Search results

1

Filologia doświadczalna Rec. książki Arkadiusza Żychlińskiego, „Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne”, Wydawnictwo IBL, Wydawnictwo Naukowe UAM, Warszawa 2014, ss. 389

100%

Jarzyna A., Uniwersytet Łódzki I. F. P., Anita Jarzyna – dr nauk humanistycznych r. a., anitajarzyna@gmail.com

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2015

|

vol. 04

PL

Artykuł jest obszernym omówieniem książki Arkadiusza Żychlińskiego pt. „Labo-ratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne” (Warszawa 2014). Autorka podkreśla pionierski, zwłaszcza na gruncie polskiej humanistyki, charakter rozważań po-znańskiego germanisty, który odnosząc się do wybranych badań z zakresu zoologii, etologii, antropologii, rozważa możliwość uczynienia z filologii soczewki do namysłu nad antropogenezą. Wypracowywanej w ten sposób koncepcji przyświeca przede wszystkim myśl Martina Heideggera, przekonanego o nieredukowalnej różnicy między człowiekiem a zwierzęciem. Żychliński chce ową różnicę eksplorować za pośrednictwem fikcji; uczony przyjmuje, a poniekąd również wprowadza szerokie rozumienie tego pojęcia, którym obejmuje fabuły literackie, filmowe, serialowe oraz występujące w grach komputerowych. To one stają się owymi laboratoriami, w których eksperymentuje się z różnymi modelami życia, sposobami bycia człowiekiem (wyłącznie człowiekiem!). Autorka niniejszego omówienia dowartościowuje oryginalną koncepcję, wynikającą między innymi ze splotu studiów humanistycznych z naukami o życiu, jednocześnie wymienia szereg zastrzeżeń, jakie rodzą się, gdy czytać pracę Żychlińskiego z perspektywy krytycznych studiów nad zwierzętami.

EN

The article is a comprehensive overview of the book by Arkadiusz Żychliński, “Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne” (Warsaw 2014). Emphasised is the pioneering, especially in Polish humanities, character of reflections presented by the author, who, referring to selected research in zoology, ethology, and anthropology, considers the possibility of making philology the lens to reflect on anthropogenesis. The conceptis primarily inspired by Martin Heidegger, who was convinced of the irreducible difference between man and animal. Żychliński wants to explore this difference through fiction, introducing a broad understanding of the term, which includes narratives in literature, film, TV series and computer games. They become laboratories where experiments with different models of life, ways of being human (only human!) are carried out. The reviewer emphasises originality of the concept, resulting, inter alia, from combining humanistic studies with life sciences. She also lists a number of concerns that arise when if Żychliński’s work is read from the perspective of critical studies on animals.

2

Sei Solo. O samotności w sensie ścisłym (Jerzy Pilch Żywego ducha)

100%

Żywiołek A.

Świat i Słowo

|

2023

|

vol. 40

|

issue 1

41-57

EN

Sei Solo. On solitude in the strict sense (Jerzy Pilch „The Living Spirit”) Jerzy Pilch’s novel Żywego ducha [Living Spirit], published in 2018, is an exceptional item in the writer’s oeuvre, being a manifestation of his ‘late style’ (Spätstil). The uniqueness of this work also stems from the fact that Pilch subjected not only himself and his writing to intellectual and artistic revision, but also Culture, i.e. that sphere which – opposing the mythical powers of Nature – constitutes a kind of fortification (also consolation) against the randomness (randomness) of events. The absolute loneliness of the novelistic narrator results from the hypothetical assumption that the signs of words, the signs of culture, do not indicate the presence of some external instance guaranteeing the meaning of the world. On the other hand, it is possible to pose the thesis that it is literature that is the individual’s act of defence against nothingness.

3

Źródło

85%

Kraskowska E.

Forum Poetyki

|

2015

|

issue 2

98-101

EN

Artykuł jest próbą wprowadzenia i wyjaśnienia pojęcia transfikcjonalności. Badania w tej dziedzinie rozwinęły się w literaturoznawstwie francuskojęzycznym. Główną przyczyną ich zapoczątkowania wydaje się być potrzeba nowej koncepcji, która stanowiłaby rozwinięcie i uzupełnienie teorii międzystekstowych. W zderzeniu z niektórymi zjawiskami literackimi (brane pod uwagę mogą być wszelkie domeny sztuki) perspektywa intertekstualna wypaliła się – jej narzędzia przestały być efektywne. Tekst opiera się na książce Richarda Saint-Gelais, Fictions transfuges i w szkicowy sposób próbuje omówić takie zabiegi jak expansion (rozszerzanie), versions (wersje) czy croisement et annexions (skrzyżowania i przyłączenia). Przybliżona została nie tylko egzemplifikacja kanadyjskiego badacza. Autor artykułu aktywował nową siatkę terminologiczną na gruncie polskiej literatury.

