Search results

1

„Dodatki” a kategoria jedności w poetyce klasycyzmu postanisławowskiego

100%

Markowska H.

Forum Poetyki

|

2016

|

issue 6

90-103

EN

The article deals with the theory of “epssodes” in Polish poetics in the first two decades of the nineteenth century. It offers an analysis of texts from the school of Post-Stanisław Classicism, containing guidelines concerning the introduction into a literary work of passages not connected to its main current, called digressions. For the purpose of creating a theory conditioning the functioning of these peculiar “additions,” an analysis of one of the basic aesthetic categories of that era, the category of unity, proves necessary. That analysis is connected with a theory of the perception of the work of art, popular at that time, with roots in Cartesian philosophy. Thus reflections on episodes and unity become a point of departure for testing current beliefs about the arbitrariness of classicist “rules.”

PL

Artykuł poświęcono teorii „epizodów” w poetyce polskiej dwóch pierwszych dziesięcioleci XIX wieku. Przeanalizowano w nim teksty związane z nurtem klasycyzmu postanisławowskiego, zawierające wskazania dotyczące wprowadzania do utworu literackiego fragmentów niezwiązanych z jego głównym wątkiem, zwanych ustępami. W celu odtworzenia teorii warunkującej funkcjonowanie tych swoistych „dodatków” konieczna okazała się analiza jednej z podstawowych kategorii estetycznych epoki – kategorii jedności. Zostaje ona powiązana z ówczesną teorią percepcji dzieła sztuki mającą swoje korzenie w filozofii kartezjańskiej. W ten sposób rozważania o epizodach i jedności stają się punktem wyjścia do weryfikacji obiegowych przekonań o arbitralności klasycystycznych „reguł”.

2

Preteksty Mickiewiczowskie, czyli uwagi na marginesie poszukiwań archiwalnych

100%

Markowska-Fulara H.

Forum Poetyki

|

2020

|

issue 22

86-99

EN

The article analyses manuscripts and other archival documents as pre-texts of literary texts, with a view to demonstrating how they may be used most effectively in literary studies. An examination report with questions that Adam Mickiewicz was asked during his diploma examination at Vilnius University is discussed. The author analyses other archival and printed sources as well, trying to reconstruct the desired answers to the questions, and then outlines the benefits of employing such an archival procedure in the analysis of Mickiewicz’s works.

PL

Artykuł podejmuje kwestię roli rękopisów i innych dokumentów archiwalnych jako przed-tekstów utworów literackich. Stawia pytanie o to, w jakiej perspektywie badawczej ich wykorzystanie w badaniach literaturoznawczych może okazać się najowocniejsze. Zagadnienie to zostało przedstawione na przykładzie protokołu egzaminacyjnego zawierającego pytania zadane Adamowi Mickiewiczowi podczas egzaminu dyplomowego na Uniwersytecie Wileńskim. Na podstawie innych źródeł archiwalnych oraz drukowanych autorka podejmuje próbę rekonstrukcji pożądanych odpowiedzi na zadane pytania, a następnie wskazuje na korzyści, które mogą płynąć z uwzględnienia ich w analizie utworów literackich Mickiewicza.

3

Incydenty. Badając gęste społeczeństwo

88%

Krajewski M.

Studia Socjologiczne

|

2016

|

issue 2(221)

145-162

PL

Artykuł prezentuje założenie incydentologii, czyli takiego programu refleksji i badań nad ponowoczesnością, w centrum którego znajduje się spostrzeżenie o normalności i powszechności nagłych oraz zaskakujących epizodów, i to dodatkowo występujących w roli podstawowych czynników organizujących życie społeczne. Zdarzenia tego rodzaju, dawniej marginalne, dziś uzyskują nowy status przede wszystkim ze względu na rosnącą złożoność współczesnej rzeczywistości, która z kolei czyni emergencję jednym z najważniejszych procesów ładotwórczych. Ważnym aspektem artykułu jest również próba pokazania, z jakich powodów „normalizacja” incydentu napotyka na opór tak w myśleniu potocznym, w działaniach państwa, jak i w naukowej refleksji nad życiem społecznym. Źródeł tego oporu poszukuję przede wszystkim w trwałości, wypracowanych przez nowoczesność, schematów rozumienia i wyjaśniania rzeczywistości.

