Search results

1

Wybrane problemy współczesnego dyskursu kresoznawczego w Polsce. Rekonesans

100%

Nakoneczny T.

Historia Slavorum Occidentis

|

2021

|

issue 4 (31)

199-225

EN

The article attempts to summarize the key, in the author’s opinion, threads of the contemporary border-science debate. The point of reference are: Polish literary-centricism, which assigns the main role to literature in shaping the national world-view canon, and the interwar borderland debate, defined by the then geopolitical situation and orientalizing tendencies. Contemporary reflection on Borderlands Studies is mainly focused on developing a more realistic picture of the role of the Borderlands in Polish history.

2

Wokół Wyprawy Wołodyjowskiego na kresy

80%

Uliasz S.

Tematy i Konteksty

|

2017

|

vol. 12

|

issue 7

185-194

EN

The author’s attention is focused on the analysis of Zdzisław Grodecki’s novel entitled “Wyprawa Wołodyjowskiego na kresy” (“Wołodyjowski’s expedition to the Eastern Borderlands”) published in 1929 in Lviv. The novel is set in the context of various discourses, among which the discourse on the Eastern Borderlines appears to be the most significant one, as it regards interwar Polish Eastern Territories as a strongold preserving the Polish identity. Crucial to Grodecki’s work are references to a cult classic “The Trilogy” by Henryk Sienkiewicz, including the notion of characters on “loan” which is enhanced by a strategy which might be described as a follow-up. The author of the paper analyzes the presence of literary symbols within national community, stereotyping, as well as coaxing strategies.

3

Męskość rycerska na Kresach. W kręgu opowieści gawędowych Mieczysława Romanowskiego

80%

Bagłajewski A.

Pamiętnik Literacki

|

2021

|

vol. 112

|

issue 4

5-32

PL

Artykuł poświęcony jest analizie trzech późnoromantycznych epickich opowieści gawędowych Mieczysława Romanowskiego z lat pięćdziesiątych XIX wieku („Chart Watażki”, „Chorąży”, „Łużeccy”), rozpatrywanych w perspektywie men’s studies. Sięgając do inspirujących ujęć polskich studiów o męskości oraz studiów o pamięci i prac poświęconych zjawisku orientalizacji, dokonano interpretacji propozycji Romanowskiego jako utwierdzenia budowanego w XIX wieku imaginarium męskości heroicznej w ramach romantyzmu tyrtejskiego (nawiązania do wzorców spartańskich, dziedzictwa staropolskiego w ramach dyskursu kresowego). Romanowski aktualizuje mit rycerza kresowego, umieszczając go w ramach przesłania patriotycznego, opartego na czytelnych tyrtejskich hasłach wolnościowych. W artykule odniesiono się także polemicznie do koncepcji męskości dyslokowanej jako przejawu diagnozowanej słabości męskich bohaterów kultury porozbiorowej, ukazując obecność innego zjawiska: przezwyciężenia dyslokacyjnego kryzysu męskości XIX-wiecznej dzięki szerokiemu wyzyskaniu sarmackiego uniwersum kulturowego w ramach romantycznej aktualizacji patriotycznej, podnoszonej w literackich programach przedpowstaniowych w romantyzmie krajowym.

EN

The article is devoted to an analysis of three late Romantic 1850s Mieczysław Romanowski’s epic tale novels, „Chart Watażki” („Cossac Headman’s Greyhound)”, „Chorąży” („Warrant Officer”), „Łużeccy” („Łużeccy”), researched from the perspective of men’s studies. Reaching for inspiring studies in memory and papers in orientation, the author interprets Romanowski’s proposal as strengthening the masculine heroic imaginary built in the 19th c. within the framework of Tyrtaeian Romanticism (references to Spartan models, old-Polish heritage within the framework of frontier discourse). Romanowski actualises the myth of the frontier knight by placing him into the patriotic message based on legible Tyrtaeian liberation slogans. The paper also makes a polemical reference to the concept of dislocated masculinity as a symptom of diagnosed weakness of post-partition male protagonists culture, showing the presence of other phenomena, namely overcoming the crisis of dislocated masculinity in the 19th c. due to taking great advantage of Sarmatian cultural universum within the framework of Romantic patriotic actualisation raised in pre-uprising literary programs in the Polish Romanticism.

4

Problem Kresów w literaturze polskiej lat 1918–2018. Znaczące perspektywy interpretacyjne

61%

Uliasz S.

Tematy i Konteksty

|

2018

|

vol. 13

|

issue 8

17-42

EN

The paper offers a comprehensive, synthetic account of the Polish Eastern Borderland discourse on the subject over the course of the last century. It analyzes the ways in which the understanding of the notion of Kresy and “borderland”, as well as the strategies of presenting the term have been changing, including the attempts to replace this category with other terms. Furthermore, the paper characterizes the dynamics concerning the transformations of situational contexts which emerged in the period of the Second Polish Republic, developed in the times of World War II, after 1945 (in the country and abroad), and continue from the 80s and 90s of the twentieth century to our present. Significant interpretative perspectives include, among others, the trend of literary schools, the legend and myth of Polish Eastern Borderland, the notion of the borderline of cultures, small homelands, and methodological phrases and breakthroughs (spatial turn, geopoetics, postcolonial criticism).

Refine search results

2 Tematy i Konteksty

1 Historia Slavorum Occidentis

1 Pamiętnik Literacki

2 Uliasz S.

1 Bagłajewski A.

1 Nakoneczny T.

2 2021

1 2018

1 2017

Wybrane problemy współczesnego dyskursu kresoznawczego w Polsce. Rekonesans

Wokół Wyprawy Wołodyjowskiego na kresy

Męskość rycerska na Kresach. W kręgu opowieści gawędowych Mieczysława Romanowskiego

Problem Kresów w literaturze polskiej lat 1918–2018. Znaczące perspektywy interpretacyjne