Search results

1

Nieznane kazanie(?) polskie z około połowy XV wieku. Ze zbiorów gnieźnieńskich

100%

Łukaszewski J., Wydra W.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2016

|

vol. 66

5-14

PL

W artykule przedstawiono nieznany dotychczas tekst polski z około połowy XV wieku. Znajduje się on na jednej karcie znalezionej w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie (Ms. Fragm. 312). Tekst jest fragmentem jakiegoś większego rękopisu w języku polskim, bardzo starannie sporządzonego. Niewielkie rozmiary tekstu utrudniają jego gatunkową identyfikację, prawdopodobnie jest to urywek intelektualnego kazania lub jakiegoś dzieła penitencjalnego.

EN

The article presents a hitherto unknown Polish text which was written on one sheet of paper about the middle of the fifteenth century and which was recently discovered in the Archive of the Archdiocese of Gniezno (Ms. Fragm. 312). It is all that remains of some larger manuscript which was written very carefully in Polish. Given the small size of the text, it is very difficult to identify its literary genre. Most likely it is a passage from an erudite sermon or some other penitentiary work.

2

Łacińskie źródła jako kontekst badań historycznojęzykowych

80%

Rojszczak-Robińska D.

Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego

|

2018

|

vol. 74

81-92

PL

Pytania o łacińskie źródła średniowiecznych polskich tekstów od dawna były obecne w badaniach nad początkami polskiego języka religijnego. W ostatnich latach, m.in. dzięki nowemu wydaniu Rozmyślania przemyskiego (tzw. wydanie fryburskie), w którym równolegle do tekstu zestawiono podstawę źródłową, problem źródeł zaczęli podejmować coraz częściej także historycy języka, najczęściej poprzestając na istniejących spisach źródeł. W artykule wskazano kilka problemów, które dzięki własnym poszukiwaniom źródeł łacińskich mogły uzyskać nowe rozwiązania. Autorka jest przekonana, że choć poszukiwania źródeł nie są zadaniem historii języka, to powinny stale towarzyszyć badaniom najstarszych tekstów religijnych.

EN

Questions about the Latin sources of medieval Polish texts have been asked from the outset of research in the origins of Polish religious language. The new edition of Rozmyślanie przemyskie (Przemyśl Meditation), in which Latin sources are juxtaposed with Old-Polish text, has triggered interest in sources among Polish historical linguists, most of whom have accepted the existing lists of sources. The article points to a number of problems for which new solutions have been found thanks to a new search for Latin sources. The author is convinced that while searching for sources is not the task of the history of language, it should continually accompany studies on the oldest religious texts.

3

Lestár Gyulaffi’s Manuscripts and the Fragmentation of a Magnum Opus

51%

Bibor M. J.

Folia Toruniensia

|

2021

|

vol. 21

9-29

EN

Lestár Gyulaffi (1556–1606?) was a secretary of the Greater Chancery of the Transylvanian Principality. Today, he is best-known as a writer of historical notes and commentaries. These records are considered an excellent source and therefore used by scholars researching the age. As the texts have not been recently published, researchers usually use the 19th-century text edition. However, looking at the original documents preserved in the ELTE University Library in Budapest, one realizes that Gyulaffi’s writings do not form a compact work, the 19th-century edition is largely a constructed text. In the present paper I will present what additional information can be obtained from the examination of the manuscripts.

PL

Lestár Gyulaffi (1556-1606?) był sekretarzem Wielkiej Kancelarii Księstwa Siedmiogrodu. Dziś najbardziej znany jest jako autor notatek i komentarzy historycznych. Zapisy te są uważane za doskonałe źródło i dlatego są wykorzystywane przez uczonych badających ten okres. Ponieważ teksty nie były ostatnio publikowane, badacze zazwyczaj posługują się XIX-wieczną edycją tekstów. Jednak patrząc na oryginalne dokumenty zachowane w BU UEL, można zauważyć, że pisma Gyulaffiego nie tworzą zwartego dzieła, XIX-wieczne wydanie jest w dużej mierze tekstem skonstruowanym. W niniejszym artykule przedstawię, jakie dodatkowe informacje można uzyskać z badania rękopisów.

DE

Lestár Gyulaffi (1556-1606?) war Sekretär der Großkanzlei des Fürstentums Siebenbürgen. Heutzutage ist er am meisten als Memoirschreiber und Autor von historischen Kommentaren bekannt. Seine Notizen sind eine hervorragende Quelle und werden von den Forschern, die sich mit dieser Epoche auseinandersetzen, gerne genutzt. Da die Texte zuletzt nicht veröffentlicht wurden, bedienen sich die Forscher gewöhnlich der Textedition aus dem 19. Jahrhundert. Doch wenn man die in der UB ELU aufbewahrten Originalschriften näher betrachtet, kann man erfahren, dass die Schriften Gyulaffis kein einheitliches Werk darstellen. Die Ausgabe aus dem 19. Jahrhundert ist größtenteils ein konstruierter Text. Im Beitrag schildere ich, welche zusätzlichen Informationen man aus der Analyse der Handschriften einholen kann.

Refine search results

1 Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

1 Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego

1 Folia Toruniensia

1 Bibor M. J.

1 Rojszczak-Robińska D.

1 Wydra W.

1 Łukaszewski J.

1 2021

1 2018

1 2016

Nieznane kazanie(?) polskie z około połowy XV wieku. Ze zbiorów gnieźnieńskich

Łacińskie źródła jako kontekst badań historycznojęzykowych

Lestár Gyulaffi’s Manuscripts and the Fragmentation of a Magnum Opus