Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  filozofia życia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

[Recenzja książki: Henryk Benisz, Schopenhauer, Nietsche, Heidegger. Fundamentalne kwestie filozofii życia, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2015, ss. 600]

100%
Kremplewska K., PAN I.
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
|
2016
|
vol. 34 (3)
DE
Recenzja książki: Henryk Benisz, Schopenhauer, Nietsche, Heidegger. Fundamentalne kwestie filozofii życia, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2015, ss. 600.
2
Publication available in full text mode
Content available

ks. Jarosław JAGIEŁŁO, Niedokończony spór o antropologię filozoficzną (Heidegger–Plessner)

75%
Jagiełło J., Urbanek M.
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
|
2011
|
vol. 1
|
issue 2
379-385
3
Publication available in full text mode
Content available

„Rozebrana”, czyli Norwidowska ballada o kresie metody alegorycznej

63%
Samsel K.
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
|
2016
|
issue 6(9)
225-338
EN
Undressed, Cyprian Norwid’s poem written in 1881, defined by himself as ‘a ballade’, for years has bothered many norwidologists interpreting this text. Nevertheless, a particular paradigm of interpreting Undressed has been established, as built up by connectable (in the most significant statements) conclusions of scholars such as Michał Głowiński, Stefan Sawicki or lately – Grażyna Halkiewicz-Sojak. The aim of my study is to attempt to reinterpret Norwid’s ‘ballade’ as a lyrical study of a specific aesthetic problem, in other words, as a parabolic and poetised study on the art of allegory, which for Norwid was ‘art passé’. Viewed in this light, peculiar, Norwidian ‘ballade-non-ballade’ seems to give to the reader of the poem knowledge about the waning possibility of allegorisation at the moment of the modern breakthrough. The explication of Undressed could be therefore (as well as other, less complicated, explications) the national ‘iconological aporia’. ‘Polish iconoclasm’ i.e. reaching the very limit of national representation, is the pure inability to create the „finite portrait of the fatherland” and the petrification of Poland’s picture by its allegories. Acceptance of such interpretation leads to viewing Norwid’s poem from the perspective set by Stanisław Wyspiański’s Liberation and unexpectedly reveals Norwid’s precursory.
4
Publication available in full text mode
Content available

Znaczenie wymiaru historycznego dla kształtowania się sfery geisteswissenschaften. Ujęcie Wilhelma Diltheya i Ernsta Cassirera

62%
Musioł A.
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
|
2016
|
vol. 28/1
160-174
EN
Followers of methodological antinaturalism in philosophy, who criticise the application of methods representing the natural sciences to other realms of knowledge, argue for the necessity to separate the humanities from the empirical instrumentarium of research. The exposed dualism of investigation process reveals differences between axiomatic and deductive explanation of arguments of formal sciences and with the understanding of the humanistic interpretation and with idealizing historical and comparative analysis in the area of sciences concerning the spirit. An important contribution into historic analyses of the Geisteswissenschaften sphere came from a disciple of the Marburg Neo-Kantianism and follower of Kantian apriorism, Ernst Cassirer, and an author of the antipositivistic turn and the historical philosophy of life, Wilhelm Dilthey. Both philosophers enter into the polemics with naturalistic ideas of the man and the culture; they enter into polemic with a positivistic vision of the reality determined exclusively by physical and biological factors. In their own considerations they stress the irreducibility of the historical world to the dimension of nature. They underline the qualitative exceptionality of man as a conscious and creative (in cultural terms) individual. Taking as the point of departure the question of history, I will show dependences, collected at the perspective of the empirical (not metaphysical) ideas of the culture created by the selfconsciousness producing cultural meanings.
5
Content available remote

Życie jako insynuacja w ujęciu Henri Bergsona i George’a Santayany

51%
Kremplewska K.
Diametros
|
2017
|
issue 52
47-63
PL
Tekst wychodzi od przyjrzenia się sensom ludzkiego życia w ujęciu Bergsona, na które otwiera nas zaproponowana przezeń metafora „insynuacji”. Analiza ta, wzbogacona o konfrontację z innym oryginalnym myślicielem epoki – George’em Santayaną, pozwala doświetlić fakt, że Bergsonowska ontologia pojmuje materię jako wrogą życiu i proponuje swoistą mediację polegającą na twórczym wykorzystaniu materii poprzez pamięć i wyobraźnię, które „odgrywają” przeszłość w masce teraźniejszości w interesie życia. Przedmiotem namysłu jest również formuła wolności wyłaniająca się z obu koncepcji świadomego życia – koncepcji Bergsona, dla którego kresem i spełnieniem jest początek albo pierwotny impuls, oraz koncepcji Santayany, która upatruje spełnienia w formach skończoności pojedynczego życia. Okazuje się, że tym, co łączy obie perspektywy jest spojrzenie na człowieka od strony wyzwania duchowego. Całości tych rozważań towarzyszy przekonanie o potrzebie powracania do tak rudymentarnych pojęć jak „człowieczeństwo” czy „duchowość”, które – dość niefortunnie - są dziś marginalizowane.
EN
The article analyzes Henri Bergson’s understanding of human life in the light of his metaphor of life as “insinuation.” Comparing his ideas with the ideas of another original thinker of the age, George Santayana, allows shedding light on Bergson’s ontological strategy of making matter– as a threat to life –subject to mediation. Memory and imagination use matter to play out the past in the guise of the present–for the sake of life. The text also focuses on the formulas of freedom arising out of both thinkers’ conceptions of conscious life – that of Bergson, for whom the horizon and the fulfillment can be found in the beginning, or the primary vital impulse, and that of Santayana, who sees fulfillment in the forms of finitude assumed by each particular life. Looking at humanity in terms of a spiritual challenge links both conceptions. The whole discussion responds to the need to return to such fundamental but sidestepped terms as “humanity” and “spirituality”.
6

