Cross-border activities of European companies, including insurance undertakings, constitute the major component of EU legal system. The freedom of establishment and the freedom to provide services rules are the crucial foundations of the single internal market, as they enable EU entrepreneurs to take up and pursue economic activity in the territory of another Member State. Unfortunately, the EU market has its weaknesses, one of which has been recently experienced by the Polish insurance market. This is due to the lack of a uniform guarantee system which would coherently deal with the issues related to the European insurer’s insolvency and, above all, to the settlement of claims of entitled persons and to the payment or refund of benefits, which has particular consequences for entitled persons holding motor third-party liability insurance, being the most popular insurance product. Given the above, the performance of the Polish Insurance Guarantee Fund is of the utmost importance. The legislator has failed to precisely regulate several issues related to the organisational aspects of the institution’s activities of in the event of bankruptcy or compulsory liquidation of an insurance company operating in Poland on a cross-border basis. Therefore, some demands for amendments to the Compulsory Insurance Act have been presented. The most urgent demand, however, is about providing for unambiguous method for determining which Member State’s guarantee scheme should satisfy the claims of entitled persons, i.e. whether it should be the scheme of the insolvent or bankrupt insurer’s home Member State or rather the scheme of the Member State where it conducted its cross-border operations. Besides, the determination of the mode of reimbursement by the guarantee scheme of the insolvent or bankrupt insurer’s country of origin will increase the level of responsibility of supervisory institutions of that country for the operation of entities subject to their supervision and conducting cross-border business.
PL
Działalność transgraniczna przedsiębiorstw europejskich, w tym zakładów ubezpieczeń, jest esencją porządku prawnego Unii Europejskiej. Swoboda przedsiębiorczości i swoboda świadczenia usług są jednymi z najistotniejszych założeń wspólnego rynku wewnętrznego, gdyż umożliwiają przedsiębiorcom unijnym podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej na terytorium innego państwa członkowskiego. Niestety, słabością unijnego rynku, czego niedawno doświadczył polski rynek ubezpieczeniowy, jest brak jednolitego systemu gwarancyjnego, który w sposób spójny regulowałby kwestie niewypłacalności ubezpieczyciela europejskiego, a przede wszystkim zaspokajania roszczeń osób uprawnionych i wypłaty czy refundacji wypłat świadczeń, co ma szczególne konsekwencje w przypadku osób uprawnionych z tytułu najpopularniejszego ubezpieczenia – ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. W takiej sytuacji najważniejsza jest realizacja zadań przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Ustawodawca wiele kwestii dotyczących zagadnień organizacyjnych działania tej instytucji w przypadku upadłości lub likwidacji przymusowej zakładu ubezpieczeń, obecnego w Polsce na zasadach transgranicznych, uregulował nieprecyzyjnie. Stąd postulat wprowadzenia zmian w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych. Najsilniejszy jest jednak postulat ustalenia na poziomie unijnym w sposób niebudzący wątpliwości, jakiego państwa system gwarancyjny ma zaspokoić roszczenia osób uprawnionych – czy ten z kraju macierzystego niewypłacalnego lub upadłego ubezpieczyciela, czy z kraju, na terenie którego prowadził działalność transgraniczną, a także tryb refundacji przez system gwarancyjny kraju, z którego pochodził niewypłacalny lub upadły ubezpieczyciel, co podniesie poziom odpowiedzialności instytucji nadzorczych tego kraju za działania podmiotów podlegających ich nadzorowi, a prowadzących działalność transgraniczną.
Celem artykułu jest próba krytycznego podejścia do formy prawnej oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń z siedzibą w Europejskim Obszarze Gospodarczym jako jednego ze sposobów prowadzenia działalności ubezpieczeniowej w Polsce, w szczególności odpowiedź na tytułowe pytanie, tj. czy forma ta wobec formy spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych jest korzystniejsza, czy też jest odwrotnie. Kwestia ta jest rozpatrywana w oparciu o kluczowe zagadnienia zarysowane w artykule, takie jak zakres prawa właściwego, uprawnienia organów nadzorczych, w tym Komisji Nadzoru Finansowego, kwestia zagadnień procesowych (zdolności sądowej) czy wybranych aspektów finansowych.
The proper determination of the Member State in which the risk is situated can have an impact: on the determination of the Member State in which the insurance business is carried out, on the determination of the law applicable to the insurance contract or on the taxation of premiums. The purpose of this article is to discuss the concept of the Member State where the risk is situated, taking into account the case law that has developed on this issue. Particular attention is paid to the determination of the Member State of the location of the risk in the context of insurance contracts for third party account, as this issue seems to generate the most controversy in practice.
PL
Właściwe określenie państwa członkowskiego umiejscowienia ryzyka może mieć wpływ: na ustalenie, w którym państwie członkowskim jest wykonywana działalność ubezpieczeniowa, na określenie prawa właściwego dla umowy ubezpieczenia czy też na opodatkowanie podatkiem od składek. Celem artykułu jest omówienie pojęcia państwa członkowskiego umiejscowienia ryzyka z uwzględnieniem orzecznictwa, które powstało na kanwie tej problematyki. Szczególną uwagę poświęcono określeniu państwa członkowskiego umiejscowienia ryzyka w kontekście umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, gdyż ta kwestia w praktyce zdaje się wywoływać najwięcej kontrowersji.
The European Union has been working for years to establish uniform rules for the operation of insurance guarantee funds in the Member States. They are the equivalents of the Polish Insurance Guarantee Fund. The rules should increase the protection of consumers, i.e. policyholders and the injured. However, it has not been decided yet who will actually be protected by the new regulation, namely whether these will be all the insured or only those who have concluded a compulsory insurance contract. Will all Europeans be protected in the same way or only residents of individual Member States? What is more, the ultimate cost of the systemic changes to be introduced into the Polish market is also unknown. If the system applied to numerous business lines and covered natural persons as well as small and medium-sized enterprises, insurance would certainly become very expensive, leaving many Poles without protection. This article aims to familiarize readers with the current state of legislative works as well as the directions for the development of systemic changes.
PL
Unia Europejska od lat pracuje nad opracowaniem jednolitych zasad działania ubezpieczeniowych funduszy gwarancyjnych w państwach członkowskich. To odpowiedniki polskiego Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Powinno to zwiększyć bezpieczeństwo klientów, czyli ubezpieczonych i poszkodowanych. Nie przesądzono jednak, kogo naprawdę będzie chronić nowa regulacja. Czy wszystkich ubezpieczonych, czy tylko tych, którzy zawrą umowę ubezpieczenia obowiązkowego? Czy tak samo będą chronieni wszyscy Europejczycy, czy tylko mieszkańcy danego kraju członkowskiego? Nie wiadomo też, ile ostatecznie zmiany systemowe będą kosztować polski rynek ubezpieczeń. Jeśli system funkcjonowałby dla wielu linii biznesowych, a uprawnionymi byłyby nie tylko osoby fizyczne, lecz także np. małe i średnie przedsiębiorstwa, to z pewnością ubezpieczenia stałyby się bardzo drogie, a wielu Polaków zostałoby bez ochrony. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie czytelnikowi, jaki jest aktualny stan i etap prac legislacyjnych oraz jakie są kierunki rozwoju zmian systemowych.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.