Search results

1

Nowy paradygmat zdrowia ONZ a hipokratejska etyka lekarska

100%

Muszala A.

Sympozjum

|

2002

|

issue 1(9)

109-118

PL

W moim referacie pragnę prześledzić rozwój i zmianę koncepcji zdrowia ludzkiego, jakie daje się zauważyć na przestrzeni historii, począwszy od starożytności, a skończywszy na czasach współczesnych. Z racji konieczności przestrzegania ram czasowych ograniczę się jedynie do pobieżnego zareprezentowania problemu w przysiędze Hipokratesa, a następnie porównam z nią współczesną wizję zdrowia i życia ludzkiego, jaka jest przyjmowana przez Światową Organizację Zdrowia przy Organizacji Narodów Zjednoczonych.

2

Miejsce Hipokratesa i Samarytanina we współczesnej medycynie, czyli etyczna formacja pracownika służby zdrowia w świetle Nowej Karty Pracowników Służby Zdrowia

80%

Bartoszek A.

Teologia i Moralność

|

2019

|

vol. 14

|

issue 1(25)

107-120

PL

Wydana przez Papieską Radę ds. Służby Zdrowia Nowa Karta Pracowników Służby Zdrowia przywołuje we wstępie i w zakończeniu Przysięgę Hipokratesa. Podobnie we wstępie przypomina o ewangelicznej przypowieści o dobrym Samarytaninie. Niniejszy artykuł wykazuje, że w przywołaniach tych nie chodzi o zwykłe przypomnienie tych ważnych dla etyki lekarskiej starożytnych tekstów. Zacytowanie Przysięgi Hipokratesa oraz przypowieści o dobrym Samarytaninie wskazuje na ich aktualność. Te powszechnie znane teksty syntetyzują wiele szczegółowych zagadnień poruszanych przez bioetykę i etykę lekarską, wnikliwie omówionych w Nowej Karcie, a także, co chyba jest najważniejsze, wytyczają drogę formacji sumienia pracowników służby zdrowia, która winna przebiegać dwutorowo: poprzez refleksję etyczną, dokonywaną na płaszczyźnie rozumowej oraz poprzez zgłębianie na płaszczyźnie wiary przesłania moralnego, płynącego z objawienia chrześcijańskiego, a wyjaśnianego i głoszonego przez nauczanie Kościoła.

3

Postawy wobec współpracowników w koncepcji etycznej dr. n. med. Jerzego Matyjka

61%

Mielcarek J.

Acta Medicorum Polonorum

|

2020

|

vol. 10

|

issue 1

33-43

PL

Artykuł omawia zagadnienie postaw wobec współpracowników, będące jednym z aspektów koncepcji etycznej w medycynie dr. n. med. Jerzego Matyjka (1926-2017), lekarza, polityka i społecznika, żyjącego w specyficznych warunkach okresu komunizmu i transformacji ustrojowej lat 90. ubiegłego stulecia.

EN

The article discusses the issue of attitudes towards co-workers, which is one of the aspects of the ethical concept in medicine by Jerzy Matyjek (1926-2017), doctor, politician and social activist, living in the specific conditions of the communist period and the time of the political transformation of the last decade of the 20th century.

4

Refleksje nad „Przysięgą i przykazaniem Hipokratesowym” Władysława Szenajcha

61%

Obrębowski A., Obrębowska A., Obrębowska Z., Baliński M.

Acta Medicorum Polonorum

|

2019

|

vol. 9

|

issue 1-2

109-117

PL

Autorzy przedstawiają z perspektywy długoletniej praktyki lekarskiej poglądy Władysława Szenajcha (1879-1964), pediatry, filozofa medycyny i społecznika, na powinności etyczne lekarza. W artykule znajduje się biogram Stanisława Obrębowskiego.

EN

Authors present the views of Władysław Szenajch (1879-1964), a pediatrician, medicine philosopher and social-worker, on the ethical duties of a doctor from the perspective of many years of medical practice. The article contains a short biography of Stanisław Obrębowski.

5

Kurs pozaformalny w edukacji moralnej studentów medycyny i młodych lekarzy

61%

Szewczyk K.