Filozofia życia wobec pytania o istotę człowieczeństwa Wątki antropologiczne w koncepcji filozoficznej Henri Bergsona

51%
Ples M.
Folia Philosophica
|
2011
|
vol. 29
307-322
EN
The paper deals with the philosophy of Henri Bergson (1859—1941) taken from the perspective of anthropological themes it contains. The aim of the paper is to point out in what way in Bergson’s theory two dimensions of humanity are inter-linked. On the one hand, the man is presented as social being, creating smaller or larger social structures naturally and doomed to believe in what is irrational in equally natural way. On the other hand, Bergson raises a question about the basis of personality and consciousness of individual, and in relation with the broad framework of his theory of lasting, he takes every man as related in the very heart of his being with the whole world around.
DE
Der Gegenstand des vorliegenden Artikels ist die philosophische Lehre von Henri Bergson (1859—1941) hinsichtlich der darin auftretenden anthropologischen Elemente. Die Verfasserin möchte zeigen, auf welche Weise die zwei Dimensionen in Bergsons Betrachtung des Kerns von der Menschlichkeit miteinander verbunden sind. Ein Mensch erscheint hier einerseits als ein soziales Wesen, das von seiner Natur aus größere oder kleinere Sozialstrukturen bildet, und auch von seiner Natur aus auf das Vertrauen in Irreales angewiesen ist. Andererseits aber stellt Bergson die Frage nach der Grundlage von der menschlichen Persönlichkeit und vom menschlichen Bewusstsein, und da er seine Erwägungen vor dem Hintergrund seiner Dauerlehre führt, betrachtet er den Menschen als ein im tiefsten Inneren mit der ganzen ihn umgebenden lebenden Welt verbundenes Geschöpf.
7
Publication available in full text mode
Content available

The Living Death: ‘Trick or treat!’ The Vivid Presence of Death Symbolism in Contemporary Art and a Philosophical Interpretation of its Existential Role

51%
Piotrowska-Tryzno M.
Art Inquiry. Recherches sur les arts
|
2014
|
vol. XVI (XXV)
243-255
EN
The paper covers the symbolism of death, which seems to be largely overlooked, trivialized or narrowly read both by the public and by some authors of texts on contemporary aesthetics. Numerous artists of the 20th and 21st century, including those widely known and commented on, try to restore the theme of mortality to the culture of the West, often showing it in the form of intercultural symbols, present in art from the beginning of its documented existence. The aim of this essay is to summon some meanings of such symbols, which are in a comprehensive way traditional, but invariably attractive for contemporary artists and thus freely transformed, and to sketch the possibility of their potential existential impact. The exploration of the possible causes of these meanings has been conducted on the basis of the selected proposals of interpretation in visual anthropology and depth psychology. The symbolism of death and its alleged role in contemporary art and contemporary Western culture have been also confronted with the selected proposals of the philosophy of life.
PL
Artykuł dotyczy symboliki śmierci, która wydaje się w dużej mierze niezauważana, banalizo-wana lub wąsko odczytywana zarówno przez współczesnych odbiorców sztuki, jak i przez estetykę współczesną. Autorka zakłada, że artyści XX i XXI wieku, również ci szeroko znani i komentowani, starają się przywrócić kulturze Zachodu tematykę skończoności życia, podając nam ją często „do widzenia” w postaci zestawień międzykulturowych symboli obecnych w sztuce od początku jej udokumentowanego istnienia. Celem pracy jest ukazanie niektórych znaczeń symboliki śmierci (nieodmiennie atrakcyjnej dla twórców, w sposób szeroko pojęty tradycyjnej, choć swobodnie współcześnie trawestowanej) oraz możliwości jej potencjalnego oddziaływania. Eksploracja możliwych przyczyn aktualności tych znaczeń przeprowadzona została w oparciu o wybrane propozycje interpretacyjne antropologii kultury wizualnej i psy-chologii głębi. Symbolika śmierci i jej domniemana rola w sztuce współczesnej i współczesnej kulturze zachodniej zostały także skonfrontowane z wybranymi propozycjami filozofii życia.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.