PL

Hasło „źródło” prezentuje różne zakresy tego wieloznacznego pojęcia oraz sposoby jego użycia w naukach humanistycznych, zwłaszcza w historiografii i studiach nad przekładem.

4

Przedmiotowe logiki fikcji. Część III: Teoria przedmiotów abstrakcyjnych E.N. Zalty

71%

Gurczyński J.

Diametros

|

2013

|

issue 35

21-48

PL

Artykuł przedstawia teorię przedmiotów abstrakcyjnych E. N. Zalty. Omawiane jest zastosowanie tej logiki do analiz fikcji. Od strony formalnej system jest intensjonalnym rachunkiem relacji drugiego rzędu opartym na standardowej negacyjno-implikacyjnej aksjomatyce rachunku zdań. Zalta wprowadza rozróżnienie na egzemplifikowanie i enkodowanie własności. Przedmioty realne jedynie egzemplifikują własności, a przedmioty abstrakcyjne zarówno enkodują, jak i egzemplifikują własności. Takie rozróżnienie pozwala ująć dwupoziomową strukturę uposażenia przedmiotów fikcyjnych. Wskazuje się również pewne niepożądane konsekwencje teorii związane z tym, że przedmioty fikcyjne uznaje się za abstrakcyjne. Wadą systemu jest również jego słaba moc dedukcyjna – wnioski w zasadzie nie wykraczają poza aksjomatykę systemu.

EN

This paper presents E. N. Zalta’s theory of abstract objects. It discusses the application of the theory of abstract objects to the analysis of fiction. From a formal point of view the system is an intensional second-order logic of relations based on the standard axiomatization of the propositional calculus. Zalta distinguishes exemplification and encoding of properties. Real objects exemplify properties, while abstract objects both encode and exemplify properties. This distinction makes it possible to apprehend the double structure of predication of fictional objects. It also points out some unwanted consequences of the theory, which are bound to the fact that fictional objects are conceived as abstract objects. Another defect of the system is its weak deductive power – the conclusions do not go beyond the system’s axiomatization.

5

Transfikcjonalność

61%

Marciniak P.

Forum Poetyki

|

2015

|

issue 2

102-107

EN

This article attempts to introduce and explain the concept of transfictionality. The scholarship in this area developed in francophone literary studies. The main reason for its formation appears to have been the need for a new concept that would develop and supplement the theory of intertextuality. In that theory’s collision with certain literary phenomena (though all domains of art can be taken into consideration here) the intellectual perspective exhausted itself and its tools ceased to be effective. The text focuses on the book Fictions transfuges by Richard Saint-Gelais, and attempts to sketch out and discuss such procedures as expansion, versions, crossings and incorporations. Not only the examples provided by the Canadian theorist, but also their substance and heft, are outlined. The author of this article has initiated the active use of a new terminological constellation in Polish literary studies.

PL

Artykuł jest próbą wprowadzenia i wyjaśnienia pojęcia transfikcjonalności. Badania w tej dziedzinie rozwinęły się w literaturoznawstwie francuskojęzycznym. Główną przyczyną ich zapoczątkowania wydaje się być potrzeba nowej koncepcji, która stanowiłaby rozwinięcie i uzupełnienie teorii międzystekstowych. W zderzeniu z niektórymi zjawiskami literackimi (brane pod uwagę mogą być wszelkie domeny sztuki) perspektywa intertekstualna wypaliła się – jej narzędzia przestały być efektywne. Tekst opiera się na książce Richarda Saint-Gelais, Fictions transfuges i w szkicowy sposób próbuje omówić takie zabiegi jak expansion (rozszerzanie), versions (wersje) czy croisement et annexions (skrzyżowania i przyłączenia). Przybliżona została nie tylko egzemplifikacja kanadyjskiego badacza. Autor artykułu aktywował nową siatkę terminologiczną na gruncie polskiej literatury.

Refine search results

2 Forum Poetyki

1 Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

1 Diametros

1 Świat i Słowo

1 Anita Jarzyna – dr nauk humanistycznych r. a.

1 Gurczyński J.

1 Jarzyna A.

1 Kraskowska E.

1 Marciniak P.

1 Uniwersytet Łódzki I. F. P.

1 anitajarzyna@gmail.com

1 Żywiołek A.

1 2023

3 2015

1 2013

Filologia doświadczalna Rec. książki Arkadiusza Żychlińskiego, „Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne”, Wydawnictwo IBL, Wydawnictwo Naukowe UAM, Warszawa 2014, ss. 389

Sei Solo. O samotności w sensie ścisłym (Jerzy Pilch Żywego ducha)

Źródło

Przedmiotowe logiki fikcji. Część III: Teoria przedmiotów abstrakcyjnych E.N. Zalty

Transfikcjonalność