Search results

1

Some Aspects of Translating History

100%

Kalisz M., Roman K.

humanistica 21

|

2017

|

vol. 1

67-78

EN

The article entitled Some Aspects of Translating History initiates linguistic reflection over issues connected with contemporary translation of historical texts. Many challenges, as the authors emphasize, are not only connected with specificity of translation of historical texts such as, for example, the phenomenon of equivalence, understood in the article in a cognitive aspect, thereby taking into account the possibilities and limits of human cognition. Another issue presented by the authors and at the same time basic for the translation of historical texts, is the necessity to retain the axiological sense of the translated text. A translation should, therefore, render positive in its intentions and effects evocation of historical events but also, an implicitly intended manipulation of the original text. Analyzing specific cases connected with translation of history the authors point out both, positive in its effect cases of reference to historical memory and manipulation with regard to the original text.

PL

Artykuł Some Aspects of Translating History inicjuje językoznawczą refleksję nad zagadnieniami związanymi z współczesnym przekładem tekstów historycznych. Wiele wyzwań, jak podkreślają autorzy, wiąże się nie tylko ze specyfiką przekładu tekstów historycznych, jest nim, na przykład, zjawisko ekwiwalencji, rozumiane w artykule w ujęciu kognitywnym, a więc uwzględniającym możliwości i granice ludzkiego poznania. Innym zagadnieniem, poruszanym przez autorów, a zarazem podstawowym dla tłumaczenia tekstów historycznych, jest konieczność zachowania aksjologicznego wydźwięku tłumaczonego tekstu. Tłumaczenie oddawać powinno więc pozytywne w intencjach i skutkach przywoływanie zdarzeń historycznych ale także, przykładowo, implicytnie zamierzoną manipulację oryginalnego tekstu. Analizując konkretne przypadki związane z tłumaczeniem historii, autorzy zarówno wskazują na pozytywne w skutkach przypadki powoływania się na pamięć historyczną ale i na manipulacje w stosunku do oryginału.

2

Rola polskich mediów w procesie domestykacji konfliktu rosyjsko-ukraińskiego Analiza nagłośnienia medialnego kryzysu na Ukrainie przez „Fakt”, „Gazetę Wyborczą” oraz „Wiadomości” TVP

80%

Smolak R.

Studia Medioznawcze

|

2016

|

issue 3 (66)

29-42

PL

Artykuł prezentuje wybrane wyniki analizy przeprowadzonej na podstawie międzynarodowego projektu badawczego ”Ukraine 2014 – media war and the war in media”. Celem publikacji jest przedstawienie roli trzech polskich organizacji medialnych w procesie domestykacji konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Uwaga została zwrócona na sposób doboru i prezentacji określonych kwestii, a także wpływ czynników o charakterze ekonomicznym i historycznym na udomowienie sporu.

EN

The article presents selected results of the analysis carried out on the basis of an international research project “Ukraine 2014 – media war and the war in media”. The aim of the publication is to present the role of the three Polish media organizations in the process of domestication of the Russian-Ukrainian conflict. Attention has been paid to the way of selection and presentation of certain issues and the infl uence of economic and historical factors on the domestication of the dispute.

3

Dzieje polskiej recepcji „Amy Foster” Josepha Conrada

80%

Chomiuk A.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

vol. 114

|

issue 2

133-148

PL

Celem artykułu jest prześledzenie mechanizmów recepcyjnych charakteryzujących polski odbiór „Amy Foster” Josepha Conrada od momentu pojawienia się jej pierwszego tłumaczenia w roku 1914 po początek XXI wieku. Recepcja ta, wsparta mechanizmami oswojenia (domestykacji) opowiadania w polskiej przestrzeni literackiej, długo narzucała mu ścisły związek z biografią autora i jego łączność z pierwszą ojczyzną. Dopiero w ostatnich latach, pod wpływem prac zachodnich, nastąpiło poszerzenie ram interpretacyjnych utworu o nowe konteksty badawcze: filozoficzny, antropologiczny czy społeczny. Aktualny potencjał opowiadania w coraz większym stopniu wykracza poza sensy wiążące się z jego historyczno-etnograficznymi realiami na rzecz uniwersalizacji problematyki nieprzezwyciężalnej międzyludzkiej obcości.

