Search results

1

Bizneswoman, biznesmenka, kobieta biznesu, przedsiębiorczyni czy kobieta przedsiębiorcza? Nazewnictwo kobiet związanych z biznesem we współczesnym dyskursie publicznym

100%

Smoleń-Wawrzusiszyn M.

Socjolingwistyka

|

2021

|

vol. 35

335-355

EN

The subject of the article is the analysis of the variants of nomenclature in contemporary public discourse relating to women engaged in business activities. The aim of the analyzes is to explain the conditions of the existing variance in the linguistic (systemic and stylistic) and extra-linguistic (political, social and cultural)perspective. The research on the contexts of the functioning of the analyzed units was carried out on the material obtained from dictionary-corpus queries and own excerption. Due to the discursive implication of personal female names, the communication narratives of women’s communities were subject to separate verification. The presented discussion allows for the following conclusions: 1) the variability of the analyzed nominations present in the public discourse is the result of changes in language and communication determined by cultural and social factors after the turn of the ‘89 and next Poland’s accession to the UE; 2) the existing nomenclature alternatives are the result of the process of adapting anglicism businesswoman in the Polish language, with simultaneous competition from native forms, and interweaving these phenomena with changes in the communication of female business communities; 3) the nomenclature choices have stylistic and discursive justification; 4) the newest unit in the study, kobieta przedsiębiorcza, becomes one of the linguistic manifestations of the professional emancipation of Polish women.

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza wariantywnych jednostek nazewniczych występujących we współczesnym dyskursie publicznym i odnoszących się do kobiet działających w biznesie. Celem analiz jest wyjaśnienie przyczyn istniejącej wariancji w perspektywie językowej (systemowo-stylistycznej) i pozajęzykowej (polityczno-społeczno-kulturowej). Badania kontekstów funkcjonowania analizowanych jednostek przeprowadzono na materiale pozyskanym zkwerend słownikowo-korpusowych oraz zekscerpcji własnej. Ze względu na dyskursywne uwikłanie osobowych nazw żeńskich osobnej weryfikacji poddano narracje komunikacyjne środowisk kobiecych. Przedstawiona dyskusja skłania do następujących wniosków: 1) obecna w dyskursie publicznym wariantywność analizowanych jednostek jest efektem przemian w języku i komunikacji uwarunkowanych czynnikami kulturowo-społecznymi po przełomie 1989 roku oraz po przyłączeniu Polski do UE w 2004 roku; 2) istniejące nazewnicze rozwiązania alternatywne to wynik zarówno różnych typów i etapów procesu adaptacji anglicyzmu businesswoman w polszczyźnie przy jednoczesnej konkurencji ze strony rodzimych form, jak i sprzężenia tych zjawisk ze zmianami komunikacji kobiecych środowisk biznesowych; 3) wybory nazewnicze mają uzasadnienie stylistyczne i dyskursywne; 4) najnowsza w badanym zbiorze jednostka kobieta przedsiębiorcza staje się jedną z językowych manifestacji biznesowej emancypacji Polek.

2

Kształtowanie się w polszczyźnie formacji feminatywnych o nacechowaniu pejoratywnym (na przykładzie derywatów formowanych od męskich podstaw na -nik i -arz)

85%

Tomala K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2021

|

vol. 55

89-104

EN

The article raises the issue of historical fate of groups of female derivatives devoid of the morphological element -k-, and thus femnative forms created with the use of the -nica and -ara formants. In the text, these units were analyzed against semantically related, but stylistically divergent, lexemes containing the morphological element -k- (ending with - (nicz)ka a nd - (ar)ka, respectively). Both the historical formative motivation of feminative forms without the morphological element -k- (morphological truncation, suffixal derivation), and the mutual influence of lexical units of each group on each other, are the subject of observation. It turns out that between the derivatives formed in the groups mentioned above, there is an analogy of the relationship between feminatives with the morphological element -k- and lexical units without this element. This feature becomes characteristic in Polish language mainly for female names with a negative emotional tinge. The analysis showed that the historical dependencies of lexical units belonging to the discussed groups of derivatives clearly affect the modern Polish language and many tendencies are also reflected in the latest lexis.

