późnego glacjału. Krótkie zdarzenia, zrekonstruowane na rozległym płaskim dnie doliny dużej nizinnej rzeki w staroglacjalnym obszarze Polski Środkowej, odniesiono do zjawisk o charakterze globalnym. Podkreślono cechy zgodne ze schematem wypracowanym na podstawie rdzeni grenlandzkich i stanowisk stratotypowych lądowego środowiska Polski Środkowej oraz specyfikę wynikającą z uwarunkowań lokalnych. Wskazano cechy osadów, których roz-poznanie poszerzyło wiedzę o ewolucji środowiska regionu łódzkiego i przyczyniło się do wzrostu znaczenia stanowiska.
EN
Multidisciplinary investigations carried out at Koźmin Las have been analysed in the aspect of recognition of fast natural climate changes in geosystems during the Vistulian Late Glacial. A series of short events, reconstructed for the exten-sive valley of a large lowland river in the old morainic area of Central Poland, has been related to global changes. Features in accordance with the scheme for Greenland ice core records and with the stratotypes of terrestrial palaeoenvironment of Central Poland have been highlighted. Properties of deposits which contributed to the knowledge of evolution of the Łódź Region have been pointed out.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.