EN

The article presents the assumptions of incidentology, a program of reflection and research on late-modernity which focuses on the normality and universality of sudden and surprising episodes and considers them the main factors organizing social life.. Events of this kind, formerly marginal, now obtain the new status primarily due to the increasing complexity of contemporary reality, which in its turn makes the emergence one of the most important order-making processes. An important feature of the article is an attempt to demonstrate the reasons why the „normalization” of the incident encounters opposition in popular thinking, in the practices of the state and in the scholarly reflection on social life. It is claimed that the sources of this resistance lay in the durability of the schemes of understanding and explaining social life developed by modernity.

4

Ut musica poesis. Odniesienia muzyczne w życiu i twórczości Virginii Woolf

88%

SEREMET-DZIEWIĘCKA M., KUCHARSKI M.

Edukacja Muzyczna

|

2018

|

issue 13

17–35

PL

Ideą, która przyświecała nam przy napisaniu artykułu, było uwypuklenie roli motywów muzycz- nych w twórczości literackiej Virginii Woolf, jak również zwrócenie uwagi na związki, które łączyły ją z muzyką, jej twórcami oraz odbiorcami. Mimo że poetycka proza pisarki ma charakter interdyscyplinarny, bogato czerpiąc z obszaru sztuk siostrzanych, szczególnie malarstwa, zagadnienie jej związków z muzyką jest traktowane marginalnie. Choć sama Woolf nie posiadała teoretycznego przygotowania muzycznego i nie grała na żadnym instrumencie, muzyka odgrywała istotną rolę w jej życiu, albowiem dorastała ona w świecie dźwięków, głównie za sprawą przyrod- niej siostry Stelli. Była też stałą bywalczynią imprez muzycznych. Najsilniej jednak na kształtowa- nie jej wrażliwości i preferencji muzycznych oddziaływali przyjaciele: Saxon Sydney-Turner i kompozytorka Ethel Smythe. Ślady konwergencji muzyki i literatury odnaleźć można nie tylko w eseistyce i powieściach pisarki, ale również w jej twórczości publicystycznej. Warsztat pisarski Woolf ulegał stałej ewolucji. Pisarka bardzo chętnie sięgała do idiomatyki języka muzycznego, wzbogacając tym samym repertuar środków leksykalnych i stylistycznych. Do jej ulubionych kompozytorów należeli J.S. Bach, W.A. Mozart i L. van Beethoven. Szczególnie wiele uwagi poświęciła jednak R. Wagnerowi, stosunek do muzyki którego w jej dojrzałym pisarstwie uległ poważnej redefinicji. Choć proza Woolf ma charakter wybitnie psychologiczny, o jej wartości decyduje również wymiar estetyczny, o czym w dużym stopniu decydują odniesienia do muzyki.

EN

The idea behind writing this article was to emphasise the role of musical references in Virginia Woolf’s literary output as well as drawing attention to the connections between the writer and some selected composers and recipients of music. Despite the fact that Woolf’s poetic prose is considered to be of interdisciplinary character, abundantly drawing from the realm of the sister arts, painting in particular, the issue of the writer’s connections with music seems to have been neglected thus far. Woolf did not possess any musical theoretical background, nor did she play any musical instrument. Nonetheless, music played a significant role in her life. She was brought up being surrounded by the sounds of music, particularly thanks to her stepsister, Stella. She was also a regular at the musical events, both in London and abroad. The strongest influence upon shaping her musical sensitivity and preferences, however, was exerted on her by her intimates: Saxon Sydney-Turner and Ethel Smythe, the composer. The traces of convergence of music and literature can be found not only in her essays and novels, but also in her journalism. Woolf’s literary technique underwent the process of constant evolution and redefinition. Consequently, she avidly referred to the idiom of musical terminology and in so doing enriched the repertoire of the lexical and stylistic devices applied in her writing. Among her favourite composers were J.S. Bach, W.A. Mozart and L. van Beethoven. But, her particular attention was focused on R.Wagner, the attitude to the music of whom in the mature phase of her literary activity was considerably redefined. Although Woolf’s prose is predominantly of psychological character, its value is significantly enhanced by its aesthetic qualities, which to a great extent was achieved by the application of musical references.

Refine search results

2 Forum Poetyki

1 Edukacja Muzyczna

1 Studia Socjologiczne

1 KUCHARSKI M.

1 Krajewski M.

1 Markowska H.

1 Markowska-Fulara H.

1 SEREMET-DZIEWIĘCKA M.

1 2020

1 2018

2 2016

„Dodatki” a kategoria jedności w poetyce klasycyzmu postanisławowskiego

Preteksty Mickiewiczowskie, czyli uwagi na marginesie poszukiwań archiwalnych

Incydenty. Badając gęste społeczeństwo

Ut musica poesis. Odniesienia muzyczne w życiu i twórczości Virginii Woolf