Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  electoral rights
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The article discusses the jurisdiction of the Constitutional Tribunal and opinions of the doctrine on the subject of the introduction of single-member electoral districts in elections to the Senate, the possibility to vote by proxy and correspondence voting, a trial to extend the voting period over two days, and the introduction of limitations concerning the resources used during an election campaign. The adoption of these solutions emerged to meet the expectations of the doctrine, and fulfilled postulates of representatives of the electoral apparatus, in an essential way altering the electoral law, but simultaneously it aroused significant controversies. The Constitutional Tribunal was faced with a difficult task to evalu-ate them from the point of view of compatibility with the Constitution. Its adjudication was in advance doomed to criticism, because the Tribunal could only assume the point of view of a part of the doctrine’s representatives. The analysis carried out in this article enables the constitutional regulations concerning elections to be viewed in a new way.
EN
The Treaty establishing the European Community (TEC), in Article 19 paragraph 2 introduced both a right to vote and a right to stand for election to the European Parliament. The objective of this paper is to present the solutions adopted in the Polish electoral laws to the European Parliament in the context of the Community regulations and to conduct a brief comparative analysis on legal requirements imposed by the Union legislator. The amendment of electoral laws always poses some questions. What is the aim of the amendment? Is this the issue of some shortcomings of the law (like in the case of the Polish reform) or perhaps the reason was not on the merits? Another question is whether the Polish legislator made most of the electoral reform in Poland to introduce amendments into the electoral law to the European Parliament even if the initial legislation might have complied with the EU guidelines. The act which originally regulated these issues is the Act of 23 January 2004 the Electoral Law to the European Parliament as well as the currently binding Election Code of 5 January 2011, which superseded the aforementioned Act. The change of the electoral law is also a good moment to verify the efficiency of the previous legislation.
PL
Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (TWE) w art. 19 ust. 2 wprowadził czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Celem niniejszego artykułu jest właśnie przedstawienie rozwiązań przyjętych w polskich ordynacjach wyborczych do Parlamentu Europejskiego na tle przepisów wspólnotowych. Chodzi o akt pierwotnie regulujący te kwestie, czyli ustawę z dnia 23 stycznia 2004 r. Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego oraz obecnie obowiązujący kodeks wyborczy z 5 stycznia 2011 r., który zastąpił powyższą ustawę. Zmiana ordynacji wyborczej rodzi zawsze pytanie o cel tej nowelizacji. Czy np. w przypadku polskiej reformy wynikało to z niedociągnięć pierwotnej ustawy czy powód miał tak naprawdę niemerytoryczny charakter. Z drugiej strony, nawet jeżeli początkowy stan prawny wypełniał wytyczne unijne, czy polski ustawodawca wykorzystał reformę wyborczą w Polsce do wprowadzenia zmian w ordynacji do Parlamentu Europejskiego. Problemem jest jednak fakt, że w według kodeksu wyborczego, który wszedł w życie 1 sierpnia 2011 r. nie zostały przeprowadzone żadne wybory do Parlamentu Europejskiego. Stąd należy zaznaczyć, że niniejszy artykuł może być jedynie wprowadzeniem do przyszłej oceny nowelizacji ordynacji wyborczej.
EN
The Constitution of the Republic of Poland mentions as one of the principles of electoral law its universality. This means that anyone who meets the requirements of law is entitled to vote. The admissibility of exclusions from this principle is also expressly defined by the law. One of the limitations in the exercise of electoral rights is an intellectual disability resulting in the incapacity of the individual. Meanwhile, Poland’s international obligations resulting e.g. from the ratification of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities provides with a necessity of a deeper reflection on the present solutions. The ratification by Poland of the UN Convention has stimulated discussion on the political rights of people with intellectual disabilities, extending the field of debate on the legitimacy of the current form of institution of incapacitation. The aim of this article is to reflect on the current solutions in the exercise of electoral rights by people affected by intellectual disability but not being incapacitated.