EN

The article aims to trace the mechanisms that characterise the Polish reception of Joseph Conrad’s “Amy Foster” from the moment of publishing its first translation in the year 1914 until the beginning of the 21st century. The reception in question, supplemented by the mechanisms of domestication of the story in the Polish literary space, for a long time imposed a close relation of the piece with its author’s biography, inter alia, the liaisons with Conrad’s first homeland. Only in the last years, under the influence of Western examinations, we have observed broadening of interpretive frames that include new research contexts, namely philosophical, anthropological, and social one. The story’s current potential gradually exceeds the senses linked to historical-ethnographic realia for universalisation of the problems of invincible interpersonal foreignness.

4

Comparative Hints Included: Contextual Links in English and Polish Poetry Translations by Jerzy Pietrkiewicz

80%

Luboń A.

Tematy i Konteksty

|

2020

|

vol. 15

|

issue 10

84-100

PL

Artykuł omawia zależności między studiami komparatystycznymi i pracą akademicką na emigracji a praktyką translatorską Jerzego Pietrkiewicza (1916-2007) – polskiego poety, powieściopisarza, literaturoznawcy i profesora Uniwersytetu Londyńskiego. Jego tłumaczenia poezji z anglosaskiego kanonu na język polski (i vice versa) – które na długo przed publikacją na łamach kilku antologii powstały w ramach prowadzonych badań naukowych i na potrzeby zajęć akademickich ze studentami – nierzadko podają w przypisach lub zawierają wplecione w tekst przekładu elementy (słowa klucze, charakterystyczne archaizmy, rozpoznawalne frazy i konstrukcje syntaktyczne) zapożyczone z tradycji literackiej języka docelowego. Wykorzystane jako w dużej mierze wierne ekwiwalenty dla oryginałów, elementy te nawiązują do znanych utworów i, stanowiąc rodzaj międzytekstowych odsyłaczy, dostarczają czytelnikom przekładów wskazówek komparatystycznych przydatnych w interpretacji i ewaluacji wierszy w kontekście innych utworów powstałych w tej samej epoce literackiej lub nurcie artystycznym, lecz w innym kraju.

EN

The article discusses the relation between comparative studies of Jerzy Pietrkiewicz and his translations of Polish and English poetry. As the provided analyses indicate, the translator introduces a variety of subtle modifications into the target versions. These modifications result in establishing several types of intertextual links between the two poetic traditions Pietrkiewicz simultaneously discusses in his academic essays.

5

Czy istnieje „etyczny ład” czy „społeczny chaos” podczas przekładania różnych jednostek leksykalnych? Próba analizy językoznawczej

71%

Hampl L.

Polonia Journal

|

2017

|

issue 5-6

147-171

EN

In the article the author attempts to present the translation process associated with the concept of “the triad”: identification – interpretation – translation (and the different variations of it). The author gives examples where cultural components also play a significant role in the reception of the translated text (the method of selecting between foreignization and domestication – including folk terminology). In the study, excerpts from different domains of the Holy Scriptures serve a purpose as research materials. The author notices that translation includes the signs of creativity, which give the translator the right for inventiveness and in some cases even free interpretation, which directly corresponds with the objective thesis about ethical and social frames over translation processes of management, especially in the field of written texts.

Refine search results

1 Pamiętnik Literacki

1 Polonia Journal

1 Studia Medioznawcze

1 Tematy i Konteksty

1 humanistica 21

1 Chomiuk A.

1 Hampl L.

1 Kalisz M.

1 Luboń A.

1 Roman K.

1 Smolak R.

1 2023

1 2020

2 2017

1 2016

Some Aspects of Translating History

Rola polskich mediów w procesie domestykacji konfliktu rosyjsko-ukraińskiego Analiza nagłośnienia medialnego kryzysu na Ukrainie przez „Fakt”, „Gazetę Wyborczą” oraz „Wiadomości” TVP

Dzieje polskiej recepcji „Amy Foster” Josepha Conrada

Comparative Hints Included: Contextual Links in English and Polish Poetry Translations by Jerzy Pietrkiewicz

Czy istnieje „etyczny ład” czy „społeczny chaos” podczas przekładania różnych jednostek leksykalnych? Próba analizy językoznawczej