PL

Artykuł porusza problematykę historycznych losów grup derywatów żeńskich pozbawionych morfologicznego elementu -k-, a zatem form feminatywnych utworzonych za pomocą formantów -nica i -ara. W tekście jednostki te poddane zostały analizie wobec bliskich im semantycznie, lecz rozbieżnych stylistycznie, leksemów zawierających morfologiczny element -k- (zakończonych odpowiednio na -(nicz)ka i -(ar) ka). Przedmiot obserwacji stanowią zarówno historyczna motywacja słowotwórcza form feminatywnych bez elementu morfologicznego -k- (ucięcie morfologiczne, derywacja sufiksalna), jak i wzajemny wpływ na siebie jednostek leksykalnych każdej z grup. Okazuje się, że między derywatami powstałymi we wspomnianych grupach zachodzi analogia zależności między feminatywami z elementem morfologicznym -k- oraz jednostkami leksykalnymi pozbawionymi tego elementu. Cecha ta staje się w polszczyźnie charakterystyczna głównie dla nazw żeńskich o ujemnym odcieniu emocjonalnym. Analiza wykazała, że historyczne zależności jednostek leksykalnych zaliczających się do omawianych grup derywatów rzutują wyraźnie na polszczyznę współczesną, a wiele tendencji ma swoje odbicie także w leksyce najnowszej.

3

W obronie języka czy w obawie przed zmianą? Manipulacje językowe w prawicowych tekstach publicystycznych o nazwach żeńskich

71%

Jankowski H.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2021

|

vol. 55

73-87

EN

Although the feminine nouns had been a part of Polish language for ages, the category of feminativum still arouse emotions among the users of Polish and in the media. The article is an analysis of right-winged journalistic texts published at the turn of 2019 and 2020. The aim of the analysis is to point out and discuss the language manipulations and eristic techniques appearing in the texts. Author begins with outlining the status and shortly presenting the history of feminine nouns in Polish. Further he sets his research in the context of contemporary journalistic discourse about feminine nouns and defines the methodology he will be using. In the analytical part the author successively points language manipulations and describes eristic techniques using examples from analysed texts. In summary author suggests that the subject of feminine nouns in right-winged press seems to be just an excuse for ideological scuffles.

PL

Choć nazwy żeńskie od wieków należą do zasobów leksykalnych polszczyzny, to kategoria feminatywum wciąż wzbudza sporo emocji zarówno wśród użytkowników języka polskiego, jak i w mediach. Artykuł jest analizą opublikowanych na przełomie 2019 i 2020 roku prawicowych tekstów publicystycznych dotyczących nazw żeńskich. Analiza poświęcona jest wskazaniu i omówieniu pojawiających się w tekstach manipulacji językowych oraz użytych przez ich twórców technik erystycznych. Autor zaczyna od nakreślenia statusu nazw żeńskich oraz zarysowania dziejów tej kategorii w polszczyźnie. W dalszej części osadza badania w kontekście współczesnego dyskursu publicystycznego o feminatywach oraz określa metodologię, którą będzie się posługiwał. W części analitycznej, odnosząc się do przykładów z analizowanych tekstów, kolejno wskazuje pojawiające się manipulacje językowe oraz opisuje użyte techniki erystyczne. W podsumowaniu autor sugeruje, że temat feminatywów w prawicowej prasie okazuje się tylko pretekstem do ideologicznych sporów.

Refine search results

2 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

1 Socjolingwistyka

1 Jankowski H.

1 Smoleń-Wawrzusiszyn M.

1 Tomala K.

3 2021

Bizneswoman, biznesmenka, kobieta biznesu, przedsiębiorczyni czy kobieta przedsiębiorcza? Nazewnictwo kobiet związanych z biznesem we współczesnym dyskursie publicznym

Kształtowanie się w polszczyźnie formacji feminatywnych o nacechowaniu pejoratywnym (na przykładzie derywatów formowanych od męskich podstaw na -nik i -arz)

W obronie języka czy w obawie przed zmianą? Manipulacje językowe w prawicowych tekstach publicystycznych o nazwach żeńskich