PL
Republika Austrii, 1 lutego 1994 r. podpisała traktat akcesyjny i z dniem 1 stycznia 1995 r. stała się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej. Członkostwo zobowiązało Austriaków do “dostarczenia” Wspólnocie odpowiednich osób do objęcia różnych stanowisk w różnych unijnych organach. Nie inaczej było także w przypadku Parlamentu Europejskiego. Ważnym aspektem stało się dostosowanie poszczególnych norm ustawowych i własnej konstytucji do nowych rozwiązań. Celem niniejszego opracowania jest właśnie przedstawianie austriackich rozwiązań w tym temacie na tle rozwiązań europejskich, ze szczególnym uwzględnieniem unormowań rzadko spotykanych lub wręcz odrębności sytemu Republiki Austrii. Rzecz wydaje się być interesująca zarówno z punktu widzenia praktyki ustrojowej państw członkowskich Unii Europejskiej, jak i z punktu widzenia czytelnika. To drugie podejście pozwoli na ocenę austriackich rozwiązań na tle niedawno wprowadzonej ordynacji wyborczej do PE zawartej w Kodeksie Wyborczym, ale również może podsunąć pewne pomysły, co do przyszłych nowelizacji. Autorzy zwrócili szczególną uwagę na dwa rozwiązania: obniżenie cenzusu wieku czynnego prawa wyborczego oraz jednookręgowy system wyborczy. Austriackie doświadczenia mogą być również pomocne państwom, które wprowadzają możliwość głosowania korespondencyjnego. Są to propozycje szczególnie interesujące z punktu widzenia przyszłych, możliwych nowelizacji systemów wyborczych państw członkowskich.
EN
On 1 February, 1994 the Republic of Austria concluded the Accession Treaty and on 1 January, 1995 became a full member of the European Union. Membership obliged Austrians to ‘provide’ the Community with appropriate personnel to take up different posts in various EU authorities, as well as in the European Parliament. The most important issue was to alter particular statutory regulations and the Austrian Constitution to adjust to the new situation. The paper aims at presenting the Austrian solutions in this matter in the context of European Union law, with particular emphasis on regulations which are uncommon or specific to the Republic of Austria. The matter of interest is the constitutional practice of EU member states and the reader’s perspective is taken into account. The latter approach not only evaluates the Austrian solutions in the context of the electoral law to the European Parliament contained in the Election Code, but could also suggest some ideas in regard to prospective amendments. The authors would, in particular, like to pay attention to two issues: the lowering of the voting age, and the single constituency electoral system. The Austrian solutions might be valuable to refer to in the countries where a system of correspondence voting is just being introduced. These resolutions are particularly interesting taking into consideration prospective, possible amendments to the electoral laws of the EU member states.
EN
The aim of the article is to present recent amendments to the Electoral Code respect- ing constitutional right to a court and to describe some selected proposals for chang- es within the Polish electoral law, which – despite the fact that they were formulated by the doctrine of constitutional law and were raised in the legislative process – in cer- tain cases have not yet been reflected in subsequent amendments to the Electoral Code. The analysis included the admissibility of bringing an appeal to the court against the decisions of the National Electoral Commission and some cyclical demands to abol- ish the election silence. The assessment of the indicated issues was made in the light of the science of law, the decisions of the Constitutional Court and the proposed amend- ment bills to the electoral law.
PL
Celem artykułu jest przybliżenie ostatnich zmian prawa wyborczego, zmierzających do zagwarantowania konstytucyjnego prawa do sądu oraz respektowania zakazu za- mykania drogi sądowej, w odniesieniu do wybranych instytucji regulowanych prze - pisami Kodeksu wyborczego. W omawianym zakresie analizie poddano również te spośród przepisów wyborczych, w stosunku do których postulowane przez doktry- nę i podnoszone w procesie legislacyjnym propozycje zmian nie zostały dotychczas wprowadzone. Rozważania koncentrują się wokół dopuszczalności zaskarżenia de- cyzji Państwowej Komisji Wyborczej do sądu oraz cyklicznie zgłaszanych postulatów zniesienia ciszy wyborczej. Oceny omawianych instytucji dokonano w świetle poglądów nauki prawa, orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego oraz wnoszonych projektów zmian ustawodawczych.
