Search results

1

Produktywne typy słowotwórcze nazw żeńskich we współczesnej polszczyźnie

100%

Grochowska M., Wierzbicka A., Uniwersytet Łódzki K. W. J. P., marta1803@op.pl, awierzbicka@uni.lodz.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2015

|

vol. 049

EN

The problem of introduction and use of feminine names is still current and arouses many controversies. One can find a lot of information concerning reasonableness of the use of feminine names and their social reception though there are only a few papers referring to their grammar and word-formation. Thus it is right to complete the discussion on the use of feminine names by a solid word-formation analysis, which also aims to show productive and non-productive word-formation types and the difficulties one can encounter while creating feminine names. The research used in this paper consists of 265 feminine names found in an annual 2014 of daily newspapers (‘Dziennik Łódzki’, ‘Gazeta Wyborcza’) and feminine magazines (‘Wysokie Obcasy’, ‘Zwierciadło’), used with reference to females.

2

Dyskusje o feminatywach na łamach „Języka Polskiego” w latach 1945–1989

75%

Hołojda-Mikulska K.

Język Polski

|

2016

|

vol. 96

|

issue 2

89-97

PL

W artykule zaprezentowano wyniki analizy przebiegu dyskusji o feminatywach, toczącej się w latach 1945–1989 na łamach czasopisma „Język Polski”. Badanie zostało przeprowadzone za pomocą analizy zawartości i zaprojektowanego na jej potrzeby klucza kategoryzacyjnego. Materiałem badawczym było 13 tekstów naukowych. Na podstawie analizy zawartości możliwe stało się wyodrębnienie najistotniejszych wątków tej debaty. W latach 1945–1989 nacisk kładziono przede wszystkim na formy tytułów naukowych kobiet oraz nazwisk żeńskich informujących o stanie cywilnym ich nosicielek. W obu wypadkach istotniejsze od mechanizmów słowotwórczych okazywały się problemy natury fleksyjnej (czyli wybór odpowiedniego paradygmatu odmiany w wypadku określonych wyrazów).

EN

The paper presents the results of the analysis of the discussions about feminativum, ongoing in the years 1945–1989 in the journal “The Polish Language”. The study was conducted using content analysis. The research material was 13 scientific papers. Based on the content analysis it was possible to extract the most important topics of the debate. In the years 1945–1989, the emphasis was primarily put on the forms of academic titles of women and female surnames informing about the marital status. In both cases, problems connected with flexion were more important than the mechanisms of word formation.

3

Działania aktywistów języka inkluzywnego w mediach Społecznościowych a społeczne postrzeganie feminatywów

63%

Jarosz M.

Studia Medioznawcze

|

2021

|

issue 3

995-1014

PL

Cel i metody badań: po wydarzeniach z jesieni 2020 roku, związanych z protestami Strajku Kobiet, zauważalny jest istotny wzrost aktywności osób działających w portalach społecznościowych na rzecz równouprawnienia płci. Mając to na uwadze, w artykule zostaną przedstawione działania aktywistów mowy inkluzywnej prowadzone w mediach społecznościowych (w tym zakresie wykorzystana zostanie metoda opisowa); następnie zaprezentowane zostaną wyniki badania ankietowego, którego celem było: (1) sprawdzenie, czy używanie nazw rodzaju męskiego w odniesieniu do kobiet wykonujących określone zawody faktycznie jest czynnikiem decydującym o tym, jak kobiety postrzegają możliwość bycia aktywnymi w danej profesji; (2) określenie, jak przeciętny użytkownik języka polskiego ocenia postulowane przez aktywistów zasady rządzące mową inkluzywną. Główne tezy: (1) używanie w odniesieniu do kobiet powszechnych nazw rodzaju męskiego, na przykład nazw zawodów, nie narzuca jednoznacznie wykluczającego sposobu myślenia o osobach płci żeńskiej – ich umiejętnościach, predyspozycjach i możliwościach bycia aktywnymi na tych samych polach co mężczyźni; (2) działania podejmowane przez aktywistów mowy inkluzywnej w mediach społecznościowych mogą nie być przekonujące dla użytkowników języka polskiego. Istnieje prawdopodobieństwo, że postulowane zachowania językowe będą uznane za utrudniające komunikację i niepotrzebne w kontekście dążenia do ekonomizacji wypowiedzi. Wyniki i wnioski są zgodne z pierwszą z postawionych tez, ale nie potwierdzają drugiej. Przeprowadzone badanie ankietowe pokazało, że przeważająca część respondentów uważa, iż własności języka mają wpływ na realizację idei równouprawnienia płci, a postulowane przez aktywistów zmiany pewnych zachowań językowych mogłyby przyczynić się do osiągnięcia pożądanej równości. Okazało się też jednak, że przychylność respondentów wobec proponowanych rozwiązań ma charakter raczej deklaratywny. Wartość poznawcza: przedstawione w tekście wyniki badania ankietowego dostarczają aktualnej wiedzy o społecznym odbiorze feminatywów. Pozwalają także formułować przypuszczenia na temat powodzenia działań aktywistów mowy inkluzywnej, będącej niejako flagowym elementem szeroko pojmowanych zachowań włączających.