Diametros

|

2018

|

issue 57

61-87

EN

In the article I discuss three types of non-formal curriculum: the hidden, informal and null curriculum. Their negative impact on the moral education of medical students and physicians is documented through the choice of examples from Polish medical schools and the statements of Polish physicians. I also justify the thesis that the teaching of medical ethics as ethics-as-tools is deeply rooted within the Polish moral cultural tradition. The polemic with Władysław Biegański serves as a means of showing the relation between the medical moral tradition and the belief that medical ethic is of little importance in the moral education of medical students and doctors. I also indicate that the lack of references to medical schools as moral entities within moral education condemns physicians to the solitude of their personal conscience when confronted with moral decisions. This, in turn, promotes the idea of defining this conscience in opposition to the law.

6

KRYTYKA STANOWISKA KOMITETU BIOETYKI PRZY PREZYDIUM PAN W SPRAWIE KLAUZULI SUMIENIA W OPIECE ZDROWOTNEJ

61%

Jaranowski P., Pankiewicz O.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2014

|

vol. 57

|

issue 2

59-66

EN

This paper presents a critique of PAN Presidium Bioethics Committee (BC) position on conscience clause from 12 november 2013. We argue here that BC conceptions are based on a reductionist philosophy, which foundations are foreign to hipocratic medical ethics. Simultaneously we remind physicians obligations steming from the nature of patient-doctor relation, separating them from ignoble, extraneous ones. Furthermore, we outline a split between BC argumentation and laws ethical principles all together with contemporary medical knowledge We show that the resolution of conflicts surrounding the conscience clause in reproductive medicine lies not in restraint, but in recognition of dignity and right to life of the sick, also prior to birth. Concluding point given is a negative assessment of the BC position, viewed as devoted not to medical ethics, but merely to executing contracts in public health services so that they can serve any goal.

PL

Artykuł stanowi krytyczną analizę stanowiska Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN (dalej KB) z dnia 12 listopada 2013 roku w sprawie klauzuli sumienia. Dowodzimy w nim, że podstawę wnioskowania KB stanowi filozofia redukcjonistyczna, której założenia są obce hipokratesowej etyce lekarskiej. Przypominamy jednocześnie obowiązki lekarza wynikające z natury jego relacji z pacjentem, oddzielając od nich niegodziwe, narzucane z zewnątrz cele medycyny. Wykazujemy dalej oderwanie argumentacji KB od podstaw etycznych prawa i współczesnej wiedzy medycznej. Udowadniamy, że rozwiązaniem konfliktów wokół klauzuli sumienia w medycynie reprodukcyjnej nie jest jej ograniczanie, lecz uznanie godności i prawa do życia człowieka chorego również przed urodzeniem. Wnioskiem pracy jest negatywna ocena stanowiska KB jako dokumentu poświęconego nie etyce lekarskiej, lecz przekształcaniu służby zdrowia w dowolny kontrakt z publicznym płatnikiem.

7

Etyka lekarska, etyka medyczna i bioetyka. Próba metodologicznego rozróżnienia

61%

Wróbel J.

Roczniki Teologii Moralnej

|

2012

|

vol. 4

169-193

EN

In everyday language, in popular science texts and in some research publications, the disciplines of medical ethics, meta-medical ethics and bioethics are used interchangeably. These three concepts are closely related, but each of the above-mentioned disciplines is autonomous. Medical ethics deals with an ethical reflection on the medical doctors’ practice, which is mostly therapeutic in nature, and which mostly confines itself to reacting to medical symptoms. Meta-medical ethics is such a reflection on medical practice that relies on complex methods and means, engages teams of doctors and is based on a vast repository of medical research, production resources as well as on the social and political background. It is predominantly causal in character. Bioethics (sometimes justly referred to as biomedical ethics) came into being as a reaction to the rise of biomedicine, whose main function is body tuning. It reaches far beyond the traditional subject matter of the medical and the meta-medical practices – that is treatment in order to protect human health and life. It reaches the sphere of the processes that underlie human life and tries to influence these processes (biomedicine, life medicine, life processes medicine). It often happens that biomedicine relies on the top-notch advances in biotechnology. Hence, in the precise methodological sense, the subject matter of bioethics expands the realm of traditional medical human actions and practices. Consequently, the medical ethics retains its status, despite the rise of the meta-medical ethics, and the rise of bioethics changes nothing in the actual status of the former two disciplines. What they all share, however, is that they are irrevocable, and that they are based on the same values that underlie the moral evaluation of the relevant actions and practices.

8

Myśl etyczno-medyczna Władysława Biegańskiego (1857-1917)

51%

Raniszewska-Wyrwa A.