PL
Jak się wydaje, obecnie każda próba podjęcia merytorycznej oceny działalności polskiego Trybunału Konstytucyjna, zwłaszcza tej po 2015 r., skazana jest na konieczność odniesienia się do problemu trwającego w Polsce kryzysu konstytucyjnego, który stwarza poważne zagrożenie dla ochrony praw człowieka, zasady praworządności oraz trójpodziału władzy. Niemniej analiza danych statystycznych pozwala na postawienie tezy, iż „popularność” skargi konstytucyjnej, jako środka ochrony wolności i praw jednostki – przynajmniej pozornie – nie została całkowicie zaprzepaszczona nawet w tych trudnych warunkach. Mając na uwadze zarówno liczbę wpływających spraw, jak i liczbę wydanych przez Trybunał Konstytucyjny wyroków, można uznać, że skarga konstytucyjna nie jest powszechnie wykorzystywanym instrumentem ochrony praw wyborczych jednostki. Niemniej, zważywszy na problemy konstytucyjne poruszane we wniesionych skargach konstytucyjnych, konstrukcja tego instrumentu ochrony konstytucyjnych wolności i praw jednostki uniemożliwia efektywną ochronę (czyli możliwość przywrócenia) naruszonych praw wyborczych jednostki.
EN
It seems that currently any attempt to undertake a substantive assessment of the activity of the Polish Constitutional Tribunal, especially after 2015, is doomed to the need to address the problem of the ongoing constitutional crisis in Poland. Nevertheless, the analysis of statistical data allows us to put forward the thesis that the “popularity” of the constitutional complaint as a means of protecting individual freedoms and rights – at least seemingly – has not been completely wasted even in these difficult conditions. It can be concluded that a constitutional complaint is not a commonly used instrument for the protection of an individual’s electoral rights. Nevertheless, given the constitutional problems raised in the constitutional complaints, the structure of this instrument of protection of the constitutional freedoms and rights of the individual prevents effective protection (ie. the possibility of restoring) the infringed electoral rights of the individual.
PL
Artykuł ma charakter przeglądowy, ponieważ zawiera zbiorcze zestawienie wyników osiągniętych przez kobiety w wyborach do Sejmu i Senatu w latach 1919–2015. Jego celem jest przypomnienie starań kobiet o przyznanie im praw wyborczych, sylwetek pierwszych polskich parlamentarzystek i drogi do zwiększenia partycypacji obywatelek w sprawowaniu władzy. Artykuł odnosi się także do efektów działania kwot wyborczych, wprowadzonych kodeksem wyborczym. Przedstawia również wyniki wyborów do Sejmu z 2015 roku na tle innych krajów, które wraz z Polską weszły na drogę transformacji ustrojowej.
EN
The article has a review character because it contains a summary list of womenʼs results achieved in the Sejm and Senate elections during the period of 1919–2015. Its aim is to recall women’s efforts to grant them electoral rights, the profiles of the first Polish parliamentarians and the way to increase the participation of female citizens in the exercise of power. The article also refers to the effects of the election quotas introduced by the Electoral Code. It also presents the results of the elections to the Sejm in 2015 in comparison to other countries, which together with Poland entered the path of political transformation.
EN
The starting point for the discussion in this article is the principle of parliamentary representation, a cornerstone for any democratic society. This principle holds a key constitutional status within Polish law. To uphold and actualize this principle, the structure of the parliamentary mandate and the mechanisms designed to protect it are of utmost importance. Immunity protection offers members of parliament the freedom to execute their duties without interference. A limited set of criteria for the revocation of a parliamentary mandate ensures the integrity of the mandate to represent voters, acquired through the electoral process. This approach also safeguards against the arbitrary removal of a representative’s formal legitimacy to act on behalf of the nation. The central thesis of this article is that any unlawful termination of a parliamentary mandate through a flawed process constitutes a direct assault on the very foundation of democracy: the nation’s right to freely elect its representatives.
PL
Punktem wyjścia dla prowadzonych w niniejszym opracowaniu rozważań jest fundamentalna z punktu widzenia społeczeństwa demokratycznego zasada przedstawicielstwa. W polskim porządku prawnym ma ona rangę naczelnej zasady Konstytucji. W powiązaniu z tą zasadą i w celu jej urzeczywistnienia kluczowa staje się konstrukcja mandatu parlamentarnego oraz mechanizmy jego ochrony. Ochrona immunitetowa gwarantuje posłowi (senatorowi) możność swobodnego wykonywania mandatu. Wąski katalog przesłanek usprawiedliwiających wygaśnięcie mandatu służy zabezpieczeniu pełnomocnictwa do reprezentowania wyborców, nabytego przez posła wskutek aktu wyborczego. Uniemożliwia równocześnie dyskrecjonalne pozbawienie przedstawiciela Narodu formalnej legitymacji do wypowiadania się w jego imieniu. Tezą niniejszego opracowania jest stwierdzenie, iż każdorazowe, bezprawne doprowadzenie do utraty mandatu przez parlamentarzystę, w procedurze rażąco wadliwej, godzi w fundament demokracji, którym jest wolny, dokonany przez Naród wybór przedstawicieli do organów władzy ustawodawczej.