EN

Scientific objective and research methods: after the events of autumn 2020 related to the Women’s Strike protests, social networks have seen a significant increase in the activity of people advocating for gender equality. With this in mind, the article will present the operations of inclusive language activists in social media (the descriptive method will be used in this respect); followed by the presentation of survey results, the purpose of which was to: (1) examine whether the use of masculine names in relation to women working in certain professions is actually a factor determining how women perceive the possibility of being active in a given profession; (2) determining how the average user of the Polish language assesses the principles governing inclusive language postulated by activists. Main theses: (1) the use of common male names in relation to women (for example, names of professions) does not impose a clearly exclusionary way of thinking about women––their skills, predispositions, and opportunities to be active in the same fields as men; (2) the undertakings of activists of inclusive language in social media may not be convincing for the users of the Polish language. There is a probability that the postulated linguistic behavior will be considered as hindering communication and unnecessary in the context of striving for the economization of language. The results and conclusions are consistent with the first thesis, but do not confirm the second. The survey showed that the vast majority of respondents believe that language properties have an impact on the implementation of the idea of gender equality, and changes in certain linguistic behavior postulated by activists could contribute to achieving the desired equality. It also turned out, however, that the favor of the respondents towards the proposed solutions is rather declarative. Cognitive value: the results of the survey presented in the text provide up-to-date knowledge about the social perception of feminativum. They also allow for the formulation of assumptions about the success of activists of inclusive language, which is a kind of flagship element of broadly understood inclusive behavior.

4

W obronie języka czy w obawie przed zmianą? Manipulacje językowe w prawicowych tekstach publicystycznych o nazwach żeńskich

63%

Jankowski H.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2021

|

vol. 55

73-87

EN

Although the feminine nouns had been a part of Polish language for ages, the category of feminativum still arouse emotions among the users of Polish and in the media. The article is an analysis of right-winged journalistic texts published at the turn of 2019 and 2020. The aim of the analysis is to point out and discuss the language manipulations and eristic techniques appearing in the texts. Author begins with outlining the status and shortly presenting the history of feminine nouns in Polish. Further he sets his research in the context of contemporary journalistic discourse about feminine nouns and defines the methodology he will be using. In the analytical part the author successively points language manipulations and describes eristic techniques using examples from analysed texts. In summary author suggests that the subject of feminine nouns in right-winged press seems to be just an excuse for ideological scuffles.

PL

Choć nazwy żeńskie od wieków należą do zasobów leksykalnych polszczyzny, to kategoria feminatywum wciąż wzbudza sporo emocji zarówno wśród użytkowników języka polskiego, jak i w mediach. Artykuł jest analizą opublikowanych na przełomie 2019 i 2020 roku prawicowych tekstów publicystycznych dotyczących nazw żeńskich. Analiza poświęcona jest wskazaniu i omówieniu pojawiających się w tekstach manipulacji językowych oraz użytych przez ich twórców technik erystycznych. Autor zaczyna od nakreślenia statusu nazw żeńskich oraz zarysowania dziejów tej kategorii w polszczyźnie. W dalszej części osadza badania w kontekście współczesnego dyskursu publicystycznego o feminatywach oraz określa metodologię, którą będzie się posługiwał. W części analitycznej, odnosząc się do przykładów z analizowanych tekstów, kolejno wskazuje pojawiające się manipulacje językowe oraz opisuje użyte techniki erystyczne. W podsumowaniu autor sugeruje, że temat feminatywów w prawicowej prasie okazuje się tylko pretekstem do ideologicznych sporów.

Refine search results

2 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

1 Język Polski

1 Studia Medioznawcze

1 Grochowska M.

1 Hołojda-Mikulska K.

1 Jankowski H.

1 Jarosz M.

1 Uniwersytet Łódzki K. W. J. P.

1 Wierzbicka A.

1 awierzbicka@uni.lodz.pl

1 marta1803@op.pl

2 2021

1 2016

1 2015

Produktywne typy słowotwórcze nazw żeńskich we współczesnej polszczyźnie

Dyskusje o feminatywach na łamach „Języka Polskiego” w latach 1945–1989

Działania aktywistów języka inkluzywnego w mediach Społecznościowych a społeczne postrzeganie feminatywów

W obronie języka czy w obawie przed zmianą? Manipulacje językowe w prawicowych tekstach publicystycznych o nazwach żeńskich