Studia Philosophiae Christianae

|

2013

|

vol. 49

|

issue 3

43-70

EN

Wladyslaw Bieganski was one of the most famous philosophers of medicine in Polish history, living at the turn of the 19th and 20th century. In his numerous works he considered, among others, the place of ethics and philosophy in a doctor’s work. He stressed that medical art constitutes of actual and ethical parts, with the first one being conditioned by the development of empirical knowledge, while the ethical part is not directly connected to science and thought, but with feelings that rule the world and with general ethical ideals of humanity. According to Bieganski, the attempts to put ethical rules, which should be in effect in the medical profession, into codes and regulations will remain ineffective as long as they are not established in the internal feeling of morality of the representatives of the medical profession. He called for the reform of the medical teaching system in a way that it would not only grant scientific knowledge but also shape the ability of a holistic approach to the patient, requiring the development of a sense of duty, compassion and respect for another person, which should be done not with words but by setting an example, as one should always demand the most of oneself. Good doctors are not those who only heal physical ailments, but those who “do not lose patience and calm in long suffering and desperate cases and [are] able to inspire the patient and his family with confidence”. Postulated by Bieganski, the pattern of doctor-philanthropist and the set of his typical virtues is close to the model of trustworthy carer presented by Tadeusz Kotarbinski. Despite the passage of time, Bieganski’s thoughts on ethical culture of doctors seems not to have lost its relevance; on the contrary – it is growing, emphasizing the humane dimension of medicine, which unfortunately more and more often is lost in the age of developing consumerism – and hence always remains an ideal to which it belongs, seeks and promotes well today, especially in the circles of the healthcare community.

PL

Władysław Biegański był jednym z najbardziej znanych polskich filozofów medycyny, żyjącym na przełomie XIX/XX wieku. W swoich licznych pracach podejmował m.in. rozważania nad miejscem etyki i filozofii w zawodzie lekarza. Podkreślał, iż sztukę lekarską konstytuuje część faktyczna i etyczna, przy czym ta pierwsza uwarunkowana jest wzrostem wiedzy empirycznej, natomiast etyczna nie jest w sposób bezpośredni związana z nauką i myślami, lecz z uczuciami, które rządzą światem oraz z ogólnymi etycznymi ideałami ludzkości. Zdaniem Biegańskiego próby ujmowania zasad etycznych, które powinny obowiązywać w zawodzie lekarza, w kodeksy i przepisy pozostaną nieefektywne, jeżeli nie będą one umocowane na wewnętrznym poczuciu moralności przedstawicieli środowisk medycznych. Postulował zreformowanie systemu nauczania medycyny w taki sposób, ażeby poza przekazywaniem wiedzy ściśle naukowej wykształcić w adeptach sztuki medycznej umiejętność holistycznego podejścia do pacjenta, do czego nieodzowne będzie rozwijanie w nich poczucia obowiązku, współczucia i szacunku dla drugiego człowieka, co czynić należy nie za pośrednictwem słów, lecz na podstawie własnego przykładu, gdyż najwięcej wymagać należy zawsze od siebie. Dobrym lekarzem nie będzie ten, kto ogranicza się do leczenia dolegliwości fizycznych, lecz ten, „kto w długotrwałych cierpieniach i rozpaczliwych przypadkach nie straci cierpliwości i spokoju i potrafi natchnąć ufnością chorego i otoczenie”. Postulowany przez Biegańskiego wzorzec lekarza-filantropa oraz zespół typowych dla niego cnót, bliski jest modelowi opiekuna spolegliwego przedstawionemu przez Tadeusza Kotarbińskiego. Pomimo upływu lat refleksja Władysława Biegańskiego na temat kultury etycznej lekarza wydaje się nie tracić na swej aktualności, a nawet zyskiwać, akcentując humanistyczny wymiar medycyny, który niestety coraz częściej ulega zatraceniu w dobie rozwijającego się konsumpcjonizmu – stąd też na zawsze pozostanie ideałem, do którego należy dążyć i propagować również współcześnie, zwłaszcza w kręgach przedstawicieli służby zdrowia.

9

„Godność stanu (zawodu) lekarskiego” w Polsce – perspektywa historycznoprawna (1918–1991)

51%

Zieliński P., Radkowska-Gizelska M.

Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego

|

2022

|

vol. XXV

|

issue 25

209-226

EN

This paper presents the genesis of the formation of the doctors’ and dentists’ professional self-government in Poland and discusses the most important stages of shaping the deontology of the aforementioned profession since the beginning of the Second Polish Republic. The paper is devoted to the ethical principle of preserving the dignity of the medical profession and not acting in a manner that undermines trust in that profession (as referred to in Article 1 of the Code of Medical Ethics of 1991). The authors have given special attention to the changes that have taken place over the years and have shown different approaches to the perception of this medical ethics’ principle.

PL

W artykule przedstawiono genezę powstawania samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów w Polsce oraz omówiono najważniejsze etapy w kształtowaniu deontologii wyżej wymienionego zawodu od początków II Rzeczypospolitej Polskiej. Praca została poświęcona etycznej zasadzie dbania o godność zawodu lekarskiego oraz niepostępowania w sposób podważający zaufanie do tegoż zawodu (o której mowa w art. 1 Kodeksu Etyki Lekarskiej z 1991 r.). Autorzy szczególną uwagę poświęcili zmianom, które miały miejsce na przestrzeni lat, oraz ukazaniu zróżnicowanego podejścia do sposobu postrzegania przedmiotowej zasady etyki lekarskiej.

10

O niektórych etycznych aspektach transplantacji

41%

Slomski W.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

|

2007

|

issue 13

11

Godność osoby cierpiącej jako podstawowa kategoria aksjologiczna w relacji lekarz - pacjent.

36%

Mizak J.

Teologia i Moralność

|

2013

|

vol. 8

|

issue 1(13)

195-210

EN

For most people illness is a very difficult existential experience. In the first place illness concerns human body but the whole person suffers, so the body and soul as well. Medical progress makes it possible to cure many illnesses and to relieve suffering. Unfortunately, quite often in medical treatment doctors lose from sight the person as a whole being in dealing with man as with an object. Personal dignity has to be a basic axiological category in the medical profession. When the medical treatment is united with a vision of the good of the whole person the relation of mutual trust begins and medical care could produce better fruits.

PL

Choroba dla większości ludzi stanowi bardzo trudne doświadczenie egzystencjalne. Choć dotyka ona w pierwszej mierze ludzkiego ciała, to jednak cierpi tak naprawdę wtedy cały człowiek, w swej jedności duszy i ciała. Postęp medycyny sprawia, że lekarze są dziś w stanie walczyć skutecznie z wieloma schorzeniami i nieść ulgę w cierpieniu. Niestety bardzo często w swych medycznych działaniach, skupiając się na „chorobowym przypadku” gubią gdzieś człowieka jako całość, pomijają jego godność osobową, traktują go przedmiotowo. Tymczasem właśnie ta osobowa godność pacjenta winna być podstawową kategorią aksjologiczną w zawodzie medyka. Gdy bowiem pracownikowi służby zdrowia będzie towarzyszyć integralna wizja osoby ludzkiej, świadomość wartości cierpienia oraz wzniosłości powołania medycznego wówczas jego relacja z pacjentem będzie opierać się na partnerstwie i zaufaniu, a to przyczyni się także do skuteczności zabiegów terapeutycznych.

Refine search results

Nowy paradygmat zdrowia ONZ a hipokratejska etyka lekarska

Miejsce Hipokratesa i Samarytanina we współczesnej medycynie, czyli etyczna formacja pracownika służby zdrowia w świetle Nowej Karty Pracowników Służby Zdrowia

Postawy wobec współpracowników w koncepcji etycznej dr. n. med. Jerzego Matyjka

Refleksje nad „Przysięgą i przykazaniem Hipokratesowym” Władysława Szenajcha

Kurs pozaformalny w edukacji moralnej studentów medycyny i młodych lekarzy

KRYTYKA STANOWISKA KOMITETU BIOETYKI PRZY PREZYDIUM PAN W SPRAWIE KLAUZULI SUMIENIA W OPIECE ZDROWOTNEJ

Etyka lekarska, etyka medyczna i bioetyka. Próba metodologicznego rozróżnienia

Myśl etyczno-medyczna Władysława Biegańskiego (1857-1917)

„Godność stanu (zawodu) lekarskiego” w Polsce – perspektywa historycznoprawna (1918–1991)

O niektórych etycznych aspektach transplantacji

Godność osoby cierpiącej jako podstawowa kategoria aksjologiczna w relacji lekarz - pacjent.