PL
Podmiotowe prawa wyborcze należą do podstawowych politycznych praw człowieka, zapewniających funkcjonowanie demokracji przedstawicielskiej – udział obywateli w wyborach. W nauce prawa konstytucyjnego powszechnie przyjęty jest pogląd, zgodnie z którym istnieją dwa rodzaje podmiotowego prawa wyborczego – czynne i bierne; wydaje się jednak, że oprócz tych dwóch praw wyborczych, do rozważenia jest jeszcze trzecie – nominacyjne prawo wyborcze, tzn. prawo zgłaszania kandydatów podczas wyborów. Treść wszystkich podmiotowych praw wyborczych związana jest z wyborami, to jednak czynnikiem decydującym o istnieniu różnych praw (nie zaś wyrazem czy realizacją jednego „szerokiego” prawa) jest różnica w podmiocie takiego prawa. Dlatego też, chociaż pojęcie praw wyborczych należy do dobrze znanych, dla dokładnego zrozumienia istoty praw wyborczych konieczne jest zarówno ustalenie ich podmiotów, jak i adekwatnej treści. Czynne prawo wyborcze jest „prawem wybierania”. Może być realizowane poprzez różne sposoby głosowania – na poszczególnych kandydatów, listy kandydatów (partii) lub kombinację różnych opcji. Treść biernego prawa wyborczego jest mniej jednoznaczna. Wybór jako otrzymanie mandatu przedstawicielskiego jest możliwością, nie zaś prawem zainteresowanej osoby. Dlatego też zasadne jest uznanie terminu „prawo bycia wybranym” tylko nazwaniem („oznaczeniem”) biernego prawa wyborczego, a nie jako określenie jego treści. Tak więc, treścią biernego prawa wyborczego jest to, że człowiek ma prawo być kandydatem w wyborach, tj. pretendować do zdobycia mandatu przedstawicielskiego lub funkcji z wyboru. Nominacyjne prawo wyborcze oznacza, mniej więcej, prawo do zgłaszania kandydatów podczas odpowiednich wyborów. Przeprowadzona w artykule analiza wzajemnych zależności pokazuje, że nie ma prostego i jednoznacznego związku między podmiotami czynnego i biernego prawa wyborczego, z jednej strony i prawem zgłaszania kandydatów – z drugiej. W każdym razie nie ma podstaw dla utożsamiania tych podmiotów jako adresatów tych praw. W związku z powyższym prawa mające ze swej natury różnych adresatów nie mogą być rozpatrywane jako stanowiące jedno prawo. Tym samym zasadne staje się twierdzenie o istnieniu trzech różnych podmiotów praw wyborczych – aktywnego (prawa głosu), biernego – (prawa bycia kandydatem) i nominacyjnego (prawa zgłaszania kandydatów). Słowa kluczowe: podmiotowe prawa wyborcze, prawo głosowania (czynne prawo wyborcze), prawo kandydowania (bierne prawo wyborcze), prawo do zgłaszania kandydatów (nominacyjne prawo wyborcze), podmioty praw wyborczych, wybory ogólnopaństwowe, wybory lokalne.
EN
The problem of electoral rights is considered in aspects of their content, holders and existed restrictions. An active electoral right is treated as a right to vote on elections (not a right to elect); a passive electoral right means a right to stand for election (not a right to be elected). The existence of a third electoral right is shown, namely a right to nominate candidates which cannot be reduced to one of previous ones. The circle of holders of these rights is analyzed in cases of national and local elections. The difference between legal status of voter “in general” (as a publicly capable citizen) and a person possessing the right to vote at certain (especially local) elections is determined. The essential difference is shown between holders of active and passive electoral rights: persons who are unable to vote at certain elections can stand for these elections and vice versa. A dilemma of holders of nomination electoral right – citizens or political parties – is considered. The evolution of legislative regulation of candidate nomination in Ukraine towards recognition of political parties to be the main holder of nomination electoral right is shown.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.